Catalog

Cenel kültür ve genel yetenek Unlüleri tanıma yoklaması Lise ve üniversite mezunlarımız, Madonna ve Maradona'yı, Nevvton ve Galileo'dan daha iyi tanıyorlar Ali Baykal* Q B baıu p i ınanmddıgı bcv < ı v ıpı uın y I lııgundaıı diı laşümdktadır Ama yıne de hatın sayüır sayıda gencımız bıl * Prof Dr Boğazıçı Unıv Egıtım Fakultesı gısayar markalaı ma 'Bılım Adamlıgını' yakıştırmışlardır Cın abaykaltgboun edu tı deıelld ve Peter Pan gıbı sdndl kdhıanidnlaıa ıse şarkıcılık ve yazarlık uygun gomlmektedır A) Önder, devlet adamı, komırtan, dıplomat vb. Robınson Cruseo yazarınddn B) FılozofMucıtKaşıfBılım Adamı (FenSosyalEkonomi) Katıhm. 2471 dahd unludur Madame Cune C) Sanatçı (Resım, karıkatur, muzık, heykel, sınema, sahne) Katıhmcılar: Lise/Unıversıte Kleopdtrayı qeçmış ama Bar D) Yazar (Roman, şıır, oyku, oyun, deneme) Mezunlan bara Cartland a yetışememış E) Yukardakılerden Hıçbırıne Uymuyor Soru Sayısı: 80 tıı Fınans sektorunde onemlı D E ORAN A B C Boş SIRA NO SORU 0,94 Madonna 6 2316 18 52 I 74 gorevlere aday oldnların çogu 1 35 5 2292 0,93 2 53 Elvıs Presley 4 9 21 16 129 Adam Smıth KPVTIPS ve h ıed Halıde Edıp Adıvar 2290 0,93 3 17 21 4 63 13 80 mdndan habeısızdır Fevzı Çdkmak 0,91 4 71 2258 5 14 42 , 33 119 2253 0,91 Serap Mutlu Akbulut 5 23 19 12 18 72 97 • Genel Kultur (Temel 0,90 Maradona 6 34 2 14 91 23 2225 116 +Guncel) ıle Genel Yetenek 2203 0j!9 7 64 Yaşar Kemal 14 13 64 19 158 (Sayısdl +Gorsel) testlerındp W A Mozart 2172 0,88 56 12 21 78 14 174 0,87 John F Kennedy 2151 9 ' 4 54 57 25 13 171 erkeklerın genel bd^diı duze Kazım Karabekır 0,86 10 2136 5 25 83 57 165 69 yı kızlaıın genel başarı duze 0^84 Isaac Nevvton 2084 11 5 29 37 26 18 277 yınden tesadufle açıklanama 1974 Necatı Cumalı 0,80 12 28 11 188 36 I 253 9 h Galıle 0,78 1934 30 13 27 42 113 67 285 yarak (p= 001) duzeyde yuk 1827 0,74 Pablo Pıcasso 16 21 25 168 79" 15 357 soktıı Sadece Sozel Yetenek h 0,74 Metın Oktay 17 20 23 19 125 288 1837 179 olçegınde kızlarla eıkekler Jul Sezar 1813 0,73 19 2 101 278 "85 59 135 1685 0,68 W Shakespeare ortlamaları arasında onemlı 22 80 20 26 417 70 253 0,67 Tıtanıc "" "51 23 75 139 125 58 1645 453 bır faık bulunamamıştır Vıncent Van Gogh 1556 0,63 24 1 112 150 149 33 471 Genel Yetenek testle Idıl Bıret 0,62 25. , 79 1533 20 21 57 695 145 0,55 Johann Strauss 1360 30 7 60 121 41 757 ı ınde Sayısal Sozel ve Gorsel 132 0,53 Sakıp Sabancı 31 45 475 493 11 23 1311 158 Problem Çozme boyutlan kul 0,52 30 , 1293 910 32 58" Paul McCartney 131 54 53 lanılmaktadır Çunku hemen 1284 0,52 Rıfat llqaz 33 57 23 10 260 57 837 Amerıgo Vespuccı 1245 0,50 34 25 152 95 39 69 871 hemen her meslekte verılen Dostovevskı 1206 ı 125 0,49 35 19 193 40 212 695 bügıler arasındakı ıhşkılen yoKepler 1121 0,45 72 ' 929 37 16 195 54 100 rumlayabılme kavıamsal ay Ibrahım Çallı 1104 0,45 38 6 41 60 556 99 611 0,45 Cınderella 39 3 18 21 466 525 1113 328 rımlar yapabılme kavramsdl 0,43 Tolstoy 1072 1061 40 31 34 ı 67 164 73 ıpuçldimı degeılendırebılme 1073 Nadır Nadı [ 81 ^ 0,43 41 133 178 203 803 68 mantıksal çıkdiımlaı yapabıl 20 1058 0,43 ~ 42 Barbara Cartland 15 35 751 30 Madame Cune 0,39 43~ 14 36 953 298 429 175 580 me ılıski benzerlıklennı bula 0,34 47 ı 70 Peter Pan 67 20 289 379 847 869 bılme sımgesel veıılerı ço Robınson Crusoe 0,30 4T~ 38 33 658 118 531 r 751 380 zumleyebılme sayısal prob 82 1525 0,28 Keynes 50 24 56 692 57 59 0,26 Kleopatra 51 11 633 22 542 Î3T" 773 368 leınlen çozebılme gorsel 1341 0,23 52 55 Commodore Amıga 23 305 188 39 575 goruntulerı dlgüayabılme VP Frıedman 1493 0,21 53 9 91 531 123 Î22~ 111 çozumleypbılme bıçımsel Adam Smıth 1176 0t20 55 77 83 489 368 254 101 Danıel Defoe 1704 0J5 60 37 27 103 186 369 82 farklıhk ya da benzprlıklprı 1735 Heqel 0,12 66 65 70 299 140 121 106 1688 0,12 67 ı 63 Mılan Kundera 192 36 71 303 181 OENEL OENEL KORELASYONLAR TEMEL OUNCEL Pushkın 1648 0,12 20İ"" 68 67 126 1 99 302 95 SÖZEL GÖRSEL KULTUR SAYISAL KULTUR YETENEK KULTUR Sosyal B (YTBA) Î9Ö , 36? 1220 0,12 69 j 52 105 291 298 Apple Mclntosh 48 1788 70 26 49 262 1 49 275 0,11 0,398 1 0,271 0,917 TEMEL KULTUR 0,684 0,334 0,242 1920 0,07 vVıllıam Faulkner 71 48 66 139 115 168 63 0,25 0,366 .JSJNCEL KULTUR 1 0,298 0,231 0,918 46,79% Tıp (YTBA) 0,05 72 46 69 119 ^ 162 104 226 T 7 9 1 0,36 0,75 1 0,239 0,344 SAYISAL 8,88% 11^16% Iktısat (YTBA) 74 61 29 77 136 131 125 1973 OjÇO 1 0,157 0,658 5,71% 0,284 SÖZEL 7,34% 6,25% Sosyal B (YTBA) 2045 0,02 75 50 47 42 93 89 155 0,715 1 GORSEL 5,34% 12,96% 2,46% 0,257 5,86% 2014 0,02 76 59 Ekrem Akurgal 62 50 82 82 181 0,02 Tıp (YTBA) 77 74 70 58 96 299 170 ^1778 0,417 8,07% 6,60% 1 84,09% 11,83% GENEL KULTUR 84,27% 1545 0,02 Sosyal B (YTBA) 78 49 339 58 253 133 143 17,39% 1 51,12% GENEL YETENEK 56,25% 4130% ,15,84% 13,40% 1422 0,02 H V Velıdedeofjlu 79 73 35 61 367 " 422 164 1687 0,01 80 10 " TıpfVTBA) 54 32 350 196 152 (*) Bütün lllşki katsayıları p=0.001 düzeyinde anlamlıdır. Denek Sayısı: N=5719. Tablo I Genel Kultur (Temel+Guncel) ıle Genel Yetenek (SayısaUSozeUGorsel) Arasındakı Istastıksel Ilışkı Katsayıları { r ) ve Kararlılık Sabıtlerı (r2) (') Tablo II Ocak 1992 Uygulanan Unlulen Tanıma Yoklamasındakı 80 Soru Içınden Seçılmış 55 Tanesıne venlen Yanıtların Seçeneklere Dağılımı (Sure= 20 dak) ır kurumun Insan Kaynagı nı oluştururken bınleı rneı tebesındekı adayların hppsını mulakata çdğırmak çok pahah zahmeth VP 7drridn alıcı bıı ıştır Pek d/ bıı dısdrrnd (exclusı on) yanılgısmı goze dldrak nesnel ve kıtlesel bır eleme biıidvı yaprıidk zorunlu olmaktadır Bu testleıdo sıralama olçutu olarak genellıkle uç olçut kullanılır 1 Genel Yetenek 2 Genel Kultur 3 Kışılık Ozelükleıı Başaıı gudusu ve etkınlık (Dınaınızm) sosyallık VP say damlık dayanıklılık esneklık ve uzlaşmaya yatkınlık ozyuven ıısk alma alt boyutlarını kapsaydiı Kışılık Ozellıklerı olçumle unın ılk dşamadakı agırlığı yok denecek duzeyde dusuk tutu lur ve karar vetıuleıe mulakat ıçrn verı tabanı olustuıması uııeıüıı 1988 yılınddn bu yana çeşıtlı kuruluşlaıın Iriban Kayna gını l^nıma Aıa^tııındlan çeı çevesınde 200 den fazla test ba taryası uygulama olanagı buldum Bu testlcıc kdtılan aday sa yibi yuzbının uzetmdedır Adayların doı tte uçu yuksek ogrenımı geı ı kalanı da lı se raezunuı Lıseyı bıtırmemış adaylar vc lıse ogrencılerı ıle yapılan uyguldinalaı bu sayıma kdtılmamıştır Ben hazııladı gım tpst batarydlarında Genel Kultuı un yuzeysel bır olçu^u uldidk ıesım muzık tıyatro edebıyat felsefe polıtıka fen bı lımlerı davıanı;? bılımleıı vb alanlardakı olay olgu teıım vc kımlıkleıın bılgısını olçmeye çalıştım Bu araştırmalaıla elde edılen venleım "Temel Kültür" konusuyla ılgüenenJeıe de yararlı olabıleeegını du^unu yoı um Aıaştıı malanmız Genel Yetenek ıle Genel Kultur boyutlaıı ve alt boyutlan aıa^ındakı ıstatıstıksel ılışkıluı tesaduflo açıklanamayacdk kaddt yuksek oldugunu dn<^rulamıştu • Tablo II de Ocak 1992 de uygulanan "Unlüleri Tanıma Yoklamasındaki" sorulara verılen cevdpldim SCÇP neMere daĞrılımldiı veıılraı^tn Bu tablodan açıkçd goıuluyoı kı gelışmış batı bolgplerımızdekı lıse ve unıversıtPİerden me zun olan gençlerımız ıçın bıle Nevvton ve Gdlıle Madonna ve Maradonadan sonra gelmektedu Yaşayan Turk Bılım Addrrı laıının (YTBA) tanınma oranları çok duşuktur Dunyara unlu Arkeoloğumuz idhmetlı Ekrem Akurgal ıçın dugı u yanıtı katı lımnlaı ın ancak" n OJ sı tuttuidbılmışleıdır • Test yonergclprınde yanlışlar yuzunden dogrulardan kpsmtı ydpılnidydcagı kcsınlıkle belıı tılmpsıne kaışm kdtüım bulabüme vb davranışlar mesleğe yerleştııme ıçın ye terlı olmamakla bırlıkte gereklı onkoşullardır Ancak butun bu analıük (sol beyın) davraruşlannın yanı sıra toplumsal etkıleşımlerı kolayla^tııacak al maya açıklık da ış arkadaşlannda bulunması gereken bır nıtelıktır Her tuı mesaja açık ama algı derınlıgı sıg kışıle rın şarlatan kalmdları kadar mesaj çpşıtlılıgıne kapalı algı alanı dar kışılerrn de fanatızme kaymalan olasıdır Genel Kultur (Temel+Guncel) ılp genel yetenek aıasın da ılışkı yuksek oluncd Genel Kultur ıle akademık basannın da yuksek ılışkılı olması beklenır Gundelık go7 lemlerımız de bu dogrulruda ıpuçları vermektedır Bu beklentının verılerle de dogrulanması halınde etytım progrdmlarımızda genel kultur ıçengıne agırlık vermek yararlı olacaktır Ben Temel Kultur dıye ayrı bu ders açılması yerrne varolan derslerdekı ıçerıgvn temel kultur' ıle zengınleştınlmeRmın daha kolay ve daha verımlı olacagı kanısındayım 824/12