Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 ŞUBAT 2013 ÇARŞAMBA için ekmekle şov olmaz Tüketici Derneği: Başbakan’a yaranmak Kürt Düğümü: Kim Çözer, Kim Çözemez (1) PKK ile AKP rejimi arasındaki “diyalog” arayışları için CHP’den sosyalist sola kadar uzanan yelpazede memnuniyetten çok, endişe hâkim. Kaygıları ifade eden cümleler genellikle şöyle: “Ya Kürtler, APO, Tayyip ile anlaşır, bizi satarsa!.. Ya PKK, bir kimlik tavizi uğruna Tayyip’in Başkanlık emellerine yeşil ışık yakarsa!.. Ya Tayyip’in ‘Ver Başkanlığı, al Özerk Kürdistan’ı’ pazarlığı önlenemezse…” Bu endişe sahiplerinin kaygılarını haklı çıkaracak ortada henüz bir şey yok. Zarf var, ama mazruf yok. Fakat BDP’yi de içine alan oluşum HDK’nin Karadeniz turunda başlattığı barış diline, davete, saldırganlıkla, tahammülsüzlükle karşılık başlatıldı bile… Kürt sorunu, gerçekten AKP rejiminde (Cemaat ile çekişmeler de düşünüldüğünde) çözüm bulabilir mi? AKP değilse, kimlerle, nasıl çözüm yoluna girer bu sorun? Önce AKP seçeneği üstüne düşünelim. Bugüne kadarki pratik gösterdi ki, AKP için bir Kürt sorunu yok, AKP’nin hedefleri var, rejimini iyice tesis etme hedefleri. Onu inşada önüne böyle bir sorun çıktığı için, bu sorunla muhatap. Kürtlerin demokratik haklarının teslimi, buna uygun bir düzenlemenin Türkiye’yi daha çok barışa ve demokrasiye götüreceği AKP’nin niye umuru olsun? Nitekim, diyalog için oluşturulan “Zarf”ı ortaya çıkaran nedenler de bunu doğrular. “Çatışmadan Müzakereye” geçiş niyet beyanı, tabii ki AKP rejiminden geldi. 2011 seçimlerinden sonra hızlanan KCK tutuklamalarına, Kürt siyasetine kıyım uygulamalarına PKK dağ kadroları silahla karşılık verince, özellikle 2012 yaz ayları boyunca şiddetli çatışmalar yaşandı. PKK, Suriye’deki altüst oluşun yarattığı fırsattan yararlanan Suriye Kürt hareketini de yönlendirecek inisiyatifi alınca, elini biraz daha güçlendirdi. “Alan savunması” adı altında Şemdinli ve dolaylarındaki meydan okuma, kim ne derse desin, AKPCemaat koalisyonuna, bu işin silahkülahla götürülemeyeceğini, bastırılamayacağını gösterdi. Zarfı hazırlayan ana etkenlerden ve belki de en önemlisi, bu. İkincisi, Irak Kürdistanı’nın Bağdat’tan kopma niyetleri ile ilgili. Erbil yönetimini bir süredir kuşatan Türkiye büyük burjuvazisi, Bağdat’ı bypass ederek Kuzey Irak petrolünün kendi turnikesinden geçirilmesi ve talanı hayaliyle meşgul. Senaryo, PKK’nin rızasını da gerektiriyor. İşte PKK ile diyalog zarfını hazırlamaya götüren önemli bir etken de bu.(*) Ve tabii üçüncü olarak RTE’nin Başkanlık hayalleri… Bunu, Kürt siyasetinin onayı olmadan gerçekleştirmesi mümkün olmayan RTE, şimdi yoklama için diyalog zarfını oluşturmuş durumda. Ya PKK? Onlar zarf oluşturmaya neden karşılık verdiler? Bunu soranlara da şöyle cevap veriliyor: Ne yapsalardı? Bir diyalog çağrısına sonuç alıp alınmayacağını bilmeden, kategorik olarak hayır mı deselerdi? Bu onları, müzakereye yanaşmayan, savaş dilinden başka bir şey bilmeyen, uzlaşmaz bir güruh durumuna düşürmez miydi? PKK, bu fasılda inisiyatifi elinde tutan taraf olarak görmektedir kendini ve bu özgüvenle oyun içinde yer almaktadır. AKP zarfı tamam da, içine ne konulacak? Kürt siyasetinin masada beklentilerini daraltacağını kimse ummasın. İnisiyatifin kendi eline geçtiğine inanan bir hareket taleplerini, programını niye daraltsın? Anadilinde eğitimden demokratik özerkliğe, kendi kendini yönetme hakkına, KCK tutuklularının salınmasına kadar uzanan bir talep listesini bir satır azaltmaz Öcalan. Kürtlerin özgürleşme programının Türkiye’nin genelinin demokratikleştirilmesinin bir parçası olduğu fikrini Kürt siyaseti de paylaşıyor; her ne kadar hep kendine yontar, kendini merkeze koyar bir görüntü, imaj çizse de… Konu, demokratikleşme olunca, bunu otoriterleşmede ve antidemokratikleşmede hamle üstüne hamle yapan AKP mi yapacak? İşte olmayacak duaya amin budur. Kürt hareketinin beklentilerinin önşartı, demokratikleşme ile derdi olan bir partnerle birlikte hareket etmektir. Bu, AKP olamaz. AKP, Başkanlık sistemi ile faşizan bir devlet biçimine yürüyen, bölgede altemperyal bir güç olma hayalleri kuran serüvenci bir koalisyon. Çokkültürlülüğe, çoksesliliğe, çok renkliliğe tahammülü olan bir siyaset midir ki AKP, bu problemi çözüme taşısın? Bunu Kürt siyaseti bilmiyor mu? Öğrendi elbette, sınaya yanıla. Ya da umalım, öğrenmiş olsun. O zaman kim ile, kimler ile çözüme gitmek mümkün? Cuma devam ederiz… (*) Konu ile olarak 4, 6, 8 Şubat tarihli yazılarıma bakılabilir. 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Fırıncı fırsatçılık yapıyor Tüketici Bilincini Geliştirme Derneği Başkanı Fuat Engin, zam nedeniyle fırıncılara tepki gösterdi. Fırıncıların bir yıl içinde ikinci kez zam yaptığını anlatan Engin, fırıncıların bir süre önce 300 gram ekmeği 250 grama düşürerek yüzde 20 oranında “gizli zam” yaptığını anımsattı. Engin, şimdi de ikinci kez zam yaparak bir yılda toplamda yüzde 40 zam yaptıklarını ifade etti. Türkiye’de günde 120 milyonu aşkın ekmek tüketilirken, pazar hacminin 10 milyar lirayı aştığına değinen Engin, tüm kesimleri duyarlı olmaya çağırarak şöyle devam etti: “Kısa aralarla alınan zam kararları, fırıncıların istismar ve haksız kazanç sağlama anlayışını ortaya koyuyor. Ekmek üretenler öncelikle ekmeği, tüketicinin sağlık ve güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde hijyen kurallarına uyarak, katkı maddeleri olmadan kepek ora nı yüksek undan üretmeyi sağla makla yükümlüdürler.” u ‘Bayat Ekmeği Getir, Tazesini Götür’ kampanyasının uygulanamaz olduğunu ifade eden İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Özer, kampanyayı başlatanların ortalıkta görünmediğini belirtti. Özer, Başbakan Erdoğan’ın ekmek israfını önleme kampanyasına bu şekilde destek olunamayacağını söyledi. gün 2 ekmek ihtiyacınız varsa 3 ekmek alırsınız belki misafiriniz gelir diye. Tüketmezsiniz ve ertesi gün gelir onu fırında taze ile değiştirmeye kalkarsınız. Bu israfı artırır. Oysa elde kalanı değerlendirmeye çalışmak en iyi sonucu verir” dedi. Özer bunun yerine fırın sayısına aynı eczacılara tanınan 3 bin 500 kişiye bir eczane formülü gibi sınır getirilmesini önerdi. Ekonomi Servisi İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Fahri Özer, ‘Bayat Ekmeği Getir, Tazesini Götür’ kampanyasına tepki göstererek, “Kampanyaya iki fırıncı destek versin, başkanlığı bırakırım” dedi. Özer, Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası’nca başlatılan kampanyanın tutarsız olduğunu savundu. Kampanyayı başlatanların ortalıkta görünmediğini iddia eden Özer, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ekmek israfını önleme kampanyasına bu şekilde destek olunamayacağını belirtti. Kampanyanın uygulanamaz olduğunu savunarak, bu kampanyanın israfı daha da artıracağını öne süren Özer, “Bayat ekmeği değiştirme şansınız olursa bu Zam yürürlükte İstanbul’da 250 gramı 85 kuruş olan ekmeğin satış fiyatı 1 liraya yükseltildi. Özer, 4 yılda doğalgaz, akaryakıt, un ve maya fiyatlarındaki artış nedeniyle zam yapmak zorunda kaldıklarını söyledi. Özer “Zamdan dolayı halkımızdan özür diliyoruz. Fakat bizim bu özrümüze karşı uncuların ve mayacıların da bu halktan özür dilemeleri lazım. Kepek oranı artışının un fiyatlarında gerileme yapması gerekirken aksine belli markaların fiyatları sürekli artıyor. Artık fırıncının dayanacak gücü kalmamıştır” dedi. Silivri’de doğalgaz bulundu u Petrolgaz arama ve üretim şirketi Merty Energy’nin deldiği kuyuda keşfedilen doğalgazın ekonomik değeri olduğu ve 23 ay içinde üretime geçilebileceği belirtiliyor. İSTANBUL (Reuters) Petrolgaz arama ve üretim şirketi Merty Energy, Silivri yakınlarında Çayırlık1 kuyusunda 450500 metre derinlikte ekonomik değeri olan doğalgaz keşfi gerçekleştirdi. Merty Energy Üst Yöneticisi (CEO) Ongun Yoldemir, “Yine bu ruhsat alanında 2011’de Damlıca1 kuyusu kazılmış ve teste tabi gazlı kuyu olarak bitirilmişti. Çayırlık1 kuyusunun testleri bittikten sonra Damlıca1 de test edilecek ve her iki saha da 23 ay içerisinde üretime alınarak ülke ekonomisine kazandırılacak” dedi. Enerji ihtiyacını büyük ölçüde ithalat yoluyla karşılayan Türkiye, son yıllarda petrol ve gaz aramalarına ağırlık verdi. Bu kapsamda TPAO ve yerli/yabancı özel şirketler aramalarını karaların yanı sıra denizlerde sürdürüyor. Son yıllarda yoğunlaştırılan çalışmalarının sonucunda keşif yaptıklarını belirten Yoldemir, “Kuyuların üretim miktarları devam eden testlerin sonucunda yakın zamanda belli olacaktır” diye konuştu. Yoldemir, ruhsatlı sahanın tamamında açacakları yeni geliştirme kuyuları ile birlikte toplam doğalgaz rezervinin birkaç milyar metreküpe ulaşabileceğini tahmin ettiklerini söyledi. AKP’nin zarfı İkincil halka arz faydalı olacak Avea 2012’de 7 zirve yaptı l Avea’nın gelirleri, 2012’de yüzde 13 artarak 3.5 milyar TL’ye ulaşırken, FAVÖK’ü yüzde 28 yükselişle 486 milyon liraya ulaştı. l Avea’nın abone sayısı yüzde 5.7 artışla 13.5 milyona ulaşırken, bu rakamın 7.5 milyonunu ön ödemeli aboneler, 6 milyonunu ise faturalı aboneler oluşturdu. l Mobil internet gelirleri yüzde 79 artışla 392 milyon lira olurken, toplam mobil internet kullanıcısı ise yüzde 30 artışla 4.8 milyona ulaştı. Akıllı telefon penetrasyonu ise toplam abone sayısı içinde yüzde 24 olarak gerçekleşti. l Mobil abone başına aylık ödeme (ARPU) yüzde 5.8 artışla 21.6 lira, aylık kullanım dakikası (MoU) ise 341.5 dakika olarak gerçekleşti. l 2012 sonu itibarıyla 24 bin 106 iletişim kulesine ulaşan şirket 756 milyon TL yatırım yaptı. AVM’ler 20 bin kişiyi işe alacak Ekonomi Servisi Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, 2012 sonunda 50 mil yar TL ciroya ulaşan alışveriş merkezlerinin (AVM), 2013’te 60 milyar TL ciro hedeflediğini ve şu anda 310 adet olan AVM’lere 25 tane daha eklenerek 20 bin kişiye daha istihdam sağlanacağını açıkladı. Belgü, düzen lediği toplantıda Türkiye’de bugün alışveriş merkezlerine yapılan yatırımın 40 milyar dolar olduğunu ve bunun 12 milyar dolarlık kısmının yabancı sermayeden oluştuğunu ifade etti. AYD Başkanı, 2013’te ise yaklaşık 3 milyar dolar daha yatırım yapılacağını ve bunun 1 milyar dolarının yabancı sermayeden kaynaklanacağını bildirdi. Alışveriş merkezlerinde metrekare başına ciroların 513 TL’ye ulaştığını açıklayan Belgü, 2012’de 1.5 milyar ziyaret öngörüsünü tutturduklarını, bu yılda 1.6 milyar kişi ziyaretçi hedeflediklerini kaydetti. Ekonomi Servisi Avea Üst Yöneticisi (CEO) Erkan AkHakam Kanafani, demir, 2012’de çok çalıştıkAvea’nın akıllı büyüme larını ve karşılığını da aldıkstratejisi ve etkili sonuçlarını belirterek “2012’yi ları ile güven kazandığını muhteşem bir finalle kasöyledi. Kanafani “2012’de padık. 2012’de en yük750 milyondan fazla yatırım sek toplam gelire, aboyaptık ve bu yatırımlara devam ne sayısına, mobil inedeceğiz. Çünkü sahip oldu ternet gelirine ve kulğumuz ana varlığın bu olduğu lanıcısına, abone banu düşünüyoruz” dedi. Kana şına gelire, akıllı tefani, Türk Telekom’un ikincil lefon penetrasyonuna halka arzına ilişkin “Özelleştirve EBITDA’ya ulaşame İdaresi karar verecek. İnrak yılı 7 zirve ile kaşallah başarılı bir ikincil halpattık” dedi. ka arz gerçekleştirilir. İkinAvea, 2012 sonu sonuçcil halka arzın Türk Telelarını Türk Telekom Grup kom ve İMKB için faydalı CEO’su Hakam Kanafaolacağına inanıyoruz” ni ve Akdemir’in katılımıyla diye konuştu. açıkladı. Avea’nın bilançosuyla ilgili şu bilgiler verildi: Hakam Kanafanİ Erkan Akdemir Peki mazruf? 2012 sonu itibarıyla 3 milyar 475 milyon TL gelire ulaşan Avea, 2012 sonunda abone sayısını da 13.5 milyona yükseltti. Samsun ile Kavkaz arasına tren feri hattı Mehmet Dinçerler sya’dan Orta Asya Ekonomi Servisi Ru k taşımacılığıyü ve Ortadoğu’ya kombine rçekleştirilmesini ge en nd eri üz iye nın Türk kaz Tren Feri Hattı sağlayan SamsunKav maliyeti 10 milyon faaliyete girdi. Yatırım yıllık 200 bin ton a lira olan ve ilk aşamad ndığı hatta, Türnla pla ın sın ma pıl taşıma ya bir kombine taşıda sın ara a sy Ru ile kiye ak, taşıma maliyetmacılık sistemi oluşturar ıma sürelerinin kılerinin azaltılması ve taş t sayesinde Türkisaltılması sağlanacak. Ha radeniz’e kıyısı , Ka ye ve Rusya üzerinden Bulgaristan, Türk a, ny olan Ukrayna, Roma dinav ülkelerinin an İsk ve Cumhuriyetleri ta Asya, Hindistan Akdeniz, Ortadoğu, Or nacak. ğla ve Çin bağlantısı da sa Gloria Jean’s Hacı Sayid’e gitti Ekonomi Servisi Ünlü pastane, kafe ve restaurant zinciri Hacı Sayid’in bağlı olduğu DNC Grup, Türkiye’ye gelen ilk gurme kahve zinciri Gloria Jean’s Coffees’in isim haklarını satın aldı. Hacı Sayid anlaşmanın imzalandığı temmuzdan bu yana 5 milyon lira yatırım yaparak 7 yeni şube açtı. Şirket 2013’ün ilkyarısında 13, sene sonunda ise en az 20 Gloria Jeans’s Coffees şubesine ulaşmayı hedefliyor. Hacı Sayid beş yıl içinde ise Gloria Jeans’s Coffees’lerin sayısını 125’e yükseltecek. Hacı Sayid’den önce Gloria Jean’s Türkiye’nin isim haklarını elinde bulunduran şirket, maddi sorunlar yaşamış ve borçlu bulunduğu banka tarafından tüm Gloria Jean’s şubelerine el konulmuştu. Toplamda 20 milyon lirayı bulması beklenen yatırımın başında Hacı Sayid’in sahibinin oğlu Mehmet Dinçerler bulunuyor. Dinçerler, Gloria Jean’s Coffees’in Türkiye’deki geçmiş başarılarına değinerek, bu başarıyı devam ettirmenin temel amaçları olduğunu söyledi. Gloria Jean’s Türkiye’nin yıl sonunda gelir hedefi 25 milyon TL olarak açıklandı. Türkiye’de pazarın en az yarısını gözüne kestiren Hacı Sayid, bu doğrultuda fiyat politikasını yenileyerek uygun fiyatlı ürünler sunmayı planlarken şubelerin mimarisini gençlere hitap edecek şekilde yeniden dizayn edecek. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 20 ŞUBAT 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1 ABD Doları: 0.9671 Avustralya Doları 5.5884 Danimarka Kronu 0.9238 İsviçre Frangı 6.3314 İsveç Kronu 93.51 Japon Yeni 1.0118 Kanada Doları 5.5544 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3348 ABD Doları 1.5481 ABD Doları 1.7698 1.7730 1.7686 1.7757 u Baklavacı Hacı Sayid, Gloria Jean’s Coffees’in Türkiye’deki isim haklarını satın aldı. Hacı Sayid, yıl sonuna kadar 20 yeni şube açacak. 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8257 1.8376 1.8173 1.8486 1 DANİMARKA KRONU 0.31620 0.31776 0.31598 0.31849 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.3624 2.3667 2.3607 2.3703 2.7352 2.7495 2.7333 2.7536 1.9113 1.9236 1.9084 1.9265 0.27834 0.28122 0.27815 0.28187 1.7468 1.7546 1.7403 1.7613 6.2311 6.3126 6.1376 6.4073 0.31785 0.31999 0.31763 0.32073 1.8880 1.9005 1.8810 1.9077 SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.7750 2.3700 2.7250 1.9050 91.75 618.50 ALIŞ SATIŞ 1.7780 2.3740 2.7650 1.9350 92.10 621.50 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47191 0.47276 0.46837 0.47631 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 4.77 1 Kuveyt D.: 3.5406 ABD Doları fonbul.com