Katalog

T ülkclerin dc yaşadığı bu krizi aşabilmek için, ya* .Lıh laSaiTuTII tırtmlaunı ureıim yöntemlerini yenilemeye ve kunımlarına yapısal değişikliklcr getirmeye yönelmişler. Örnegin. velik cndüstrisinde yaygınlajan bilgisayar desickli di/gelcri (sistcmlcr) pcırol tükeıimınde "k 10'luk bir a/.alma saglarken, urelinıin •o 10'un üzcrindc arımasına yardımtı olmuş/ lar. 1975'lerdert sonra yaygınlaşart mikroişlcyicilere dayalı dizgeler, bu oluşumu daha da hızlandırmış ve Japon çelik endlısrrisinin üreıkenligi. batının iki kaıına kadar çıkabilmiştir. 1980'ierin başında, çtığunu hüyük boyullu dizgelcrin olu$lurduğu 800 dolaylarında bilgisayar, sait çelik üreıim alanında çalışmaktadır. BHglS3y3rİ3 Japonlar, oiefci gdişnıi» Surckli gelişen bu ekonomik bağlamda Japoııya, 1980'e doğru toplam ederi 15 milyar Amerikan Dolan'na varan, 60.000 dolayında bir bilgisayar parkı oluşımmuşlur. Aııcuk 1982 yılına kadar, Japon deklronik endtisirisi içjnde, dış alım dış satım dengesi açık vcren tek alan bilişim cndustrisidir. Dı> saiım, dış alımın yaklaşık yarısını karşılamakladır. Bu şaşırtıcı durumun, ckonomik gerekçclerin yaımıra, bir dizi poiitik nedene de dayandığı ilcri sıirülebilir. Japonya, gcli>miş (.»ndustrisine hammadde vc enerji saglamada dışa çok büyıık ölcüde bağımitdır, Yaşam düzcyi yüksck, gelt^m>> bir Japonya'nın varlıgı, uluslar arası dcngelerin korunmasma bağlıdır. Japonya, dünya ekonomisine yön vercn öteki gclişmiş Ulkeler ile iyi ilişkilcrini surdttrcbilmek için, dış alımdış satım oranlannda bclirli dengeleri gözetmek zorundadır. Niıckim otomobil, çelik gibi endüsiri datlannda gerek A L T gerek ABD ilt uzlasarak "gönüllü kısıtlamalar" uygulamışiır. Uzun bir donemdcn beri dunya bilişim pazarında öncmii bir ycri olması için herşeyi bulunan Japon bilişim endüstrisinin. böylc bir gerekçe ile. jimdilik iç pazara ve uzak doğuya yöneldiği bilir. Japon'lann gözlenen başka bir özelligi de, önemli saydıkları alanlarda uluslararası pa/arlata kuçük paylar ıçin degil. lidcr olmak için girmcleridir. Gemi yapımı, optik, otomotiv vc çelik L'ndustrilcrindeki gcçmi; luıumları bıınuıı en belirgin örnekleridir. Bilişim cndüstrisindc bugıtn gozlcyip açıklayamadıgınıı/ durum, bir bcklemc, ha/ırlık doncnıi olarak da dcğerlcndirilebilir. Niıckim Japonların bılişim' ilctişim alanlannda girişıikleri araşlırma/ geliştirmc projeleri, yakın gelecckteki uç teknolojinin A B ü kadar, Japonya'da da yaratılacağını gösıermekıcdir. Japon hükUmeti bilgisayar Ureticılertnı hem araştırma hem dc ortak girişimler için desteklemiş, yönlendirmiş. Kamusal aruşiırma desteklcri, bugün birçok ABD kökenli Uretici için şikâyel konusu. Japonlann bu yolla Ureıicilcrinc karşılıksı/ krcdi saglayıp, haksıı (!) rekabete yol açııklarmı ileri sürıiyorlar, Japon bilgisayarları, niiclik olarak, Oteden bcri dunyanın önde gelcn ürünleri arasında yer almtş. Örnefcin N t C ' i n 1960'tara dogru Urettigi NEAC2201, yapısı (Umuylc yarı ileıken teknolojisinc dayanan, dilnyadaki ilk bilgisayar. FUJITSU'nun 1981 "de Uretiigi FACOM M380 ise, dunyanın cn hızlı gcnel amaçlı dizgesi. Ancak daha önce de degindigimiz gibi, Japonlar bilişim teknikbilimindeki Usıünlüklerini henüz bilişim pazarına yansıtamamışlar ya da yansıtmamışlar. Dengeli Dış Satım içeren, onları kullanan yeni yapılara yonclik, güçlü, ilelişimi kolay (doğal dil olanaklarına yakın), çok gcniş bilgi bankalannu dayanan bilgisayarlartn Uretimi aniaçlanıaktadır. Kapsanıı vc olası sonuv'ları ncdcniyk gelişnıiş ülkelerde "Japun'lann 21. yüzyıla büyük katktlan..", "Japonlann çok mkıllı ve lncı> ticurel harekfllı...", "doftal kaynnklurdan yııkMin bir Japonya'nın >a>Hmını sürdürebllmesi için, KİrişIigi yaralıtı prıtjfkrdrn blri..." değişik yorumlara yol açan bu projeyi, daha aynntılı olarak incelemek ycrinde olacakdr. Bu projede güdülen genel anıaçlar ve ürelilceck biigisayarlar aracılığı ile çozUlmt.si dü>ıınulcn sonınlar çok kapsamlı. Runlar: • İ'tTtki'nlifjiıı duşıık oldu|(u alanlarda, urelkrıılik duAtyini >uksellmrk (orntgin tarım, balıkvılık. dacılım, kimi kaınu hizmtlkrl). • Japonya'nın ulnslararusı >arı>ı surdürmeslne yardımcı olmak, aynı zamanda Juponya'nın ulııslararası işbirliginc somul bir kaikıda bulunmıısını sağlamak, • Knerji ve kaynak lasarrul'una yardımcı olmak, diye üzetlenebilir. Japonların amaçlanan heddlert karşılayacak bilgisayar dizgelerinin Irnmut y e n j yapılarda (VonNeumann yapısı dı$mda), çok gUçlü (saniyeycdc I milyar komul işleyehilcn, 1000 kadar işlem birimi içeren) ve alışılagelmi; çevre birimlerinin yanısıra, yeni gorsclAözcl giriş/çıkış birimleriyle (orncğin grafik, görüntü, ses kullanan birimler iie) donatılmış olmalan gerckıiğini savunuyorlar. Kullanıcılann sorunlarını bu dizgelere Japonca, lngilizce gibi dogal dille aktarabilmeleri gözcıilcn hedcfler arasında. Ancak ilk aşamada doğal dillct ile. nıakiııe dilleri arasıııdaki boşluğu doldurabilnıek üzere. PROLOG (Yapay anlayış sorunlarını çözmek Uzcre kullanılan yüksck dfizeyli bir programlama dili) ara çozum olarak benimsenmiş. Uygulama alanlarının çcşiıliliği ve saklaııması gerekcn bilgilerin oylumu, bu dizgdcrin gigabayt birimi ileölçülen bilgi bankalanna, veri tabanlarına gecikmesizerifim yapabilmderini zuruıılu kılınakla. Bu bakıından başia sOzünü ettiğinıiz bülilnleşik ileıişim ağı projesi, gelecekte çok önem taşıyor. ABD Japonlann gcleceftc yöneitk (ah«nımİBnndakl lek raklbl. Hcr iki ttlkc dc •rmşlırmm Rdlflirme çalifmaUnna milyarlmr ayınyor. Araa Japon firmalınna devielin dcatek olması A B U y i ledirgin ediyor. Japonların, bilisim / i d i i i | i m s e ı açılardan yakın gelecegin en ttratejik alanı olarak lanımladık ları, artık kcndini açıkça bclli cden bir olgu. Bunu, başlamkları iddialı ve uzun döncmli bir di/.i projede gflrmek olanaklı. Gelişmi üikeltrin, bira/ da öğıınerek yinetedikICTİ "Japonlar yapiıklanmuı bi/ılen daba İyi Büyuk pay istiyortar larla iletilen veri, ses ve göruntünün, aynı alıyapi Uzerinden sayısal biçimde, çok hızlı ve çok ucu/.a taşınmasını amaçlıyor. Böyle bir altyapı, günümuzdcki teleıbn, leleks vb. ileıijim aglannın gelirdiji fiziksel smtrlamaiarı kaldırıp, scs ve görünlüyü birle^ıiren daha gclişmiş aygitlann itefi^im aract olarak kullanılmalannı saglayacak. Işyeri ve evlcrc kadar u/anacak bu ağm sayısal veri laşıma yeıenegi ise. bilgisayariarm bu ağa kolayca bağManabilmclerini olanaklı kılıyor. açık çalışma S • Japon etektrik endüstrisi içinde, dısılım dışsatım denesl açık veren tek alan bilişim endustrisidir. Japonya, ünya ekonomisine yön veren ötekl gellşmiş ülkeler ile iyi inşkllerinl surdürebilmek içfn dışalım dışsatım oranlannda belirli dengeleri gözetmek zorundadır. Başka bir deyişle, ajtın İMenilen nokıa.sından, dizge içinde yer alacak bilgisayar lara erişilcbilecek. Oaha da onemlisi, bu bilgisayarların yan belleklerindc depolanan bilgi ve verilere erisilebilecek. Böylece sinenıa, ircn vb. larifelcrden, gtlnlük habcrterc, ekonomik vcrilere varan açılım içindeki bilgiler, çuk daha genij bir kitleyc ulaşabilecek. laktil edtyoriar" dcyişi yeriııi, "Japonlar hcniı/ yapmadıklanmızı <yapamadıklanmızıt laklil elmı*yr baytadıtar"a bırakıyor. Ya/ı kapsamında, Japonlann yuzyılımızın Non dönemini ha/ırlamak, gelecekte bulunmayı amaçladıkları düzeye varmak için başlaıtıklan araş(ırmageli$ıirmc çalışınalanndan, Önemli saydığmu/ birkaçına degineccji/. Japon Telgraf vc Tele f o n ö r I ü « ü INTT). 1995'ic tüm ülkeye hizmet verççek bütllnleşik bir bilişim ağının yapımını, 1982'de başlaımış. "lnformatton Network Sysleın" (INS) diye anılan bu proje, günümüzde ayrı yolUlllSal kıısak BeşİnCİ rası Projder içinde uluslaraç kuskusuz. 5. ku*ak diye nitelenen bilgisayarları uretmeyi amaçlayanıdır. Japon hilkümeıinin 500 milyon ABD dolannı aşan bir yatırımı goze aldtgı bu projede, yapay anlayıs alanının kavramlannı 5. Kuşak Bilgisayar Projesi, Uluslararası Ticaret ve Endusiri Bakanlığının destckledi|i öteki projelerdcn larklı biçimde, uluslararası işbirliginı1 vc yabancı Ulkelerin kaıkılarım açık olarak başlaiılmıştır. Bu durum "Jupııntunn dı$a açılarak veşilli dünya ülkt'k'ri i« da|> ha fa/la lıiılünlcfmryi aınaçluınası", va d;ı "Japon bilişim rndü.slrisinin yu/ılıtn konusundu yilerli birikimi yapmamış nlmast ncdeniyie. Ki'lişnıi^ »uki ülkelere isiır iskmr/ daha fazla davelkâr davranmak zorunda kalması" gibi iki uç yorum ilr açıklanınaya çalışılıyor. Sorunun lemclindeki ana neden ne ulursa otsun, çalışmalar yogun biçimde başlamış ve uluslararası düzeyde gerekcn ilgiyi loplamtş durumda. Japonlar bu amaçla, 1982 Nisanında.'lCOT'lnslilule for l'irth G«n«raiion Computer Tethnolojjy" (Birinci Kuşak Bilgisayar Teknolojisi Knstitüsü) adını vcrdikleri ensıitüyü kurmuştar. Batılı gozlemciler göre bu cnstiiünün çalışmalan, cn çok duyulan ve sözU edilen eikinlikler olmaiarına karştn, Japon'lann S. kuşak için yaptıkları çalışmalann çok az bir kcsimini yan.niyoriar. Bununla birlikie birçok yabancı kuruluş 5. kuşak için yapılan çalışmalara katılmış, yada katılmak Uzere niyet belirtmiş durumda. Avrupa Konseyinin bir komisyonu özdevinimli çcviri çalışmalarında yer alınak Lsicmekte, 1BM ise Japonya'da bir ara$tırma laboratuarı kurmayı düşünmektcdir. DEC projede ycralan güçlü kişisel dizgelerle ilgilenirken, Burroughs ve NCR üsi düzcydc girişimlcrdc bulunmuşlardır. 0 CUMHURİYET/BlLGtSA YAR SA YFA 9