Katalog

CUMHURlYETDERCl f Esmeray, klip kavramının bilinmediği, henüz TV'lerin siyah beyaz izlendiği yıllann şarkıcısıydı. Gel Tezkere Gel şarkısıyla askerliğini yapan gençler için bir fenomen olmuştu. Emirgânlı idi ve çilekleri çok severdi. 24 Mart'ta veda etti yaşama. parlamıştı. Babalar da "namus" ve "ahlak" kavramlarının hayli keskin ve yoğun olduğu o dönemlerin Batman'ında Esmeray'ı, hanımcfendi tavırlan, buğulu sesi, senıpatik yüzü, utangaç bakışları, ışıl ışıl parlayan gözlerıyle, mutluluk ve huzur içinde yenen yer sofralarındaki akşam yemeklerine konuk etnıektenaslaimtinaetmediler; aksine, "kıçını başını" açmadan, gayet edepli bir salınış ve hatta utangaç denebilecek birgülüşleşarkılarını söyleyen bu esmer tenlı kaduı"ı "ağtr"lıklarına yedirip hiçbir zaman bunu dillendirmeseler bileonlardasevdiler... 1949 Emirgan doğunıluydu Esmeray... Çocukluğundan beri sanatla, sanat dünyasıy la haşır neşirdi. 1960yılında çocuk oyunlannda, sonrasında, Haldun Dormen ve Sezer Sezin Tiyatrolarf nda oynadı. Tiyatroda oy unculuğa devam ederken iki de filmde rol aldı "Sev Kardeşim" filmine adını veren şarkısı dahayli tutmuştu. (Hâlâda"hit"tir banagöre!...) Gel tezkere demişti BAKİ KOŞAR "Bogazmda düğümlenen hıçkırıkolayım,/ ıınulma benı, unutama beni.../ gözünde damlayamayan gözyaşın olayımj unutma beni, unutama beni..." îşte böyle akıp giderdi Esmeray'ın bu şarkısı... 70'li y ılların siyah beyazlı duyarlılığını nasıl da beslerdi... Doğup büyüdüğüm üatman 'da farkl ı bir duy arhlığa sahip olan benim gibi herkes için de EsESMERAY KIMDIR? 1949'da Istanbul Emirgan'da doğdu. Sanat yaşamına 1960 yılında Istanbul Şehir Tiyatrosu'nda çocuk oyunuyla başladı. Şehir Tiyatroları'nda 5 yıl görev yaptı. Ardından Haldun Dormen ve Sezer Sezin Tiyatroları'nda sahne aldı. "Balıkçı Güzeli Zilli Nazife" ve "Sev Kardeşim" gibi bazı sinema filmlerinde de rol aldı. 1974'te, nıeray, başlı başına bir fenomendi. (Aslında Dirikerdiye bir soyadı da vardı ama onu hcrkcs sadece Esmeray olarak tanıdı; yalnızca Esmeray. ..) Bu şarkı, birbirini sadece görerek, birbirine dokunamadan, birbirine ulaşamadan, birbiriyle buluşamadan hani neredeyse platonik denebilecek! seven "âşık"ların yiireğindeki koro eşlik etti durdu... Batman'ın, o dönem yani 70'li yıllann sonuyla80'liyılların başları nedense daha huTRT ve Hafif Müzik Dernegi'nce düzenlenen "Topluiğne Müzik Yarışması"nda "Unutama Beni" şarkısıyla birinci oldu. Asıl çıkışını, 1976'dan itibaren Mehmetçik'in dilinde adeta marş olan "Gel Tezkere Gel" şarkısıyla yaptı. 11 adet 45'lik plağı, 4 uzunçaları ve 5 de kasedi bulunan Esmeray'ın "Can Mehmedim" ve "Asker Yolu" gibi zurlu, daha güvenli aına işte, nihayetinde tekdüze gündelık hayatı içinde, kocalannı işlerine göndercn evkadınları,gençki7İanndadahil olduğu sohbetlerinde, Esmeray'a ilişkinrürlüçeşıtsöylenceleruydururlardı.Kimilerinegörezencıkökenli bir aılenin lstanbul'da doğmuş, kızıydı, kimilerine göre ıse aslında buralardan yani güneydoğudan Istanbııl'agöçmiiş birmemur ailesinin çoeuğuydu ve ışte sesi güzel olduğu için böyle şarkıları da var. Son yıllarda, bazı televizyon dizilerinde rol alan ve genellikle "Arap Bacı"yı canlandıran Esmeray, en son 12 arkadaşıyla birlikte "Eski Dostlar" adlı kaset ve CD'yi çıkarmıştı. Şemi Diriker ile 1970 yılında evlenen sanatçının bir oğlu var. Uzunca süredir kanser tedavisi gören Esmeray, 24 Mart 2002'de aramızdan ayrıldı. ^ yaptı Esmeray... Tarih, 1976 idi. Batman'dakievimizin kocaman bir dutağacınınkapladığıgenişbiravlusu vardı ve yaz günlerinin doyumsuz güzellikteki tadı, avlunun uygun biryerine konan pikabın çevirdiğiplaklarlaartardı... Akşanıyemekleri, böylece bir şenlik havasına bürünürdü... Teyp bile o kadar yaygın değildi henüz. TRT ise hepimiz için "atlanmış bir çağ"ın sembolüydü ki tek kanallıydı ve belli saatlerde yayın yapardı sadece... O zamanlar "klip" dıye bir kavram henüz yerleşmemişti hayatımıza ama Esmeray, kendi kuşağının ^. TRT ekranına çı*"wk » kantümsanatçıları Ş8MSAAY| g^j lcimi zaman yemyeşıl,envaiçeşit çiçekle süslü renkli olmadığı için göremez, tahmin ederdik! bir bahçenin içinde, kimi zaman da ışıl ışıl panldayan birdenizin, havuzun kenarında söy lerdi şarkı lannı... Son dönemlerde, bazı TV kanallarında, değişik rolleri canlandırdı ama artık 70'li, 80'li yıllann üzerin"Gel Tezkere Gel..." den çok zaman geçmiş, köprünün Batman, benim için, yığınla ka altındançoksularakmıştı. Kanserranlık siyasal/toplumsal olaylar ör di. Tedavi görüyordu ama bunu hiçgüsünün gftlgesiyle sarsılmamış bir bir zaman hiç kimseye söy lemedı. kentti o zaman. Bunedenle, Esme 0 dönem, özellikle TRT radyosunray'ın tüm Türki da "Çocuk Bahçeyc'ye mal olduğu, si", "Arkası Yarın" çıkış yaptığı dö ve"Radyo'Iıyatronemler.tamda Bat su" kadar aşina olman' ın bu "ma duğumu7 "Türkçe sum", "huzurlu" ve sözlü hafif ıııü"güven dolu" dönemlerine tekabül zık"ın "siyah orkide"siydi mağrur, eder... Hele de "Gel Tezkere Gel" oııurluydu; asla "şov"a dönüştürşarkısı, askerliğini yapan binlerce medi hastalığını... Herkesten saklagenç için taııı bir fenomendi. Stüd dı. yoda özel olarak çektirilnıiş, biri üniformalı biri sivil, biri renklı, bırı Emlrgân ve çilek kokuları... sıyah beyaz ikı fotoğrafın birbirine Emirgan'dan çocuklıık arkadaşı üzel olarak mikslendiği askerlık tö Füsun Hanım, bana "Ikımiz de toğratlannın arkasına nice asker, o Emirganlı'yız. O çilekleri çok seşarkınınsözlennıyazardı:"(îel tez verdi. En son kendisiyle yapılmış kere, gel tezkere, bitsin bu gurbet.../ bırröportajda, çilekleri, çilekkokuEvdc baban, bacın, anaıı yüzüne sunu çok özlediğini söylemişti. hasret..." Bu dizeler, çakı gibi yakı 1 lep çilek götürmek istedim kendişıklı üniformalı biraskerin süsledisine ama olmadı... ği kartpostallaradaelyazısı karakHayatın hayhuyu, teriyle yazılırdı... Kimi zaman da koşturmacası içinEsmeray'ın gülümseyen bir resmi de her seferinde eryer alırdı bu kartpostallarda...(Esteledim. Şimdi öyle meray, bu bağlamda, kartpostallar büyük bir ukde kal döneminin de masumiyet çağrışı dıkıiçimde.."dedi. mıdır; o zamanlar, kartpostallar, Benim çocukluğumun ve ilkçoğunuzun net olarak anımsayaca gençliğimin Batman'ında çilek, bir ğından eminim! hayatımızın en lükstü, sevgili Esmeray ama sen, önemli unsurlanndan biriydi...) benim için fazlasıyla o dönemlerin Batman'ısın... Topluiğne yarışması... Masumiyetin, huzunın, güvenin, Türkiye'de ilk kez yapılan ve kirlenmenıişliğin Batman'ı... TRT Hafif Müzik Dernegi'nce düEsmeray ile birlikte çok şey de zenlenen "Topluiğne Müzik Yanş gitti gibi bir duygu var içimde... ması"nda "Unutama Benı" şarkı ölüm haberini aldığımda ansızın sıyla birinci oldu Esmeray... Ve artık otuzlu yaşlarımı sürdüğümün böylece profesyo ayrımına vardım; nel müzik yaşamı burkuldu yürena da adım atmış ğim... Bir şeyler oldu... Asılçıkışını gitmişti... Bir daha ise "Gel Tezkere hiç geri gelmemeGel" parçasıyla cesinehemde. . . ^