Katalog

V I D EO S E T İ İsmet Berkan Matematik insanın ne işine yarar? Kalk ve Diren (Stand and Oeliver) Yönetmen: Raman Menendez/ Oynayanlar: EdwardJames Olmos, Lou Diamond Phillips, Rosana De Sato, Andy Garcia / Warner Bros. llüney California'da bir lise. Neredeyse bütün öğrencileri Meksika kökenli. Okul, okuldan başjca her şeye benziyor. Çeteler ortalığa dehşet saçıyor, öğretmenler hiçbir şey yapamıyor. Mamie Escalanle', işte bu ortamın içine düşüyor. Kendisi de Latin kökenli. Amerika'ya sonradan göçmüş, çileli yollardan yürüdüktcn sonra bir bilgisayar şirketinde oldukça iyi maaşla iş bulmuştur. Ama Escalante, bazı nedenlerle (idcalizm olabilir) bu yüksek maaşlı işini bırakıp Garfield Lisesi'ndeöğretmen, hem de bilgisayar öğretmeni olmaya karar verir. lşe ilk geldiği gün okulda hiç bilgisayar bulunmadığını, bu yılzden bir sürematematik öğretmesi gerektiğini söylerler. tlksımfınagirer, sınıf bir felaket. Facalante yavaş yavaş öğrencilerine hâkim olur, hatta onlara bir şeyler öğretmeye bile başlar. Escalante (ya da filmdeki takma adıyla 'Kimo) lise 2. sınıftaki öğrencilerine toplamayı, çıkarmayı, çarpmayı, bölmeyi ^ğreterek işe başlar ve iki yılda 18 öğrenci yuksek matematik sınavından başarıyla çıkar. Filmin ele alındığı çelişki çok basit: Eğer Amerika'da yaşıyorsanız ve derinizin rengi beyazdeğil de başka bir şeyse, oto yıkamak, markette tezgâhtarlık, hamburgercide kasiyerlik ya da tavuk kızartmak dışında, gelecekten çok fazla beklentiniz olamaz. Çünkü sizin derinizin rengi ve taşıdığımz soyadıruz farklı. Bu zincir nasıl kırılır? Tabii ki eğitimle. Matematik, işte bu işe yarar. Eğer yüksek matematik sınavından başarıyla geçerseniz, üniversiteye girmenize kesin gözüyle bakılabilir. Film, özellikle AmeriktJıLv için çok şey ifade ediyor olsagcrck. Çünkü bilindiği gibi b u Ulkedr eğitim sorunları son birkaç yıldır gündemin en önemli maddesi. Zaten filmin kahramanı 'Kimö' bir yerde, "Ben si/e matematiği keyfimden mi ögretiyonım. Japonlardan para alıyorum. Onlar sıkılmışlar, birazdaAmerikalılarbirşeyleryapsın istiyorlar" diyor. Meksika kökenlilerin ABD'nin en büyük azınlığı (çoğunluk mu demeli?) haline gelmesi ve kimi bölgelerde tngilizccnin bile ikinci dil derecesine düşüp t spanyolcarun öne geçmesi, ABD'lileri yakından ilgilendiriyor. "Kalk ve Diren", bu açılardan değerlendirildiğinde, son derece önemli ve güzel bir film. Saygı duymamak elde defiilSon bir not: Film tümüyle gerçek olaylar Ustüne kurulu.Yani, gerçekte Jamie Escalante diye bir "Kalk ve DirerT'de, Lou Diamond Phillips, Mark Eliot ve Edward James Olmos: Senaryosu ustalıkla kurulmuş, oyuncuları ustalıkla seçilmış bir fılm. oğret men ve Garfield Lisesi diye bir lise var. Ve bu lisenin yüksek matematik sınıfı, 'Kimö' sayesinde, bütün istatistikleri alt üst ederek sınav kazanıkullanmadaki ustalıkları. " S U r W » r s " filmlerindeki kılıçla dövüş sahneleri hatırlandığında, "Highlander"deki sahnelerin ne kadar başarılı olduğu anlaşılabilir. Zaten, Lambert dahil bütün oyuncuların kılıç öğretmeni, Star Wars'ta da görev almış... "tskoçyah", belki bir efsane, belki değil. Belki bir masal, belki değil. Ama bir gcrçck var: Son derece iyi anlatılmış bir öykü. Sonunda iyiler kazanıyor ve bu son, tilmi biraz zayıflatıyor belki. Yine de "lskoçyalı", seyredilmeye değer güzellikte ve soluk soluğa bir fılm. D POLİTIKADAİ IEKONÇIMI VE I yor. 'Klmd' da şimdiden yaşayan birefsane. Yalnızca bir tane olabilir A Y L I K D E R G il Vedat Türkali ile söyleşi Aynı kaynaktan güç alan yeni sayfa! TKP tarihi • 1936 desantralizasyon kararı • 1944, 45, 46 ve 1951 tutuklamaları D Seçimlerde ne oldu? n Siyasal yaşamımızda metalaşma eğilimi Tevflk Çavdar ' Belediyeler kimin? ilhan Tekeli ' I Sezar'ın hakkı Halim Togan ! ' ANAP ve Özal Sadun Aron n Sendikal muhalefet Gül Çakır LJ Unutulmayacaksınız Bay Gültekin Reşit Ergener ' Bu nasıl özelleştirme? Veysi Seviğ U Toplumu futbolla yönetmek Erdal Atabek n Sahil yağması Yücel Gürsel'"" Dünyamız sosyalizme geçışin neresinde? Ahmet Kaçmaz . Yasal parti için elbirliği Osman Sakalsız ile söyleşi Nisan tezleri 72 yaşında Kenan Somer Ll Mahkum aileleri ile söyleşi Musa Aydoğan i ' Kıbrıs'ın kuzeyinde iki sosyal demokrat partı Mehmet Sonuç r ] Partiiçi demokrasi ve Engels Şefik Husnu ve sanat Semlh Acar LJ Guzel Bakan Tahir Hatiboğlu " Partisiz toplum Serol Teber n Birlik yumağını çözmek Yaşar Yiğlt LJ üeğinrneler. Herkül Millas L ! 28 Nisan sıkıyönetimi Zafer Üskül n Sosyalizmdemokrasi, hangisi diğerine bağlanacak? Ömer B.Canatan iskoçyall (Hinglander) Yönetmen: Russel Mulcahy I Oynayanlar: Chrlstoph Lambert, Sean Conery I Weintraub. Hikâyemiz, kutsal kitaplar kadar eski bir konuya dayanıyor: lyilerle kötülerin savaşı. Bazı insanlar doğuştan seçilmiştir. Onların ölmesi imkânsızdır ve günün birindc, bu seçilmişler çok az kaldıklarında, neredeyse tanrı katına eriseceklerdir. Çünkü, yalnızca bir tane olabilir. İskoçya'daki McLaud klanının üyesi O 1 Conner da seçilmişlerden biridir ve bir savaşta aldığı ağır yaraya rağmen ölmeyince klandan "içinde şeytan bulunduğu" gerekçesiyle kovulur. O'Connor'ın macerası bu tarihte başlar ve kötülerin temsilcisini 1982 yılında New York'ta yenene kadar da devam eder... Reklamdan gelen bütün yönetmenler gibi, Russel Mulcahy de filmini inamlmaz güzel ve inanılmaz yapay görüntülerle süslemiş. Teknik açıdan görkemli bir filnı. Filmin müzikleri, hepimizin yakından tanıdığı ünlü bir topluluğa, Oueen'e ait... Ama yine de en çok üzerinde durulması gereken şey oyunculuk. Genç Fransız oyuncu Lambert, "Subway" filmiyle başladığı yükselişini sürdürüyor. Su katılmamış bir Fransız olmasına rağmen, bütün film boyunca lskoç aksanıyla konuşabilmesi, gerçekten bUyük bir başarıya işaret ediyor. Ancak asıl büyük başarı, filmdeki bütün oyuncuların kılıç N İ S A N 8 9 Ç I K T I " lskoçyalı''nın bir özellifli de, son dçrece iyi anlatılmış bir öykü üzerıne oturması...