Catalog

14 26 Mart 2013 Salı İnsani Gelişme Endeksi 2013 Raporu: BRIC ve çevre Birleşmiş Milletler Kalkınma Örgütü’nün yeni yayınlanan İnsanî Gelişme Raporu’ndaki çevre ile ilgili göstergeler açısından Türkiye’nin durumuna BRIC ülkeleri ile kıyaslamalı olarak bakalım. BRIC sözcüğü (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) önce Güney Afrika eklenerek BRICS oldu. 2012 sonlarında da gelişmekte olan ülkeler konusunda bir danışmanlık şirketi olan Johannesburg’lu Frontier Advisory bu öbeğin Endonezya ve Türkiye eklenmeleriyle BRICSIT halini alabileceğini açıkladı. Bu yazıdaki karşılaştırmada salt BRIC ile kıyaslama yapacağız. 187 ülke arasında İnsanî Gelişme Endeksi sıralamasında Türkiye 90.sırada yer alıyor. Dört öbekten oluşan bölümlemede üstten ikinci öbekte (yüksek insanî gelişme) yer alıyoruz. G20 ülkeleri içinde yer almanın yanı sıra bir de dünyanın en büyük 17’inci ekonomisiyiz diye övünüyoruz ama, İGE sıralamasında 90’ncı sıradayız. İGE değerimiz eşitsizlikle düzeltilince bir sıra daha düşüyoruz. 21. Yüzyılda önemli bir model oluşturan ve Doç. Dr. kısa bir süre önce yitirdiğimiz devrimci Chavez’in ülkesi MELİH Bolivargil Cumhuriyet Venezuela’nın sırasının bizden yukarıda BAŞ (71) olduğunu da anmadan geçmeyelim. Önce genel göstergelerde Türkiye’ye BRIC ülkeleriyle kıyaslamalı olarak bakalım. Bu genel tablo bize şunu söylüyor: Bir ülkeye, salt iktisadi büyüme ile değil de kalkınma ölçütü ile bakılırsa, Türkiye, Rusya ve Brezilya’dan kötü, Çin ve Hindistan’dan iyice. Hem Çin, hem de Hindistan sıralamada orta insani gelişme öbeğine giriyorlar. Biliyoruz, inanamıyorsunuz ama, bu da İGE yöntembilimsel yaklaşımının azizliği. Yoksa bizde kimileri rakamlarla mı oynuyorlar, yok canım, öyle şeyler düşünmeyin! Şimdi de BRIC’e kıyasla Türkiye’nin çevre başarımına bakalım. İGE 2013 Raporu’ndaki çevre göstergeleri itibariyle, Türkiye’yi, BRIC ülkeleri ile kıyaslarsak aşağıdaki kimi saptamaları yapmamız olanaklı gözüküyor. Elbette siz okurlar da kendi yorumlarınızı katabilirsiniz (buna karşılıklı etkileşimli okuma deniyor). Birincil enerji kaynağı olarak ençok fosil yakıt kullanan ikinci ülkeyiz. Bunun sonucu olarak yenilenebilir enerji kullanımında sondan ikinci ülkeyiz. Karbondioksit ve sera gazı çıkarımında ortalama bir Haydi! Kent Bahçecileri iş başına... yardımcı olmak için şubat 2011 tarihindenden beri Kent Bahçecileri Projesini başarıyla yürütüyor. Kent Bahçeleri Projesinin iletişim ? ÖZLEM YÜZAK sorumlusu Ceyda Falay , dünyanın pek oğanın kıpırtıları ile birlikte kent çok kentinde benzeri projelerinin bahçecileri de hareketlenmeye başarıyla uygulandığını belirterek başladı. Kimi balkonunda, kimi “Kanada'nın Montreal kentinde 11 oturduğu apartmanın kimsenin bin kişi geçen yıl onlarca ton meyvesebze ilgilenmediği bahçesinin bir köşesinde, üretti. Küba'nın başkenti 2,2 milyonluk kimi teras katında... Dev metropol Havana'da, şehirlilerin tükettiği besin İstanbul'un beton yığınları arasında maddelerinin % 80 i kent bahçelerinde yeşeren yeni yaşamlar bunlar. Giderek üretilmiş. Çin'in en büyük şehri sayıları artıyor. Bilenler Yeryüzü Şanghay'da 2500 kilometrekarelik Derneği çatısı altında biraraya alan yine kent bahçesi. geliyor, deneyimlerini Moskova'da yaşayanların üçte Bu yaz paylaşıyor, tohum fide ikisinin kent bahçesi var.” alışverişi yapıyorlar. bahçelerinde yazlık diye anlatıyor. “Yeryüzü Derneği ne?” Proje doğrultusunda sebzelerini yetiştirmek diye soracak olanları bu yaz bahçelerinde isteyen İstanbullular için aydınlatalım: Yeryüzü yazlık sebzelerini Derneği temel Yeryüzü Derneği Kent yetiştirmek isteyenler düşünceleri ekolojik Bahçeleri Projesi’ne kayıtlar kayıtlar başladı. Bu yaşamı desteklemek yıl, bahçelerinde başladı. Bu yıl, ayrıca olan aralarında arıcılık yapmak akademisyen, eczacı, bahçelerinde arıcılık isteyen örnek doktor, sivil toplum bahçelerde arıcılık yapmak isteyen örnek uzmanlarının da faaliyetine de bahçelerde arıcılık bulunduğu bir grup başlanıyor. Falay şu insanın 2009 yılında bir faaliyetine de bilgileri verdi: “Aynı araya gelmesiyle kurulan semtte oturan bahçecilerle başlanacak bir sivil toplum kuruluşu. önce tanışma toplantıları İsmini kent bahçeleri projesi ile düzenleniyor. (İstanbul birlikte sıklıkla duymaya genelinde altı toplantı) Bu başladığımız derneğin kuruluş amacı ” toplantılarda kimlerin ekipbiçmeyi Sürdürülebilir yaşam prensiplerinin bildiği, kimlerin yardıma ihtiyaç hayata geçirilmesini sağlamak, ekolojik, duyduğunu öğreniyoruz. Ayrıca paylaşımcı ve doğayı koruyan toplumun bahçecilerin toprak büyüklüğünü not gerçekleşmesi için faaliyetler düzenlemek, alıp, ihtiyaç duydukları fide sayısını eğitim faaliyetleri düzenleyerek toplumun hesaplıyoruz. Mayıs ayının ortasından konu ile ilgili bilgi ve birikimini başlayarak, temin ettiğimiz ve ücretsiz arttırmak”. dağıttığımız fidelerin ekimine başlıyoruz. Derneği izleyenlerin biberlere Ekim sonrası yapacağımız toplantılarda, musallat olan siyah böceklerden tutun, deneyimlerimizi paylaşıyoruz ve ortaya gübrenin nasıl ve ne miktarda verileceğine çıkabilecek sorunları çözüyoruz.” kadar akıllarına gelen her şeyi Başvuru için www.yeryuzudernegi.org paylaştıkları bir ortam var. Yeryüzü sitesinden başvuru formunu Derneği İstanbul’da ihtiyacı olan yazlık doldurabilirsiniz. sebzeleri kendi bahçesinde ve terasında [email protected] Tel : 0 yetiştirmek isteyen hemşehrilerine 216 388 11 73 D yerlerdeyiz. Gayri safi millî gelirin bir yüzdesi olarak doğal kaynak yıllık tükenme payı göstergesinde en iyi görünüyoruz. Türkiye milli muhasebe sisteminde çevre muhasebesi uygulamadığından, burada bir ölçüm eksiği var, iyi gözükmemiz bundan. Hatta biraz daha ileri gidelim, ölüm öncesi iyilik hali. Ormanlık alan varlığı göstergesinde en kötüyüz. 19902010 arası değişim Türkiye’de yüzde 17,1 olmuş, Çin’de ise yüzde 31,6. Güya biz ‘yüksek gelişmiş’, Çin ‘orta’! Tablodaki kalan diğer göstergelerde ortalardayız, ama tehlike altındaki türlerle ilgili göstergede şampiyonuz. Gerçi bu gösterge de çok eksik, bertaraf edilmeye çalışılan yurtseverler hesaba katılmamış! Hoşkalın.