Katalog

aJHHURtYETfBELEK onun grrçekleştigini gorcrek, buiün Türk mıklelılc birlîkte bahtiyar olmıışlur Türk millclınin Kurtulu* Sava$ı bilmîı ve inkiıbp sava$ı ha*lamı$lı. Yımu* Nadı, inkılap ttva*ına ıla k tımıluş «tavaşı kadar öncm vcrdıp vc ikısiııin birbınııı lcknııllcdigını biklîgj ıçin dahu buyuk bir sancak avarak hu ycni «h va$arçtırakctmck isicmi* vc onun ıçın 7 Mayiü 1924 gflnü irtınhiılYta (^ımhuriyef'i nc^rr buştafiııttır Cumlıunyct bir üırarlun Türk ınkılabımn oydınlıftıııı yayıyur. Türk Millcünin bırlıfttnı konınuk ve naglamak içın çalışıyor, dıfcr loraftan da Tflric ga/ticcıliğini hamle hanv w yükselliyor \t ona c>ı göriilmetnit feyizler vc lcnkkiJcr snglıyordu. Yunus Nadı birtaraftan IlOyOk Millcı Meclisımlo leyii vazifclerini. difter ı.ıratı.ııı luııı hurıvcl'in htı^yanriıgmı gtpuya dcgcr bir ınlı/am vc cKklıyctlc yaprnış, dünyanm büıün huyflk ınosdelennı ycrli yertnde ıncelcmek için scyahaller clıniv, ga/cicNİnc millcllcr.ua« haysıyct vcdcjtcr vcrme^c nıuvairak olmuş sAani saygı ftffür, mChalauuna kıytnci vcrilir bir başyazıcı olorak icmayü/ triıııı^: g<ı/«i«cılik mcskflıni yukscltıııck içın gueclv arkiula.>lannı kollanndan luimu^ onlara ıhliyaçlannıLııı çok fıstün tnriftftch bir hnyaı ya$ntmnk ıçin hıç bir yardınıı esırevıncmış, vclhasıl d.iıma huyitia anılımuuna. uainıa «evgi ve saygı gıircrck kalMcnfc yaşamasına hizmcl cdccck büyuk mücsscııcler kuımu^ıur Onun cn buyuk muvatTaki\r!i dc hu tftetnlckcitc htrr bın ayn ayn bırcr dcgcr olan dön cvlad bınıkanık vc bunların hvpsini. çok kıymcıiı vc azı/ cşilc birlîkte dikMıgı gibi vctişlirnKk. hcpsının dc ınürüvclini görnıcklır. Erkck tfvlallannın ıkısı onun hayatındu ifiücHacüclcrinın bnşıruı gcçmi^ vc babalannın cn hayırlı halefi oldııklnnnı ıshaı ctmi^lerid. Kerimclcrı dc hircr guridc ailc kurarak ıııcmlckcl vc vaiana huyırlı evlatlur ycli^irmcklconu hayatırıda bahtıyarcttnişs bulunuyoriar. Nc yazık ki bu hnhriyflrlık ııran sflrnıemiı ve ınrrhum ustod, son hastalıgından kurtularık olgurıluk v»tını U/J/ c\ladlan vc rnüc*bcxclcri içindc gcçrrip, memlckct vc millctc cn bflyuk vcnmlerinı vcrecefti sırada, AlOmOn arruınsızpençeunden kurtulamıifnıştır. Cıunhuriyci cn matemli günflnü yj^uüıgı îçin bugun aziz »kurlantnıaı anok bu luufauını Mİyteycbiliycmı/.. Rurada mcftıum bflyük flsıadın, vair ve vefakâr e*ı vc her Annıın oldu^u gibi bilhasaa «ybnlanbcri gccc gOnduz can yoldaşı olan refîkanm. sıyın kcnmclcnnc vc damadlanna. kıymrtli îki oğlu Nadir Natli vc Dogan Nadî'ye, Cumhuriycl uilcsinc vc bülun okuyucularımıza laziyctlcnmi/i sunanz." 3 Oemhurlyerin öyftAtfl Yunus Nııdi ve Cumhtıriycrin 6ykÛK0nQ. kimı dnncmcçlcrdefi anılarla sizlcrc ilcimcyc çal l Sakaıya Mcydan M Muharvbcsi önccnindc "Ankanı'nın Uıhliycsi nc gcıck gtmildü. Ycni GOngtîectcsı de Kayscn'yc taşındı (iazcic M hîp ve tmgya/an Yunus Nadı. Anluını clan aynlıtıodı. Ama yaTU^Icn niOduril Kenıal Salih e (Scl) hir /arf verdi Yn/ıi^lcri ınüdüıü 22 yaşındaydı. 0/crindc "Salıh Elcy'c taliımtnamcmdirMya/JM&ufıa;iı Hcr/orlukgö/.ünündc tuuılarak maddc maddc ya/ılmı« iekîz on sayfalık notlan dikkatk okııda Iki maddcnin dcn bir lakla atıp kigıttann ÛKtünc dOfflvcrdım." Yınc Fnvcr Rchnan Şapolyo, hir anısımk şAyle divor "Makincnin kollannı çevirmck için ancak cski dcvirlcrdc dcgirmcn kolu dnndurlfllcn di csirltr hı/ınnlı I lıı agır 19c kımsc dayanunıyDrNe var ki bu kuıtal gfirevi yapaıken Ycni du.. Sokaktan gOçlu kuvvclli ruımallar bulunGOn. o koşullardu bilc clcştiri gurcvini ycrinc du. Hunlar sıra ile birer saal kolu çcvirdiktcn yctircccklîr "Suiih Bey'c laltnıatnanur'Vk bu M>nıu. (bcn bu ia>i yapanuını) diycitk kaçariarışlcv dc vurgulanıy4»r dı. Caivtcnin bir yîtrii baMİmıv, diger yuzu kaH ... Lksik cıhctlenn lenkidinde dc icrcdduV lııdı. Daha snnra mflrctiıplcr kolu çevirirler, onlar yorujunca muharrirlcr gdîr, nihayct iş de mahal görulmcmclidir. Hususilc (iuellikba«muharnrckaiiardayanırdı. Böylcanırluklv Yunus Nadi, inkılap savaşına da kurtuluş savaşı kadar Önem îçindc Yfcni Gün aııcak (sabah gazdCKİ olaıak) verdiği ve ikisinin birbirini tekmillediğini bildiği için daha ikindi vaktia çıkabilirdi.M Yunıu Nadi. Yeni Gün'ü l9IK dcçıkannayaha«lamı«iı. Muinrcbuyük bir sancak açarak bu yeni savaşa iştirak etmek kv yıllanydı Ingilîzler. ulural davayı savunaıı hu ütf/cteyi %ik sık kapalıyuriaıdı. Mustafa Kcistemiş ve onun için 7 Mayıs 1924 gunü Istanbui'da mal Pa$a SaniNuıı'a vıktıklan sonra Yunu» NaCumhuriyet'i neşre başlamıştın di Anuduiu'ya kaçtı. üu 14i yupnmsaydı yakalclicnıat hukümctc aii ulunca onda bthakkın kısmı da Yeni * ıün malbaasına verildi." Nadîr Uuiıp Mnlla'ya süriılmcsi 19ten dcftîldi. gö/üpck da\nınılmak ıcabedcr" Nadı o gfınlen bir vocukluk amsıylu ^uyic ak1919\ta Damat Fcrii I lîlkılmcti.iltihatçı höYunuş Nadı, IstanhulYiun W?0 rıısanının 2 laııyor: tfln lidcrlcn iuluklaını$n Yunus Nadi dc bu gflnfl gî/lırc aynltnı^, Ankarj'ya ıılıışrnıştı. " I **21 'dc Sakurya Savagı 'nın cn yogun gQn aradııuiuklanmıv, Uekiruta llölügü'nc gomlcCia/clcniıı yayıncvi olarak Kaıaı^ian C'addc lcnydı. Ycni (îün'fın maıhaaHi Ankara'dan rilmiş. nnıa birkav hafla aunra berbcst bımkılsıi'ndc hupiühaıtcyc bilî|ik bir ;ıhvıp cv bulun Kayjicri yc ia«ınmı«lı. Ptk külustur, îlkel bir mıştı. Aııçak ycıııdcrı btttun yurtaıevcricn lutukmua. all kattalu ottaya clle çalı^tınlan bir kAh aeydi Kolla^cvnlcnhirmakineydi Bcnozu laıııak cgilimi. zanunan yonctimindc agır hasnc baskı makincsi konmu$tu. Anırak ınıırctııp man 12 ya>ındaydım. Maibaadakilcrc yunlım lı. 1,'ok kifi gibi Yunus Nadı dc gclişmcloı yayoktu. ediyORİuııı. Kliı kctvsimk knla asddım, çcvir kından ı/lîyordu. Ycni (înn /aıcn çıkngı gflnFJivrr Rchnan Şapolyo, 20 AğUKlos 1945 la mvyc çalıılım, ıkrkcn hoop.. Bcn dc merdane denhen wAnafarinlark;ıhnımanr MusialaKel dk rihli Cumhuriyct'lc o günleri şöylc anlaiıyor: yı çcvırcn kolun harckctıylc makincnın üsifm mal P.ı«nayı tuıuyoıdu. Aııadolu'da dircni^ ya altını çızdi: "(iaasctcnîn haftı harckrti Misakı Milli hudııi vc hukukumın hcltcmal iMihsal cdilcccgUsatianacafı) hnkkırıda çok dcnn bu kaıiaııi vc iııuuıa Mihıp olnıanı vc o kanaal vc tmanı bütiin kuvvciıylc locclli cnirmcKHİır. M Ankara'da Vilayet maibaasında ycrli birüi d i knç ihî ihlîyor murctfip vurdı. Kiuniur akyun czanındarı sımru ocklcrinc bıncrck baftianna gıdıyor, gccc çalışmayı kafalanna .sıgdıraniıyorlardı ()/aniAnlv1anSuatMîktQriiLJımmiiHİ(Iİ£iıın ücnel MAdürü) Mııhiftin Biracn otmuytu. Islanbui'da gizli sıırrilcçaJısmayabaaİBinıy buv luruın "M.M."grubundan müa ltip iHİcnildî. hakal kimsc Habıaii'yi bırakıp. Anbuı'ya pclmcdı Yalnız Ahmcı adında hır nıunltip gcldL li mürcttin muallim yapıiandt ycrli çocukblli ik li kl liu ü i ra nuırctıiplik ügrctildi.fylcbu miirretipfcrdcn bir kınmı Hikimiycti Milliyc gajgdcsune bir