Katalog

BERLİN FİLM FESTİVALİ Allison Anders'in kadın kahramanlarına belli bir yakınlık duyduk. ilk fılmi olan "Gas Kood Lodging"de... Paul Schrader'ın soıı lllmı "Hafif Llyuşturucu Light Sleeper"de ise VVillem Dafoe \e Susan Sarandon'ıın oyunlarıyla karşımıza gelen karamsar öyküniin kcderinekapılıverdik. Leos Cara\'ın son lllmı "Pont Neuf Aşıklarf'nın ınanılmaz karamsar romanti/mine iyice kendimi/ı kaptııdık vc bu kendine özgii yönctmcnc ilk ke/ yakınlık duyduk... Başta üerck Jarnıan'ın "2. Edward"ı, kimi lllmlerin ("losether Alone", "Living End", "Daddy and the Musole Acadenıy") içerdiği "eşcinsel esteük" araşlırmaları bize ilginç geldi. Özellikle ilk 2 filmin hiç de eşcinsel olmayan kimi saygın kurıımlardaıı aldığı ödülier de, bu estetiğin ilginç bir noktaya geldiğini kanıtlıyordu. "Llzun Gölge The Long Shadow"da İsrail çöllcrindc gcçcn garip bir aşk öyküsüne inannıamı/da. oyuncııları Liv Ullmann \e Michel York'un büyük katkıları oldu. "Rebecca'nın Kızlarr'nın ulgııı güldiirü lemposunda da, büyiik ovuncu Peter O'TooIe'un katkısı oldıığu gibi... "Love C'rimesAşk Suçları" bizi doyuımayan bir "kadın lllnıi" idı. Ama bu yıl Gcnç Alman Sineması bölümünde adı geçen yöneinıenlerin çoğuııluğunun kadın olduğunu da ilgıyle gö/lemlcdik. Aki Kaurismaki'mn "Bohem Hayatı" adlı son tllminin ince mi/ahına, Brian Crumsly'nin "Tickets for the Zoo Ha\\anat Bahçcsine Bilet" lllmindcki İngiliz gençliğınin belgeci lasvirine, Kpanyol Fernando Bauluz Pedro le donalılmış "IVÎartes de Carnaval" fılmleıinın gerçek düş dengesine ilgi duyduk... Yunan lllmi "U Dönüşii Klisti Strofi", genç yönclmcni Nekos Granımatikos'un kışilikli bir sinemacı olacağını haberler gibi geldi... Alman yönetmeni Luthar Lampert'in "Kadınlar Üzerine Bilnıek İstemediğini/. Herşey" lllmindeki cinsel sellllik scrgilemesiyle Japon lllmi, Ryu Murakami"nin "Tokyo Deeadance lopa/" lllmindeki sado maşoşizm ilişkiler sergılemesi, bize bir yerlerde, kalkıumış toplıımlardaki cinsel doyumsuzluk nokıasındu buluşuyormuş gibi geldi. Büyük Cîürcü sinemacısı Sergey Paradjanov'ıın sanatına adanmış Ermeni lllmı "Bobo"yu ise, bu ilginç sincnıa ustasmı anarak ilgiyle izledik. Billy Kroyer'in "Son Yağmur Ormanı The Last Rainforest" adlı canlandırma lllmini, içerdiği çcvreci mesajın da etkisiyle, büyiik bir keyifle izledik. "Bugsy", "Grand Canyon" gibi gösterişli Anıerikan lllmleri ii/eıine i/fenimlerimi/i ise, bu lllmlerin Tiirkiye gösterimine dek erteledik. İşte sizlerc Berlin 92'den kısa bir izlenimlerderlemesi. Bu kadarı bilebirşenliği belleğınıi/de ölümsüz kılmaya yeterli değil nıi? < Carjaval ikilisinin gerçeküstiicü öğeler Berlin'den arda kalanlar \Şenliklerden geriye ne Ykalır? Bir humma gibi \görüntü boiluğu içinde {yaşanmış bir 810 gün, Ybirbiri ardına binen ve \bellekte karışan onca \görüntü, îazelenen veya lyeni edinilen dostluklar, bir sinemada veya bir masa başmda kurulan \arkadaşlıklar... imisi sincnıa tarihine geçecek, çoğunluğu ise bir dalıa karşınıza çıkmamak iizere unutulup gidecck düzinelerle |film...Bcrlin 1992'den geriye ne kaldı? 1 Bu soğuk kuzey kentinde kimi Türk, kimisi yabancı dostluklarla ısınmaya ealışırkcn, yüreğimizi asıl ısıtun, yine de sinema oldu. Kimi tilmlere kı/dık: Kendilerine verilen bunca şansa. bunca olanağa karşın yeterincc iyi olamadıklan, giderek seyirciyi aptal yerine koydııklan için öfkelendık: Konçalovski'nin "The İnncr Circlc", Kenneth Branagirın "Dead Again", Jan Toreirun "İl Capitano", PiJar Melo'nun "Bcltcncsros" lllmleri gibi. "Korku Burnu Capc Fcar"i iyi bir ticari sincnıa örneği olarak gördiik. uma Marlin Scorscsc"dcn çok daha iyisini beklcmeyc de hakkımı? olduğunu düşündük. İstvan Szabo "Tatlı Emma, nScvgili Böbc" ile bizi tam doyurmadı. Pierre Sehoenderfer'in "Dien Bien PhıT'sunu Fransa'nm ilk kez Hindiçini (şimdiki Vietnam) savaşina yaklaşma cesareli ile öncnıli. ama yetcrsiz bir savaş filmi olarak gördiik. Alman filmi, Vadim Glowna'nın yönetıiği politik laşlama "Dcr Brockcn"e ise, Almanların tersine biz pek gülcmedik. Ama çok hoş sinemasal anılarımız da oldu. Öncelikle Fransız sinemasının, Amerikan sinemasının crkekçe kabalığına hcmcn tek başına. kadınsı bir zerafetle, ince bir dııyarlılıkla kafa tuian tavrı bu yıl pek hoşumuza gitn. Paulc Murct'in "Yalanlar, Hep Yalanlar" ve\a Jcan Claudc Brisseau'nun "Celine" i'ılmleri pek değil, ama usta Rohnıcr'in "Kış Öykiisü" ve Alain CorneaıTnun "Dünyanın Tüm Sabahları", gerçekten de Berlin ayazının kemiklerimizi dondurduğu o kış sabahlarım ısıltı. aydın K "Ruan Ling Yu Orta Sahne" yönetmen Stanley Kvvan'ın çektiği bir ortak yapım. Patrick Bergen ve Sean Young bir kadın filmi olan "Aşk Suçları" adlı yapımda. lattı. Ve sinemanın hâlâ insan, gerçek insan ölçeğinde filmler yapabileceğini anımsaltı. Woody Allcn'ın "Gölgelcr ve Sis"ini belli bir akıma, Alman dışavurumculuğuna yapılmış benzersiz bir saygı göslerisi olarak, en güzel sinemasal anılarımız arasına çoktan aldık... bir slar öyküsünü Hollywood'dan farklı biçimde ele alan bir film yapılabileceğini gördiik. Nieholas Meyer'in "Star Trek 6"sında yıllar öneesinin Kaptan Stanley Kwan'ın "Ruan I.ing Yu"su ile Kirk'ünii ve gcmisini eksiksiz, tüm personcliyle karşımı/da bulduk. David Çronenberg'in "İnsan Daktiloları" ve İnter Zone kalıranıaiıları da ilginı; anılarımız arasına girdi. Başka? "Utz"da büyiik Alman oyııncusu Armin Mucllcr Stahl'ın oyunuyla, savaş sırası ve sonrasında Oria Avrııpa'nm en büyük Meissen porselcni koleksiyonunu kuran yaşlı adamı, 111min akademik soğukluğuna karşın iyiee tanıdık... Amerikalı kadın yöneimen C U M H U R İ Y E T D E R G İ 1 M A R T 1 9 9 2 S A Y I 3 1 2 21