Catalog

CENGİZ TATAR’DAN ‘MUSTAFA KEMAL ATATÜRK VE TÜRK HAVACILIĞI’ Emekli Hava Kurmay Albay Cengiz Tatar’ın Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Havacılığı - İstikbal Göklerdedir (Galeati Yayıncılık) adlı incelemesi sekiz bölümden oluşuyor: “Havacılığın Tarihçesi, Türk Havacılık Tarihi, Milli Mücadelede Türk Askeri Havacılığı, Büyük Taarruz’da Türk Ha- vacılığı, Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Havacılığı, Türk Hava Harp Sanayinin Kuruluşu, Hava Harp Sanayi’nde Özel Teşebbüs Çalışmaları, Türkiye’de Sivil Havacılığın Kuruluşu”. Tarihi, Milli Mücadelede Türk Askeri tarih birbirinden ilginç bilgilerle aktarılıyor. MUZAFFER AYHAN KARA Havacılığı, Büyük Taarruz’da Türk Havacı- İnönü ve Sakarya ile Büyük Taarruz’daki Mil- lığı, Mustafa Kemal Atatürk ve Türk li Mücadele Havacılığı pratiği, Türk Tayya- mekli Hava Kurmay Albay Cengiz Ta- Havacılığı, Türk Hava Harp Sanayinin Ku- re Cemiyeti, Türk Kuşu ve THK’nın kuruluş tar, TESUD (Türkiye Emekli Subaylar ruluşu, Hava Harp Sanayi’nde Özel Teşeb- serüveni, Dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sa- E Derneği) Konak Şube Başkanı. TESUS büs Çalışmaları, Türkiye’de Sivil Havacılı- biha Gökçen’in ilkleri, Ankara rüzgar tüneli, Genel Merkezi’nde de yöneticiydi, kayyum baş- ğın Kuruluşu”. ilk uçak ve motor fabrikalarının kuruluşu, Ve- kan ve yönetim kurulunu görevden alana kadar. Kitabın sonunda bir Sonuç ve Değerlen- cihi Hürkuş, İlk yerli uçak üreticisi Nuri De- Tatar, aynı zamanda bilim doktoru; dokto- dirme ile fotoğraflar ve Kaynakça yer alıyor. mirağ, Şakir Zümre, THY’nin kuruluşu kitap- rasını tarih alanında yaptı. Birçok süreli ya- Kaynakça’da kitap için 51 kitap vb. yayına, 11 ta yer alan pek çok konu başlığından bazıları. yında makalesini görmek, okumak olanaklı. makaleye başvurulduğu görülüyor. Kitabı tüm okuyuculara başta da havacı- Tatar’ın yakın zaman önce önemli bir ince- Ayrıca gazete ve dergilerin yanında önem- lık alanında çalışmış veya halen çalışmakta lemesi yayımlandı; Mustafa Kemal Atatürk ve li sivil ve askeri resmi arşiv araştırmaları da olan sivil ve askerlere, ayrıca havacılık tari- Türk Havacılığı (Galeati Yayıncılık). Atatürk’ün söz konusu. Çoğu Atatürk’ün de yer aldığı hine ilgi duyanlara, TESUD üyelerine öneri- veciz sözü “İstikbal Göklerdedir” üst başlı- ğını taşıyan kitap sekiz bölümden oluşuyor: 21 fotoğraf da konu hakkında fikir verici. yorum. Cengiz Tatar’ı bu arşivlik eserinden “Havacılığın Tarihçesi, Türk Havacılık Tatar’ın 344 sayfalık kitabında kitabında dolayı kutluyorum. n ROBERT SCHILD’DEN ‘STEFAN ZWEIG’IN VEDA MEKTUBU’ Yarı düşsel, yarı gerçek öyküler! “Yazmanın en zevkli yanı, kalem tutanın gerçek olayları belirli bir yerde nasıl gelişmesini istediği veya istemediği şekle sokması değil mi? Böylece, çoğu kez tekdüze olarak gelişen yaşama, öyküsel de olsa keyifli/ürkütücü, ancak her haliyle rengârenk bir çehre verilmiş olur!” Robert Schild, Stefan Zweig’ın Veda Mektubu (Edebiyatist) adlı kitabını bu sözlerle tanıtıyor. Kitapta yer alan gerilim, bilimkurgu, belgesel ve mizahi öykülerin bazıları düşsel olmakla birlikte, bazıları -isimler dışında- gerçek olaylara dayanıyor veya onlardan hareketle yarı gerçek, yarı kurmaca bir yol haritası çiziyor. Anlatılanlar Brezilya’dan İsrail’e, Viyana’dan Güney Afrika’ya uzanıyor, bir bölümü de eski yılların ve 2058 yılının İstanbulu’nda geçiyor. bir öykü aracılığı ile aralanıyor. Sonra 1930’lu yılların Bayan Venetia’nın kitapçı dükkânlarıyla sahip- AHMET ARPAD Kitabın yazarı mektubun yıl- İstanbulu’na dönüş, Atatürk lerinin yaşamları da ilginç öyküde yer alıyor. lar süren bir serüvenli yolculu- Türkiyesi’ne sığınan Alman- MEKTUBUN PETROPOLİS’TEN ğun ardından Petropolis’ten İs- lar, yaşamları, kimi an engel- ANILAR BELGESELİ İSRAİL’E GİZEMLİ YOLCULUĞU rail Milli Kütüphanesi’ne hangi lerle dolu, kimi gün huzurlu ve Robert Schild kitabı nasıl kaleme aldığı- Robert Schild’in, Stefan Zweig’ın Veda yollardan nasıl ulaşmış olduğu- mutlu. Daha sonraki yıllarda nı şöyle açıklıyor: “Yazarlığın en zevkli ya- Mektubu (Edebiyatist) adlı kitabı, Zweig’ın nu anlatırken kesin kaynaklar- İstanbul’a gelmiş, kente âşık nı, kalem tutanın gerçek olayları belirli bir ikinci eşi Charlotte Zweig’la intihar öncesi dan yola çıkıyor. olup orada kalmış bu yabancı- yerde ne şekilde gelişmesini istediği veya kaleme almış olduğu söz konusu veda mek- ların gerçeklerle dolu öyküsel istemediği şekle sokması değil mi? Yaratıcı tubuyla başlıyor. DÜŞLERLE KARIŞIK yaşamları... yazarlar böylece, çoğu kez tekdüze olarak Petropolis Emniyet Müdürü Jose de Mo- ÖYKÜLER Robert Schild, Boğaziçi’nde gelişen yaşama, öyküsel de olsa, zevkli/kor- rais Rattes’in Zweig çiftinin 23 Şubat Schild kitabındaki on beş öy- kuşaklar boyu yaşayan azınlık- kunç, ancak her haliyle rengârenk bir çeh- 1942’deki intiharının ardından el koymuş küde sizi uzun bir geziye çıkarı- ların renkli yaşamlarına da sık- re vermiş olurlar.” olduğu bu tarihsel belge otuz yıl sonra gi- yor. Anılarıyla düşleri iç içe ge- ça değiniyor. Gerçek olaylar ile Öykülerin mekânları Brezilya’dan zem dolu yollardan, büyük bir para karşı- çiyor, yarı gerçek, yarı kurmaca düşsel gelişmeler iç içe örülmüş. İsrail’e, Viyana’dan Güney Afrika’ya uza- lığı 1935’te Almanya’dan Brezilya’ya göç bir yol haritası çiziyor. Okuyucu onunla gü- Yazar anlatılanlarda gerçeklerden yola çık- nıyor, bir bölümü de eski yılların veya etmiş olan, Stefan Zweig’la aynı kentte, zel Viyana’da geziniyor, oradan başka toprak- mış, yazgıları, yaşanmışları öyküleştirmiş. 2058 yılının İstanbulu’nda geçiyor. Petropolis’te yaşayan örme fabrikası sahibi lara uzanıyor, Rodos’ta çok yaşlı Manolis’le Kimi yerde yaşanmış gerçekle başlayıp yaz- Öykülerin bir bölümü bütünüyle düşsel, ba- Fritz Weil’ın eline geçiyor. sohbet ediyor. dıklarını öyküyle bitiriyor. zıları ise yarı gerçek / yarı düşsel. Yazar kah- Ölümünün 70. yıldönümü olan 2012’de, Düşlerle karışık öykülerde gezintiler Kitaptaki “Yüksek Kaldırım’da bir sa- ramanlarının çoğunu yakından veya uzaktan İsrail Milli Kütüphanesi’nce basına tanıtılan İsrail’e, Ürdün, Filistin’e geçiyor, gelecek- haf” öyküsü de ilgi çekici. 1940’lı yıllarda tanımış olduğu kişiler oluşturduğunu söylüyor. bu mektubun o arşivlere nasıl ulaştığı bugüne te yaşıyor. 2024’de Üçüncü Dünya Sava- İstanbul’da etkin Nazi ajanlarının çalışma- “Stefan Zweig” öyküsünde olduğu gibi dek geniş kitlelerce tam olarak bilinmiyordu. şı son anda engelleniyor, insanlar uykula- larından, yaşamlarından söz ediyor. okuduğumuz diğer öykülerde de yaşanmış Bu konudaki sır perdesi Robert Schild’in ki- rından uyanıyor, toplumlar çok büyüklerin Sık sık uğradıkları Yüksek Kaldırım’daki gerçekler anlatıldığı için kitaba bir “anılar tabına adını veren heyecanlandırıcı belgesel emri altına giriyor. Dinler sona erdiriliyor. ve Tünel meydanındaki Kalis’in, Karon’un ve belgeseli” de diyebiliriz. n 14 24 Mart 2022