Catalog

Otekı mckânlara da gcçebılırler Boyle ce farklı yaşantılarda gerçekleşen ortak seruven evrensel bıı yaşam gerceğını an latmış oluı Zanıan kullanımında bcnzer bıı yontenı uygulanmış, gıçmiş, şımdıkı vc gelccek /aman bırımlerı ust uste kat lanmıştır /aman henı akıııakta hcm kendı ustu nc kapanmaktadıı Arayış oykusunde ata bınmc, yurume vorulma yaı ılanma suya ulaşmı suda aıınmı eımeı bcklcme A^A maları yaşanıı Cıeııde kalanlar ıse ekmek ycı, toprağı ışkr soylcşırkr dıden tchlı kcyı vc gu/ellıpı bekleycn korkuyu vc dıngınlıgı yaşar Ya/aı aıavışıııa evcıl ıhş kıleıle aıalaı \cıırken hcm cv ortamının guvcncesını, hcm struvcnın toşkuMinu duyurur Ulku Avva7 çc*şıtlı sesleıı, ısıkla rı objcleıı sınıgcsel arılamlaıı ıle kulıana tak bıı duş oıtamı yaraimış bu duş orta mında evrensel bır msanlık gerçeğını dılc getırmeye çahşmıştır Uçuncu oyunu Nihavent Longa'da ye nı bıı bıijinı deneyeıı ya/ar tarıhı gerçek k ı k gunumuz gerçcklerını masalsı bır or tamda yan yana natta ıc içe ele almış, geçmışle gıınunıu? aıasıneia koprukr kurmuştııı üyun yan gerçek yan duş sayıla bılecck bır nıckanda gcçer Oyunıın oy kusunun olayın kahramanı olan gazetecı nın yuksek lısans tezını hazırlarken gor duğu bıı duş ıııu yoksa toplumun KH7 anlarında yaşanan olagandışı bır seruven mı olduğunu kesinlemennştır Onemlı olan vuzyıl onccsının toplnm sal çalkantıları ık gunumuzunkılerı yıi7 leştıımek sıkıyonctım donemlerındekı nolıs baskısını uıtuklanıaları korkuları, Kiışkulaıl gençlık lyaklanmalarını ıyı nıyetlı tnsanlarm vaşamak 7orunda kaldığı dramatık dıııumları sergılemıktıı Lsııar, polıs, kabadayı sat genç kız koıuyucu anne geııelk'iıcleıı ıçınde duşunebılcce gımız oyun kışıkrı sade vatındaşı tcmsıl ederkı Bu ıyı nıvetlı ıns.ınlaı daha ıyı bır dunyayı hak etmışkrdır ve boyk bır dun yı kuımak ıçın çalısmaya ra/ıdırlar Onla ıa yol gosteıeeek bır oncııyt ınanmaya hazırdırlar Asıl sorun yol gostencı tolunu ustlcnc eek olanın kışılığıııdcn kaynaklanır Alı Suavı tarıhte yeı almış çclışkılı kışılık ya pısı ık halkı şışntan harta duş kırıkhğına ugratan bır oncıı olaıak bılmır Alı Suavı u/eıınc bır tez yapan gcnç ga/etceı yuz yıl oncesıne bır sıçrama yıpmış maşalı rotatıfı ıle Muhabıı ga?etesını basaıı Alı Suavı ye lastlamışiıı O donemın (>errah paşa olayları ıle gunumu/ ogıencı olayları aıasındakı beıuerlık o /amanın ga7etecı sının yaşadığı 7orluklar arasındakı koşut lıık yu/yıllık bıı /aman aıalı^ının kolayca aşılmasiıiı sağlamış gıbıdır Cjimumu7u çagdıştıran bır sorun daha vardır De mokrası savunuctısıı t umhuııyetçi ıkrici Alı Suavı ıle cannele vdd/ veren padışah taıailısı fırsatçı belkı dc muhbır Alı Su avı'nın kışılıöının çclışkısı ve bu çelışkının yarattığı tehlıke Ulku Ayva/ bu eieldı soıunsalı şakalı bıı anlatımın aıdına gızkmıstır Sıkıyone lım doncımndc halkın yaşadıgı guvensız Iık duygusunu aıle ve dostluk ılışkılcıınde yaşanan duygusal tıtıeşınıkrk dengckn mıştır Cja/etecı ık gcnç kı/ın, yaşlılarla gcnçkıın aydın kışılcrlc halktan kışılerın bırscvgıvc anlayış cksenınde bııleşmele rı ınsanııı ıyılıkçı o/unc olan ınancımızı a Naıııık Keınal ın Nclcr ettık CUMHURİYET KİTAP SAYI 276 zamanın zıddına vc ınadına" dızesının oyun boyunca yırıelenışı ıdealıst yanımızı coşturur Fakat bu geçıcı ıyımserlığın ardından bencıllığı yuzeysellığı, kurkaklıöı, donck lı^ı tanımanın yarattıgı duşkırıklıjiı gclır Nihavent Longa gcrçekdışı bır ortamda ınsanın vc tophımtın kaı maşık gerçeklcrı nı kıııcalayan eğlendırırken duşunmeye zorlayan bıı oyundur UIKU Ayva7 dorduncu oyıınu Troya'yı Ozluyorum (]A sıhne u/erındekı u^ ayıı mekânda gtı,tn olayları betgıkyLick par (,alı anlatını yontcmını bır kc/ daha denc mıştır Aıuak bu kc7 oykıı tek ve saglam bır eksent oturtulmuştuı Doktor ık lıas t.ibi aıasındakı ılışkı ckscnıne Oyku, Doktorun Adam a uyguladığı ruhsal ço 7iımkmc yontemı gcreğı sorduğu sorular ve aldığı vanıtlarla gelışır Bu yanıtlar ana, baba oğul kaıdc^ karı, koca, ku<,uk ki7 kaıdeş gıbı aık uyckrının dramatık anlar la dolu ya^antısıni parçı pır«,a ışık tutar Bu parçalar zanıan iı,ındc ılerı gerı sıçra malaıla canlandıııldığı 1 1 1 nasıl bır gclı^1 ^ım ulendığı anlasılmaz Yazar mantıklı bır neden sonuç ılışkısı nı gelıştırmemış, gerçeklerı, tıpkı anıları 11117da oldugu gıbı boluk pon,uk vc gclı ^ıgu7cl bu sıraiama ılc sunmuştur Sahne nın sağ vc sol yukseltılerınde canlandırı lan sahneleıde de bu anı atmosterııun ya ratılması oneıılmıştır Otc yandan Dok tor'un oyun alanı di yapımı surmekte olan bır sahne bır oyun alanıdıı Dok tor un geıı,ck ve duş ıkıknıını dtstcklcr Adam ın anılarında canlanan geı,mış acı larla yukludur Baba olumu vıcdan a7abı ^ olumu, evlat acısı, arkadaşlar ara sındakı yabancılaşma karı koca aıasıııda kı duyarsızlık, pışmanlık, bunaltıcı bır bı rıkım oluşturur Adam 1 bunalıma surukleyen bu bırı kım olmuştur Bu bırıkımın ıunde bır dı cınayet sLi^laınası ya da yanılgibi ycr al mıştıı Doktor'un gorcvı bıı bunalımı sa ğaltmak, bu yanılgıyı gun ışığına c,ıkar maktır Sorguhma sırasında Doktoı'un yaşamdan soyutlanıııış genellcmclerc oturtulmuş kurallı bılımscl gerçe£ı ılc Adam ın >aşanmış kıımaşık o/el gerı,ı.^ı karşı karşıya gelır Doktot Adam 1 dış geıçeg'ın nıanıığma ı,(.kcrkcn Adam dd Doktoru kciıdı gı/tmll 1 dunyasın) çe ^ kcr, onun oy.ununu bozar Troya'yı Ozluyorum da yazar oykusu nu masalsı bır ımge oruntusu ıcındc sun muştur Yeniden Yaratma'da olduğu gıbı ışık vı karanlık ıımak denız su ıslaklık saç tarama gıbı ogelere sımges>el anlaınlar yuklcmıştır Kronolojık bır sıra gozetıl ıncdcn gclışen oyku, sonunda kcndı uze rıne kapanarak tamamlanır Adamın bı lınçaltı dunyasında bırıkenleı dışa yansı tılmış sorun bır bılınçaltı oyunu olarak çozunılennııştır Doktor un şımdı parçalanan dunyasın da yaşanacak olan oyku ıse açık uçlu ola rak kalır Bu dort oyunu ıle Ulku Ayvaz seyır cının duş gııcunu duşuncesını zoılamayı başarmış kendıne <,agımız Turk tıyat rosunda sağlam bır ycr yapmıştır Toplu OyunlarI / Ulku Ayvaz/ Mıltn BÜYUI Yaymlan/ 1995 Mehmet Semıh hazırlamış Tiipk Gülmece Öyküleri Antolojisi ERHAN TIĞLI aha oıut mthmrl wnıltı Gozluklu Be THKM.II MK I. yefendı Hur (nKl 1.H.KIAM0I0.IIS da Kralı, Umutla Ya şıyoruz Lfcnthm gıbı gulmtte kıtapla rı yayıiT)layan Meh nıct Semıh, Turk gul nıeıe oykulerını 451 sa>i.ıliK bır kıtapta toplanıış bseıdc Hu seyın Rahnıı Gtırpı nar dan Nurettın lgtı vc dek 81 yazarın gul mece oykulerını bır araya getıınıış olan va 7arımızın daha once de bu tur çalışmalan var Turk Taşlama ve Hıcıv Antolo|isı adlı eserı Turk şurınde yergı taşlama hıcıv 01 neklennı bıımek oğrenmek ısleyenkr ıçın bır başvuru kıtabı Yazarlarınıı/ın hangı lakma adlan ve nıahlasları kullandıgını la kaplarının ne oldugunu oftrenmek bılıııek ıstıyorsanu 'Turk Fdcbıyatında Mahlaslar, Takma Adlar Tapşırmalar ve Lakaplar kı tabını ükuınalısınu Ouydu^umu/a gore tnızalı aıısıklupcdıaı dc hazıılı>or D m SARMAL YAYINEVİ YENİ KITAPLAR Refah l^rtisi'nin Teori ve Pratiği SerdarŞEN Refah PartiM'nı gündelık sıyasal mücadelenın sınırlılıkları ıçınde ele almak, bırçok gcrveğın gözardı edılmesıne yol açmaktadır Serdar Şcn yapıtında, sorunu çok daha genış bır perspektıf ıçınde ele almaktd, Adıl Duzen'ın kapıtalı/m dışı bır proje olmadığını, MNP (MSP) ve RP nın kapıtali7m ıçı partıler olup, aralarındakı larklılığın kapıtalızmın dcğışık tarıhsel cvrelerının özellıklennLe bclırlendığını sergılıyor Refah Parlısi'nın Teorı ve Pratiği, RP gerçeğıne şımdıye kadar süregelen laık, antı laık tar iışmasının kısır döngüsu dı şında, sosyo ckonomık ve sınılsal bır açıdan bakıyor Mafyada Yönetici Olmak Lee MVALLEK TUrkçesı Zülâl Kılıç "Kapıtalızmın tanhinde cn biiyiik ve en kârlı kartellerden bırını yonetenlerden suzülup gelenbilgelik..." Yapıt, yüzyıllardır başarıdan başarıya koşan o ' scssi7 ımparatorluğu" kurup başını çeken yoneiıcılerın pragmatı/mını, onların yönlendıncı felselesını sıze sunmaktadır Herhangı bır zamanda Mafyada Yönetici Olmak'ın herhangı bır bölümüne bır gö/ atarsanı? yararlı oncrıler bulabılırsıni7 Bu onerıleıı, gerek ışycnnızde yukselmek, gerekse aynı derecede oynak dunya ahvalınde kullanmak u/ere yönetici donanımını/.ın ı^güdüsel bır par (,d.sı yapabılırsıni7 • Mesleğınden bıkmamış bakırelentı sayısı azdır • Merak aşktan çok daha fazla bekaret bozmuştur • Öldurmeyeceksin d bldürülmeyeceksın vb Rölativitenin ABC'si Bertrand RUSSELL Turkçesı Vahap Erdoğdu Eınsteın'ın şaşırtıcı bır şey yaptığını herkes bılır ama onun ııe yaptığını gerçekten bılen a?dır Rölatıvıtc kuramının kolayca anlaşılabılır nttelıktc bır çok açıklaması varsa da, bunlar tam önemlı şeyler söylemeye başlayatağı noktada anlaşılabilırlıkten uzaklaşıvenrler Işle Bertrand Russell bu zoru ba şardığı yapıtında, Ro latıvıteyı cn anlaşılır bıçımıyle sunuyor Yapıt, sadece konuya yenı başlayanlar ıçın de bır başvuru kıtabı mtehğınde Eskıden bol bol gulmece öykulerı yayım lanırdı Cıunumu/de gulmece dcrgıkrı sa dece kankatur dergılerıne donuştu Bır 7a manlar Akbaba dergısınde uulınccc oykıılc rının aralarında karıkaturlere rastlardık Şımdı ıse bu tur dergılerın kjııkaturkrııun arasında ycr doldurmak ıçın bır ıkı p ırag raflık esprılerc, duvar yazılarına şıııkre rasthyoru/ Gulmece oykusu yayımlayan yalnız Gırgıı dergısı kaldı Ustııra ıkrgısı gulmece oykusu yayımlayacagını dııyıırdu ama kankatur vayımlamaktan pek ycr bula mıyor, verdığı sozu unutmuşa benzıyor Gulmece dcıgısı olduklarını sanan dcrgılcıe seslenıyorum Gulmece oykusu taşlama $1 ırler olmadan gulmece olmaz Ya aclını/ı ka nkatur dergısı dıye degıslırın \a da ovkuk re, şıırlere yer verın Meıımel Semıh yukar da adı gcçen kıtabının onso/unılc gulmece oykumuzun tarıhçesıne yer veııyor Bı/ım gulmece oykucıılugumuz gelenekseldır Kaynagını Meddah vc Ortaoyunundan ılıı Modcrn gulmece anlayışı ıse sonradan oluşmuş, gulmece oykuculug'umu/ bıı ne denle geç gelışnııştır antolo|idc 1870 1993 yılları arası gulmece yazınımi7da nelcr yaıııl dığını gulınccemuın neredcn ncrcve gcldı ğı konusunda okura bılgı vcrerck anıacımız gulmeceyı yenı kuşaklara tanıınıaktıı dı yor gulmece oyku hakkında bılaı verıyor Tanıdıgımi7 tanıınadığımız Kimı olııuış kımı yaşavan 81 yazarın oykulerını okıııkcn kımı zanıan duşunuyor, kımı 7aman guluvo ruz Lnflasyonla, pahalılıkla stıcsle \wi\K, tuftumu/ bu eafda gulmcc oykulerı \aralaii mıza merhcnı oluyor , okurkcn hıç sıkılmı yoru/ Bızı uzuntulerınıızdcn U7aklaştırmak ıçın eaba sarleden ya/aılara ınınnct du>u yor, kendılerıyle tanışnıamı/ı ovkukıını okııınanıı/ı sagiavın Melınıet Sımıhc le şekkıır edıyoru/ SAYFA 17 A d ı t s : Hahıali ( a d d e ş i Pak llan No:16/4 Cağaloğlıı İstanlıııl Tel: (0212) 522 45 78512 7(» 20 lax:(O2I2) 522 45 78