Katalog

Bilgiler bilgisayara nasıl depolanıyor? Turgay POZAM ilgisayarlarm yapisı ve çalışma manlıkları komısunda kabaca bir bilgi eüinnıek üzere ba$laıiı£ımi/ gezi boylcce prügraın. programeılık alanına kadar geldi. PROGRAM'lar, bilgisayara islcdiftinıi/.i yaptırmak için vcrdigimi/ "bir mantık diizrni içlnde .«ıralanmış komutlar di*isi"dir, Dizimizin ba>undaki "beyinsi* adam"ı haiırlayalıııı. Beyinsi/ adarmn bir bardağı masanın birinden alıp öiekine koyması için iyice düsünülrnüş bir dizi cınir vermcmiz gerckiyordu. Şimdi aynı bcyiıısiz adamı, si/.lerlc birliktc her sabah saai 08.00'de yaiağından kaldırıp kar$ı kaldırımdaki otobüs duragında. dogru numaralı oıobüse bindirmey çahşalım. Bunu yaparken dc !üm isin akışını gösleren bir şemn çizetek, tekrar tekraı aynı konuda sorıılan soruları, etnirleri görelirn. Yalnu, bcyinsiz adamımua vercecğimiz cmirlerc gcçmcden bclinelim ki, aşağıda sıralayacağımız eınirlerin bir bölümü. kcndi ba^ına 1520 emirden oluşabilccek programlardır gerçekte. Adama, bir bardağı bir masadaıı alıp ötekinin Uzerinc koyması için ne derece ayrınıılı komutlar verdigimizi hatırlayalıın. Burada da örııeğin bir "banjoya gil" komutıınun aslında bu ölçüdc ayrıniılandınlması gcrekîyor. Ama biz i$i v'ok fazla ıızatınanıak için komutlanmı/j "komprime" haBeyinsiz adammır/.ın sabah serüvcni, üaa( ÜK.OO'dc çalar saatin onu uyandırrnasıyia ba;lıyor; ve komutlanmız ile. arada belîrcn adanıın harcketlcrine devaııı cdcbilmesi için yanıtlaııniası geıeken sorular sıralanıyor: ^ Başlangıvta da söyledigimi/ gibi. bu beyinsiz adam BİLGlSAYAR'dır. Bir programcı da bu adama i$ yaplırmak için, doğru konıuıları doğru sırada vtımeye çalı^an çilekeş bir beyinli adanıdır. Ancak bilgisayarlarla anlaşabilmek için yeni bjr dil ttğıcnmck gereklidir. Bir programı ya/abilınck için, varoian birkaç programlama dilinden birini kullanmak gcrekir. Beyinsi/ adamla baslallıgımı/ kilçllk gcziyi yine oııunla bilirelim. Diyelim ki beyinsi/ adamı "prouramlayan" si/siniz. Madcm ki beyinsi/. aıiaııuı lııiiılrı komulları siz vcrcccksiııiz, fi/Akl olarak sisiemteri çalıştıgı sllrcuc yalııı/ca si/jn dediğini/.i yapacak: ilsıelik aynen yapacak, o zaman emirleri vercıı kiii olarak beyinsiz adanıın yaptığı her şeyden si/ sorıımlusuruız: Bilgisayann yapliğı her iştcn programcı sorumludur. Dizimizin başında, bilgisayann büiü Bilgisayann yaptığı işten programcı sorumludur B ZİL ÇALOI UYAN KAU BANYOYA GİT YOZÜNÛ YIKA DİSLERİHİ FIRÇALA KAHVALTI ET GlYİN L • Beynimizin çeşitli fonksiyonlannı kuUanmasınt bilen kişiler olarak, bir kitaptan aradığımız bölümü 'İçindekilBr'e bakmadan bulabilîriz. Bu bölümü aramak için kaybedeceğf'm/z zamant dikkate almazsak, bu işi ne olursa o/sun başaracağımız açıktır. Bir bilgisayar için durum bu değildir. limt/.üc buluıuın bir bilgi deposıınu hcrliiingi bir yolla ba^kalarına oğrcimcyc kulkiıgımı/ /aniiin bir t'iııplam;ıy;ı gider \c bilgivi Jiı/L'nli bir halc sukıınıya çalı^ın/. O/el biı hilgi gıııhıııııın biıiınt sayfiidır. Sa\ial;ııııı içindc saııılar, pıııa^ıallar bulıırı dıığtı L'ihi. savfnlantı bir arayu Ki'lmesindcıı dc kitaplur oluşm. Aynı koııuıuın çe&iıli ho lıımU'iıiR' jiorı* •.avtalar iann bir kılapıa bu bohınılcriıı ncrcdcn (kucıncı sayTadan) bav ladıfını, ııcrcdc bıtliŞiııi belirıcıı bir de İÇİNUI'Kll.liR bölümü vurdır. liiı iîçiıncii ki>i hi/c İHilutııltTdcn biı ıııııı udını vvrip okumanıı/ı İMfdiginde.önceKlNni'Ktl KR bölümuıak boliiıııiin adıııı bulııı sonra kar^ısmciaki numaraya bakaıak bıiluımın bulıındııgu .aylayı ögrcudtktcrı sonra kitaba dunerek <) sayfayı vaptar vc ukumaya ba^ları/. Ancak bcynimı/ın ^(.siıli l'onkNİyonİarıııı kullamnaKim bilcıı ki^ilcr olarak, aradıfıtıu/ bcMılmiı, KlNIlFKİI FK'c bakmadan da bulabiliriz.Bıı i^lcmiu. o/dlikk1 kalın bir kilapıa çuk fazla /iiman aiacüğı açıkıır. Zaman problemini bir kcnara bırakırsak. bu i^i her nasıl olıırslu olsıın hm>araaı^ınıı/ nuıluıkkak(u. Bir hil)jisayar için durum bu dcgildir. Bilgisayan programlayaıak. bir desie delikli kartı okunuısını ve her kaılın lizeriııdeki bilgilcrin gerırkli oliiıılaıını vcya lümiııuı alarak kullanmasını isıediğıını/ lakdirdc bilgisayanı vcrıncnıi/ gereken (1'ROCiRAM !(, INDI ) ba/ı anahiarlar vanhı. 1) Bir karl dcsksindc bnluııaıı her kaıl bir bilgi biıınıidir. Her biriııı içindı (her kaıl (a) bir bircye aiı bilgiler bukıumiikiadıı. Örneğin eğer ucret bıırdrosu pTttgranıı için kart »kuiuyorsak, her kari bir İH'inin bilgisiııi la^ıyacaktır. !*ie bu karta verileıi çe$î(li isimlcr vardır. Bu isimlerin orijinalı "KECORD", Türkçeyc yerleşmcsine çah$ı!anı ise "KAYIT"ıır. 2) Bu kayıdarın her birinin li/orindeayrı bir bircye aiı bilgiler bıılunacakiır. Orncğin I. kayıiın iızerinde, 15 kolottiar arasında i^iniıı nuıııaıası, 626 koloıılaı arasında i>çiııin adı, 2735 knlonkır aıasıııda iv çinin saaı ik'icii, 36 1K kolonlar arasında i^'iııiu çulı>nıa sa;tıi. bulııııınakladır. Bu bilgiler büıiın kayıtlantı (kanlarm) aynı kolonlaıı arasında buluııacakıır. hıe E biı kayıiın ıı/crinde yerleri belli olan kolonlara yatıi bilgi gruplarına "FIF.LD" veya "SAIIA" denir. 3) Saluılartia loplanmı^ kayıtların birçogunıın biraraya gedrilmesiyle "F1LE", yani "DOSYA" meydana gelir. Diyelim ki climızdc 5 adcl kayıdan olusan bir karı dosyası var. Her kayıila bir ttğrcncinin numarası ve adısoyadı bıılunuyor. Bir program ya/ıp bu karı dosyasının okunınasını ve lek ıck her kaydın u/erindcki bilgilcrin lisielenmesiııi istedigimi/ zaman, prngrüin içindc bu karı dosyaMnda bulunan karılardan bir tanc«iıii lanımlar ve kııllanaciiğımı/ bilgilcrin isimlerini ve yerlcrini beliniriz. Ya/dığımı/ program gcrefıince bize bir lisienin çıkarılması, bunuıı için Ofrcnciuin nıiiHarasıııın bir yere (a^ınması geıcki\oıs;ı, bu bilfiinın 15 kolonlar uıasında oldııflnnıı daha <mue beliılediğimizden, i>irı yapıtması için verilen komuı bilgisayar laral'ından kolayca ycrinc KALDIRIMIN KENARINA GEL SOLA BAK SAGA BAK 1 SOLA BAK J. evet OURAGA GİT BEKLE hayır ^^TOBflS^ \GELlYOR Ml I 1 ee vt hayır "^TOBÜS MÜ \ evet OTOBÜSE BİN nüyle baskusınııı yoneıtiği beyinsi/ bir iidam olduğunu söylemiştik. Şimdi bıına dayanaruk programcıyı da lanınılayabi liıi/: F'rogramcı, o bcyinsi/ adama i> yaplırtnak için düğrıı komulları dogrıı bir dli/.cn içindc sıralamaya calışan çilekc$ bir beyinli adamdır. # BIZIM ENGLISH Îngiüzce/Türkçe ayhk dergi "Ingilizce kolaydır" CUMHVRtYET/BİLGISA YAR SAYFA 14