Katalog

KESİNTİSİZ EĞİTIM PARASIZ Ö2EL EKİ Sayta3 Imamliatiplep kavgası hep vardı SERDAB KtZIK I/IVİİK Imamhatıplcr hcp laruşildı. Sun günicrdc gcrici güv odaklamıın kı$kırinusıyla küçük dr oUa onuitiü bır güç h.ırckcic i»t\ii. Btı^ta Ankara nlınuk üzcre l.sianhul vc dıgcr Kı/ı kcntKnn camı önlerinılc. Mikuklannda "Imaınhalipkr lup«tılama?'* uffefcnlerı yapıldı "Ulınıla hcrke»ııı bıldıgi gibi htı okulİJi kjpulılııuyor. Yıllar öncc prngrama alınan * yıllık kcsintisız ve zoruıılu cgııimın fcsciınlmcsıylc, tmamhafiplcnn *ah oriauktıl hftlümlcn dcvnrdı>ı hırakılıyuı. Inıamhntıplcnn ctımhııriyelin tcmcl ilkclcntıı /olclevcıı kuıuıııkıra dünu^tuıulmcsı, uzun döncmdckı tjcruı polıfıkalar vc son yıllurdakt uygulutııalıııld uııcıtıli ivnıc ka/andı. ABD'nın Snvvtiikr llırlıgi'nc kar* *ı gdıtfırdifcı **>ı^B ku)ak" pıojt:*i. 12 Eylül cııniaM \v lurgut Oar^tl'ın clıylc uygulanıiı. Sulu c/ıııck adına hii»t» cjimm sisfcmı olmak ü/crc grncl politik.il.ir TflrkUlaııı scııîc/i ustuııc kuruldu. lımırnhatipler yunlanyla. donammLınyla ncTedeyse ayncidıklı ıtkullara dufiu>iürüldu. Mc/unlan koKıy ynllartian hüıokrast\s ^okuldu. Kayıruıkamların ııcrcdcysc yu/dc Mi'ı kadmlarla tokıı]aşni«y.in. cşlcn srkm.ı hasli ımamlıutip kiikcnliİL'idcıı »lu^tıı Vaıyı da bu okul nıc/ıınl.ınııın tvcl ıluı alnnına gıniı. Yaıgı vc idarcdc oncınli kti^c LKi^lunııı luuıı ıınatnhmıplılcr vc onlann /ıhıııyclı. 6/dlıklc Milli Lfıtim Hakanl^ı. cmniyci 6rgîiıündi' dc ntienılı mrv/ıler ka/aıulı Milli egitımın yöııciîm kadrosu ncrcdcysc lüınüylc larikat vc imArnh.uıplcrın |>tidürnünc jrirdı... M yıllık kcMntİMz ve znnınîu efiîtim dü?cıılımcsu bır >iiıııyla iınanı hfttiplcri dc yakındaıı ıl^ilcndınycvr. Kimıleri hu düTcnlcmcylc aile vc lııplum baskısı sonucıı imamhiifıplcrc Mirüklcncn 10 II yaşındaki çocııklann karartılmnsınıtı. ^artlandmlmasının oniınc gcvılcccgını. böylcce üikcyi onaçag karanltgınu sürüklryen kadrohınn ycıı^mchinin önlcncccgini dü^ünüyor. Kımilerı ısc akla vt hılimc dcgil. inanç lemclinc dayalı bu okullann cumhuriycti tchdir etiijinden yola cıknrak. tuınüyle kapatılmasını nncriyor Imunvhatiplcre gencl olarak olum&tLE bakı^ tuplumun büyük bir kcbimindc cgcmcn. Flu araıla'! ürk cjtifim sislemini lumüylc imamhalıpleşiiniiek i^tcycnlcr dc \ar. Oic yandan H yıllık cAiCim tasan.sının 4.maddcsiylc dini cgiıimın Diyanct Ulcn'nc vcnlmcsinın yaratacaftı sakıncalaıa da dıkka! çckiliyor . Btıgün Cumhurbaşkaııı Sükyınan Ueoürel, imamhafiplerdcn yetı^cnlerin ccnncte bilci kcsliklcrındcn söı cdıyoı. Ba^bakan Mesut Yılraar. gibi, merkez ftagda bile ımaınhatiplcrin cumhuriycl okulları olmaktan çıkti^ını söylcycnlrr var l)u okullann. RP'ııin arka bahvoi olduftundan tfit ediyorlat Bir yerde. yanıtilan canavar, «ahibinî kcminncyc ba^ladı. $imdı. itnaınha» iıplenn bnylc gıtfnesî dunımunda, 2Q00*li yıllantı ba^ınth yapılacak &cçimlcrdc hiç yımlannın obnadığmı görüp. yavaş da olsa ayma/lıklarıııdan sıyrılmayu çalışıyorlar. Oysa hu çc\rclcr [)V ikfidann<lan haşlayarak yayuiun soruna üürvktı hart* ku>du1ar. Bilîmsel vc vnA^> cgmmın yakalandtfiı. birvük yoksul Anadolu vocugunun Aytbnlanmanm atcşıylc ışıdıgı Köy nnxtifQlcri*ni M koıııünlst vuvalarr diyc diyc kapaltılar Kul yerınc bııcy yeü$tirilen bu kunımlan kcndısi îçın cn büyük tehdit ularak algılayaıı scınıayc öe dcrin bır snluk aldı. Akiın yerınc inantı kuyan dcvlct yctkililcnnin ınüru düzcnini nıhatça ı^lctmc nıyctlcn pcrcinlcndi Höylcec. Mmtafıı Kınıal vc ariuıda^lannuı yaktıfiı bapırasi/lık atc^ıylc benligıni hnlan, Aydınlanına felscfcsiylc bilinci gclivcn, dünyayı vc düzcnı algılayıp, daha 1yi bir ya$am için hak istcycn Anmktlu halkının önü kcsiiiyordu... Köy Enstîtuleri'nın ycrinc geiirîlcn imamhaliplctc cn gcnig olonaklar sa£lan nnı Mjrdıiren politikacılar da var. Kavganın ö¥fcUatt Hugün cğitinı df.ınında ccplıclc^mcye varan kavga gıdcrck kı»«ıyor. Aslında imamhnliplcf vc din cgilimi kavfeası. ydlar öncci u/anıyvn1. Yanı Aydınlanmaya kar$ı du bugünün sorunu dcgil. Egitimin deB mamhatiplerin cumhuriyetin temcl ilkelerini zedeleyen kurumlara dönüştürülmesi, uzun döncmdeki gcrici polituudar ve son yillardakı uygulamalarla önemli ivme kazandı. ABD'nin Sovyetler Birligi'ne karşı^elisrîrdigı uyeş\\ ku$akH projesi, 12 Eylül cuntası ve Turgut Ozal ın eliyle uygulandı. Solu ezmek adına başta eğitim sistemi olmak üzere genel politikalar TürkIslam sentezi üstüne kuruldu. dı. Bu okulların sayıları hı/la artlınldı. Sandılar ki kcııdi oy pıilansiyvllcrinı yaraııyorlar Oysa bugün gciıncn nolcta nc kadar yanıldıklannı gü^tcrdı. Mcsui Yılma7 gibı kımi politikacılar gcıicilige pirim vcrmenîn aslımb kcııdilcnnc öcğıl RP vc ona yakın çcvrelcrc yanulıgını bir ölçüde anladı. Yinc dc mcıkc/ sajda Taoıu ^ iller gibj üMünde bir di/ı şaihc bıılunnn. fcıplumun sindircmcdigi, ilkcMZ, yalancı, cn yakınlannın bılc terk citigı, kendi çıkaıianndan başka bır şcy dü^ümncycn. hâlâ gcricilîfic vc kanınlıga uhip çıkan, ttemk vcrcn vc ayına/lıklarnokrulıklc$lırilmesini, HilîfnMİ cğiiîmi Mvunan Aydınlanmacılarla Aydınlanmaya kar>ı dunnlann sava^ımlun tarih N»yıı sürdü. (icçmivr göz atııiak, bu sava^ıınııı ipuçlanni yakalamasinı kolaylaştırabilır Osmanlı. çaga uyguıı biı tcmvl cgilim örgütü hiçbır /ariMrı kunımadı. llıçbır zaman halkııı cgitimi ivin sistcmli bir vulwn* yapdınadı. Dcvkı kadmlannı ycli^iiiınck ıçin Kndcrun vc medrcscicrc oncm vcrildi. sAbyun ıiurktcpicn dc kcndi yağlanyia kavrulnıaya bırukıldı. Osmanlida dcvlcl için çalı$1ırıl.icaklar saraylarda cgiıilir. halkin cğitimi dc «ıray dışımla sübyan mektepleri vc ıııcdıcscicnk yapılırdı. Sübyan mckteplcn haik egitıminın ilk bkisamagı, rıwdusctcı dc ikinci basaınagıydı. Sühyan mcktqplchnde başlangıçla Kuran okutulurkcn 17. yüzytld;tn sımra yazı dcrslcri dc vcrilmeye haşlanmt^lı. Kuran'ın yanı sıra Islaııı nhlakı ügreîilir. eğilim sahah nanuurından ak$nm naıııa/ınu kodar sünsrdi. ÖJretmcnicrin maaşı, vakıf vcya mahallc halkınca kar$ılanırdı. Tanzimat doncmîylc birliklc bilimîn öncmimn kavranması vc Aydınlanma frlseresinin bclli bır öiçüdc bcniniücnnicsî duşüncc alanında ycni üclifinelere yol açtı Ancak dogmacı ve dinsel kültürlc ycti^mt) insantjr Batrnın bilimrnc dc böylc yaktn^nlar. clcş lirel dfışüııecyi iıdelcntcyi gcliştiretncdilcr. 18.19'cla Luizimat l;cımanı*nın ilaıı cdılmcsîyle dini cgilim biı M>ruıı olank gündcmc gcldi. Camilerücki »flbyan okulları Arapva veya Türkçe ögrcUtıcdcn Kuran okumayı, nama/ı, ya/ı kopya cimcsini öğretiyordu. 1 M3R*de Arapva ve Türkçc okııtmak Q>crv rü^iiyc mckieplcrinin kurulmuM plunlundıysa da 1847'yc degııı bu karar uygulanamadı. Eiu cjitımi saglaınak üzeıe 183839 da Mcktcbı Uluın u hdcbıyc adlı iki okul kuruldu. l:ftıtımdtki ha«ıbozuJıluk MW8'de meyrutıyetin ilanından cumhıınyctc kadar sürdü. I)u döncıiHİc Maarifi Unıuınîyc Ni?amnaıııcsi ik kurulan üisicın terk cdildi, ancak ycnnc ha^ka bır Mhtcııı gciıı ılcıııvdî nuradan haşa dviııcrsck «ıra^lirıiıacıluruı vurguludıgı gıbı 2. Mîihmııi'ıın Ltlımı Sübyan rtrmanı'ndan çuk cnıcclcn Avru • • Yayımlayan ve basan: Yeni Gfin Tlaher Ajansı, Basm ve Yayincılık A.Ş. • Gencl Yayın Yönetmeni: Orlıan Erlnç • Gencl Yayın Koordinatoriî: Hlkmet Çetinkaya • Yazıişlcri Müdürfi: Ibrahim Yıldız • Sonımlu Mudür: Fikrel Ilkiz • Sayfa düzeni; Hakan Akarsu