Katalog

FUM RSThNklI USTALARA SAYGl Nanni Moretti'nin düşleri ve tcnis dcyimi (kaleciyi şaşırtan parabolik bir vunış; yanılmıyurscam: şandell ıılaıı MPahııııh«lla Kınsıı". halyan Komünist PartİMiıııı ıdcolüjisinî aorgulayan bir filmdir. H Kıal Cüvcrcln". Mordti'nin dünyaya bakışını oldugıı kadiir. Nincmasal anlaiını özclliklcrını dır cn iyi yansılan filmdir diyebiliriz. bpik bir anlatım. filme damgasını vunır. Yönciıncn. pahinın ncrcdc yanlışa düştügünü göstcrmek için bir sutopu lakıınuun öykusünü anlatır Diyalcktık, Morelti'nın va/geı;i]mc2 tutkusudur. Bu filmdc de. genc bagrolü kcndisi üstlenmiyiir lilmdc canlandirdıgı karakicr ise onun **aller cgtTsundan haşkası dcgıldir Hır parti yöncticısinin kiijiliginde. Komünisl Partisrnın içine dü^tügü bunalıınını lartı^maya açar. *Hahrh>nnım. Sen de tutvtyor nuiMin?" diyerck, scyircisini sarsmaya . Başkalan kadar, kendisinc de yöneliklir sorııları. Ya da bir başka deyişle lüm fılmlcn gibı bır özclcştiridir \WV\v çckligi "Srvgjli GÖBİügüm" [Caxo Diario). yfineinıenin özyaşamoyküsiınün, siıicmasıyla nc dcnli iv içc nldugunu gustcnyor. Belgcscllc. kurmacanın sınırları iyicc flulaşiyor bu filmındo. ]W« yapıtnj "Ntauı" da (Aprilc) yar.ıtıeılık bunalımı içindcki bir yönetıncnin kaygılarını scrgilıyor. Bu nimdo de siyasci, sanal ve yönetmcnin kişisel tliİTiyası birbinnden aynlamayacak denlı biiıün. Ycnt dogan ^KUgunun sanatçmın dünyasına ^etirdiğı sürprızlcn, mulluluklan bızlcrlc paylaşıyor. VECDlSAYAR uzcy ItalyaMa. Bol/anoMa diınyaya gelen Naıuıi Murrtli, sıncınaya çok genç yaşında kısa mctrajlı çahşmalanyla girdi llk kısa hlınlerını lıseyi bilırdigi yıl. 19731c vcktı: "YCHURT ve *Bwju\* Ptffc*. Aıdından, Man/oni'mn bır iDinamndan yola çıkarnk Supcr8 kamera ilc urla melrajlı bir fılm yaptı llk ıı/ıın mctrajlı filmi M Io sono un auiaıchk<ryıı da Supcr8 kamcra ılc gcrçckleştırdı (1976). Bu fılmi, kendi parasıyla ve pyuncu olarak arkadaşlannı kullanarak gerveklcşlinli. llalyan sincrna kulüplcnndc hüyük bir ilgiyle karçılanan IIImı 16 tnm'yc aklararak sanal sinemalannda göstenminı sagladı Fılımn. llalyan Devlel Televizyonu RAI tarafindan satın alınması Morcitrnın önünü 1978 ıle iktncı uzun mctrajlı fılmi " Bombo"nuıı Cannes Fılm Feslıvalı'ne davcl cdılmesi, Moretti'nın kanycrindcki ılk uluslararasi lxı>an oldu. Fe&tivalde ıdcyeccgımız "AHuı l * | tar" (Sogni d'oro) ısc 19KI yılında Vcnedik Fcstivali'ne katıldı ve oradan hır Altın Aslan'la (Jüri Özcl Ûdülüj dundu. li'ntn "Sette Buvıık"u gıbi. otobiTık ö/clliklcr ta^ıyan MAlün DSşf gcnç bir yüncunonin sancılanm dile gclinri.cn. sincma dunyasını clc$tirel bir bakı$la ırdclıyordu. Moretti'nin hcmcn tiım tîlmlcrindc rastlanan inceliklı hır mi/ah duyguMi l'ılnıe damgasını Yuımııglu. WH4*tc MIUanra" adlı filmi vcken yönctmcn. bu kcz "ıHernatiP hır lıscdc Moretti'nin •ARın Duşleri 1981 Vsmdik Fllm Festivali'nde Juri Özel ÖdOUI almıştı. NANNİ MORETTI çalışan bir öjrctmcııin düıtyasım konu alır. Morctti'mn okları, hıı kez aile kurumuna yönelmişiir. lki yıl sonra çckliŞi "Avin Biltl^dc (La Mcssa c fmita) isc, radikal bir gençlik döneminden .sonra dınc yönelen, bir süre rabîplik yaptıktan scmra Koma'ya döncrck lcalya*nın gcryeklcn ilc kahnmuuunın kişiligindc giinümüz Italyan toplumunun şizofrcnik yapısını gözlcrflnünescrer. Partl elestlrbl 1989'da Morctti. K D U I Giivenrlfini (Palumbclla Rossa) çeker. Bir sutopu Imamura'nınan rşızmı benzerligi de ülkesinin yazgisı ile ilgilenıriccn. jnsan yaşamının temel dcta\rının bir gcrlcnnı ön plana alrnası. bcn/crını. JaMeslek yaşamı byunca pun smcmasiiki kcz Hki. 1983'te *N«nın büyfık ııstalarından I rayanu Tfiıtfisfi". îkinciShohd Immmn'da gdrüSHOHEI si. \Wl\te \ü*n Bah^ N yoru/. <> da. hcm toplu(Unagiı ılc Altın Palmiye mun ycrleşik kurallanna IMAMURA kazanan Imamum, Japonhcm dc sincma dünyasının 1 ya'da "resmi" görüşün kurallanna başkaldtnyor. O da tıpkı Moretıi gihi gerçeji anyor. Cok da hoşlanmadıgı bir sincmacı ÇfinSaf. yalın gcrçcgi Ahlakvılıga gelince, kü, O/ıı, Miroguchi gibi öieki usialar, o da krndıne o/gü bır ahlak anlayı^ının Batf mn görmek istedıgî "pHoreak" ve pcşindc. Ycrleşık dcgcricri sarsan. anar gcleneklerinc bugh bır Japımya İKMiınşist bir ahlakçıhk. Morctti ilc bır başka lerkcn, o Japun ınsanımn dogal içgüdülcnni, insan ruhunun kanuılık dchlızlennı yansıtmayı sc\*iyur. Feslıvalde izlcyeccgimiz "Bir Adam Kaybfildırda (1967) birdenhıre orladaıı kaybolan bır adamın yaşamoyküsünu ni^anlısmın lanıklıgı aracıhgı ile anlatır. *Sinenııeerçckw anlayrçımn tipik cîrneklenııdcn hın olan bu filmde. yönetmeni dc öyküye sıikarak belgcscllc kurmaca arasındaki sının zorlar. Antacı, sanayılcşmiş bir toplumda bireyin konumunu sorgııl.ımakur. Imamura'nın Japon tarihinin karanlık dBnemlcrinc ışık lutan iki önemlı yapıtı var. llki. l%l yapımı MDonariar vı Sa\wı <jvıııifcri" Ugalci Amerikan askerlerine satmak ü/erc domuz ctı ticareiı orrili'nin dü Imamura, 'Yılan Balığı'nda insanlann dofial güdülerl ve zaaflan ttstüne yaptığı incetemeyi surdürüyor. yapan insanlann öyküsuılür bu. Işbirlikvi t oporiünısl Japonlar. Imamura'nın gö/ünde domıt/dan larksizdır 1970 yapımı taBir KomoıiMlririn Aft/ından Sanvş Sooraa Japtmyau'ıun I»rihl"ndcf Ikînci Dîînya Sa\ajrndaıı günümü/c u/anan hir sürcçlc Japon insanınm ahlaki v»küntüsu scrgılcnir cck Kaılın^da. bir Amcnkan hizmctvi olarak gircn ve fahisjcligc başlayan bir kadının öyküsöndc lüm ülkcnin yazgısını aıılalır. MPornocularwda, Jajvmya'da egemcn olan ikiyüzlü ahlakın bir clcştirisini getırirken, Clnayel Nlyetleri**ndc dc namus ve onur kavramlannı irdclcr. ^Dmnfauin Derüı ArnıhrTnrfa gclenekscl degcrlcrlc. ça|ılaş yaşainın valı^ınasını scrgilcrkcn, Japon ınsanımıı bilin^allınii dognı biryolculuga tıkar. Hİnliluun BcnimMdc kahramanı bir suçludur. lopluın dı^ınn alılntı$ bırcy. Imamura'nin ilgi alanının odak noktasındadır. Iin unlîi yapıtı "Narayama l'ürkuıVnde doga tutkusıınu scT^ı\cıWvn, IIM ga ile uyum içînde yaşayan insanlann ta valyiw gorüncn davranışlanm anlamaya. anlatnıaya çal»»an usta. son fılmlcn b Yian lialıftı" ve *KuA Köprufcrin Allından Akan llık Subr^da (2001). insanlann dogal güdülen ve zaallan iislünc yaptıgı incelcmcyi sürdüriiyor. 21. ULUSLARARASIISTANBULFtLMFESJİVALl 13.SAYFA