Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
30 KASIM 2025
4
İsmi bile
içinizi ısıtır:
‘Çiğ veya az pişmiş
Çorba
gıdalar en risklileri’
MERYEM PARLAK
ıda tüketimi
hakkında verdiği
bilgilerle sosyal
medyada önemli
G bir görünürlük
Buz gibi soğuk, eve girdiniz, tir tir
kazanan uzman gıda mühendisi
titriyorsunuz... Mutfaktan bir koku
Tuğba Bayburtluoğlu, son
günlerde gündeme gelen gıda geliyor. Evet o! İçinizi ısıtacak sıcacık bir
güvenliği hakkında önemli bilgiler
çorba sizi bekliyor. Kışın bundan daha
verdi. Bayburtluoğlu, dışarıda
güzel bir düş olabilir mi?
bozulmaya en açık ürünleri
hayvansal gıdalar ve süt ürünleri
olarak belirtti.
ış geldiğinde mutfak
Kereviz çorbası
u Sosyal medyada kendinizi nasıl
kendiliğinden yavaşlar.
konumluyorsunuz?
MALZEMELER
Ürünler değişir, tatlar
Açıkçası kendimi, bilimsel
l Bir adet büyük kereviz
sakinleşir, sebzeler kabuklanır,
bilgiyi herkes için anlaşılır hale
l Bir adet patates
K köklenir, yoğunlaşır. Yemek
getirmeye çalışan biri olarak
l Bir adet soğan
yapma ritmi yaz aylarına göre tamamen
görüyorum. Çünkü bilimsel içerikler, uzmanı olmayanlara
l Bir diş sarımsak
farklı bir denge kurar. Tam da bu noktada
çoğu zaman karmaşık gelebiliyor. Sosyal medyada ise
l Bir yemek kaşığı tereyağı
çorba, hem profesyonel mutfaklarda hem de
her eğitim seviyesinden insan var. Ben de gıda bilimi
l Bir yemek kaşığı zeytinyağı
evlerde en güçlü tarif olarak devreye girer.
BURÇAK
gibi teknik bir alanı günlük yaşamın içine yerleştirerek
l Bir litre sıcak su (sebze
O, soğuk havalarda elimizin ilk gittiği tabak
ŞENER
sadeleştiriyorum. Liseden beri hep burslu okudum ve bu
suyu veya normal su)
gibi görünse de aslında mutfak kültürünün
anlayışı bir tür “borç” gibi görüyorum. Bugün bildiklerimi
Tuz, karabiber
en eski, en köklü ve en esnek reçetelerinden
paylaşarak geri ödüyorum diyebilirim.
İsteğe göre yarım su bardağı
biri. Tarih öncesi devirlerden Osmanlı mutfağına, Fransız
süt veya krema
restoranlarından bugünün kış menülerine uzanan hikâyesi, bir
u Gıda güvenliği son günlerde oldukça tartışılan bir konu.
kase sıcaklığın ne kadar çok şey taşıdığını gösteriyor.
Yurttaşlara ne önerirsiniz?
HAZIRLANIŞI
Öncelikle açıkta satılan ürünlere temkinli yaklaşmalarını
BİR KÂSE SICAKLIĞIN UZUN HİKÂYESİ
4 Kerevizi, patatesi ve soğanı küp küp doğrayın.
öneririm. Nerede üretildiğini, nasıl taşındığını, kimlerin
4 Tencerede tereyağı ve zeytinyağını ısıtın. Soğan ve
İnsanlığın ilk yemeklerinden biri büyük olasılıkla çorbaydı.
temas ettiğini bilmediğimiz için özellikle yıkanamayacak
sarımsağı birkaç dakika kavurun.
Kazan, kap, kaynatma tekniği ortaya çıktığı anda suyla tahılın,
gıdalar risklidir. Dikkatli bir gözlemci olmak da çok
4 Kereviz ve patatesi ekleyip 2-3 dakika çevirin.
otların, ardından da et ve sebzenin buluştuğu ilk karışımlar
önemli: Restoran çalışanlarının temizliği, mekânın düzeni,
4 Sıcak suyu ekleyin, tuz ve karabiber koyun. Sebzeler
doğdu. Tarihsel çalışmalar, çorba benzeri sulu yemeklerin
tuvaletin hijyeni, mutfağın durumu… Ayrıca duyularınıza
yumuşayana kadar pişirin.
tarihini çok eski dönemlere kadar götürüyor.
güvenin. Olağandışı bir koku, tat ya da görüntü varsa
4 Blenderdan geçirerek pürüzsüz hale getirin.
Kelimeler de bu hikâyeyi doğruluyor. Bugünkü “soup”
o ürünü tüketmeyin. Ambalajlı gıdalarda ise etiket
4 İsterseniz süt veya krema ekleyip 2 dakika daha ısıtın.
kelimesi, Fransızca “soupe”tan; o da Latince “suppa”dan
okumayı alışkanlık haline getirmeliyiz. Listede en başta
4 Sıcak bir şekilde servis edin. Afiyet olsun!
geliyor: “Sıvıya batırılmış ekmek”. Yani başlangıçta “çorba”
yazan maddenin üründe en çok bulunan madde olduğunu
tabaktaki sıvıdan çok o sıvıya batırılan ekmeği tarif ediyordu.
unutmamak lazım.
Bizim coğrafyamızdaki çorba ise Osmanlıca üzerinden Farsça
havuç, pancar, kereviz, yer elması, mantar, kestane... Bu
u Dışarıda yemek yerken hangi ürünler daha riskli?
“şorba/şurba”ya uzanan, Balkanlar’a “chorba” olarak geçmiş
sebzeler uzun süre pişmeye, yumuşayıp kıvam vermeye,
Hayvansal kaynaklı çiğ veya az pişmiş gıdalar en
bir kelime.
aromalarını yavaş yavaş bırakmaya çok uygun.
risklileri: Tavuk, kırmızı et, yumurta, deniz ürünleri…
Isı, tadı açığa çıkarır: Soğuk tabaklarda gizli kalabilecek
OSMANLI’DAN BUGÜNE ÇORBA
Ayrıca soğuk zincirin bozulmaması gereken sütlü tatlılar,
topraksı notalar, hafif tatlılık, kızarma/lezzet derinliği çorba
mayonezli salatalar, şarküteri ürünleri ve uzun süre oda Bizim coğrafyamızda çorba, tarih boyunca neredeyse günün
formunda çok daha net hissedilir.
sıcaklığında bekleyen büfe tipi yiyecekler de hızla bakteri
her saatinde sofraya gelebilen bir yemek oldu. Osmanlı saray
Kıvam ve konfor aynı anda gelir: Kış sebzelerinin yapısı,
üretebilir.
mutfağında pek çok çorba çeşidinin olduğu seyyahların
çorbaya doğal bir gövde verir. Fazladan un ya da ağır bağlayıcı
notlarında geçiyor.
SÜRE VE HİJYENE DİKKAT
kullanmadan tok ve dengeli bir yapı yakalanır.
Çorba yalnızca saray için değil, sosyal dayanışmanın da
merkezindeydi. İhtiyaç sahiplerine yemek dağıtılan külliye
u Bakteriler gıda üzerinde nasıl ürer? Bozuk yiyeceği nasıl
DÜNYADA ÇORBA
mutfaklarında çorba her zaman pişermiş. Anadolu’da uzun süre
anlarız?
Dünyanın başka mutfakları da aynı refleksi gösteriyor:
sabah kahvaltısı bile çoğu yerde çorbayla başlıyordu. Bugün
Bakteriler aslında çoğu gıdada bulunur. Mesele
Japonya’da aile sofralarının vazgeçilmezi miso çorbası, Fas’ta
bile esnaf lokantalarında “günün çorbası” mönüden düşmüyorsa
onların tehlikeli seviyelere ulaşmasını engellemektir. Oda
harira, Ortadoğu’da asırlardır kaynatılan kemik suları… Hepsi
bunun arkasında bu köklü alışkanlık var.
sıcaklığında uzun süre bekleyen, nemli, hijyenik olmayan
soğukla, yorgunlukla ilişkilendirilen dönemlerde “sıcacık bir
ortamlarda hazırlanan gıdalar risklidir. Bozulmayı
KIŞIN ÇORBA İSTEMEMİZ RASTLANTI DEĞİL kase” fikrini merkeze alıyor.
anlamak için genelde koku, renk ve dokuya bakılır ama bazı
Kışın çorba içmek sadece üşüyen bedeni ısıtmak değil
Gelelim kışa. Neden soğuk havalarda çorba bu kadar öne
bakteriler belirti vermeden de çoğalabilir. Bu nedenle en
çıkıyor? Bunun hem duyusal hem de gastronomik birçok nedeni mutfağın tarihini, mevsimin ruhunu, sebzenin karakterini
güvenli yöntem gıdaları doğru saklamak, önerilen sürede
var: ve paylaşma kültürünü tek bir kasede buluşturmak demek.
tüketmek ve hijyene dikkat etmek.
Kış sebzeleri çorbayı sever: Karnabahar, pırasa, balkabağı, Afiyetle...
u Evlerimizde gıda güvenliğini sağlamak için neler yapılabilir?
Aslında küçük alışkanlıklarla evde gıda güvenliği
BERRIN KARADENZI
sağlamak kolay. Buzdolabı ve derin dondurucunun düzeni
v Fazıl Say’dan yıl sonu konseri
çok önemli. Pişmiş yemekleri, özellikle hayvansal içerikli
berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr
ünyaca ünlü piyanist ve besteci Fazıl
olanları bir saatten fazla oda sıcaklığında bırakmamak
DSay geleneksel yıl sonu konseriyle 27
gerekir. Çözdürme işlemi mutlaka buzdolabında yapılmalı.
Aralık’ta Volkswagen Arena’da sanatseverlerle
Kültür rotası
Mevsimsel beslenmek hem besin değeri hem bütçe hem
buluşacak. Konserde sanatçının, iklim krizini
de çevre açısından çok kıymetli. Haftada bir buzdolabı
Sonbahar festivalden bienale, tiyatrodan önlemek için dramatik bir uyarı niteliğinde
kontrolü yapmak, ihtiyaca göre alışveriş etmek, son
bestelediği piyano konçertosu “Mother Earth”,
kullanma tarihi yaklaşanları öne almak hem israfı önler atölye çalışmalarına uzanan etkinliklerle
Türkiye prömiyeriyle Fazıl Say’ın yorumu ile
hem güvenliği artırır.
sanatı yeniden şehre getiriyor.
seslendirilecek. Şef Nil Venditti yönetimindeki
Fazıl Say Festival Orkestrası, esere eşlik edecek.
vBinnur Kaya ve Mert
Bilimsel temeli zayıf
Fırat'tan ‘İki Kişilik Oyun’
vFelsefe Seminerleri
v‘Hayalet
lk kez aynı
bilgiler yayılıyor başlıyor
Kuartet’ Arter’de
İsahnede buluşan
u Beslenme son yıllarda toplumun her kesimi için önemli bir konu
iki usta oyuncu kbank Sanat
rter, sanatseverleri Hera
haline geldi. Bu duyarlılığın artışını neye bağlıyorsunuz?
Mert Fırat ve Ave Sakıp
ABüyüktaşcıyan’ın “Hayalet
Herkes sağlıklı olmak istiyor, sadece bedel ödemeye hazır
Binnur Kaya, Sabancı Müzesi
Kuartet”
olanlarla olmayanlar arasında fark var. Bir grup spor yapan,
evlilik, sadakat,
işbirliğiyle
başlıklı kişisel
etiketi okuyan, üreticiyi araştıran, hekiminin önerilerine göre
boşanma, toplumsal
Felsefe Seminerleri Dizisi başlıyor.
sergisi ile
hareket eden, uyku-beslenme-stres yönetimi gibi alanları
roller ve bireysel
Dijital teknolojilerin felsefi, toplumsal
buluşturuyor.
düzenli takip eden insanlar. Bir de “Yiyeyim ama kilo
özgürlük üzerine
ve kültürel etkilerini tartışmak isteyenleri
Nilüfer
almayayım” diyen, sürdürülebilir olmayan popüler tavsiyelere
hiciv dolu bir
Şaşmazer yeni dönem buluşturacak programda
kapılan geniş bir kesim var. Sorun şu ki gıda, takviye ve diyet
hikâye anlatıyor.
küratörlüğünde dijital çağın düşünce dünyası, büyük dil
sektörü çok büyük ve sürekli bilgi bombardımanı yapıyor.
Toplumsal cinsiyet
düzenlenen modellerinden imajın dönüşümüne, yapay
Bilimsel temeli zayıf bilgiler hızlı yayılıyor. Tüm bunlar
rolleri, çifte
sergi kimlik, bellek ve doğa gibi
zekânın yaratıcılıkla kurduğu ilişkiden işin
birleşince toplumda tamamen yerleşmiş bir bilinç ortaya
standartlar ve
kavramların mekân ve zamanla
ve öznenin geleceğine uzanan başlıklarla
çıktığını söyleyemeyiz ama en azından ciddi bir merak var.
bireysel özgürlük
ilişkilerini “yüzey gerilimi”
ele alınacak. Moderatörlüğünü Emre Şan’ın
Ben de bilimsel gerçekleri tecrübelerimle birleştirerek bu
temalarını irdeleyen “İki Kişilik Oyun”;
düşüncesi bağlamında irdeleyen
üstlendiği program, 30 Kasım’da “Hegel
merakı doğru bir yöne taşımaya çalışıyorum.
yalın sahne dili ve güçlü performansla 10
sanatsal pratiğine kapsamlı bir
ve Büyük Dil Modelleri” başlıklı seminerle
Aralık’ta DasDas’ta!
bakış sunuyor.
Dr. Umut Eldem’i ağırlayacak.

