Catalog

PAZAR EKİ 1 CMYK YIL 20 SAYI 1077 / 12 KASIM 2006 Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) 50 yaşında. İlk İngilizce eğitim, ilk bilgisayar, ilk internet bağlantısı... Boykotlar, işgaller, dayanışmalar, güvenlik güçleriyle öğrenciler arasına giren rektör, öğrencilerle bildiri hazırlayan Akademik Kurul üyesi... ODTÜ’yü ODTÜ yapanlar bunlar. 50. yılın “Toplum ve Bilim Yılı” olarak kutlanması da geçmişle bugün arasında bir köprü kurulmak istendiğini gösteriyor. İşte, siyasetçi, işadamı, bankacı, yazar, müzisyen mezunlarının gözünden ODTÜ… Murat Çelikkan Neşe Erdilek Sıtkı Kösemen lu noğ oza K i r Hay Lale Mora Önder Focan Mehmet Soğancı Yusuf Aslan Buket Uzuner Faruk Malhan lut kbu A l a Ur Necdet Bulut Hilmi Güler Halim Bulutoğlu Röportajlar: Berat Günçıkan / Esra Açıkgöz / Deniz Yavaşoğulları Kapak çalışması: Süleyman Abay ir zamanlar ODTÜ, Orta Doğu Teknik Üniversitesi dendi mi, akan sular dururdu, öğretimi de başkaldırısı da başkaydı. Hele de 60’lı yıllarda. Bugünü Rektör Ural Akbulut özetliyor: Öğrenciler siyasetten uzak! Şimdi, neden ODTÜ diye soranlara yanıt, yarım asırı geride bırakmış olması. Dile kolay, elli yılda tam seksen bin mezun vermiş, mezunları arasında bakan da var, tarihçi, bürokrat, yazar, işadamı, sosyolog da… Önce kuruluşuna göz atalım: Birleşmiş Milletler’in 1954’te hazırladığı bir rapora dayanarak, Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinin kalkınmasına katkıda bulunmak amacıyla 15 Kasım 1956’da iki yabancı, birkaç Türk öğretim elemanıyla açılıyor ODTÜ. Tek bir bölümü var: Mimarlık. Adı ise “Orta Doğu Yüksek Teknoloji Enstitüsü”. Mütevelli Heyeti’nde dönemin Başbakanı Adnan Menderes de var. 27 Mayıs’ta o ve diğer üye Ahmet Tokuş tutuklanıyor. İhtilalden bir ay sonra ilk mezunlarını veriyor, 1960 Ağustosu’nda, ilk rektörü atanıyor: Turhan Feyzioğlu. Yedi aylık görev süresinde askeri yönetim 147 öğretim üyesini üniversiteden uzaklaştırıyor. Bu, tarihe “147'ler olayı” olarak geçiyor. Yıllarca sürecek öğrenci boykotlarının başlangıcı 1961. Bu, ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübü’nün de kurulduğu tarih. Üniversitenin gelir kaynakları arasında BM, Ford Vakfı ile B ODTÜ’nün 50 yıllık hikâyesinin başladığı bina. AID (USA), CENTO ve “dost yabancı devlet yardımları” da var. BM , ODTÜ’ye bir milyon dolarlık yardım edince soru işaretleri başlıyor, bir üniversite ve yabancı sermaye! Elbette para, öğrencisiyle öğretim üyesiyle ODTÜ’lüleri muhalefetten uzak tutmaya yetmiyor… 1968’i yakalamakta da gecikilmiyor, stadyuma bir türlü silinmeyen “devrim” yazısı kazınıyor... ODTÜ’yü ziyaret eden ABD Ankara Büyükelçisi Komer’in arabası yakılıyor. Tutuklamalar, “Bizi de tutuklayın” diyen diğer öğrenciler, yönetimin kapatma kararı, öğrencilerin okulu işgali… Rektör Vekili Erdal İnönü, Mümtaz Soysal ve Uğur Alacakaptan’ın evleri bombalanıyor. Mart 1971’de kaçırılan dört Amerikalıyı aramak için jandarma ve polis ODTÜ’yü sarıyor, İnönü’nün çabalarına rağmen, yurtlara ateş açılıyor, üç kişi ölüyor. Üniversite tahkikat sonuçlanıncaya kadar güvenlik güçlerine teslim ediliyor, emekli general bir rektör getiriliyor. 12 Mart döneminde bazı öğrenciler tutuklanıyor, bazıları çatışmalarda yaşamını yitiriyor. Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan asılıyor. Kısa süreli suskunluğundan sonra yeniden hareketleniyor ODTÜ, paşa rektör gidiyor, başkaları geliyor, en istenmeyen rektör Hasan Tan. 12 Eylül’de neredeyse bir karargâh kuruluyor; Hulusi Sayın durumu, “Ankara’da denetlemem gereken 67 askeri birim var, ama hiçbirine gidemiyorum. ODTÜ bizim için bu kadar önemli” diyerek özetliyor. İlk yıllarını Kızılay'da, Emekli Sandığı’na ait küçük bir bina ile TBMM arkasındaki barakalarda geçiren ODTÜ, 1963’te bugünkü yerine taşınıyor. Bu Türkiye’nin ilk kampusu. İlk İngilizce eğitim veren okul olmakla başlayan ilkler sürüyor, yerli malından ilk roket, ilk prototip robot, ilk bilgisayar, ilk internet bağlantısı... Araştıran, eleştirel düşünceyi öne çıkaran, öğretim üyeleri ile öğrencilerin arasında demokratik ilişkinin kurulduğu bir sistemin ODTÜ, bugün 4500 hektarlık bir kampusa sahip. temelleri de ODTÜ’de atılıyor. Konuştuğumuz ODTÜ mezunlarının tümünü birleştiren de bu: ODTÜ bize bir yaşam biçimi sundu… Ya bugün? Her yıl üniversite sınavında en yüksek puanı alan bin öğrenciden üçte biri ODTÜ’yü tercih ediyor. AB kaynaklı milyon Avro’luk projelere ODTÜ de dahil oluyor. “Kimseyle olmasa bile, kendimizle yarışıyoruz, çünkü bilim dinamiktir” diyor ODTÜ Rektörü Ural Akbulut, “Başarımızın altında yatan bu, değişebilme cesareti”. Devamı 45. sayfalarda Cinsel uzlaşma... Hem uzun süreli bir ilişkim olsun, hem de mutlu bir cinselliğim... Çoğu çiftin düşü, bu. Peki imkânsız mı? Hayır. Hazzı sürekli kılmanın ilk yolu, basmakalıp düşüncelerden kurtulmak... İkinci yol ise uzak kalmak, yani özlemeyi öğrenmek... Sayfa 8 Evet, ben de yapabilirim... Kampta kalmak, kendi sorumluluğunu almak, dalmak, hatta paraşütle atlamak. Engelliler için de başka bir dünya mümkün! Ercan Tutal’ın “Alternatif Kamp” projesi işte bunu amaçlıyor. Sırada “Engelsiz Turizm” projesi var... Yonca Karatoprak Sayfa 9