Catalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Mikroskop camı – İskambilde karo işareti – Yanağın alt kısmı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Yer ölçme bilgisi – Malezya halkına özgü öldürücü bir ruhsal hastalık – Vilayet. 2. Bir kan grubu – Mısır’ın plaka işareti – Çiçektozu – Keseliayı. 3. “Charles …” (Çirozname adlı şiiri de olan bilimadamı) – Hüseyin Cahit Yalçın’ın çıkardığı gazete – Sahne oyunu. 4. 1938’de denizi indirilen en büyük yolcu gemisi. 5. Birtakım alıştır ilginç SORULAR İşlenmiş et ürünlerinin sakıncaları Soru: Şarküteri ürünü olarak bildiğimiz işlenmiş et ürünlerinin diyabet ve kalpdamar hastalıkları üzerindeki etkisi nedir? Yanıt: Amerikan Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Diyetisyen Zuhal Güler Çelik İşlenmiş et denildiğinde akla sucuk ve salam sosis gibi şarküteri ürünleri gelir. Bu ürünlerin içeriklerine bakıldığında doymuş yağ oranının yüksek olması, kalp damar hastalıkları ve diyabet açısından yüksek risk oluşturur. Diyabetli hastalarda en büyük risk faktörü kalpdamar hastalıklarıdır. Özellikle diyabetli hastalarda doymuş yağ oranı yüksek gıda tüketimi kan kolesterol değerlerinin yüksek olmasına ve kalpdamar hastalıklarına neden olur. Ayrıca işlenmiş etlerin sodyum oranlarının da yüksek olduğunu unutmamak gerekir. Yüksek sodyum tüketiminin, yaşla birlikte kan basıncının ve kardiyovasküler hastalık riskinin artmasına neden olduğu biliniyor. Diyette en önemli sodyum kaynağı tuzdur (sodyum klorür). Sodyum birçok bitkisel ve hayvansal besinin içinde bulunur. Sodyum, tuz olarak besinlerin işlenmesi, pişirilmesi sırasında ve sofra tuzu olarak kullanılır. Kaldı ki gıda sanayinde tuz lezzet oluşturmak, besinin yapısını korumak ve saklama ömrünü uzatmak için yoğun şekilde kullanılır. Günümüzde beslenme alışkanlıkları gözden geçirildiğinde, alınan sodyumun %75’inin işlenmiş besinler, %1012’sinin besinlerin yapısında doğal sodyumdan ve %1015’inin ise pişirme sırasında ve sofrada eklenen tuzdan geldiği tahmin ediliyor. Bu nedenle işlenmiş et ürünlerinin az tüketilmesinin günlük sodyum alımında anlamlı düşüş sağlayacağı unutulmamalı. Kalp–damar sağlığı açısından damar sertliğinin oluşmasında önemli bir etken olan kan yağlarının tanımlarının iyi bilinmesi gerekir. Kolesterol, hayvansal kaynaklı besinlerde bulunan yaşam için gerekli olan akıcı mum kıvamında yağımsı bir maddedir. HDL (iyi kolesterol) damar duvarında biriken kolesterolü temizlediğinden dolayı iyi kolesterol olarak adlandırılır. LDL (kötü kolesterol) damar duvarında kolesterolün birikmesinden dolayı kötü kolesterol olarak adlandırılır. Gerek diyabet gerekse kalpdamar hastalıklarında total kolesterol ve kötü kolesterolün düşük, iyi kolesterolün yüksek olması istenir. Kanda bu değerleri dengede tutabilmek için yapılması gerekenleri sıralamak gerekirse; • Hayvansal kaynaklı denilen doymuş yağlardan ziyade bitkisel kaynaklı olanların tercih edilmeli • Sucuk, salam, sosis gibi işlenmiş et ürünleri yüksek oranda doymuş yağ içerdiği için az tüketilmeli • Çoklu doymamış yağlar kandaki kötü kolesterolü düşürücü etki yaparlar. Zeytinyağı bu grubun en iyi bilinen çeşididir. • Yüksek kan kolesterolü sigara ve yüksek tansiyonla birleştiğinde kalp sağlığı için en önemli risk faktörlerinden birini oluşturur. •Yüksek kolesterol kalıtımsal olabileceğinden aile üyelerinde kalp hastalığı olan bireyler kan kolesteserol düzeylerini belirli aralıklarla ölçtürmelidirler. Etlerin işlenmiş halleri yüksek sodyum ve yağ içeriklerinden dolayı yenilmesi önerilmeyen grup içerisinde yer alır. Yine benzer şekilde tüketilmesi sırasında dikkat edilmesi gereken ve aşırı tüketimlerinin diyabetli ve kalp hastalığı olan kişlerde sorun oluşturacağı bilinen yiyecekler şunlardır: • Sakatatlar ( beyin, böbrek, dil, işkembe gibi) • Yağlı besinler ( kaymak, mayonez, krema, soslar, çikolata gibi) • Tam yağlı etler, sucuk, pastırma, sosis gibi işlenmiş gıdalar, tavuk ve hindi derisi • Yağda kızartmalar ve kavurmalar • Alkollü içkiler, hazır meyva suları, kola, gazoz gibi asitli içecekler • Hayvansal yağlar ( tereyağ, kuyrukyağı) • İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar • Tam yağlı süt, tam yağlı yoğurt ve tam yağlı peynir. SOLDAN SAĞA 1. “… … Cousteau” (deniz araştırmacısı) – Demode. 2. Bir tür kağıt süslemeciliği – Akciğer – Argoda lira. 3. Bir kullanımcıya, işlevsel olarak daha büyük bir bütün içine yerleştirilmek üzere verilen her tür bilişim altsistemi – “Benjamin …” (Uçların gücünü keşfeden ve elektriğin korunumu ilkesini ortaya atan, 1752’de paratoneri icat eden, Amerikalı filozof, fizikçi ve devlet adamı). 4. Desenlerle süslü olan – Altının Latince adı. 5. Spielberg’in bir bilimkurgu filmi – Taş devrini son çağı ile ilgili – Kinaye. 6. Tekrarlatarak alıştırma – İngiliz şair Eliot’ın önadlarını simgeleyen harfler. 7. “… Calvino” (İtalyan yazar) – Durağan yıldız – Mağara. 8. “… Ekberg” (İsveçli aktris) – Tütündeki zehirli madde. 9. Tropikal deniz rüzgârları – Tıkaç – Eski Filistin’de bir kent. 10. Kaolin minerallerinden biri – “… Reagan” (Mc Charty dönemi ispiyoncularından olan ABD’li aktör bozması ABD’li eski başkan). 11. Yay silahı – Bayan (kısa) – Yengece benzer bir su canlısı. 12. Afyondan çıkarılan ve öksürüğü kesmeye yarayan bir alkaloit – Bir nota – Canlı kemik hücreleri tarafından salgılanan ara maddeye verilen ad. 13. Geri, arka – Sporda sayı farkı – Meşin ya da hasırdan sofra. 14. Tanrıbilim – İki parçalı kadın mayosu. 15. ma ve çağrışımlardan yararlanarak belleği geliştirme yöntemi – İlkel benlik. 6. Koca – Bir çeşit peynir – Ney çalan kimse. 7. Frengi hastalığı – Gümüş – Yarış atı taşınan araba. 8. Dünya – İtikat – Bir tarikata giriş, kabul töreni. 9. Yemin – Asalak bir böcek – Büyük tren istasyonu. 10. Almanca “1” – İri taneli bir üzüm cinsi – Büyük erkek kardeş. 11. Elma, armut kurusu – Geometrik cisimlerin nitelikleriyle ilgili özelliklerini ve bağıl konumlarını, biçim ve büyüklüklerinden ayrı olarak alıp inceleyen geometri dalı. 12. Felsefede bir durumdan başka bir duruma geçişe verilen ad – Kazıklıhumma – Bir harfin okunuşu. 13. Eski Mısır inancında baştanrı – İtalya’daki sıradağlar. 14. Asıl, unsur, hipostaz – Kendisine inanılan kimse – Yardım. 15. Titanın simgesi – Akaju – Özdeş. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu M E V İ E R O N T A L O A A R A N G A L A İ T A N D A H İ H A R A K E V E R E S T M A K A R A E L E K T R İ İ K N A Z L İ N İ C L İ İ R H A L İ L E A T K A Y İ M E T İ M İ A L S K D İ K A O L E A T A M A L A M A N İ İ N Y E E C İ E R Ö S T A K İ A M A Z O N B Z E M A Y İ T N A E N K E N E M A O R K A İ H A V A M A S R U L M A N d ü ş ü n SORULAR ÇELİK BORU Düzenleyen: Canberk Demircan Doğalgaz boru hatlarında kullanılan dış çapı 40 cm olan çelik bir boru, bir metre genişlikteki yoldan üç metre genişliğe sahip bir atölyeye zemin üzerinde iterek sokulmak isteniyor. SORU: Atölyeye sokulabilecek maksimum uzunluktaki çelik borunun boyu kaç metredir? 1234. sayıdaki “Dokuz Köy” isimli bilmecenin yanıtı: Uzunluklarına göre 15 sınıf yol vardır, En uzun toplam yol 18066 metredir. Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, CBT 1236/16 26 Kasım 2010