Katalog

'Terörü tartışmaktan korkmayalım' SERKANPEMİRTAŞ ANKAKA * 1999 Yunus Nadi Stftyai Bilimler Ödülünü "Tterfir w IkinuknMr başlıklı dosyaaıyb kazanan Pıdal Y. Tacar anflırmacılıgının yanı »ıra emeklı bfiyflkelçi. 19311de Istanbul'da doftan Tacar, Ankara Onîvenîceıî Siyasal Bîlgiler FaköltcKİ'nden 14541c mezun oldu vc Dı4Î%lcri Bukanlıgı'mta görcvc batfadı. 1*196 yıluıda cnıckli oldu. Son görcvi, UNESC ö nezdindc Türkiyc'nin daimî temsilciligi oldu. Çok sayıda bilimscl makalcsi vc yajını bulunan Tacar'ın yayımladıgı kitaplarşoylc: "Nükleer cncrjl alanında denctlm (1977) Niklecr sîlahlann yayılıııannın öulcnmeid sorunu (1978) KüliürH haktar, dünyadakl uygulamalar vt Türkiyc haktamh bir IIHHM ftnrrbi (1996) Slyasctin nnanunanı (1998) 50. ydmdı UNFSTOMo/ari beyhıuk mi? (1999)" An^iımucı Ifecar, »Itorir ve Dvımıkrasr adlı aragtırması ılc ılgilî oiarak Cumhurîyct'insonılannı yanıtladı. Demokrari kuraBarına haftjı kaknarak yürutükn Mr möcncMc Ik lcrtirr kırşı bttp n naül clrtr edHfMHr? Bayınh aocak drmokrallk kurallara «arar vermeyen blr mficadrie için nr ffftr hukukl önlrnıkr ahnabttir? Tcrörc vc gcrillaya kat>i mficadclcdc devlct olmanııı kararlılıgı ilc harckci ct* mek vc asgari bîr toplumsal icmclc dayanmak gcrcklidir, bu ıemd f halkın aktîf ılcsiegtdir. Bu çcrçcvcdc tcrurisi geriila örgütünün halktan sagUyabilcccgi ıK.togi durdurmak, örgütün tnlk ibşcrindckı konirolOnü önlcmck gcrcklidir. Bu amavla devlet susyockonomik îyilcştinnclcr yapnıalı, külturcl alanda baskıcı dcvlct inıgcsındcn kurtulmalı. varsa farklı dinscl ya üa cinik kimliklcr afagıl.tnmamalı, yok sayılmamalı. aksinc bu bir omginlik ögeai olarak işlcnmciidir Ana dilde radyo vc 1eIcvizyon yayını, cn azıııdan vc veterlı talcp vana ana üilin de bir tlcr* oıanık istcycnc 5gıeıilnıcsinc olanak lanıyan bir cğilim aistcnıine gcvnıc bunun örncklcndir. Harklı cinik kîmligc mcnsup vatandaılar arasitula bulunan vc icrör ya da gcrilla cylcmlcrini kınayan ki*i vc gruplarla işbırligi yaptlımlı, teröriin bir çömm buna kar^tiik insan haklan u vc bildirgcleri çcrçevcsindc. hirey olarak vatandaşlann tüm hakhnnın kaı^ılanwağı kanıilanınalı, bunun gövcnccsi vcrilmclidir Tcrftrisi gcrilla örgutü, mOcadclcdc sürckli savunma durumunda bırakıbnalı. cncrjisi kaçma ve savunma ilc tükctilmelidir. Tcrör orgütünün uyguladıgı sabotaj, agir insan hakkı ihlali gîU, yötıtcnılcr udclıt cdilmcmclidir; dcvlci tcrör yöntcmlcrinc kcsinliklc ba«vurıııamalı; bu yola giden mcmurlan cczahndınnalıdtr (Fnınsa bir tcrörihti: ail oldugu çanılan, bir saman kulübcyi yaktıran Knraika Valîsini gcçen ay tufukladı vc yaıgı önünc vıkardı). Dünyaüa uyguianan scıt tcnkıl cylcmlcrinin sanuçta aynlıkçı dnik gnıplan güçkndırmcye jmdıgı unutulmamalıdır. Tcrörlc mllcadelcdc uskcri vc sîyasal önlcmlcnn birlcylirilmcsı, cşgüdum ivindc yfirülülnıcsi csastır; bu vcrçcvedc ı&man onu duygusal dcgil akılcı biçimde kullanan Ichîne çalifacaktır. Trrfr öntAtfl i e **** flrRÛtü a m daki fartt Mdlr? BÜ lumuyh U0U « h n k blr iUlunbı lerfr Snsüctt dedltfM Wr taflca ülkmin kw1ota| ikjsatu lammlamnnı yapnıau mrrcdrn kâynaklanıyar'.' Buradan lertiıi/nıKn tanunu cvremrl boyuıta ymldın d#denâkfkmu ml? Tcrurun tanımı kımusunda ulusuıl çcrçcvcdc oldugu gibi uluhlararaftt alanda da uzla^ma staglanamamışiır. Birinin tcrör cylcmi dcdiğınc, başkası. «ıddct. Kİyasal yuç. ba||ıııiKi/!ık *ata*ı cylcmi dcıncklc vc bir kavnını kurga^ı&ı buluıuıı.ıkıadır Tcrör kavramımn ıvcrdifti âjclcn $ıîylccc sınıfaynbtlîriz: Tcıör kavramımn içimlc şiddct vc kuvvct kullanımı vardır. gcrilla savafindanM kuhaca farkı tcror cylcmındc «iddctîn awvnmaM/ «hült'tr kârtT gcli«igü/cl uygulanmusidu. lcıörîîn amacı a$ın olçîkdc korkutmak. yıldırnuk. sindîrtnektir; tchıiiı t!ı bir tcror yönicmidîr; lcmristin öngördüf ıı %onuç psikolojik afiırhklıdır. Tcrftrün anı.u ı ılc tcrör kurbanîan aniüiııda bir iliıılı olrnayabîlir. Yunus Nadi Sosyal Bilimler Araşttrmast birincisi Pulat Y. Tacar Ccricndirirlcr deaıtck vcrcn Olkc durumuna duşeccklcrdir. Bunlar, zarar görcn ülkcnin tcrör olarak nitclcmJirdigi cylcmi, kcndî kudchni tuyın hakkını kullannıa çabası olarak dc rr.fr IcTÖrguçtur Terörtn /orlaına, gasp, ba|e£ıtirntc nitciiklcri afiır b»ı«ır, tcrörun amacı kcndi reklamını, pnıpagandasıını yapmaklır; tc* rtr cylcmi kc> fidir. JÎHVTI şaruidir. gclişigü2cl nitdigi agır bııuır; cylcmlcrin tcknırlanması vc şîddci kampanyası halînc d5nü$mc£i istcnir; tcror, kurbunlnrı uvısından ayınm yapmaz: bunlann v'ufiunlugıı, icrorisun amavlan vc önccliklcriyıc ilgflc Kcndi ütkclcrinc iltica cdcn cylcmcîlcri tiyasal suçlu sayma cpilimi içinc giıcr vc zanlı^i suç işledigî ülkcyc iadc oiniczicr Tcröristlerin iadcsîni öngörcıı uluslaraı;iM afrleftneler bu davnuıifa acık kapı hınknıakıadır. Otc yandan. gcçcn zaman da hcr^cyi dcgiyiîrir; niickim. cskidcn tcroriM dcnîkn kîşilere sonradan uluslararası ftrgüllcr tamfindıın bari« fttlülü bilc vcrilnıiştır. ftmcfiin. UNESCO'nun ban$ arayi«larını te«vik için koyduğu ödül, 19%'da Guaiamafa Uluaal Ihttlalci Biriıgi Baykanı Binba^ı KonaMn Monuı'd (anılan nitclifti v ilc) vc ulkctıın cumhurtwkanına; I997 dc Filipinlcr Cumhurha^kanı ilc Moro UlusBİ Kurtulu^ cvphcsi lideri N v Mkuari'yc vcrilmîşıir. Andıgım dcvlct adamlan da /amanında ıcriVnkt katil dcdiklcn ki|iyk bîrlikic UNESCO'ya gidıp ödüllcrini almiflar, konu^malar yapmı«lanhr. llalıa öıuc I993tc Yaıvr A n tiâ'a, \W yıhnda İM Ncbun IVIütMk'la'ya aynı üdülün vcnldijiıu, bunlarıu da TERÖR VF. UEMOKKASİ nknra Ünivcrsitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mczunu olan cmckli Büyükclçi Tacar'a güre etnik kimliklcr a$ağı]anmaınalı kanlığımuda, kimi univcrritelcrdc vc silahlı kııvvctlcrimiz bünye&indc dc ciddi çalıymalar yapılıyor; ancak hu çalıymalar sonuvian kanıuo)uııa lam olarak yansimıyor. Konuyu iyi bilcn politilcacılanmı/ da yok. Uu Jİanda dünyada yayımlaımnların «ayılan binlcrr varan bilimscl çalı^mayı vc bunlann uyguUunaya yan*ımalanm bilcn u/manLtrj gcrdcsinmc duyuyoru/. Tcrur olguMtnun iyıcc ıncclcnmesi, bu konuda uluslanıra&ı alanda gcvcrli olan anlayı«ın kiivranınast, gerckiyorsa tııtumlanmı/m vc icrîır kavnımı anlayifimı/ın buna yaklaçtınlımsı. varsa tarklann ncdcnlcrinin gcrck^clcriylc anlaiılmaAi icap cdiyor; ola.sı v^/üııılcrin bavkalan larafından dayalılması ycriııc, ödün vcrcmcycccgimİ7 ilkclcn arka plana aımayan, ülkcmızin vc uluMimu/un bolünmcss butünlugiınu öngörcn hal çarclcrtnın tarafimızdan üıctilııiL>ı gctdcîyor. Bu annıvla. î^lcvi sadccc dcvlctin görttfünün gcrckçcaıîni ha/ırbrnak vcya onu savunmak oltnayacak çahvu.ıl.ırı yapabilccck bir ıncrkc/ın kurulnuu&ına ivcdiliklc ihtiyaç vaı liu mcıkc/in çalı«malanııa dcvlctin uzmanlannın da katılmdaıı gcıck. Kanımca, cn koiayı bu mcrkczi mcvvut bir sıvil hıplııın lu. bir vakıf bünycsındc kurmaktır. Tiirkl>*c>dc iıuuın hakhınnın nrvnwl abRKtaıiianı pkariıbnaM nasd sn^ckkfebllir? r&rtdye*nln feriîr onamından çikıp dtmoltnuiyi lnm ıılanık yayınıaüi için bükflmetc,rivfliııplum öruüUcMinc ve ın«fyaya difcn gnmkr nHrrdlr? • Bu aonılann yanıtı layfalar lalar. YaparaKım dzcl Ancoıl aşyıbiuu kimi j*«rü| ya d ı ömriferin arkaplana atdmaın Mmımınu tcrack. Bu ycklncgifrtc dcnfytccgim. IiKHhaldan TurkiycUeki sivi! toplum örgütlcrindcn bir çogu t ülkcmıarde dcmokraMi vc insan haklannın gclîq»tınlmcfii K'in nc yapılmaM pnktıgını raporlarla açıkladılar. TÜSİAU tiirat'ından iki yıl tmcc kumuoyuna sunulan tumut önchlcrin bir ıki tancsı harıç bfiyfik çogunlugunu son dcıcccdc olumlu kanplıyorum Hu öncrılcr Tttrkiyc'dc yctcrincc tartı^ılınadı. parlamcntonun dcngcsi buna nlanak üınımadı; bunlar zaman kaybcdilmodcn ıscnc tartı«maya avilmalı. Parlamcntomu/. ha^ıs vc tuiucu davranmamaİK öncrilcıdcn uygun bulu* nanlan hayata goçirmclıdır. Turkiyc A\nıpa İnsan Haklan vc özgürlüklcr Sözlc«mc»ı gıbı uluülanniM sozh^mcleri onaylamıs vc kciMİı nuvzuMinm hukuki öndcgclinıı bulunan bır parvasîi halinc gct îrmiftır. Türk yargihi bu öncdiklı aosdçvmc kunriını uygularsa. orncgin düfünccyi anlatım özgürlugüııun kısıÜanmaKi dunımuyia kaı>ı üı^ılnuz. Ancak. sorun bununla da «nırlı dcgildır. Türkiye, cumhurba^kanının vc haıbakanımn imzalanyla üycüi bulundugu Avnıpa Güvcnlik vc Ubirliftı Örgutü (AGİÛ) çençevcsinde luı/ırianan Paris Scncdi'ne (Şarn'na) katıldı Bu scncdın onaylanma*ı gctvkmiyor; ama AGİÖ üycleri buna siyasal vc ctik açısından uymak zorundalar. Aynı «ckildc A(îlö vcrçcvcsindc toplanan konfcnuıalar sonunda onaylanan vc yayımlanan sonuç bildirgcleri var; bütun bu mctınlcr insan haklan vc dcmokrasi komiüunda v*ftda$ dcgcrtcr ve normlar ıçenyor, üsielık, lürkiyc bunlarnı hazırlanma»na katılmı* vc kabulOndekı uzla^ınaya (konscnKusc) karfi çıkntamıştır Bu dunımda. AGİÖ üyesi ulan Turkiye bu normları ulkcsinde uyguuunayacağnn «ya^clcn vc ahl&kcn iicri sürcmci; AGİÖ üyclcri. ulınal ya.siil.in bu nonnlanı nykm isc. bunlann duzdımck vc baglı bulunduklan toplumunrtaruiartLırınauyum saglamak komısunda bir »yasal yflkâmlOKKk al 1931 tütanbııl dogumlu Tacar*ın çok nyıda bilfmsH makalcsi bulunuyor. ri bulunmayan sivillcr, savaşa kaiılmayanlar. diıtnİKt olmayanlar ya d» tarafsı/ kabuı masum insanlurdtr; tcrör bir suçtur. Gcrilla savayı isc, bir ülkc içîndc kcndi kadcrini tayin hakkı için savaşan silahlı gnıplann cylcmlcrinc vcrilen aikiır. Bıınlar da çogu kc/ »avunmasız sivıllerc dc saldırdtklanndsın, kcndilcrinc lcriir gnıbu ya da tcror cylcmine bayvunui gcnlla da dcnilnıckledir. Bizim PKK örgütünc tcrör örgutü dcmcmian ncdcnı budur. SıyasaK ckonomik ya ua siratcjik ncoenlcric «iddet kullarunlar vc bunlan desicklcyenlcr ile bu cykmlcTc karşı kcndikrini savunanlar vc bu amaçla ııddct kullanabilcnlcr arasmda görii* vc çtkar farkı vardır Uluslararası sozlcvmclcr vc bildirgcler bazı durumlarda. baskıya karyı dircnmc vc hatta isyan hakkı ilc kcndi kadcnnı tayın hakkınt (KKTHl öngfirdUgündcn. kimi kc/ bu anıav'la «iddci kullanılabilmcsini ho^gorcn kanriar da almıylardır. Bir başka uikcdcki gerillayı dcMcklcycn ülkclcr, bunlann tcrörist nitciîklî cylcmlerini görmczliktcn gclirlcr. Zin. böyic yapmazlana tcrdre nında lcrörıst olarak nıiclendirıldıginı unuunayalım: BBC bu ncdcnlc artık kimncyc tcröriM dcnıeım» karannı almı>iır Turldyv, yıBanhr trrftrianlc uftntnuIHM karfin, IM konularda >vtrrH an^urnaiar >ipdacak nurkr/Jerin kuruiıııjmasrnı na«l dgftcrttndhiyonuiif? Uı/dc, uyguladıgı ıcrfir cylcmleri nedeniykr lcrönst olarak anıtan gcrilla gnıbuyla mücadclc. öncdiklı olnrak icnkide yönclık bir stratcji çcrçcvesındc yürîitflldu. Ru konuda yapılacak dOvuncc cgzcr&i/lcn. ıcdhı^ın âcı gcrçcgmı vlcğiştırmcyocck bîr lüks ya da odün kapısının aralanmaai aayıMı; tcroriin tanımı, çcrçcvesı, «ıddcttcrör, gcrilla mücadclcsi tcror farklan vc tcrörlc mucadclc yöntcmlcri konuüunda yapılacak likri çaltşmalartn, dcvlctin çcrçcveıini bcliricdtgi gcnîflctîlmış tcrOr kavramını zedckycbilccctî, zayıflotacagı, öncclikicri dcjı^tırmcyc yöııclik olabilcccgi duşünuldü. Simdi dc populisl ıqıkilcrdcn korkularak ycni birât^jilcr olıiftunılmasında guçlük çckılcbilir. Tcrör kcmuüunda onıcgin, Difîflcri Ba* nndadırlar.