Katalog

4SECIM03 27/6/07 16:13 Page 1 H A T A Y 31 CHP’nin kalesi olarak bilinen Hatay’da CHP tabanı aday Hatay İli Seçim Genel Sonuçları: Toplam Sandık: 3.733 Toplam Seçmen: 693.725 Toplam Kullanılan Oy: 604.485 Toplam Geçerli Oy: 579.569 Gümrük K. Geçerli Oyundaki Payı:1.153 Katılım Oranı: % 87,17 Milletvekili Sayısı: 10 Hatay İli Seçim Genel Sonuçları: Toplam Sandık: Toplam Seçmen: Toplam Kullanılan Oy: Toplam Geçerli Oy: Gümrük K. Geçerli Oyundaki Payı: Katılım Oranı: Milletvekili Sayısı: 2.828 746.949 584.939 556.844 2.034 % 78,31 10 b sıralamasına kırgın... Partililer ilk üç sıranın milletvekilleri tarafından paylaşılmasını hazmetmeye çalışıyor. Bölgesinde sevilen Abdülaziz Yazar’ın tepkileri düşürmedeki katkısı büyük oldu. AKP’ye Ali Dibo faturası Birinci sıra adayı Sadullah Ergin’e gönderme yapan iktidar partisi muhalifleri olayı gündemde tutuyor ÇETİN YİĞENOĞLU ANTAKYA Coğrafi konumu dolayısıyla her zaman duyarlı bir bölge olagelen Hatay’da, bir genel seçim öncesinde daha duyargaların üst düzeyde açık ve herkesin rolünün farkında olduğu havaya coşkulu bir bekleyiş egemen... ŞeriatCumhuriyet aksında rejim kaygısının damgasını vurduğu bu seçim öncesi dengeler bakış açılarına göre değişken... Hangi partinin solu, hangi partinin sağı temsil ettiği tartışmalarının kördöğüşünde Hataylılar genel hareket noktalarını ülke genelindeki yapıya göre biçimlendirme eğilimindeler; inanç ve etnisite düzlemindeki kırılma noktalarını hoşgörüyle aşmayı başarabilmiş “insaniyetleri benzer” bu halkın büyük bölümü rejime yönelik tehditlerden kaygılı... Görünen o ki bu kaygı, AKP’ye sırtlarını dönmelerine yol açmış... Kuşkusuz, bir de Ali Dibo faturası var... Halkın “Ali Dibo” adını koyduğu yolsuzlukları, ancak kaşarlanmış bir politikacı karakterinin aşabileceği bir yüzsüzlükle “helal olsun, çaldıysa adamlarını da besliyor” diye övebilecek dereceye düşürülmüş bir siyasi ortamda, seçim tahminleri doğal olarak ilk anda siyasi rüşvet gibi verilenlerin (yeşil kart, kömür, gıda maddesi) etkisine göre yapılıyor. Etnik ve inanç kimliğine dayalı parametrelere göre yapılan yorumların yeri ikincil öncelikte... Ama hemen, bir “ama”yla bükülen bakış açıları genel siyasi konjonktüre gönderme yapılarak “rejime yönelik tehdit” kaygılarıyla aday listelerine göre biçimlendirmelere geliyor sıra... Geçen seçimde 10 milletvekilliğini AKP’yle CHP’nin, 5’e 5 paylaştığı Hatay’dan gelen sinyallere bakılırsa bu seçim sonucu büyük sürprizlere gebe... Bunda, ülkedeki genel politik hava kadar partilerin kendi özellerindeki gelişmeler de etkili. Örneğin, bir zamanlar CHP’nin kalesi olarak bilinen Hatay’da CHP tabanı aday sıralamasına kırgın... Partililer ilk üç sıranın milletvekilleri tarafından paylaşılmasını hazmetmeye çalışıyor. Bölgesinde sevilen Abdülaziz Yazar’ın tepkileri düşürmedeki katkısı kadar, Baro Başkanı Nazım Kırık’ın 5. sıraya konulması ve tek kadın İl Belediye Başkanı İris Şentürk’ün aday gösterilmemesi, kadın aday beklentisindeki Hataylı seçmenlerde düş kırıklığı yaratmış... HATAY ir zamanlar 1.253.726 Nüfus: % 59,58 ranı: % 1,52 Seçmen/Nüfus O GSYİM Payı: 09 1,892. 1.738 2.452 Değer (YTL): İM (USD): Kişi Başına GSY 1999 Defoyu silme çabası KP, CHP’den daha rahatsız; hâlâ “Ali Dibo defosu”nu silme çabasında... Ancak, bu biraz olanaksız gibi görünüyor; çünkü şu anda AKP rakiplerinin dilindeki “Ali Dibo’nun başı liste başı...” sloganı hepten siyasallaşmış durumda... Bu sloganla AKP’nin 1. sıra adayı Sadullah Ergin’e gönderme yapan AKP muhalifleri “Ali Dibo olayı”nı gündemde bu sloganla sıcak tutuyorlar. Ancak, AKP kurmaylarının buna pek aldırdığı söylenemez... Çünkü, Sadullah Ergin siyasal İslamın önde gelenlerinden... RP’den, FP’den gelme... Üstelik AKP’nin milletvekili belirleme komitesindeki etkili birkaç isimden biri... Ergin’i liste başı göstermek zorunda kalan AKP, Ali Dibo’ya adı karışan Fuat Geçen’i partiden ihraç etti. Mehmet Eraslan ise gördüğü baskı üzerine önce AKP’den istifa ederek DYP’ye geçti, daha sonra DYP’den de istifa etti. Ancak, Geçen de Eraslan da Cumhurbaşkanlığı seçiminde AKP’yi destekleyerek hâlâ AKP’den vazgeçmediklerini gösterdi. Bu gelişmelere paralel Ali Dibo spekülasyonlarını önleyemeyen AKP, kurmaylarının tutumuyla “acıdan zevk alma politikası” uygulayarak Ali Dibo’dan rahatsızlık duymadıklarını belirtmeye başladılar. AKP hâlâ Ali Dibo’nun memleketinde, Ali kıran tozkoparan pozlarda... Sofra kabinesi, küp doldurma yarışında... Din önderi “abiler” aracılığıyla evlere gönderilen şeker, pirinç, yağ ve kömürü seçim rantına dönüştürme çabasındalar... Bu bağlamda yoksulluk maaşı, burs, yeşil kart, üç öğün sıcak yemeğin de rüşvet gibi sunulduğu 2002 A CHP rüzgârı arkasına aldı C HP, DSP oylarıyla geçen seçim ölçülerinde yakaladığı AKP’yi bu seçim öncesi aldığı rüzgârın etkisiyle şimdiden geçti. MHP oylarının yuvaya dönmesi AKP’yi iyice aşağılara çekti... Bunun nesnel gerekçeleri var. Geçen seçimin üçüncüsü MHP’deki sıçramayı besleyen etmenlerin başında “Düz ovada siyaset” söylemiyle Ağar’ın büyük tepki alması geliyor. Seçimde hiç şans verilmeyen DP için “Ağar harakiri yaptı” değerlendirmesi yapılıyor. Bu nedenle 50 bine yakın DYP oyunun, MHP’ye kaymasına kesin gözüyle bakılıyor. Bunda MHP adaylarının tabanda sempatiyle karşılanması da etkili. Birinci sıra adayı Süleyman Turan Çirkin, Reyhanlılı büyük bir aileye mensup... 2. sıra adayı İzzettin Yılmaz ise kelimenin tam anlamıyla MHP’nin lokomotifi konumunda. Esnaf Odaları Birliği Başkanı Yılmaz, Hatay’da kime sorduysak adından sevgiyle söz ettiren biri... Seçim süreci söz konusu yorumlardaki gibi geliştiği takdirde kemik oylarının üzerine bu beklentilerin gerçekleşmesi durumunda MHP’nin zirveyi zorlaması, AKP’nin de en azından üçüncülüğe doğru gerilemesi kaçınılmaz görünüyor... Aşiret oyları bölünecek Eski milletvekilleri İnal Batu’nun DYP’ye, Zübeyr Amber’in de önce SHP’ye, ardından ANAP’a geçmesini örnek gösteren Hataylı CHP’liler, Kırık ve Şentürk’le yakalayacaklarına inandıkları, rüzgârı yakalama umudunu canlandırma çabasındalar. 4. adayı Jeoloji Mühendisi Adnan Şanverdi de üzerinde konuşulan adaylardan başta geleni. Sadece aşiret oylarına göz kırpmak amacıyla etnik kimliğine bakarak CHP’nin birinci aday göstermesi pek anlamlı bulunmuyor. Bu konudaki tepki AKP’nin de aynı aşiretten aday göstermesinden kaynaklanıyor. AKP’nin 5. sıra adayı, eski Reyhanlı AKP İlçe Başkanı Fevzi Şanverdi, Adnan Şanverdi’nin kuzeni. Hüseyin Şanverdi ise Reyhanlı’nın AKP’li Belediye Başkanı. Bu konudaki tepkinin boyutu, CHP’de aşiret oylarından beklenen katkıdan çok, Nazım Kırık sempatisinin Adnan Şanverdi’ye yarayacağı düşüncesiyle biçimlenmiş... Genç Parti faktörü Hatay’da Genç Parti faktörü de gözden ırak tutulmamalı. Geçen seçimlerde 32 bin (yüzde 6) oy aldığı ve kırsalda AKP oylarını çelebileceği dikkate alınmalı... Bağımsız adaylar için Hatay’da yapılan fısıltı propagandalarının tersine pek sonuç alamayacakları gözleniyor... Kürt kökenli ve sol görüşlü seçmenlerin oyunu alacağı ve Alevi oylarının beklentisindeki bağımsızların bunu başaramayacağına kesin gözüyle bakılıyor... Her şeye karşın Alevi oylarının CHP’ye gideceği savlanıyor. Çünkü olası bir rejim tehlikesinde en çok onların etkileneceğine dikkat çekiliyor. Bu bağlamda sosyaldemokrat kesimin aday listelerine gösterdiği tepkilerin de gitgide azalacağı ve seçimde kerhen de olsa CHP’ye gideceği yorumları yapılıyor. Hatay seçimlerin sürprizini geçen seçimde yüzde 11 oy alan MHP’nin zirveye oynaması, Genç Parti’nin yükselişi ve AKP’nin düşüşü gerçekleşecek gibi görünüyor... Yapılan sağduyulu yorumlar CHP’nin birinci, MHP’nin ikinci, AKP’nin üçüncü parti olduğunu gösteriyor. Bu durumda milletvekili dağılımı 4 CHP, 3 MHP, 2 AKP ve 1 GP gibi görünüyor. unutulmamalı... Bunların oy olarak döneceği beklentisi iktidar partisinde umut yaratırken muhaliflerinde kaygıya yol açıyor. Bunda haklılık payları da yüksek... İktidar, bir meydan okumaysa eğer, AKP (Erdoğan) bunu çok iyi yapıyor. Siyasal iktidar her türlü devlet olanağını yağmahasanın ya da alidibonun böreği gibi dağıtıyor... Ali Dibo olayını pişkinlikle, at hırsızlığını öven felsefenin yaklaşımıyla avantaja dönüştürme çabası, hemen her türlü hizmet beklentisindeki halka karşı kullanılıyor... Komaya girmiş toplumu battı balık yan gider ruh halinde değerlendiren siyasal iktidar, tam bir iktidar körlüğü yaşıyor... Eğer iktidar körlüğü olmasaydı hiçbir imparatorluğun yıkılmayacağını akıllarına bile getirmiyorlar. 22 Temmuz’da kendilerini arı sokmuşa döndürecek bu sessiz çoğunluğun oyunu almak için, devlet olanaklarını ulufe gibi dağıtmaya devam ediyorlar. Kısa adları KÖYDES ve AKHİZBİR olan köylere hizmet kuruluşları aracılığıyla yapılan çalışmalar hep aynı beklentiye hizmet ediyor. Köylere içme suyu, köy içi yollara parke döşenmesi, bağ yollarının bile asfaltlanması hizmeti tabana yaydıklarına ilişkin politikanın ürünü... Bunda AKP’li Belediye Başkanı Mehmet Yeloğlu’nun çabaları yadsınamaz... Ancak, yine de yapımı gecikmiş bir havaalanı inşaatı ile doğalgaz beklentisi AKP’nin başarısını gölgeliyor... Başarılı olduklarını düşündükleri hizmetlerin oy olarak AKP’ye geri döneceğine ilişkin beklenti o denli yüksek ki, Alevi köylerinden bile oy beklentisi umudunu besliyor. Bunda aday seçiminin de rolü var, kuşkusuz. Çünkü, AKP hemen her ilçeden bir aday gösterdi. Defoyu onardığını düşünen AKP’de, öne çıkarılmaya çalışılan artıların yanı sıra Tayyip Erdoğan’ın halkın tepkisini çeken söylemleri, rejim konusunda büyük kaygılar duyan seçmenleri irrite etmesi açısından AKP’nin büyük handikapı... Geçen seçimlerde MHP’den aldığı ödünç oyların tekrar kendi evine dönmesi en büyük korkusu... Görünüşe göre geçen seçimin birincisi AKP darbeyi buradan yiyecek. CHP’nin aday tanıtımına katılan partililerin istekleri var. 3