Katalog

DPT için Bilgisayar Altkıırıılıı raporu 5 Beş Yıllık Kalkınma Planı çalışmaları • için DPT'ye sunulmak Uzere ha/.ırlunan, Elektronik Sanayii özel lhlisas Komisyonu Bilgisayar All Kurulu raporuııda, TUrkive'nin bilişim alanırıdaki sorunları. yapılmasi^gerckcnlcr veönCtmü/.dekiSyılda beklenen gelıştnder sıraianıyor. Rapora göre, Türkiye'dcki bilgisayar sayısı bugüııden 1987'ye yaklaşık dokuz kal arlacak, Bilgi işlem araç ve gereçlerine talep, 1987 yılında, bugunkUnden yüzde 60 dalıa fazla olacak. Bilgisayar Alt Kurulu raporunda, Türkiye'nin bilişim alanındaki sorunlan üreıim düzeyinden başlayarak şöyle sıralanıyor: • Türkiye'de elektronik sanayii genel ularak az gclişmişıir. Bıınunla baglaniılı olarak cleman ve yansanayi konusunda yeicrsi/.likler vardır. • TUrkiye'de bilgisayar üretimi montaj sanayii kapsamındadır, üretiıi) izniııin verilebitmcsi için bazı barajların asılma.sı öne sürülmüşlür. • Bilgisayar üretirninin hanıınaddesi sayılan (ümleşik (entegre) devrc, transisiör, kristal gibi malzemeler liberasyon listesinde yer almasına ragmcn konncktör, soket, klavye ve diğer gerckli malzemelerin dışalımı scrbrsl dcğildir. • Ycrii bilgisayar ürelkisi t'irnia üretim malzemelcrini de gümriiksü/ iıhal ctleme/ken, bu firmaların pa/arlarımıı yansını oluş(uran eğilitn araştırma vc kamu kuruluşları yurt dışından ithal eltikleri bilgisayarlara gUmrük vergisi ödemcmektedirler. • TUrkiye'de satış yapan yabancı firmalar, bilgisayarların giris/çıkiş kanallarının dcnctimi, kuilanılan standartlar vc protokol açısmdan yeterli belge vc bilgi vermemekıc; yerli firmaların bu bilgisayarlara bağlanabilme yetencğindc uçlar, denelim devrcleri ve uyarlayıcılar gibi birimleri üretrnelerini böylece zorlaştırmakıadırlar. • Bilgisayar Urcıim ve bakımonarım ıcknisyeııi ycıijtirecek. orta üğrenim düzeyinde bir kuruluş Ulkeınizde bulıınmamakıadır. Mühendislik eğiıimiııde üreıimc tcmel olabilecek konulara dcğinilmemektedir. • Üreıimdc yerli piyasadan sağlanarak kullanılan bazı hammadde ve yarı mamuller standanlasmamıs ve kaliıesi surckli dcğildir. • Bilgisayar Uretiminde kullanılan dışaliın malzeme içinde. tortlaın dı$alım gidcrleri oranı gılmrük nedeniytc komplc bilgisayardan dalıa fa/la tutanlar bulımmakıudır. Malzeme gümrüktc uzun /aman bcklenıektedir. OntiflldO 5 yılda talep yüzde 6Q, bilgisayar sayısı yaklaşık 9 kat' artacak •Bilişimde verimli çalışma yok. Kurulu bilgisayarlar üç vardiya boyunca sürekli iş görebilecekken günde 8 saat çalıştırılıyor rim vc kalite düsUklügü korkunç boyııclara ula^mif, bu işlcri gereken dUzeyde yapabilınck için alınacak bitgisayarlara ^denccek pararnn kal kal MstUne «;ıknıı^tır. llu durumda, bilgisayar dı»alıınımn Sanayi Hakaıılıgı'nııı i/niıif bağlaııınası, ancak kullanımuı gclişiirilmesi yolunda le^viklcr uygulaınası ign attlıııış vc pek yeterli olatagı düsUnUlmcyen bir adım olarak yorumlanabilir. ).000 «ssoa / 1 / Türkiye'de Kurulu Bilgisayar Sayılarında Beş Yıl İçinde Beklenen Artış r / / • / / DUUU r rnrtrt / / / 31Oo/ / / / / 1 7 y 8 0 / / 1000 BO O t DHtor Bl>fliwyar 1150 ^^^^mmm^^m 1 1 1 1 1982 1983 1984 1965 1986 1987 • Bu alanın sorunlarıyla ilgilenecck, gelişimini gözetecek, yönlendirecek ulusal düzeyde etkin bir kurum yoktur. 1987'de Dcvleı Platılama TcşkiUg lâtı larafından ha/ırla• .nacak olan 5. Bes Yıllık OiaCaKf Kalkınnıa Pianında bilişim alanına ilişkin bölUme temel (eşkil etmck Uzcrc "BIİRİsayar Alt kurulu" tarafından dilzenlenen raporda sözkonusu sektördc bir sıçramanın yaşarıdığına dikkaı vekiliyor. Raporda yapılan tahmınlere göre bu yıl so nuna kadar 10 milyon dolar tutarına ulaşacak olan bilgi işlem araç ve gereçlcri talebi, 1987'de yılda orlalama yüzde 60'ttk bir artı$ kaydcderek 65 müyon dctlara varacak. Kiralanan bilgisayarlara ilişkin dftviz talcbinin bu yıl 13 milyon dolar dolaymda gerçekleşccegi, yılhk yüzde 10'luk biranışla 1987'de 19 milyon doları bulacağı lahmin ediliyor. Bilgi ışLem araç ve gcreçlcnnın yurt ıq t o p lam talcbinin bu yıl 23 milvon dolar dolaymda gerveklcşmesı beklenıyor, yıllık yuzde 38'lik bir artışla 1987'de 84 milyon dolara ulaşacagı (ahmin editiyor. Ülkede 1982'de 800 dolayında bulunan toplam bilgisayar sayısının 1987 yılında Ç VBrimll • Kurulu bilgisayarlarm kullanımı ineclendiğind e b u n l a n n Sünde ortalama 8 saaı valıştınldıkları gürUlmekıedir. Oysa bu sistemlerden günde üç vardiya yararlanılması olagandır. • Bilgisayar kiralayanlaı ilk 34 yıiın sonunda salın alma bedeline eşdcğer kira ödemif olduğu haldc, kiralanan bilgisayarın salıibi olamıyor ve kııllandıgı sUrcce kira ödemeyi stlrdürüyor. • Bilgisayar sislemi edinme konusunda kuruluşlar yeterli hazırlığa sahip degiller. Egitimsizlik ve bilgisizJik, pa/arlayıaların etkisinde kalmayı ve yanlı$ sefim sonucu fazla büyuk ya da fazla kü^Uk sistemler cdinmeyi getiriyor. Eleman açığı ve başka sonınlar 95S0'ye ulaşacagı. mikrobilgisayar kullanımının yılda yilzde doksana varan bir oranda artacağı hesaplanıyor. Raporda leknolojik gclişmclcrin, özellikle mikroislevicilerin kullammının bilgisavar Ureiımıni gıdereK dev tekelleıin ellcrinden kurtardıgma ve kUçttk çaplı ürelicilerin dogduğuna isaret cdiliyor, TUrkiye'de de bilgisayar üretiminin yaygınlajnıası gcrektigi savunuluyor. Her düzeyden bili^im çıılışanı gercksiniminin kritik boyullara ulastıgı gO/lemlenmekiedir. özelliklc yetişmiş sayılabilecck uzman düzeyindeki valışanlar için yurt dışı i$ ve yerlesme olanaklan çok vekicidir. Bili;im alanında bu çok yÖnlU sorunların yanısıra başka eksiklikler de vardır: • Bilişim çalışma alannıı ilgilendiren yeterli dcrecede ayrıntılı vc doğru isiaıisıik yoktur. • Temcl ve ııygulanıah araştırma ve yeni iiriln gcli^tirmc etkinlikleri çok dilşük dUzeydedir. • Klekırik kesiıılileri, gerilim dUzeıtsizlikleri ve frekans kaymalan büyük işgücli kaybına neden olmaktadır. • PTT hizınetieri ve bilgisayarlar arası "uzilell<flm" olanaklar yok denecek kadar sınırlıdır. Oışaiımda kısıtlamadan cayılmalı Dışahm konusunda aııı çi/ilcn nokta, dışalimın kısıllanmasından ya da tahsislere baglanmasm D6Vl0t 6İİVİ6 TUrkiye'de bilgisayar kullanımı devlcl eliyle duvarları sonra Ticareı Bakanlığı tahsis sislemi ile geniş ölcude engellenmiş bulunmaktadır. Sonuvta, bilgisayar kullanmamaktan doğan mesai kaybı, ve dan cayılnıası... Çalışanlar arası Ucret farklılıklarının giderilmesi ve gelir dil/.eyinin dU/cltilmesi, her dilzeyde bilişimci eğitinıinin teşviki, cğitinı göreıılcre bıııs saglatıması. bilişim hizmetleri vcrcn kuruluşlara çeşitli ayrıcalıklar saglannıası diğer öneriler arasında ycr aııyor. Bu arada dışsatımın gcliştirilmesi için özel likle "Rumrük ve kambiyo mrvzuHtınııi diizeliilmesi" üzcrindc dumluyor. Ycdek parv'a getîrtmenin kolaytaştırılması, kiralarnaya karşı bilgisayar saıın almanın teşvik edilmcsi diger oneritcr arasında. Bilgisayarların birbirleriyle iletişime gircbilmcsi, bir nıerkcze bagiı olarak çalışabilmesinin saglanmaM için PTT'nin iletişin mcilerinin geliştirilmcsi dc isıeniyor. SAYFA 10 CUMHURtYET/BtLGtSA YAK