Catalog

Sihirli Değnek Hazırlayan: Nilay Yılmaz Sihirli Değnek bu hafta varlıklarıyla içimizi aydınlatanlara dokunuyor... Amedeus Mozart iyi ki yaşamızda var! İyi ki doğdu! (27 Ocak 1756) Rengârenk dünyalardan Sihirli Haberler “Araştırma Ödülü” Geçen yıl kurulan Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı bu alanı desteklemeyi amaçlayan ödüllerin ikincisini “araştırma” dalında vermeyi kararlaştırdı. Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı Araştırma Ödülü 2008’in konusu “yeni kitle iletişim araçlarının çocuk ve gençlik edebiyatına etkisi” olarak belirlendi. Bu alanda çalışma yapmak isteyen adayların, en az 30 sayfa (A4, çift aralıklı) yayımlanmamış bilimsel araştırma metinleri ile başvurması bekleniyor. Ödül, tek bir çalışmaya verilecek. Son başvuru tarihi 31 Aralık 2008 (ödül tutarı 5.000 YTL) Bilgi için Bkz: www.gultendayioglu.com G eçen hafta Hindistan’ın güneyinde, Karnataka eyaletinin Mangolore şehrinde gerçekleşen bir çocuk edebiyatı sempozyumuna katıldım. Üç gün süren sempozyuma St. Aloysius Üniversitesi ev sahipliği yaptı. CLAI (Hindistan Çocuk Edebiyatı Geliştirme Platformu) tarafından düzenlenen II. Uluslararası Çocuk Edebiyatı sempozyumunun bu yılki onur konukları İngiltere Worcester Üniversitesi Çocuk Edebiyatı Bölümü’nden Prof. Dr. Jean Webb ve Prof. Dr. Rachel Johnson’dı. Oturumlarda, “Politika ve Polemik” başlığında pek çok konu tartışıldı. Acaba çocuklara gerçeğin ne kadarını söylemeliyiz?.. “Çocuk ve gençlik edebiyatı toplumsal sınıf, ırk ve cinsiyet ayrımcılığını olumlayacak örnekler sunuyor mu?.. Şiddet, savaşlar, ulusal kimlik kavgaları, küreselleşme, postmodernizm ve tüketim kültürü çocuk ve gençlik kitaplarına nasıl yansıyor?.. Ne tür yapıtlar üretiliyor?.. Ayrımcı ve taraflı yapıtlardan çocuklar nasıl etkileniyor?.. Çocuklar nasıl öyküler okumalı?.. İdeolojinin çocuk kitaplarındaki yeri ne?” gibi sorulardan yola çıkarak hazırlanan bildirilerin sunulduğu “Çocuk Edebiyatında Politika ve Polemik” sempozyumuna Amerika, İngiltere, Çin, Tayland, Sri Lanka, İran, Filipinler ve Hindistan’dan katılım vardı. Dünya çocuk ve gençlik edebiyatı yapıtları, farklı bakış açılarından ele alınarak incelendi, tartışıldı. III. Uluslararası CLAI sempozyumu 1214 Şubat 2009’da Yeni Delhi’de gerçekleşecek. Sempozyumun konusu “Çocuk Edebiyatı ve Performans Sanatları” olarak belirlenmiş. Dans, müzik, tiyatro oyunları ve geleneksel oyunlarla çocuk kitaplarının ilişkisi tartışılacağı sempozyuma son başvuru tarihi 30 Eylül 2008. (Bilgi için bkz: HYPERLINK “http://www.claiindia.org/conference.html” www.claiindia.org/conference.html) Politika yaşamımızın her alanında var. İstesek de istemesek de çocuklar da politikaların kurbanları; yetişkinlere ait değerler ve sorunlar artık çocuk dünyasının da kaçınılmaz parçaları. Ama ne yazık ki Türk çocuk ve gençlik yazınında bu sorunlara değinen yapıtlar yok denecek kadar az! Ya bu sorunları konuşmaya ve onlarla yüzleşmeye cesaretimiz yok ya da biz renk körüyüz! Suya sabuna dokunmadan yazmak da bu politikaları kabul etmek değil midir? Hindistan her katmanında başka bir renk barındıran ülkelerden biri. Kim bilir belki de o yüzden çocuk edebiyatı ve ideoloji konusunu birleştirebilmiş, bu konuda bir sempozyum yapmayı düşünebilmiş! Her çocuk bir renk; her toplum, her ülke bir renk! Dünyamız rengârenk!.. Renk yaşamdır. Ancak kimi yaşamlara ışık ulaşamaz, kimileri daha karanlıktır o yüzden. Renklere verdiğimiz anlam ve tepkiler, içinde yaşadığımız topluma ve zamana göre şekillenir, değişir. İnançlarımız, geleneklerimiz, önyargılarımız, kalıpyargılarımız, değişen ve değişmeyen modalar, akımlar ve düşünce sistemleri renklere olan yaklaşımımızı belirler. O nedenle kimi şartlar, kapkaranlık bir yaşamın içinden bile ışığın doğmasına neden olabilir... Karanlıktan aydınlığa çıkabilmemiz, aydınlık kitaplarla da buluşabilmemiz umuduyla... KİTAP SAYI Bilim Çocuk dergisi 10. yaşını kutluyor! 15 Ocak 1998’de aramıza katılan Bilim Çocuk dergisi 10 yıldır çocuklara bilimi, dünyayı ve evreni anlatıyor. 10. yaş sayısının içeriğini görmek için Bkz: www.biltek.tubitak.gov.tr/cocuk Dergi, bu sayısında panda, kutup ayısı vb. maskeler de veriyor. ? “Sihirli Mozart”, Göknil Genç, Can Yayınları (1014 yaş) Kitabın yazarı Göknil Genç, bakın kitabın arka kapağında neler söylüyor bize: “Mozart’ın yaşamını ilk okuduğumda altı yaşında bir çocuktum. Sayfanın köşesindeki resmini uzun uzun incelediğimi anımsıyorum. Resimdeki çocuğun saçları, giysileri, yaşamındaki imparatorlar, prensler, saraylar, onu bir masal kahramanına dönüştürmüştü benim için. Oysa onun müziği, günümüze dek ulaşmıştı, bu da onun bir hayal kahramanı olmadığının en güzel kanıtıydı. Bir gün; çocukluğumda hayal kahramanı olarak düşündüğüm bu büyük bestecinin yaşamını, bir masala dönüştürmeye karar verdim. Onun hakkında yazılmış onlarca kitabı okudum, inceledim. Sonra da bu kitabı yazdım. Onun müziğe olan sevgisi ve bağlılığı yaşamında daima sihirli anlar yaratmıştır. Bir gün, bir yerlerde onun müziğini duyduğumuzda, yıldızlardan bize çocuksu bir kahkaha attığını düşleyin. Mozart, aramızda değil. Ama, müziği çalındıkça ve dinlendikçe, bizimle yaşamaya devam edecektir. Çünkü müzik bir sihirdir”. Mozart’ın kahkahasını henüz işitmemiş olanlar! Sihirli Mozart kitapçılarda sizi bekliyor!.. Belki kitapçıya gitmişken annebabanız için de “Mozart Dehanın Gölgesinde” kitabını alırsınız... Gençlik tiyatrosu ile ilgilenen arkadaşlarınız varsa onlar için “Mozart: Küçük Dâhinin Sihirli Notları”na bakmayı da unutmayın! Klasik Müzik Masalları mı? Onları da unutmayalım! Bay Major sizi müziğin renkli dünyasına davet ediyor. “Mozart Dehanın Gölgesinde”, Maria Publig, Can Yayınları (Biyografi Dizisi) “Mozart: Küçük Dahinin Sihirli Notları”, Göknil Genç, Mitos Boyut Yayınları (gençlik oyunu) “Büyük Sır, Wolfgang Amadeus”, Neşe Türkeş, Doğan Egmont “Çobanın Mevsim Yolculuğu, Antonio Vivaldi”, Neşe Türkeş, Doğan Egmont “Duygu Makinesi, Ludwig Van Beethoven”, Neşe Türkeş, Doğan Egmont “Şatoda Üç Saat, Johann Sebastian Bach”, Neşe Türkeş, Doğan Egmont Konuk Sihirli Değnek Aysel Gürmen (yazar) “Sihirli Gözlük”, Fatih Erdoğan, Mavibulut Yayınları, 2007, 160 s. (8+ yaş) Resimleyen Huban Korman Kahramanımız Emre, cumartesi gününe çok büyük bir sorunla başlar. Uykulu gözlerle banyoya giderken koridordaki konsolun üzerinde birkaç sayfasını okumayı planladığı kitabını bulamaz. Arayacak zamanı da yok. Konsolun üstünde eline gelen ilk şeyi, annesinin pırlanta yüzüğünü alır ve banyoya girer. Ne yapsın şimdi yüzüğü? Parmağında evirip çevirdikten sonra havaya atıp tutmaya başlar. Daha yükseğe, daha yükseğe derkeeen… Yüzük tavana çarpıp yere düşer ve taşı yerinden fırlar. Manevi değeri çok büyük olan bu yüzüğün taşını bulup acilen yerine yapıştırması gerekiyor ama taş küçücük banyoda kayıplara karışır. Annesi yüzüğü hemen aramasa bari… Emre’nin göz doktorunda randevusu var. Hiç istemiyor ama gözlük takmak zorunda. Kısa sürede hiç istemediği gözlüğünün ona olağanüstü bir yetenek kazandırdığını fark eder. Olağanüstü yeteneği hemencecik duyulur. İki Amerikalı gizemli antropolog Emre’nin peşine düşüp bu yeteneğinden yararlanmak isterler. Uzun zamandır merak öğesini başından sonuna kadar bu denli canlı tutan bir kitap okumamıştım. Elinizden bırakmanız olası değil… Yazı puntosunun büyüklüğü kitabın rahatça okunmasına katkı sağlıyor kuşkusuz… Ama Sihirli Gözlük’ü bir solukta okutan asıl neden kurgusunun çok başarılı olması. Birbiri ardına sıralanmış beklenmeyen olaylar okuru hem şaşırtıyor hem de merakını artırıyor. Bu yüksek tempoya bir de Fatih Erdoğan’ın akıcı ve keyifli anlatımı eklenince, soluk soluğa okunan bir kitap çıkmış ortaya. Kitap bitiyor ama Emre’nin serüveni bitmiyor. İkinci kitabı beklemek zorundayız. Arka kapakta ikinci kitabın kapağı var ama kendisi henüz yok. Umuyorum yakında elimizde olur. Erkan Nurcan (Özel Irmak Okulları, Kütüphane sorumlusu) Renk Cüceleri”, Çiğdem Gündeş, Tudem Yayınları, 2007, 16 s. (6+) Çiğdem Gündeş’in akıcı bir dille renklerin küçük değişikliklerle dünyamızda yarattığı farklılıkları çocuk diliyle aktardığı masalımız; güzel ormanlarla çevrili bir ülkede geçmektedir. Bu ülkede evler, bahçeler, mobilyalar, eşyalar, oyuncaklar, insanların giysileri bir örnekmiş. Her şeyin tek tip olduğu bu ülkede yaşayan insanlar tek bir mağazadan alışveriş yapar, aynı fırından ekmek alırlar, çocuklar kocaman bir fabrika gibi ve tek olan oyuncakçıdan oyuncaklarını alırlarmış. Böyle bir düzende herkes mutluymuş ve ülkeyi düzen merakı olan bir kral yönetirmiş. Farklılık ve değişiklikler kralı rahatsız ediyor ve ülkeyi yönetememesine neden oluyormuş. Ülke halkıda bu tekdüzeliğe karşı çıkmaz ve bu durumdan rahatsızlık duymaz, herkes yaşadığı hayattan memnun ve mutluymuş. Nedeni de yıllardan beri bu şekilde yaşamaya alışmış olmalarıymış. Mutlu olarak yaşayan insanlar kocaman ve her birinden bir tane olan yerlerde çalışırlarmış. Oyuncak fabrikası da bunlardan bir tanesiymiş, işçiler fabrikada parçaları birleştirir, tek tip oyuncakları üretirlermiş. Ama oyuncaklara renkleri verenler Renk Cüceleri’ymiş. Renk Cüceleri’nden bir tanesi olan Pembe Cüce’nin yaptığı işe yaratıcılık ve farklılık katmak istemesi bir dizi olayların başlamasına neden olmuştur. Bundan sonraki olayların, Renk Cüceleri’nin kararlarını ve sonuçlarını, farklılılıkların birlik içinde olunduğu sürece dünyamızı zenginleştiren güzellikler olduğunu merak ediyorsanız kitap raflarda sizleri bekliyor. ? Sihirli Dergiler! ? Ebe Sobe (www.ebesobe.com) ? Bilim Çocuk (www.biltek.tubitak.gov.tr/cocuk) ? Meraklı Minik (www.biltek.tubitak.gov.tr) (okulöncesi) ? Okyanus (www.saklambac.com.tr/okyanus) Çocuk Yayınları ve Okuma Kültürü Dergisi ? Çoluk Çocuk (www.colukcocuk. com.tr) (yetişkinler için) 937 ? Nilay Yılmaz, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Eski Silahtarağa Elektrik Santralı. Silahtarağa Mah. Kazım Karabekir Cad. No:1 Eyüp / İstanbul Tel: 0212 236 78 42 www.nilayyilmaz.com/sihirlidegnekcumhuriyet@gmail.com SAYFA 7 CUMHURİYET