Katalog

ır, dünyanın hem en çok gezrmş hetn de en çok aşamış alları Yanlarına yaklaşıp gızlı bır dıl• konuşmaya başlayınca, "Istanbul'un nereındcsınız", muhabbelınden sonra, bır (anesı öyle anlattı o eskı kanıaval gunlerını "Allı ayı karnavallarla geçer, diğer allı aya da gelrcek karnavallara hu/ırlanılırdı. ö n rlcn ıvngınler maskelı balolarda bır araya ger, keııdilerinı eglendırmek içın de oyuncular yııatırlarkeıı, hıı oyuncular /amanla birer tip lu^tıırarak halk (ipi bir mcvdan tivalrosu yaattılar, yani Commcdıa dcll'Arle." Bu sözleı bcnı yıllaı oneesının bıı tstanbul estıvdlı'negötürdu Bıı 'kıımp.ıny.ının', Ru ıelıhısan'nda salınekdıgı uyıııuı cinınısadım )cınck Arli'ichıno'l.ıı, Pulcımlla'lar Venedık'en do£mıı>laulı Sol ba^tnkı aklıından geçen•ı okıınuı^ ol.ii.ak, evel deııcsıııc bavnı salr ıdı, " ^ ı/me ttalya'ııııı kulpu da her laman Veledik olııııışlıır" dıdı BılgK, aı, gcr<,ckten de laklıydı Yü/yıllar bovunca Akduıız'dı lıidretı /enedıklılcr cllcrındc lulmui, polıtık olarak da laıma bağımsız hareku etmı^lcıdı "lyı bır •ohtıkau" olarak, bır yandan Hai.li Selcrlerı'ne ıtıda lıtditt koloııılcıı ı>lell.ler Bclkı de bu aşııalığın dcvamı olarak karnnvalda "Tiırco" sözüğu ovlc ı,ok gcı,mekle kı Hatta bır eğlence/c bılc ad olnııı> Fellinı'nın "Casanova"sında •e<,en oyunun adı, "II volo del TUrco" (Fürkün Uvu>u) San Marco Kılısesı'nın kubbelerınien, Duka'nın karnavalı ızlcdığı Dukalar Sara /ı'nın balkonuna gcrılı ıp u/erınde bıı adam, )erabcnndc bır vocukla kayaı ve Duka'ya çıçek cr ve ^ıırler aınıağan cdermı^ İitaııhııl kıyılaıından esen ru/gârların etkıleıııı, geıt,ekten bırı,ok mask ve kostümde görnek olası Rengârenk şalvarlar, türban ve kav'iıklaı, serpıışlar bır^ok kıyafetın kımı zaman laş unsııru, kımı /aman lamamlayıcısı olarak kııllamlmış San Mareo Meydanı'ndakı 'Islanbul'lu atlarla .ohbetı koyulaştırıvoruz "Vcncdiklinin ha,al gucıı, ııçan kuştan bile etkiknınbj" dıye söze ;ırıyor cn uçtakı at, ayağını ycrc vurarak, "Bak ışağı, kaç tane kuş motifli maske, koslum go•eceksin." Maskları lyı tanıyaıı bu ata, 'azıze' <ılığında gezenlerı soruyorum Meğer onlar da :skı karnavalların 'a^ın' anlarında yardımcı jlan azızelerı tanlandırırlarmış Ben de artık nasklara, hcpsının bırer anlam taşıdığını dü?unerek bakmaya başlıyoıunı ve neler ktşfetmıyorum kı1 Cîuneş, ay, ruzgâr, mevsımler, tüylerınde gözler olan tennet kuşları, hayvan maskelerı, cadılar Altın renklı masklar ıse ^engınlerı ve soyluları canlandırıyor olmalı Ancak maskların altındakılcrın gerçek kımlıklerını, aıt oldukları loplumsal sunHarı kestırmek ımkânsız Zıra bır iakır, üterse bır 'asıl' ya da 'başpıskopos' gıbı gıyınıp dola^abılır, bır /cngın ya dd yüksek kademeden bır devlet adamı 'soytarı' kılığına burunııp, ısledığı gıbı eğlenebılır Bırkav delılık, taşkınlık hoşgörülür, eğlencelerın bıtımınde herkes, "gerçek rolüne" gerı döner Tum bıınları, hıpodıomlu atlardan öğrendını So/e ılk başlayan at, lalını bağlarmiitasına, "l'nutma, karnaval gerçek dunyaya bır tepkıdir, sıhirli bır değnrk kcnlr degınışcesıne lııı>lar, sonra ayneıı »\le bıter ve o ar.ıdd, lıı»,bır olavın, kamavalın lıavaMiıı ku^ırınasına ı/in verılmezdi" dedı "V a Duka oluverse" dıye so racaktım kı bcııden once davıandı Meger 1789'da Duka Paolo Reıııer, karna\alın tam ortasında OIUIKC, bu oluuı, k.ıın.ıVal soıuına kadar sdklaııını> Ag/ıııı aı,ık kald Duka'lardan söz avılmışkeıı tınlü Duka Dandolo aklıma geldı Istanbul'a donıışle onlar ı^ın, Ayasofya'da bulunan kabrını zıyarct cdebıleceğunı söyledım Atlar bır an sustular Belkı de cskı gunler, I> s tanbııl'un bır daha göremeyeccklerı o 'AJ Meydanı', o güneşlı gökyü/ü akıllaııııa geldı " S a ğ o l " dedılcr "Her ne kadar Dandolo keııdlnl aifcllirmek için Ayasofya'dakı tsa'nın Diesls (Yakarma) kompo/ityonunun onııne gomdurdu ise de, 1)1/ onu affelmeyecegİ7, bi/i va(anıınızdaıı ellı!" Atlar sustular, hayat akıpgıdıyor, karnaval devam edıyordu. D Venedik'te cepken, şalvar ve çank Tabıı, fes ve takke ıle Işte Italyanların Turco ları Ve San Marco Meydanı nda denlzcı yavuklusunu bekleyen bır ortaçağ kadını Ka raya vurmuş ıkı ıstırıdye mısalı genç kızlar ve tunstık palyaçolar Aslında bır zamanlar, karnaval süresınce kostumsuz ve maskesiz dolaşmak yasakmış