Catalog

Teoman Ergül’den “VahideddinMustafa Kemal Ekseninde Milli Mücadele” mal Paşa’ya diğer ucunda ise Padişah Vahideddin’e yer verilmektedir. Bu yapı içinde, Milli Mücadele yılları, bu süreçte yer almış kişilerin görevleri ve sorumlulukları, duygu, düşünce ve eylemleriyle ortaya konulmaya çalışılmıştır. BİLİMSEL AHLAK Çalışmayı okuduğunuzda, dikkati çeken noktaların biri de olaylara tek bir pencereden bakılmayarak bir olayın, İstanbul, Anadolu, işgalci güçler ve aktörleri tarafından algılanış şekline bir arada yer verilmiş olmasıdır. Böylece okuyucuya geniş bir bakış açısı sunulurken farklı kaynaklar kullanılarak okuyucunun ikna olmasına ve kafalarda soru işaretleri kalmamasına özen gösterilmiştir. Metin içinde akıcılığı bozmamak adına, kimi olayların ayrıntılarına dipnotlarda yer verilmiş ve okuyucunun konuya ilişkin farklı kaynaklara da yönelmesine özen gösterilmiştir. Böylece çalışma içinde dipnot tekniği, okuyucu aydınlatmak ve yönlendirmek için önemli bir araç işlevi görmektedir. Teoman Ergül’ün kitabı toplam on sekiz bölümden oluşuyor. İlk dört bölümünde Vahideddin ile Mustafa Kemal Paşa’nın kişilik analizlerine ve ikili arasındaki ilişkinin çeşitli boyutlarına yer verilmektedir. Sonraki bölümlerinde, Milli Mücadele yıllarında yaşananlar, Vahideddin ve Mustafa Kemal Paşa merkeze alınarak kaleme alınmıştır. Bu yargımız daha kitabın içindekiler bölümünde kendini göstermektedir. Burada birkaç konu başlığına değinmek gerekir: “Mustafa Kemal Paşa Anadolu’ya dönüyor; Vahideddin, Anadolu’yu Milli Mücadele’ye karşı ayaklandırmak istiyor; Vahideddin Anadolu Hareketini boğmak için çırpınıyor; Anadolu Yüklerinden Kurtulmaya Çalışıyor…” Kitabın “Yaşamlar Değişiyor” isimli son bölümünde, Padişah Vahideddin’in ülkeyi terk ediş sürecine değinilirken Vahideddin’in 1923 yılında Mekke’de yayınladığı beyannameye aynen yer verilmektedir. Teoman Ergül, Milli Mücadele yıllarını, sade ve anlaşılır bir dille ortaya koyduğu çalışmasının, kendi düşünce dünyasında yaratmış olduğu duyguları şu sözleriyle ifade etmekten geri durmamaktadır: “Pek çok kişi tarafından tekrarlanan ‘Mustafa Kemal’in tek aktör’ olmadığı bir milli mücadele tarihi yazmak amacıyla işe başladım. Ancak çalışma ilerledikçe gördüm ki Mustafa Kemal’i ön plana almadan bir milli mücadele tarihi yazmak, pek amiyane deyimle ‘yumurtasız omlet yapmak’ kadar imkânsızdır”. Bilimsel ahlak ve değerleri benimseyen, tarihsel olaylara bakışta duygulara yer vermeden, olabildiğince objektif olunması gerektiğini bilen bir bilim insanı olarak, yazarın Milli Mücadele yıllarına ve Mustafa Kemal Atatürk’e ilişkin tespitine katılmamak mümkün görülmüyor. n VahideddinMustafa Kemal Ekseninde Milli Mücadele/ Teoman Ergül/ Akılçelen Kitaplar/ 688 s. K İ T A P S A Y I 1251 Roman tadında bir tarih Teoman Ergül’ün kaleminden çıkan “VahideddinMustafa Kemal Ekseninde Milli Mücadele” isimli çalışmada, Milli Mücadele sürecinde yer alan aktörlerden, olumludan olumsuza giden bir eksen oluşturuluyor. On sekiz bölümden oluşan kitapta Ergül, Vahideddin ile Mustafa Kemal Paşa’nın kişilik analizlerine ve ikili arasındaki ilişkinin çeşitli boyutlarına yer verdikten sonra, Milli Mücadele yıllarında yaşananları, yine Vahideddin ve Mustafa Kemal Paşa’yı merkeze alarak inceliyor. Çalışmanın dikkati çeken en önemli noktası ise olaylara tek bir pencereden bakılmayarak Milli Mücadele’nin İstanbul, Anadolu, işgalci güçler ve aktörleri tarafından algılanışına bir arada yer vermesi... r Fevzi ÇAKMAK ukuk, politika ve tarih konularında yirmiye yakın kitap kaleme almış hukukçuyazar Teoman Ergül, VahideddinMustafa Kemal Ekseninde Milli Mücadele isimli yeni çalışmasını okuyucularının beğenisine sundu. İsminden de anlaşılacağı üzere, Milli Mücadele yıllarında yaşananların, yer yer ayrıntılarını da içersinde barındırarak yapılan çalışmanın odağında Mustafa Kemal Paşa ile son padişah VI. Mehmed Vahideddin yer alıyor. Mustafa Kemal ve Milli Mücadele tarihi üzerine çok sayıda çalışma yapılmasına karşın kimi çevrelerce o günlere ilişkin çeşitli iddiaların ortaya atıldığı ve tartışıldığı günümüzde, Vahideddin’in Milli Mücadele’deki yerini, tutum ve davranışını ayrıntılı ve derli toplu bir şekilde ortaya koyan çalışmaların eksikliği kendini hissettirmektedir. FARKLI PENCERELERDEN BAKIŞ Son yıllarda Türk tarih yazıcılığında, geçmişte yaşananlara ilişkin, mevcut belge, bilgi ve çalışmaları dikkate almadan, siyasal konumlara göre yapılan yorumlardan hareket edilerek yeni yargılarda bulunmak gibi bilimsellikten uzak bir yöntem kendini göstermektedir ve bu davranış bazı kesimler tarafından bir zenginlik olarak algılanabilmektedir. Tarihi kişilikleri “senden benden” yaklaşımıyla tasnif çabası, tartışılmayacak açık gerçekleri bile alt üst etmektedir. Bilimsel objektifliği ve ahlaki değerleri dikkate almadan; her kişinin kendi dünya görüşüne göre yeni bir tarih yazma isteği zenginlik değil, zayıflıktır. Çoğu zaman araştırmacı unvanıyla ortaya çıkan pek çok kişinin; kendi dünya görüşlerini tarihin koridorlarında yarıştırmasının ürünü olan çalışmalar, tarihi olaylar üzerinde zihin bulanıklığı yaratmaktan öte bir işe yaramamaktadır. İşte yakın tarihimize ilişkin çeşitli yorum ve yargılarda bulunarak yeni ve bambaşka bir tarih oluşturmak isteS A Y F A 1 8 n 6 Ş U B A T H yenler, Mustafa Kemal ile Vahideddin arasındaki ilişkiden hareketle Milli Mücadele’de yer alan aktörlere, yeni roller devşirerek yeni bir tarih yazılmasını talep etmekte ve bu yönde adımlar atmakta, girişimlerde bulunmaktadır. Vahideddin’e Milli Mücadele içinde etkin rol verilmek istenmektedir. Yeri geldiğinde Vahideddin’e biçilen rol, o denli abartılı olmaktadır ki onun milli mücadeleyi örgütlediği, bu düşüncenin uygulaması olarak Mustafa Kemal Paşa’yı Anadolu’ya gönderdiği ve tüm olumlu gelişmelerden haberli olduğuna yönelik iddialar dile getirilmekte, yeri geldiğinde yazıya dökülmektedir. Teoman Ergül, bu çalışmasında, Milli Mücadele yıllarına ilişkin belli kesimler tarafından yapılmak istenilen ya da heves edilen “rol devşirilmesi”ne, dönemin kaynaklarına, belge ve bilgilere dayanarak karşı çıkıyor. Genel olarak Milli Mücadele yılları, özelde ise Mustafa Kemal Paşa ve Vahideddin arasındaki ilişkiden hareketle çoğu zaman süreç içinde yer alan şahıslara ağırlık vererek yeri geldiğinde olayların ayrıntılarına değinerek, yaşananları akıcı ve anlaşılır bir dille ve bir roman tadında, her kesimden okuyucunun sıkılmadan, zevkle okuyacağı, sade bir üslup kullanarak okuyucuya sunuyor. Bunu yaparken, geçmişi bugünden yorumlamaya çalışmak yerine, kaynakları o günün şartları içersinde değerlendirmeyi ihmal etmiyor. VahideddinMustafa Kemal Ekseninde Milli Mücadele isimli çalışmada, olaylardan ziyade şahıslar ön plana çıkarılmaktadır. Süreç içinde yer alan aktörlerden, olumludan olumsuza giden bir “eksen” oluşturulurken, oluşturulan eksenin olumlu ucunda Mustafa Ke Teoman Ergül, çalışmasında Milli Mücadele yıllarını, sade ve anlaşılır bir dille ortaya koyuyor. 2 0 1 4 C U M H U R İ Y E T