Catalog

FİZİK Yercekimi sırlarını saklıyor Fiziksel evrenin en büyük esrarı diye tanımlanan yerçekimi, doğadaki dört kuvvetin arasında en az anlaşılabilmiş olanı. Buna rağmen bu kuvvet, evrenin geçmişini, bugününü, geleceğini ve her bir canlının yazgısını kontrol ediyor. ması yapıldı Sıfır yerçekımlı ortamlarda bıtkıler çarpık gelısmış, astronotlar hastalanmış tavuk embrıyoları ıse olmuştur Avustralyada bır madende yapılan bır deneyın şaşırtıcı sonuçları yerçekımını yo kettığı varsayılan muhtemel beşıncı bır kuv vetı bulmaya yonelık araştırmaları hızlandırmıştır Ûuensland Unıversıtesı nden jeofızıkçı Frank Stacey ve meslektaşları madenın degışık derınlıklerındekı yerçekımını olçerek sonuçta yerçekimi karşıtı bır kuvvet kesfettıler Bu kuvvet yerçekımının yuzde 1 ı oranında bır guce sahıptı ve bırkaç yuz metre buyukluğunde bır alana etkı edıyordu Daha sonra başka magaralarda yapılan benzerı testlerle elde edılen bu so nuçların doğrulugu kanıtlandı Avrupa Uzay Ajansı bılımadamları hâlâ varsayım nıtelığını koruyan bu beşıncı kuvvetin uzaydakı cısımlerın uzennde ne olçude etkılı olabılecegını olçmeye çalışıyorlar Japon ya dakı Tsukuba Laboratuvarı bılımadamları beşıncı kuvve tın farklı metaller uzerındekı etkılerını gostereceğını umdukları buyuk bır rıhaz uzerıne çalışıyorlar Italyan bılımadamları ıse Cenova da bu tur bır kuvvetin etkı alanını belırle mek amacıyla benzer araştırmalaryurutuyorlar Eınstem ın gorelılık kavra mında onceden tahmın ettığı şekılde yerçekimi dalgaları son yıllarda bılımadamlarını gıttıkçe daha çok meşgul etmeye başladı Evrenı uzay ve zamanın sureklılığı olarak hayalınde canlandıran Eınsteın buyuk yıldızların patlayarak sonradan kara delıklere do nuşmelerı gıbı etkılı olaylar meydana geldığınde bu olay ların sureklılıgın ıçerısınde bırbırını ızleyen yerçekimi dalgalarına yol açtığını söylemıştı Yerçekımıyle ılgılı her şeyde olduğu gıbı bu dalgaların olçulebılmesı ıçın de ınanılmayacak derecede hassas olçum aletlerı gerekmektedır Çoğu bılımadamı ıçın yerçekımının dığer daha lyı anlaşılabilmiş kuvvetlerle ılışkısını çozumleyebılmek yeterınce Yerçekımı, dogadakı en az anlaşılabilmiş kuvvet olarak yerı buyuk bır odul Ancak belkı de en umut verıcı sonucu yerçekını koruyor Boşluga bırakılan bır tuy ve bır elma Galıle'nın 1638 dekı savını doğruluyor tum nesneler aynı hızla duşer mını ınsanların ve nesnelerın ler Yoksa dusmezler mı"* Bazı bılımadamları yerçekımıne ağırlıklarının yok edılebılecegı bır bıçımde yonlendırmeyı oğ karşı ışleyen ve nesnelerın farklı hızlarda duşmelerıne yol renmekolacaktır açan bır kuvvet olabılecegını belırtıyorlar • nsanlar da dahıl olmak uzere tum hay• vanların beden yapıları kolları bacakI ları belkemıklerı ve ıç organları yerçekımıne uygun bıçımlerde gelışmıştır Bunun en çarpıcı orneğını kara hayvanları ıle yerçekımının çok daha etkısız oldugu suda gelısmış hayvanlar arasındakı farkta goruruz Sız Isaac Nevvton un yerçekımının kanunlarını tanımlamasından 300 yıl sonra bıle bılımadamları ne bu kuvvete tam anlamıyla açıklık getırebılıyorlar ne de etkılerını kontrol edebılıyorlar ABD Rusya ve Avrupa dakı uzay araş tırmaları programlarında ozellıkle uzaydakı agırlıksız ortamın bıtkıfer ve hayvanlar uzerınde etkılerının uzennde durulduğu çok mıktarda yerçekimi araştırYerçekimi doğadabılınen4 kuvvet arasında ılk keşfedılen olsa da en az anlaşılanı Dığer uç kuvvet Elektromanyetızm kuvvetlı nukleer guç ve zayıf nukleer guç Bunlar tanımlanıp ışe yarar hale getırıldığı halde yerçekimi hâlâ esrarını koruyor Bundan 300 yıl once Sır Isaak Nevvton yerçekımının yasalarını tanımladı ancak buna rağmen bılımadamları hâlâ bu kuvvetin nasıl ışledığını anlamayaçalışıyor Son gelışmeler yerçekimi ve dığer kuvvetlerı bırleştırebıldığıne ınanılan beşıncı bır kuvvetin varlığına dıkkatı çekıyor Dört Kuvvet Kozmlk ölçek Nesnalerlblrblrine çek«r Yerçekimi Elektromanyetizm Zayıt ancak sonsuzblrçeklm ü vardır "Beşlncl Kuvvet" EleMrlk manyetlzma ve ışıktan oluşur Dünyadakl yarçeklml öylesıne zayıf kı kaslarınız kolaylıkla Zayıf nukleer gezegenın çekımınıyenıp bır taşı yerden kaldırabılır Yuksek şar|da dentlen bu kuvvei zıl madde (karfit .ozdek)olablllr Kuvvetll nukleer RadyoakM çürümeye yol açar Atomparçacıklarını biraradalutar IW.l Nallıınd (MtnmMk Sııd<(> 3262 NASA uzmanları, agırlıksız ortamın ıç kulağa etkılerını araştırmak amacıyla bır denegı bır sandalyeye oturtarak, bır çeşıt yuksek teknolojı sıhırlı halısında yolculuk yaptırdılar. NASA'nın uzay mekığı astronotlannın yarısından çoğu yörungedekı ılk gunterınde ıç kulak rahatsızlıklarının yol açmış olabılecegı tahmın edildığı rahatsızlıklar yaşamışlar