Catalog

OOOF OFF LINE Tanol Türkoğlu ([email protected]) Harf devrimi ve demokrasi Büyük demokratik içeriğiyle harf devrimi, genç cumhuriyette demokrasinin yükseltilmesi yönündeki en büyük adımlardan birini oluşturmuştur. Osman Bahadır [email protected] lerin yanı sıra Arap alfabesiyle Türkçe okuma yazmanın zorluğundan dolayı da okuyamayan ve yazamayan insanlarla nasıl demokrasi kurulabilecekti? Atatürk’ün 8 Ağustos 1928’de harf devrimiyle ilgili Sarayburnu’ndaki tarihi açıklamasını yaparken söylediği “Yeni Türk harflerini çabuk öğrenmelidir. Vatandaşa, kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya öğretiniz” sözleri, bu devrimin demokratik içeriğinin derinliğini ve genişliğini büyük bir parlaklıkla göstermiyor mu? Ülkemizde demokrasi kavramı kadar yanlış tanımlanan ve kötüye kullanılan bir kavram yoktur. Demokrasi, çeşitli yanlış kullanımlarının yanı sıra, neredeyse sadece çok partili parlamenter sistemden ibaret görülmektedir. Bu tanımın dışında kalan çok İnsan klonlaması (zaruri ya da keyfi) eğer gerçekleşir de çocuklara da çocukluğa da gerek kalmayabilir. Çocukların etrafında dönen tüm kültürel ögelere de; okul, çizgi filmler, oyuncaklar, o güzel şekerlemeler... Çocuksuz Bir Dünya Gelecekte neler olacak diye fütürist şapkamızı taktığımızda neler öngörebiliriz? Çoğunlukla gerçekleşmesi çok akla yatkın hale gelmiş şeyleri. Örneğin gelecekte gazetelerin kâğıda değil de yeniden doldurulabilir farklı bir malzemeye “basılacağını” tahmin edebiliriz. Ya da bugünün bilişim teknolojilerini sağlayan donanımların gelecekte holografik kardeşlerine yerlerini bırakacağını... Sağlıklı bir değişim süreci de aslında adım adım değişikliklerin gerçekleşmesiyle açıklanabiliyor. Evet paradigmasal değişim sıçramaları da oluyor, ancak bunların genel değişim sürecine bakıldığında marjinal kaldığı tespit edilmiştir. Değişimin yavaş yavaş, idrak ede ede gerçekleşmesi toplum tarafından kabulünü de kolaylaştırıyor. Bu çerçevede elektronik kâğıdı öngörmek, örneğin insanın klonlanmasını öngörmekten daha kolaydır. Klonlama bugüne dek hayvanlar üzerinde gerçekleştirildi. İnsanlar üzerinde gerçekleştirilmiş olduğu hakkında komplo teorileri var. Öte yandan teknolojik açıdan bir engel bulunmadığı da söylemek gerek. Peki insan klonlandığında dünyanın hali ne olacak? İşin etik ya da inançla ilgili kısımlarını bu tartışmanın dışında bırakalım. Gündelik hayattaki lojistik etkilerine bakalım. Diyelim ki kişinin temel bir eğitim donanımına sahip olduğu bir yaştan itibaren klonu yapılmış olsun. Bu durumda o kişinin bir çocukluk süreci yaşamasına da okula gidip eğitim almasına da gerek kalmayacaktır. Bir başka deyişle eğer en erken klonlama yaşı 20 olacaksa bir süre sonra dünyada 20 yaşının altında insan kalmayacaktır (insanların üremek yerine kendisini klonlattığını varsayarsak). Bu durumda eğitim sistemi en azından temel eğitim için gereksiz hale gelecektir. Öyle ya en küçük birey 20 yaşındaysa ve bir üniversite mezununun sahip olduğu bilgilere sahip olacaksa ilkokula gitmesine ne gerek var? Öte yandan dünyada “çocuk” da kalmayacağı için çocukların etrafında dönen tüm herşey ortadan kalkacaktır; oyuncaklar, çocuk filmleri, çocukların tüketimine yönelik besinler vb. Klonlanmış birey “orijinal” bireyden bağımsız ayrı bir birey olacağından, arkadan gelecek klonun orijinale bir “faydası” olmayacaktır. Yani orijinal, kendisini klonlatarak daha yaşlı bir vücuda geldiğinde sağlıklı bir vücuda geri dönme imkânını elde etmiş olmayacaktır. Sadece kendisinin 20 yaşındaki halinin bir kopyasının yeniden dünyaya geldiğini/geleceğini bilecektir. Büyük bir olasılıkla klonlama işi orijinal bireyin yaşamının sona geldiği bir sırada olacaktır. Belki de ölümünün hemen ardından. Ama yaşarken değil! Kişi çocuk sahibi olmak varken neden kendisini klonlatsın ki? 20 yaşındaki bir benin aynısını yaratmak için! Tabii bir de işin zaruriyet durumu var. Bilindiği üzere yeni doğan çocukların erkek olmasını sağlayan Y kromozomunun belli bir süre sonra ortadan kalkacağı yönünde bilimsel iddialar var. Bu durum gerçekleştiğinde insan ırkının devam etmesini sağlayacak olan erkek insan sayısı giderek azalacak belki de ortadan kalkacaktır. Oysa klonlama sayesinde bu risk bertaraf edilebilir. Elbette ki insan klonlamasının üzerinde düşünülmesi, tartışılması gereken pek çok hususu var. Ancak sadece çocukların ve çocuklarla ilgili herşeyin dünyadan silinmesinin yeryüzü kültürü üzerinde ne tür bir sosyal yıkım getireceğini düşünmek bile klonlamanın ne demek olabileceği hakkında bir fikir veriyor. C umhuriyet olmadan demokrasi, demokrasi olmadan da cumhuriyet olamaz. Cumhuriyet, bir ulusun egemenliğinin kaynağını, tanrıda, kralda, padişahta veya bir dini otoritede değil, ulusun kendi toplumsal varlığında görür. Bu temel ilkenin doğal sonucu olarak da, cumhuriyet rejiminde ulusal irade, hak eşitliğine sahip bireylerin toplam iradesinden oluşur. Demokrasi kavramı, insanlar arasındaki eşitlikler sorunuyla ilgili bir kavramdır. Öncelikle hak eşitliğinin, temel olarak da toplumsal eşitliğin gerçekleştirilmesini içerir. Hak eşitliklerinin gerçekleştirilmesinin (siyasi demokrasi) yanı sıra, gelir dağılımındaki adaletsizliğin giderilmesi, yoksulluğun önlenmesi, sosyal güvenliğin yaratılması ve halkın bilTürkçedeki bazı farklı sözcükler Arap harfleriyle aynı şekilde yazılıyor ve bu durumda okumada büyük bir zorluk ve karışıklık yaşanıyordu. Aynı şekilde yazılan gül, gel ve kel sözcükleri bu duruma bir örnek oluşturuyordu. Bu nedenle bu sorunu ifade eden fotoğraftaki pankart, harf devrimini savunanların temel propaganda araçlarından biri haline gelmişti. giye ulaşmasının sağlanması vb. gibi fiili eşitliklerin (toplumsal demokrasi) sağlanmasıyla da ilgili bir kavramdır demokrasi. Asırlar boyunca ne siyasal, ne de toplumsal demokrasinin kırıntısıyla karşılaşmamış Osmanlı ülkesi insanları, 1923 cumhuriyet devrimiyle birlikte ilk kez bir ülkenin eşit haklara sahip yurttaşları olma statüsünü elde ederek siyasal demokrasiyle tanıştılar. Ancak bu sadece bir başlangıçtı. Çünkü gerek siyasal, gerekse toplumsal demokrasinin gelişebilmesi için, yurttaşlık statüsünün hukuki çerçevesinin gerçekleşmesi sadece bir ilk adım olabilirdi. Bu amaçlara tam olarak ulaşabilmek için, hem kendi kişisel çıkarlarının ve üyesi olduğu toplumun çıkarlarının, hem de bu iki tür çıkar arasında uyum olması gerektiğinin bilincinde olan yurttaşlar gerekiyordu. CBT 1236/ 12 26 Kasım 2010 HARF DEVRİMİ DEMOKRATİKTİR 1928 harf devrimi, işte demokrasiyi kuracak, yaşatacak ve geliştirecek bu bilinçli yurttaşların yaratılabilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yüksek demokratik içeriği de onun bu özelliğinden ileri gelmektedir. Devletle olan ilişkisi asırlar boyunca vergi ve asker vermekten ibaret olan ve başka neden az sorun, demokrasi sorunu olarak değerlendirilmektedir. Ülkemizde uzun bir süreden beri harf devrimini karalayan bir kampanya yürütülmektedir. Bu kampanyayı yürütenler, aynı zamanda erken cumhuriyet döneminde hiçbir demokratik girişimin bulunmadığını da ileri sürmektedirler. Oysa insanları eşit yurttaşlar statüsüne yükselten ve kadınlarla erkekler arasındaki hukuki eşitliği bütün yönleriyle sağlayan 1926 tarihli medeni kanun devrimi ve tüm yurttaşların eline bir aydınlanma anahtarı tutuşturan 1928 harf devrimi, sadece bu iki devrim bile, yeni cumhuriyetin demokrasiyi yükseltme konusunda ne kadar bilinçli ve kararlı olduğunu göstermeye yeterlidir. Ama demokrasiyi sadece çok partili parlamenter sistemin biçimsel varlığıyla sınırlandıranların, bu devrimlerin tarihsel, sosyal ve demokratik önemlerini anlamalarına imkan yoktur. Atatürk dönemini demokrasi karşıtı tek parti diktatörlüğü dönemi olarak nitelendirenlerin, “ o yüksek demokrasi bilinçleriyle ve duyarlılıklarıyla”, aynı evredeki demokratik girişimleri de görmeleri gerekmez mi? Ama siz hiç Atatürk dönemini antidemokratik tek parti diktatörlüğü dönemi olarak nitelendirenler arasında, harf devrimini savunan bir kimseye rastladınız mı?