Catalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nın kayıp bölümleri İngiliz yazar Roald Dahl’ın 100. doğum yılında, tuhaf gerçekleri açıklayan bir kitap: “Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar”. Kitap Gölgesi MAVİSEL YENER www.maviselyener.com Charlie’nin Çikolata Fabrikası, Matilda, Dev Şeftali, Koca Sevimli Dev gibi çocuk edebiyatı klasiklerinin yazarı, Roald Dahl’ın doğumunun üzerinden 100 yıl geçti. Can Çocuk Yayınları, Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nı yayımlayarak 1989’da Roald Dahl yapıtlarını Türkçeye kazandırmıştı. 27 yılın ardından, yazarın 100. doğum yılında okurları ilginç bir kitap bekliyor: Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar. Roald Dahl, 1916’da Galler’in Llandaff kentinde doğdu. 1932’de İngiltere’nin tanınmış özel okullarından birini bitirdikten sonra, üniversiteye gitmek yerine Kanada’da, Newfoundland’e yapılan bir keşif yolculuğuna katıldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında tanıştığı romancı C.S. Forester’ın özendirmesiyle, orduda çalıştığı yıllarda başından geçen olayları yazmaya başladı. İlk kitabı, Walt Disney için yazdığı, sonradan sinemaya da uyarlanan Gremlins oldu. Kuralları hiçe sayan, ama zekice yazılmış çocuk kitapları ve büyüklere yönelik korku öyküleriyle çok sevilen bir yazar olan Dahl, 1990’da Oxford’da hayata veda etti. Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar, çocuk edebiyatının önemli isimlerinden olan Roald Dahl hakkında eğlenceli bilgiler içeriyor. Roald Dahl’a göre bir yazarda olması gereken nitelikler arasında güçlü bir özdisiplin ve alçakgönüllülük de var. Diğerlerini kitabı okuyanlar öğrenecek! Quentin Blake’in çizgilerinin metne katkısı çok büyük. Eğlenceli tasarımı, seçilen puntosu ile çocukların hızla okuyabileceği bir kitap. YAZMANIN SIRLARI Bu yapıtın genç okurlara düşündüreceği çok değerli bir konunun, yazmanın sırlarını içermesi olduğunu düşünüyorum. Öğrencilerle yaptığımız söyleşilerde, yazmanın sabır ve çalışmakla olan ilgisini satır arasına gizlemeye çalışırız. “Çalışma” sözcüğü klasikleşmiş, sevimsiz bir havaya bürünmüştür sanki. Dahl’ın bu kitabını okuyarak Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nı nasıl yazdığına tanık olan çocuklar “metin üzerinde çalışma” nın ne demek olduğunu kavrarken bu sözcük artık sevimli görünmeye başlayacak. “Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nı yazmam aşırı uzun sürdü. İlk yazdığımda, her şeyi berbat ettim. Çikolata fabrikasında dolaşırken yanlışlıkla, erimiş çikolatayla dolu kocaman bir kazana düşen, sonra da çikolatadan figürler üreten bir makineye karşılınca orada sıkışıp kalan bir çocuğun hikâyesini yazdım” (s. 1). Bir kitabın yazılış aşamalarını keşfetmek için bundan iyi fırsat olur mu? Dahl, “tekrar tekrar yazdım, adeta yeni fikirler aramak üzere kafamdan minik ahtapotlar fırlıyordu” der. Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nın tam metninin ilk halinde on küçük korkunç kız ve oğlan olduğunu anlatır. Fakat bu sayının çok fazla olduğunu düşündü ğünü, karakterleri romandan çıkarırken nasıl zorlandığını aktarır. Hikâyelerin ardındaki hikâyeleri keşfetmek çocukların hoşuna gidecek. Kitabın ilk halinin bazı bölümlerini okuyup sonrakiyle karşılaştırarak farkları bulma oyunu da çok eğlenceli doğrusu. Bol çikolatalı bir kitap yazan Roald Dahl’ın çikolata ile arası nasıldı dersiniz? Kitapta bunun yanı sıra çikolatanın tarihi ile ilgili ilginç bilgilere de yer verilmiş Charlie’nin Çikolata Fabrikası’ndaki eksik bölüm, Roald’un dostu ve harika kitaplarının çizeri Quentin Blake’le tanışma fırsatı, Bay Wonka’nın çikolata fabrikasından nefis tarifler, Roald Dahl’dan iyi bir yazar olmanın sırları, Roald’un karnelerine göz atma şansı ve “Dünyanın Bir Numaralı Hikâye Anlatıcısı”yla ilgili çok ama çok daha fazlası bu kitapta yer alıyor. Roald Dahl’ın Koca Sevimli Dev (The BFG) adlı kitabından aynı adla uyarlanan film, bu yılın Temmuz ayında, Steven Spielberg’in yönetmenliğiyle beyaz perdede olacağı notunu da ekleyelim. KOLEKSİYON KİTABI Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nın ilk hali, yazarın çalışma kâğıtları arasında bulunmuş, 2005’te ilk kez yayımlanınca çok ilgi görmüş. Dahl’ın yaşamı ve yazma sanatıyla ilgili olarak hazırlanan Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar’ı, genç okurları yazarın bütün kitaplarına davet etmesi açısından da değerli buluyorum. Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar, evinizde bir kez ağırlayacağınız bir konuk değil, zaman zaman okumak isteyeceğiniz iyi bir koleksiyon kitabı. Yazarın iki otobiyografik eserini de onun yanına eklemenizi öneririm: Küçük Adam Büyürken ve Tek Başına. Roald Dahl’dan bir öğüt bitirsin bu yazıyı: “Çocuklara okur olmayı ve kitaplardan korkmak yerine, onlarla ilişki kurmayı öğretmek benim için bir tutku. Kitaplar göz korkutmamalı; kitaplar eğlenceli, heyecanlı ve muhteşem olmalı. Bir okur olmayı öğrenmek müthiş bir kazançtır.” n Benek Tozu ve Diğer Müthiş Sırlar / Roald Dahl / Çeviren: İpek Şoran / Resimleyen: Quentin Blake / 2016 / 122 s. / 8+ M. Yener: Ata Cad. Defne Sok. No: 1, D: 1, Balçovaİzmir Konuk harfler Sümük neden yeşildir? iffet diler S orusu olan var mı? Hadi gidelim öyleyse! Güneşe, sonsuzluğa ve merak denizine… Bu öyle bir kitap ki okurunu engine yolculuklarda hınzırca peşinden sürüklüyor. Biraz süt döküp sonra yalamaya çalışan cesurlar, tam sizin için cümleler var. Günlük telaşlar, aynı olandan sıkıntıya kapılıp çıkış yolunu bulamayanlara ise öneriler birbiri ardına sıralanıyor. İnsan bir kitaptan başka ne isteyebilir? Hem çocuk hem de yetişkinsiniz. Bu ruh halini hangi kurs verebilir? Âdeta bitip tükenmeyen bir oyun bu. Boş verin her şeyi ve “Sümük Neden Yeşildir?” merak edin işte. Yaşınıza aldanmayın, hayat sizi bekliyor. Hadi asılın bilimin küreklerine. Yüzün, açılın! Oh ne güzel nefes almak! “Toprağı kazarak buradan Avustralya’ya kadar gidebilir miyim?” (s. 59) sorusunun yanıtını merak ediyor musunuz? “Neden farklı ülkelerdeki insanlar birbirlerinden farklı görünüyorlar?” (s.196) Bunun gibi nice sorunun yanıtı sayfalarda. n Sümük Neden Yeşildir? / Gleen Murphy / Çeviren: Murat İnceayan / Çizen: Mike Philips / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / 2015 / 258 s. 32 14 Nisan 2016 KItap