Katalog

Bilgisayar çocukları C ocuklann gözüıule kompuıcr kimi zaman bir oyuncağın yerini alıyor kimi /dfnansa ba^ırıtı bir gclecek için öııcmli bir aşama kabul edilerck, çocukların bilgisayar lekniğini öğrenccckleri salonlar acılıyor, parasını ödeycrck cocuğunu bu zevkıcn mahrum elmck istemcyenler "aile tipi" bilgisayarları satın alıyurlar. fransa'da 180 bilgisayar kulübilniln II biıı cocuk Uyesi var. Ç Mini konıpüierlcri öğrenmek ariık cagın küllürünü kavramak ve ayj ı n oimafc kavramlarıyla bir lutuluyor. Thomsom sirketinin Genel MüdUrü ChrKlian Bianıjııert, "Çocuklanm lelevizynn katşı*ında okut gihiydilcr, hil(jisayar sayesinde, bcrerikli, yaraiıcı halc geldiler. Bir bilgisayar sahihi olmak modern dünyayı bile aşnuıktır." diycrek bılgisayarın çocukların dünyasında kapladığı yeri onaylıyor. Aiari Nİrkeıinın Cîenel MüdUru (îuy Millard.' 'Yakın bir gelerekte bllgteayar her t\s tclevizyon ve gaıcte gibi ginrcek, *n iyisi onıı bir an önce oftrenin" diycrek lünı Iransı/ anababaları uyarıyor. "Her çocukitı eve bir kompiiler" sloganıyla donanan cvler. sporıif taaliycilcn reddederck kompuierlerk uğrasan cocuklar, hcle hele 1213 yasmda cmlak daircleıinin VLrgi anali/iııi yapan, kompuıcr prograını ha/ırlayaıı çocuklardan gururla bulıseden kompuler kampı nıüdürlcri ve üıetici ^ırkct ytmclicilerinin karvısıııda. "(iençlitimizi vüriııüyoriar, »nları u|)lull»ş(ırurjk şiddfli a^ılıyorlar, focuklarıını/ (>ervrk cılııuyun bir dünyada. oyun dutıyasında ya>ıyorlar," diyc bafıran ana habiilann >üyiM lur |.'ı\ı'iı uılıı fazlalajıyor. E n bUyök end i 5e sadece ekranlu "konıı^abilen", ekf3IIİ3 h i t b i r sos a l Mi ki k u r a >' > ' bilgtsayarla mayan. uyıi)iuruliTiu$ beyiıılerirı orıaya t,ıkıııa.sı ü/erıııde tnptanıyor. Gerçekien de Anıerikaiı çocukların buyiik bir t,'oğunluğıı /aıııanlarıııı ekranın kar$ısında bilgi%ayarlarla oyııayarak, sadccc bilgisayar tekniği uzeriııdc ya/ılan dcrgileri okuyarak, Ctxat ola it,ipSandviç yiycrek geçiriyorlar. Cîünun birinde tehlike bilgisayar dünyasmı da sardığında ckranda şöylc biı yazi görünecek hcrhatde: "l)aba drfiişik bir $eyler yapın, insan nestiylr ilişkikriıni/i kaybelmek uıvTeyi/." Bundan buylc çocukları lop uynarken, kuında şatolar yaparkcıı ya da oyun uynarken göt'cmcyccejti/., spoı sahaları, parklar. plajlar ve sokaklarda çocuklara gilndL'n günc daha az rastlayacağlr. galiba, çünku bilgisayar artık onlann da hayaiına girdi. Yeni çagın cocukları oyunlan, şarkılan ve do1 ğayı lerkederek, konıputerkrk uynamayı lcrcilı ediyorlar. I'vk'rdc kilçük bilgisayarların başındalar, ft/rl havalandınna tcrıiballı salonlarda bilgisayar kursları güıüyoılar ya da kompUter kaınplarmı dulduruyorlaı. Amerika'da çocuklar gençlik kamplan ycrinc art bilgisayar knmplagidiyorlar. HenUz r m a sayıları çok ta/la olmayan bilgisayar karnplarıııda 1018 ya^ grubundaki genvlcr PASCAL vc BAS1C gibi kompütcr dillerini öğreniyor vc elektrunik oyunlaı oyııuyurlar Fransa'da bilgisayar çocuklar arasında tam bir furya halindc. 820 yaş grubundaki çocuklara bilgisayar lekııiğini öğreimck k'in açılan kompüter salonları bir yana, (,01uktarın cvlerinde kııllanacakları mini konıpillerlcrin satı^ rakamları. onlann bilgisayarı artik bu/dolabı ve tclevi/yondan farklı gormedikleriıti ttöstcriyor. <,'oı;uklarm bilgisayara göslerdiği bu büyılk ilgi evde kııllanılmak ü/erc yapıları. dcftcr biiyılklilğünde kü^uk halı/a kaydı olaıı komptiierleri ya da Fransı/lanıı dLyimiyic 'aik kompülerlerini'oriaya v'ikarltı. liyatlan 70 hiıı ik 200 bitı lira aıasında dc^i^en bu minikompüıertcrdcn I lansa da 1982 Noclindcıı önce IS0 biıı adci sarmı^iı. Saiıısların I983'ıe iki kacına yitkselcccpini unıarak şimdiyc kadar .150 lanc olaıı sa(1$ mağa/.alarmın iki kaıına çıkacağını vc Prama'11111 her kenıinc bir nıağaza açacagım söyleycn Compuıerland lirmasının Avtııpa lemsilcisi Carlo Hermes bu konuda ı,ok umullu. Amcrika'daysa, mikrokompllter salısında bir padamadan so/ cınıck rnurııküıı. 1980'de 500 bin. 1982'de 3 mityon ınikrokonıpüıer satıldı. l.idcr linııa Apple'ın yeikililcri, ]985'de S0 milyoıt saiış bekliyorlar. T&III Oncclcri ö/el ısıinıa sis|||* tenıli odalarda, bcyu/ . j . gömkkli mühendislcr tUIKU tarafından ı;atı$[ınlan ınikro kompülcrlcr geli$ttriierc'k. " H e p daha kiiciik, daha ucu/., daha k â r h " sloganıyla bilgisayar uğraşı Lt/clliklovocuklar arasırıda bir (tııkıı lutliiR1 vrıırildi. 0 Bilgisayar firmalarmın yeni hedef'r.Her çocuklu eve bir kompüter Eskiden okuryazar olmayana cahil denirdi, şimdi? Haluk ashin|>lun " H * r eve lazını...her t\e la/tm." Kıanbul'un Mahmuıpa^a'Mnda bir /amaıılar sofan bı<;ağından liursa havlustına kudur pck 1,0k >cy boyk salılırdi: " H e r eve U/ım." sort /amunlarda Amerika'da bilgısayarlar da boylc «aiılıyor ve kapı> kapı> gidiyor. Bilgisayar deyince insaıuıı aklına Urkiııucü şeyler gcliyor. Eski bilimkurgu l'ilnılerinden kalnıa bir i/.leniıu bu. KiKamaıı bir laboratuvarı dulduran dcv bir ınakine. dunnadan yanıp sönen lanıbalar. acayip düdıık scslcri... Oysa. giinümü/iın bilgisayarları ln\' de üfkt>ll>fü »eylerdeğil.. C'ebesıgacak bıiyuklükıe olanları var, portalif bir daktilo makincsini andıranları var, ku^uk bir dolaba benzeycnlırri var. Her keseye uygun, boy boy. seç beğcn al bilgisayarlar... W 3 mİlyOI) Amerika'da son üv yılgy dır cv bilgisayarlannın ViiU> bîlaİSauan * t l l t r l ' l i l < J a n arlıyı>r. uııjfisayaıı (k\en yıl IILUIOII lıeıııon 3 milyon cv bilgisayaıı saıılnıı>. tiu yu/yılırı sonuııda 80 luilyou aiknin bir bitgisayaı al mış olacafı hcsaplamyoı. Hu/dolahı. radyo, tck'vi/yon gibi, giındclik lıayiiiın olağaıı hiı cşyasına dünu^mcku hil»ısayar. Tailı pa/arın kokıısunıı alnu> ulan Aınorikan vc lapon linııaları kıran kıraııa biı ıckabctc tultı^mu^ duıuındalar. Kıı ncdcıık lıyallar lıı/la dıiiiıyoı. l'ckt, dilne kadaı bilgısayiirı yalııı/L'a lilmlerdc gonıııh olan AıiRrikalıUıı bu ycııi oyuncakları ilc rıc yapıyorlar? Ncr ^ey<ltn Once oyun oynuyorhıı. Hilnisayaıın CVL giınıesinin cn basıa gL'k'n ncdcııi, ti'loM/yoıı ckraıunda oynanan tlckııonık oyunlaı. Akla hayale sığma/ ce$itleri var bu ovunlann. ıı/aytlan saldırun garip yaratıklar ını İSILI sini/, ba^ına gökıcn ıa> yagaıı çaresi/ kullat 1111? Mer pcceıı guıı yenikri piyasaya sürtıluyor. Aııcak. bu uyıııılarıu da nıodası ıiL\ıiKye ba^lndı. Son isiaıisıikli'r satı^lurııı duşmeyc yii/ ıumıgıııııı gosicriyor. IIC k a d a r Oeği>fn oncmli kavramlardan biri "ceha Cdlillain ya/ına bitnıcyenk'rL ca 1 Oyundan başka amaçlar Ihıııa kar^lık. ev bilgisayarlamu ba^kaamaı;larla kullananların saytsı gillikı;e arlıyor. Çocuklurııutı ı.uiıitııi ii.ui kullaııaıılaı var, ailcnin hilK'c hcvuphırını yapıııak i«,in kullanaıılar var, ycnu'k tanllcıı iı,in kııllananlar vtır... kıılliimm .ılaııhiıı lıcı 1:1ın ^»ialıyor. Şiımlı u/nuMilaı sdrııyoılar: bilgisayaılaTııı evc girmosi loplııın'.al hayaıı nasıl dcgisliriyor? insanın hııvka ınsanlarla olaıı ilişkılerinin yerini. insanınııkıno iliskileri ıııi ahyor? Toplıımuıı (,'t^itli kesimkri arnsında ycni iKurıımlar mı uvılıyor? hil dcııiıdi. Insanın bilgisi okuduklarıyla ölv'üliirdu. Oysa >ıtndî ba/ı okullarda bilgisayaı Ogıeıtnıi okurva/arlık itğronnıi ilo hjılikte builıyor. (iciv'i'nk'rdc bu durumuıı il(!İnç bir örneğinc taııık oldııııı. Hir ıııisut'irlikEc çocuklar trvin biljzisayan ilc oynuyorlatdı. Va^ı clliyi gt'Cini^ bir aıkudav da onlatın oyıınuna kaulmak ıs[cı.lı... \'v daha ilk adııııda yaıılı; tuy.\ haslı. Orlaokul ojSrcncısi olaıı kı/ı. bahaMiıırı yaplıgı yaıılışhk tı/erinc aıkadaşlarıııııı arasııula s'ok uıaİRiıp dııruıua ı/ıişrıı. BabaMiıa. "hııha, ııe kadar culıilsin," dedi. Oysa bahası bıiyıık bir uniVL'rsitedu protesöıdu vc dunyaııın sayılı ıoplunıhilimk;ilerindcn biriydi. • CUMHURtYET/BlLGtSA YAR SA YFA 3