Catalog

Ah, unuttuk o dilleri! Ağaçlı Gül ve Hayal’de Berna Durmaz, insanımıza dayatılan bitip tükenmez haksızlıklar üzerine yeniden düşünmemizi, yitirdiklerimizin farkına varmamızı, daha da geç olmadan bir çıkar yol bulmamızı istiyor, umuyor. Üstelik bu isteğini gençler için kaleme aldığı bir yapıtla dillendirirken umudun nerede olduğu konusundaki düşüncesini de incelikle açık ediyor. yeten) ülkeleri arasında yer mi kilometre taşlarına ye- olmuş da bu koca kentte Y. BEKİR YURDAKUL alan Türkiye’miz, oldukça niden uzanacağınız ikinci somurtuk dahası kızgın bir kayaya kısa sayılacak bir zaman bir yolculuk. dönüşmüştür? Köylerinde kapatılan diliminde hem gıda üreti- Bir de kenti sarıp sarmalayan o dını okurun belleğine başa- minin değersizleştiği hem okulun yeniden açılaca- güzelim ağaçları, ormanı her gün yok rılı bir öykücü olarak kay- ğını içtenlikli bir umutla de üretim alanlarının hız- eden kimdir? O koca koca evleri bir- deden Berna Durmaz, bu la terk edildiği bir nokta- bekleyen, “yılın her mev- biri ardınca yapanlar mı? kez bir romanla çalıyor ka- simi, pencerenin gerisin- ya geldi. A pımızı: Ağaçlı Gül ve Ha- Ağaçların -dolayısıyla doğanın- de bir çift göz olan” Ha- Hızlanan iç göçün “do- yal. Günışığı Kitaplığı’nın, editörlüğü- dilini bilen Hayal için, Gül nine için, yal, size de epeyce tanı- ğaldır” diye yutturulan so- nü Semih Gümüş’ün üstlendiği “Köprü Selim için şehir, “üst üste binen dık gelecektir. nuçlarından biri de köyler- Kitaplar” dizisinin yirmi üçüncü kitabı sesleriyle zihinleri uyuşturan” bir yer- Bir de Gül ninesi var deki okulların birbiri ardın- olan roman, Durmaz’ın gençlere yöne- dir. Ama kötülemez şehri kahraman- Hayal’in: “yerdeki karın- ca kapanması oldu. Bu da lik ilk yapıtı olma özelliğini de taşıyor. larımız, “başka türlü bir şeydir” onla- cadan, gökte uçan kuş- köylerde yaşayan kız ço- Bilirim, bu satırları okuyanların, rın istediği... tan, iki ev ötedeki yalnız cuklarımızın okula ulaş- Durmaz’ın öykülerinden (“Tepedeki yaşayan insandan kendini masını daha da zorlaştırdı. Kadın”, “Bir Hal Var Sende”, “Bir Fa- VAR OLMAK GEREK! sorumlu tutan, elinden bir şey gelme- Bilinçli olarak körüklenen şehirleş- sit Daire”, “Karayel Üşümesi”, “Metal Berna Durmaz, Albert Camus’nün diğinde dertlenen, sonunda hastalanıp menin başka vahim bir sonucuysa in- Hayatlar”) haberi vardır. Ne ki anımsat- “Ağaç vardır, insan var olur” yaklaşı- doktorlara taşınan...” sanımızın doğaya yabancılaşması, mak da iyi olur diye düşündüm. mıyla tanımladığı “var olmuş” kahra- Gül ninenin rahatsızlığı nedeniyle dünyamızın soluk almasını sağlayan manları Hayal, Gül nine, Selim ve öte- İstanbul’un yolunu tutan Hayal, aile- bitki örtüsünün dilini neredeyse hep- ORMANLARIMIZ YANARKEN kiler aracılığıyla okurunu hayatın anla- sinden, beşiğinin asıldığı, gölgesinde ten unutması oldu. Aslında Ağaçlı Gül ve Hayal’i okuma- mı ve değeri üzerine yeniden düşün- uyuduğu, dertlerini, sevinçlerini, düş- Meyveyi, sebzeyi yalnızca manav yı çok daha önce tasarlamıştım. Ne ki meye ve tartışmaya çağırırken süsten lerini paylaştığı, her biri Gül ninenin tezgâhında gören, ağaçları birbirinden araya giren bambaşka telaşlar, bir ya- uzak, yalın, Türkçenin tadını inceden emaneti “ağaçlarından ayrı kalmanın ayıramayan, kuşu, börtü böceği, cüm- nıyla “ağaçların dili”ni konuşmaya, an- duyumsatan lezzetli anlatımıyla hüznü taş olup otursa da göğsüne” le canlıyı uzaktan da olsa tanımayan lamaya, öğrenmeye çağrı niteliğinde- da ilgiyle okunmayı hak ediyor. okula yeniden kavuşabileceği umu- kuşakların “yetişmesi” bu bağlamda ki bu hüzünlü yapıtla yolculuğumu tam duyla geride bırakacaktır köyünü. Hele ki ülkemizin birçok hiç de zor olmadı! da ülkemizin güneyinin cayır cayır yan- Ne ki koca şehir İstanbul, Hayal için yöresinde çoğumuzun nere- Toprağından koparılan, kentlerin ke- dığı günlere bırakmama neden oldu. “bir sokağından girenin bir daha ora- deyse kanıksadığı, olağan nar mahallerine sığınan, yarı aç ya- Bu bir talih mi? Yoksa bu gecikmeyi dan çıkamadığı, her gün bir parçası saydığı yangınlar sürerken... rı tok bir hayat süren insanın yaşadı- talihsizlik olarak mı kaydetmeliyim, bi- değişen, durmaksızın şekil değiştiren Belki de daha fazla geç ğı mutsuzluk da bu istemsiz hareketli- lemedim. Yaşadığımız şu büyük yangı- bir yer”dir. kalmayalım endişesiyle... liğin (sürekli körüklenen göçün) sonuç- nın öğrettikleri, acısı ve kederi üzerine Ne zamandır kulak ver- ları arasına kaydedilmelidir. yeniden ve çok daha sağlıklı düşün- ZİHİNLERİ UYUŞTURAN YER mez, duymaz olduğumuz mek için güçlü bir çağrı oluşuyla talih- Ağaçlı Gül ve Hayal’de Berna Dur- Şehir, İstanbul, neler su- ağaçlarla yeniden buluş- maz, işte insanımıza dayatılan bu bü- ken gelinen noktanın geri dönülmez- nar? Ya neleri alır ma, onların dilini yeniden yük haksızlık üzerine yeniden düşün- liğini alevler arasından haykırmasıyla insanın elinden memizi, yitirdiklerimizin farkına varma- öğrenme hevesiyle... n sanki talihsizlikti. hoyratça, acıma- mızı, daha da geç olmadan bir çıkar Ya masamıza getirip bıraktığı öte- sızca, sorma- ki sorular? Okullarımıza, ormanlarımıza yol bulmamızı istiyor, umuyor. Üste- Ağaçlı Gül ve Hayal dan... Hayal’in, lik bu isteğini gençler için kaleme aldı- / Berna Durmaz / neler oluyor? Neden köylerden kentle- köydeyken gü- re akıp duruyoruz? Unuttuklarımız ço- ğı bir yapıtla dillendirirken umudun ne- Günışığı Kitaplığı - lümseyen, ko- rede olduğu konusundaki düşüncesini ğaldıkça artıyor mu mutsuzluğumuz? Köprü Kitaplar nuşan, mutlu de incelikle açık ediyor. / 108 s. / 10+ / bir yaşam süren ŞEHİRLEŞME VE KAPANAN 2021. Duran amcası, İÇ İÇE İKİ YOLCULUK, OKULLAR ne olmuş, nasıl Berna Durmaz, yetmiş yılı aşkındır HAYAL VE... durmak bilmeyen, dahası insanımızı Yapıtın sizi de alıp götüre- her geçen gün yoksunluğun ve yoksul- ceğine yürekten inandığım iz- luğun pençesine terk eden şehirleşme leğinin yanı sıra bir yolculuk- tan daha söz etmeliyim. O da olgusuyla çalıyor zili. Kırk yıl öncesine kadar dünyanın, in- kendi yaşadıklarınıza, kişisel sanını kendi üretimiyle doyuran (kendine yaşam yolculuğunuzun ki- Desen: YUSUF TANSU ÖZEL 12 Ağustos 2021 22