Katalog

Bankacılıkta bilgisayar Banka şubelerinin merkezle "çeyrimiçi" iietişime geçmesi PTTye bağlı B îlgisayarla lanısıklıgı 25 yılı bulmayan ülkemizdc, bu alanda son ikiüç yılda görülen harckctlcnmc, ckonomik konjonktürle de birleşince, "banka ofamasyonu", üzerinde cn çok konujulan konulardan biri halinc geldi. Bankaların, birbiri peşisıra gelen bir dizi "ekonomik önlemler paketi" ile, gev'miş yıllardaki "nhailıklannı" sürdurcmez halc gclmcleri, bu kuruluşlann, daha rasyonel, daha ckonomik, sürekli kontrol altında lutulabiiccck ve müdahaleyi çabuklaştıran bir çalısma düzenine geçmelerini gerekli kıldı. 'Bilgisavarlılaşnıa" bu gereksinimin mantığına uygun olarak, öncelikle yukardan a*ağıya, büyük ölçüde üst yönetimin gercksinimini karçılayacak bir düzenleme içinde gerçeklestirilmeye başlandı. Bir dızi bankada bilgisayar kullammı son birkaç ytlın olayı değil. Ancak, son ikiUç yılın, otomasyonun subelere yaygınlaştınlması çalısmalanyla ayırdcdilen bir özelligi var. Bu çalışmalar, birçok banka için henüz "pllol" uygulama a^amasında. Uygulamaların mü$lcriyc dönüklüğu ise gcnciliklc henüz, rcklamlarla verilen imajın eok gerisindc. Bilgisayar kullanımının, ancak sağlıklı bir bilgi ve belge akıs düzeni uzerine oturmau halinde beklcncn yaran verebileccğinin bilinmesînc karsın, bu düzeni bu gunc kadar işlclcmcmis hirçok bankatıın, $ube otoınasyonuna hazırlandıklarını açıklaması, bankacılık çevrelcrindc de de|i$ik bivinılerde yorumlanıyor. "Difter rekabcl olanaklan ellerinden alınmif olan bankalann bllglsıyan bir rtklam aracı olarak kullandıklan", yolunda bir görüş, bizzat bu scktörün kimi üst yöncücileri tarafından ortaya atılabiliyor. Ancak şurası açık ki, bu alandaki calışmalarıni titiz ve düzenli biçimde sUrdüren ba/.ı bankalar, Türkiye için önemli bir gelişmenin öncUsü olabilecekler. Bankaların zorlamasıyla, TUrkiye'de bir "veri tlelifim agı"nın ıcmcllcrinin atılması, bilgi işlctn sektörünün geleccği açı&ından son derccc önemli. Bugünkü PTT haılarının veri itetişimi için yeterli olmadığı hcrkesçe kabul ediliyor. Türkiye1 de bankacılıkta asıl dcvrim sayılabilecek olayın, bankanın merkezi, bölgc merkezleri ve şubeleri arasında, veri kaynaklarma anında erişilcbilecek bir iletişim agının kurulmasının, henuz alt yapısının olı^mailıgı da bir gerçek. Bu alt yapının hızla olu$ması "onlinc" calışma için planlı, programlı hazırlık yapan bankaları rahatlatacak. Gerek şubelcrde, gerekse merkczde bankaların bilgisayar kullammı ikî ana yönde gclişiyor. Bugün için yoğıın olarak ba$vurulan "balch processlng". "Toplu ijkm" olarak nitelenebilecek bu uygulamada verilerin biriktirilerek, hazırlandıktan sonra. (optu olarak bir seferde bilgisayara girilmesi sftzkonusu. Bu sislem. bilgisayara işlemin bankoda ya da serviste yapıldığı anda giri$ yapılmadığı için bclli bir gecikmeyi öngörüyor. Bu alanda asıl hedeflenen ve bugün için kısıtlı ölçilde gerçekle&lirilen uygulama ise "onllne prooessJng" (çevrimiçi işlcm.) Burada giris vcrileri, işlemin yapıldığı yerde ve anında bilgisayara ulajırken, gercksenen bilgi, gereksenen yerde edinilcbiliyor. Böylece örneğin; Galata subesinden, Adana'daki bir hesaba yatırılan para, anında o hesaba kaydcdilirken, Adana'da tahsil edileıı bir çekin, Ankara Kızılay şubesindeki hesapta karşıiıgının olup olmad»gı yinc lerminaller ve PTT ham aracılığıyla birkaç saniye içinde belirlenebiliyor. Bu ideal çalısmanın daha basiıini gcrçekleştirebilmeyc bankaların pck çogu razı. Ancak, PTT hatlanmn bugünkü durumu önemli bir cngel olarak gorulüyor. # AKBANK A kbank biİKİsayar kuHanmaya 1963 yılında ha>ladı. llk kurulıif yıllannda, s«beleria birbirltri adınıı yaplıklan odeme ve Ijahsil işlrmkrî mekani/r edilmif, daha sonraki vıllarda lasarruf \r licari mevduat hesapUn, ıı>lık muan ve bilanç» kayıilan, kredi hcsapbın, hu/ı >tılu>krin sfncl i^lrmleri ve m u ; bonlroları, fai/. hesaplamtılan, müşleri ekslrrlerinin ha/ırlanmusıi gibi bir çok işlemdc bilgisayar kıtllunılınaya başlandı. Bugün Akhankla IRM 1401 360/30 (leyp sistrntlh ve 370 135 model bil(>isa)'artar kullanılıyor. islunhut'da ılorl şııbe 4334 rnndfli bilgisayarlıı çal^ıytH, l/mir >ubesi Adana !?ubesi ve Ankara îjııbevi kısınen lam »lomav yona girmi> durumdn. 600'u a^kın fubesi olan Akbank be> yılda 300 $uheyi online sis(eme Keçirmeyi lasartı.vor. Akbank ştı anda "Batth" sisirmle v"l'iiyor. Tasamıf hcsaplan, licari hesaplar, >ubeler arası i>leml«rr, krediler ve bunlann faizleri, aylık va/iyetlcr. bilançolar ve yonelime ail bilgiler sıralı i>leme göre belli /amanlardn yapılıp >ubılerc Ijunderilijor. I9N3 yılında bir Sabancı Holding kuruluşu olan BİMSA ile l^birtigine (•'<!«•" Akbank Mrrkrz işlerinî hu kuntlıı^u tlcvrclti. Vaklaşık 300 >,ul>f>i kupsayacak rtu'kanikasyun projesi bu kıımluf larufından lıa/ırlanıyor. Ha/ırlanan prtıjfdr, Ankara, l/mir, Adana ve İslanbul'da kurulucak büyiik anıt nakil parklannu bagtanatuk olan >ııbeler. bu bilgisayarlar untıılıgıyla işletnlerini yapacaklar. Nihai hrdef olarak Ankara, Umir ve Adtına'dııki itntt makinelerin Ulunbul'daki ana biİK>su>urtar.ı hullurta baglananık bir »ft oluş. lurması önguruluyor. Akbank'da Prognımiama dilleri olarak RPG, PL I ve ASSKMHl.KH kullanılıyor. Banka $ubelerinde birgisayar kullammı, simdillk çogunlukla pilol çalışma a$amasında. terminallf ttim şubelerin cari hrsiiplan, raiz hesaplan, tıısarruf me>(luallan. yvlnu İslanbul şubelerinin licari mevduadarı, pcrsonel istalislikieri, bankamn mııhaüebe işlemleri, euıeklllik i$leınleri ve mizanla iİKİli ralışmalar yapıhyor. 32 kişinin çalı$iığı bilgi işlem merkczinde RI'(. II dtli kullanılıyor. Anadolu Banknsı yeni donanımlarla bilgi iflem merkezini lıuyütmek çabusında. Aynra iıım ^ubelrrr ekranlı ferminaller kovarak diskel, teyp Kİbi manyelik orlamlara uktanlmı$ bilgilerin merkeze iletilmesi için (alısmalar yapıliyor. ANADOLU BANKASI A DEMIRBANK F nadolu Bankası'nın bilgisayanı g ç f 1978 yıhna rasihyor. Buşlangıcla Sislem 3 kulUnılıyordu. Geçtiginıiü yıl IBM sistem 3S'c geçildi. 116 «ubeli Anadnlu Bankaıu'ntn sadece genel mıidüıibgünde bilgİMiytr kulUnılıyor. Seksiyonlarda bulunan 17 ekranlı iileıı II. 1983de ralı;maya başlamış olan Demirbank Bllgi Işlem Merke/inde IBM siMem 34 kullanılıyor. 23 >ub»si olan Akbank'fa grnel müdiirlük fle aynı hinudaki merkez şubc arasındaki bilgi Meıişimi "online" saglanıyor. Tnplam 9 kişinin çalifiıgı bilgi işlem merkezinde RPG II diii İle çalujıyor. Demirbank'lü bUgisayardan merkez cari hesapUn, jubeler aniHi rari tusaplan düzen lejen i^lerde, vadeüiz lasarnıf mevdualı ve l«şkilulın nıaaş bordroları, persunrl isiafislikleri, personel sicil raporlıınnın değrrkndirilmesi, biirün $ubelerin borclu tari hesaplan ve licari ınrvdtıiM vesikularının mtrke/e «elmesi, ıni/.itn gibi konularıla yarnrlamyor. "Onlinc" calışma so/konusu oldugunda, lasarruf mevdualı, borçlu turi hesaplar, licari mevdum ve teıninal senellerinde de bilgisayardan yararlanılıyor. CUMHURİYET/BİLGİSA YAR SAYFA 3