Catalog

16 EKİM 2022 5 Okan Bayülgen her zamanki gibi... Dilinin kemiği yok, lafı eğip bükmeden söylüyor: ‘Sosyal medya insanları aptallaştırdı’ ‘arkadaşlarımı sildim’ Kar Delen i nce kranların en sıra dışı isimlerinden olan, sözünü pek sakınmayan ve bu tavrını 90’lı yıllardan beri sürdüren bir isim Okan Bayülgen. Şimdi ye- Eni bir heyecan yaşıyor. 17 Kasım’da İKSV Tiyatro Festivali’nde Shakespeare’in ünlü oyunu III. Richard’ın farklı bir yorumunu “Ric- hard” ismiyle sahneye taşımaya hazırlanıyor. Bayülgen’le yeni oyununu, hükümet tarafından kendisine uygulanan ambargoyu, dijital dünyayı ve Z kuşağını konuştuk. Tahmin edebileceğiniz Yalan gibi çok ses getirecek açıklamalar yaptı. u Shakespeare’in en ünlü oyunlarından söylemeyi III. Richard’ı Dada ekibiyle İKSV Tiyatro Festivali’ne taşıyacaksınız. bırakmalıyız Oyun, Zorlu PSM’de 2 bin 200 kişilik büyük salonda oynanacak. Projenin heyecan verici kıs- u Türkiye'de şu an bir mı şu ki: Sırtınızı yarım bin yıllık, bütün dün- mutsuzluk hali, kutup- yada tanınan bir yazara dayadığınız için rahatça ki problem şu oldu: Çok basit bir şey yapmıştım. laşma ve kültürel yoz- “Ödülü almaya gelen salondan, ödül vermeye gelen bugünün bakış açısıyla kalem oynatabileceğiniz, sahnede arzu ettiğiniz gibi bir uyarlama gerçek- kulisten geliyor. Sonra hepsi birden kulise gidiyor- laşma var. bunu nasıl lar, ardından hepsi dönüp salona dağılıyorlar” gibi leştirebileceğiniz ve kimi stil denemeleri yapabi- yorumluyorsunuz? leceğiniz bir iş bu. Hikâyemiz Londra’da bir kü- bir uygulama yaptırdım. O sırada ödül alan dizinin bizim morale ama ilk heyeti konuşma yapamadı. Ben de sahnede değil- çük sanat tiyatrosunda geçiyor ve bu tiyatro bir önce değişikliğe ihtiya- “III. Richard” sahnelemeye karar veriyor. Ora- dim. Sonra bana baskı yaptılar, “Çık özür dile” di- ye. “Ben sahnede bile değildim, ben niye özür di- da işler karışıyor, tiyatroya İngiliz olmayan bir cımız var. bunu nasıl an- adam “undercover” olmaya çalışmış. Belli ki kri- liyorum?” dedim. Kuliste sağa sola çekiştirmeler, lıyorsanız anlayın. ikti- müdahaleler olmaya başladı. Ben de biraz sarkas- minal bir tip ve tiyatrocularla beraber makyaj- dar değişikliği, insanın la, kostümlerle polisten kaçıp kurtulabileceği- tik bir konuşma yaptım diziyle ilgili, ama kötü bir kendini değiştirmesi, ha- şey söylemedim. ni sanıyor. Bu adamın tiyatroyu ele geçirmesiyle yat biçimini değiştirmek Richard’ın krallığı ele geçirmesi paralellik gös- Cumhurbaşkanına teriyor ve belki de biz bu uyarlamayla seyirciye olarak anlayın, böyle an- bizim tiyatrocuların dünyasından Richard’ı bir şikÂyet ettiler laşılması lazım. bence en kez daha anlatıyoruz. Diyeceksiniz ki “Sen bu önemlisi, yalan söyleme- u Aslında sizin tutumunuz bu. oyunu oynuyorsun ama ilgi olur mu?” Olur, çün- Yok canım, benim hiçbir suçum yok. Zaten ben yi bırakmamız gerekiyor. kü ben YouTube’a girdiğimde bakıyorum “Mı- kendi kendime kriz yönetebiliyorum ama bütün sır piramitleri nasıl yapılmış” videosu 3 milyon televizyon ve gazete yöneticileri toplanıp “Özür izlenmiş. Ben gençken kimse Mısır piramitlerini dile, özür dile” deyince şöyle düşünüyorsunuz: bu kadar merak etmiyordu. Demek ki gençlerde Televizyonu, gazeteyi de bilgiye böyle bir açlık var. u Bakıyor musunuz Instagram’da birile- kurtarayım. Ama hiç- r ichard ekibi bir arada. rinin profiline? u Gençliğe gelmişken... Z kuşağı hakkında biri beni kurtarmadı. Bakıyorum ve o kişiden de, tüm ailesin- açıklamalarınız oldu. Bir konuşmanızı Ben orada, beni cum- den de, yaptığı işten de tiksiniyo- hurbaşkanına şikâyet hatırlatmak istiyorum size. 2011 rum ve onu artık özlemiyorum. edip iki buçuk yıl am- yılında Altın Kelebek’te Beyazıt Gizeme çok inanıyorum, ga- bargo uygulatanlara Öztürk’le yeni neslin önünü rip olmaya, farklı olmaya. sinirlenmiyorum. Ben açmak gerektiğini, onlara Herkes bayılıyor: Kendini kendi tarafıma sinirle- fırsat verilmesi gerektiğini aynı aptal suya soksun, niyorum, çünkü o yö- vurgulayan bir konuşma- o suyun yüzeyinde kal- neticilerin baskısı yü- nız olmuştu. maya çalışarak daha çok zünden oldu bu. Dün- Evet, “Bir daha verme- “post” atsın, takipçilerini yadaki birçok ajans, yin almayacağım bu ödülü” artırsın. Hele şöhretli in- İsveç devlet kana- dedim. sanlar vallahi pornografi. lı bile benimle röpor- Nedir pornografi? Kolayca u Çok umutlu bir konuş- taj yapmak istedi, çün- üretilecek, basit olacak, hemen maydı. Şimdi daha umutsuzsu- kü bir ülkede bir gös- bir takım duygularımıza hitap ede- nuz. Neden? teri insanı o ülkenin cek... Bakıp geçilecek, bir yere saklanma- Hayal kırıklığı oldu çünkü hem internete hem mo- bir numaralı yöneti- yacak, saygı gösterilmeyecek içerikler. Eee bil iletişim araçlarına doğdular. Her şeye ulaşabili- cisi tarafından hedef aynı tarif bu. yorsun. Yani matbaanın icadından daha büyük bir alınıyor. Dedim ki, ‘Çık özür dile’ şey olması gereken bir olay, tersine insanları daha u Söylemlerinizden anladığım kadarıyla sos- “Bu, bu ülkede yaşamanın bir bedeli”. Başka bir u 2016 yılında Altın Kelebek ödül törenini sığ, daha aptal ve hâkimiyetsiz bir hale getirdi. En yal medya size göre sığ. yerde bu traji komedyadır. O arada Bodrum’da sundunuz, ben de izlemiştim. Zamandan, sunu- azından uyandığında Instagram’a bir fotoğraf koy, Eskiden “Komşunun kızı reklamda oyna- İstanbul’un görmediği güzellikte büyük bir kaba- aman ona geri mesaj yaz, bak WhatsApp’ta bekli- cudan, ekipten kaynaklı bazı hatalar olmuştu. mış” vardı. Şimdi “Komşunun kızı ‘influencer’ re açtım, kitaplar seslendirdim falan... Beraber te- yor “Falancanın telefon numarası neydi” aptal so- Bir de zaman kısıtlaması vardı. olmuş”a geçtik. Ayda 200 bin lira kazanıyormuş. levizyona iş yaptığım akranlarımın hepsi bıraktı rusu... Hatta Instagram’da kimi takip edersem bir Şimdi bunu bir işçi ailesi, memur ailesi duydu- Zaman kısıtlaması yoktu. Dört buçuk saat sürü- sadece ben kaldım. Şimdi 30 yaşıma geri dönmüş süre sonra ondan tiksinmeye başlıyorum. Çok sev- yordu tören, ben iki buçuk saate indirmeye çalı- ğu zaman ne yapsın? O da diyor kendi çocuğuna gibiyim. Bunu cumhurbaşkanımız sayesinde yap- diğim, özlediğim arkadaşlarımın çoğunu sildim. “Bir influencer olamadın.” şıyordum. Organizasyonu ben yapmadım, orada- tım. Teşekkür ediyorum kendisine. Tartışılan yöntem: Uyku eğitimi apiens’i okuyanlar bi- uyuşukluk içine çekilme olarak kendini Bebek bakımında son günlerin çok tartışılan akımı “uyku eğitimi”, yeni doğan lir, insan yavruları za- gösterebilir ve yetişkinlikte de stres du- bebe101 bireyi -geceleri ne kadar ağlarsa ağlasın- yalnız bırakmayı öneriyor. Ancak bu manında doğsa bile rumu arttığında sürebilir, bireyin panik tam olarak olgunlaş- veya öfkeye kapıldığında düşünme ve yöntem yetişkinliğe uzanacak farklı sorunlar yaratabilir. Smadan dünyaya gelir. hissetmeyi durdurmasına neden olabi- Çünkü insanlar iki ayak üzerinde lir. İzole bebek maymunlarla yapılan ve işleyişini kurar. Anneleri tarafından sık dokunu- maz bir tehditten kaçmak zorunda olmaması yürümek üzere evrimleştiğinde onları anne dokunuşundan yoksun bıra- lan maymunlar ve sıçanların büyüdüklerinde ken- da yatıyor. Daha az gelişmiş doğan avcı tür- dişi pelvisi daralmıştır ve bebek kan (hâlâ diğer maymunları koklayabiliyor, duya- di çocuklarına daha sevecen oldukları bulunmuş. ler, anne bakımına daha uzun süre muhtaç olu- yeterli gelişimi gösterirse kafası biliyor ve görebiliyorlardı) deneyler, bebek may- Bebekler iyi bakılmadığında ise stres tepkisi aşırı yorlar. Avlanan türlerin yavruları ise avcılar- daha da büyüyeceği için doğum munların dokunulmadıklarında sosyal anormallik aktif olduğundan uzun dönemli fiziksel ve zihin- dan hızlıca kaçabilmek amacıyla daha geliş- kanalından geçişi iyice zorlaşa- geliştirdiğini buldu. İnsanlar da sosyal memeliler- sel sağlık sorunlarına neden oluyor. miş ve hemen hareket edebilecek şekilde dün- caktır. Bu nedenle diğer meme- dir ve sevecen bir bakıma gereksinim duyarlar. Dilşa D Son zamanların yükselen akımı “uyku eğitimi” yaya geliyor. Bu erken doğum da insan yav- li yavruları doğdukları gibi ko- Kendi deneyimimize gelecek olursak biz de pek Çelebi ise bu bulguları yadsıyor. Bebekleri ağlaması uğ- rusunu bakıcısına (mümkünse annesine) bü- şup zıplayabilirken insan yavru- parlak durumda sayılmayız. Başlangıç olarak fena runa yataklarında yalnız bırakmayı salık veren bu yük oranda bağımlı yapıyor. sunun emeklemesi için bile or- değiliz aslında. Uzay her akşam benzer saatlerde yaklaşım “kendi kendine yetebilen bireyler” ye- Bir bebeğin beyni, üç ya- talama altı ayın geçmesi (Uzay pijamalarını giyiyor, onun seçtiği bir kitabı oku- tiştirmek iddiasında ama erken çocukluk uzman- şına kadar üç katına çı- için dokuz ayı buldu) gerekir. İnsan yavrusu- yoruz, sonra genellikle kitabın sonuna varamadan larının “güvenli, istikrarlı ve besleyici ilişkiler ge- kar ve ilk aylarda ço- nun gelişimini tamamlamadan doğmasın- kendisi istediğinde bana dönüp emerek uyuyaka- reksinimi” dediği şeyi de hiçe sayıyor. cuğun beyni ve vücu- da, iki ayak üstüne kalkan an- lıyor. Hiçbir eğitimle değil kendi kendimize kur- du, alınan bakıma yanıt nelerin daralan pelvisi duk bu düzeni. Ama kötü yanı hâlâ uzun deliksiz StreS tepkiSi artabilir olarak çoklu sistemlerin kadar doğar doğ- uykulara varamadık ve odaları ayıramadık çünkü Sosyal memeliler olarak bebeklerin şefkatli do- geceleri ara ara kalkıp (gözleri kapalı bir şekilde) kunuş ve yatıştırıcı bakıma gereksinimi var. Ba- emmek istiyor. Ayrı odalar bu nedenle çok zorla- kıcıları günde en az birkaç saat yavrularıyla ku- yıcı olur. En azından bu sayede ağlama evresine caklaşmıyor ve fiziksel olarak yanlarında bulun- geçmeden ona ulaşmış oluyorum. muyorsa bebeklerin stres tepkileri artabilir. Bu da beynin her zaman tehditlere karşı tetikte olaca- ğı anlamına gelir. Araştırmacılar, uyku eğitimi ile bebeklerin savaşma ve kaçma içgüdülerinin, ör- Kaynakça neğin rahatlatıcı fiziksel dokunuştan yoksun bıra- - Darvaez N., Cantino C., “Fifteen years of research suggests kılma gibi yoğun bir sıkıntı karşısında nasıl hare- that sleep training for babies can cause them more distress”, 21 kete geçtiğini belgelediler. Ayrılık ve tepkisizlik Eylül 2021, https://bit.ly/3SNJbHw - Debiec J (2007) From affiliative behaviors to romantic fee- sıkıntısı çok uzun sürdüğünde bebek sakinleşebi- lings: a role of nanopeptides. FEBS Lett, 581: 2580-2586. lir ancak bu, sınırlı enerjiyi saklamak içindir. Bu Amadeus’tan neden ayrıldı? u Amadeus yıllardır kapalı gişe giden başarı- lı bir oyun, ama siz ayrıldınız... Üç sezon oynadım. Bu, tanınan bir oyuncu için çok uzun bir süre. Oyuncular bir ya da iki sezon sonra rolü kendisi kadar başarılı bir aktö- re devrederek giderler. Ben Tansu Biçer’e dev- rettim Mozart rolünü, çok iyi bir aktör. İzledim, tamamen farklı bir ele alışı var. Bu oyuna bir şey kaybettirmez aksine bunu bir de Tansu’dan izlemek isteyenler bir kere daha gidip izlerler. Tabii Selçuk Yöntem’in başarısı tartışılmaz.