Katalog

SAYFA 4 9 TEMMUZ 2010 CUMA Niğde bölgesinde dünyanın en güzel ürününü yetiştiriyorlar Kiraz üreticisi dertli Mardinli “Hanımağa” hizmete doymuyor ADNAN AVUKA KONUK YAZAR ÖMER FETHİ GÜRER MARDİN Mardin Medrese mahallesinde doğup büyüdükten sonra dönemin Halk Eğitim Merkezi Müdürü Necat Orhan ile evlenen ve eşinin işi gereği gittiği Silopi, Cizre, Kızıltepe ilçelerinde çeşitli sosyal etkinliklerde görev üstlenen Selma Orhan şimdilerde muhtarlık yaptığı Aliağa’da “Aliağa’nın Hanımağası” olarak anılıyor. Son olarak gittikleri İzmir’in Aliağa ilçesine yerleşen ve burada da sosyal ve kültürel etkinliklerle tanınan Orhan, 20 yıldır başarıyla yürüttüğü mahalle muhtarlığının ardından son seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi’nden belediye meclis üyeliğine seçildi. Muhtarlık yaptığı dönemlerde mahalle halkıyla aile havasında çok iyi bir ilişki kurduğunu belirten Aliağa’nın Hanımağası Orhan, yaşantısındaki gelişmeleri şöyle özetliyor: “20 yıl muhtarlık yaptığım Aliağa mahallesindeki herkes beni, ‘Aliağa’nın Hanımağası Selma” diye anmaya başladı. Bu onların olduğu gibi benim de hoşuma gitti. Mahalle halkımız benim hizmetimden mutlu olduğunu gösterdi, ben de hep onlara layık olmaya çalıştım. Şimdi de belediye meclis üyesi olarak çalışıyorum.” Yıllar sonra geldiği memleketi Mardin’de mahalle ve okul arkadaşlarıyla görüşen, özellikle kültürel çalışmalar ile spor yaptığı arkadaşlarıyla hasret gidermeye çalıştığını söyleyen Selma Orhan, bazı arkadaşlarına ulaşamamanın üzüntüsünü yaşadığını belirtt, “Bu arada Mardin için neler yapabilirim onu düşünüyor ve arkadaşlarımdan bilgi alıyorum. Elimden ne gelirse doğuduğum kent için yapmaya hazırım” dedi. NİĞDE (Cumhuriyet) Kiraz üretiminin yaygın yapıldığı Ulukışla, Aktoprak, Emirler, Darboğazlı üreticiler yeterli ürün elde etmelerine karşın iyi pazarlama olanakları olmadığı için para kazanamamaktan yakındı, “Bir yıl emek verdiğimiz bahçelerimizden iyi ürün alıyoruz ancak, pazarlama sorunu yaşadığımızdan hala iyi bir gelerimiz yok. Yani emeğimizin karşılığını alamıyoruz” dedi. Ulukışla başta olmak üzere bölgede yaygın olan kiraz yetiştiriciliğinin giderek değer yitirmesinden de yakınan üreticiler sorunlarını şöyle dile getirdiler: “Geçtiğimiz yıllarda beş milyon dolarlık kiraz ihraç edilen bölgede ikibin tonu aşkın kiraz elde ediliyordu. Yine geçtiğimiz yıllarda üç liradan tüccarın alıcı olduğu kiraz bu yıl iki liradan zor alıcı buluyor. Darboğaz Kasabası çevresinde yaklaşık on bin kişinin geçimini sağladığı 4 bin dönüm alanda 160 bin kiraz ağacı var ama bu yıl maliyetin altında işlem görüyor. Çok mağduruz. Eğer pazarlama koşulları iyileştirilmezse kiraza olan ilgi de düşer verim de.” Bu yıl ülkedeki ekonomik koşulların belirsizliğini ve yurt dışı talebin azalmasını bahane eden tüccarın fiyat kırmasıyla da sıkıntı çektiklerini irdeleyen Kiraz ve Üretici Kiraz ağaçlarının Niğde ilinde yaygın dikimi yapıldı. Her bölgede ağaçlar gelişti. Özellikle Darboğaz Kirazı dünyaca ünlendi. Üretici kendi fidanını üretecek konuma erdi. Dağ taş kiraz ağaçları ile doldu. Ardından bölgede Napolyon kirazı, Beyaz kiraz için önemli ekim alanları oluştu. Darboğaz kasabasında ağaç sayısı 160 bine ulaştı. Ulukışla ilçesinin çok köyünde artık kiraz ağaçı olmayan köy kalmadı gibi. Doğal olarak ürüne yönelişte yurt dışına satımın önemi vardı. Ürün değer buluyordu, üretici memnundu. Son yıllarda ise durum değişti. Yurt dışı satımında sıkıntılar yaşandı, tüccar ürünü geçen yıllara göre daha düşük fiyat vermeye başladı. Üretici dayanıklı bir ürün olmayan kirazını dalında bozulmadan verilen fiyattan satmak zorunda kaldı. Kiraz doğa koşulları kadar kuşların da zarar verdiği bir ürün. Ayrıca toplaması da özen istiyor. Özellikle ambalaj yapılırken kuş yenikli ya da özürlü olanın ayrılması gerekiyor. Yoksa birkaç gün içinde ürün zarar görüp yok oluyor. Ulukışla köylerinde gezerken ürünün değer bulamamasından yakınan üreticilerle görüştük. Birkaç yerde kahveye girip el sıkmaya başladığımızda bizi tüccar sananlar oldu. Gazeteci olduğumuzu söyleyince en büyük sıkıntılarının ürünün değer bulamaması olduğunu belirtitiler. Bu yıl bölgeye yeterince tüccarın gelmemesi, umutlarını kırmış. Bölgeye gelen her tüccar onlar için bir umut olurken şimdilerde yol gözler olmuşlar. Ancak umutları tükenmemiş henüz. Hatta “fiyat artar” düşüncesinde olanlar bile var aralarında. Bunlar, “Bu böyle gitmez. Tüccar gelecek ve ürünü alacak ama biz bu sıkıntıyı her yıl yaşamak istemuyoruz. Bir an önce birliğimiz kurup ürünümüzü kendi ellerimizle ambalajlayıp, paketleyip satacak bir pazarlama ağı murkmalıyız. Sonuçta örgütlenmemenin sıkıntısını yaşıyoruz” diyorlardı. Kiraz Niğde için yeni bir ürün bolluğu idi. Elma, patates derken kirazı ile de ünlanmeye başlamıştı. Ulukışla kasabasında, Hasandağ yamaçlarında kiraz bahçeleri kurulmuştu. Yani nerede boş bir arazi var kiraz ağaçlarıyla kaplanıyordu. Altunhisar, Çukurkuyu, Ulukışla, Bor, kısaca Niğde genelde kiraz ile buluşmuştu ama bu kere pazarlama sorunuyla başladı sıkıntı. Hayvan yemi olan elmadan, pazar bulamayan patatese sorun yaşayan Niğdeli üreticinin yüzü bu yıl da kirazdan gülmedi. Gerçi bu kere gittiğimiz her yerde bol bol kiraz yeme şansımız olduysa da üreticinin sorunu ağız tadımızı azalttı, üzdü bizi. Kısacası Niğdeli üretici elma ve patatesten sonra kirazda da aradığını bulamadı bu yıl. Üretici dertliydi, sorunluydu ama kiraz bahçelerinden vazgeçmek istemiyordu. Ulukışla’nın mavi ile yeşili birbirine karıştıran dağ yollarında kiraz bahçelerinin verdiği tablo gibi görüntü gerçekten görülmeye değerdi. Bolkarlara bakarak köyden köye dertlerini paylaştığım insanlar, üreticiler geride kalırken kirazın damağımda bıraktığı buruk tadı taşıyordum. “Bu yıl kiraza doymadım” diyen sanırım kalmamıştır bölgede ama ya üreticinin hali. “İşte bunu bir kez değil bin kez düşünmek gerek” sözü geliyor aklıma, ardından “Bu yetkililer ne yapıyor. Görmüyorlar mı üreticinin halini” diyorum kendi kendime. Niğde bölgesindeki kiraz üreticileri emeklerinin karşılığını alamamaktan yakınıyorlar. üreticiler Eyüp Usluer, Yahya Aldemir, Naci ve Fahri Turan kardeşler, Mustafa Sayar, Bayram Ünsal, Kazım Bircan, Ahmet Meral, Adem Yalman, Mehmet Yılmaz ve Mehmet Türker ise ortak sıkıntılarını şöyle dile getirdi: “Bölgemiz ünlü Napolyon kirazı ile yurt içi ve yurt dışında tanınıyor. İlk yıllarda iyi para eden kirazımız giderek fiyat kaybı yaşadı. Bu yıl ise tam mağdur olduk. Kiraz zahmetli bir iş, yılda 67 kez ilaç vuruyor, yevmiyesi 35 liradan işçiye kazma yaptırıyoruz. Farklı doğa koşullarının olumsuz etkisi de ürüne zarar veriyor. Tüccarda bölgeye geliyor ama pazarlama sıkıntısı yaşandığından genelde onların belirlediği fiyata razı olmak zorunda kalıyoruz. Birliğimiz olmadığından birimiz dirensek diğeri durumundan dolayı fiyat kırıyor. Yani piyasa tüccarın insafına kalmış. Bu yıl yağmur çok olunca ürün ağaçta kalmasın diye indirmek zorunda kalıyoruz. Bu durum da tüccara yarıyor. Şu anki kilo fiyatı masrafımızı zor karşılıyor. Bu durum sürerse sıkıntımız artar.” Üretim ve pazarlama ala nında her yıl gelişme olmasına, kendilerinin de iyi ürün yetiştirmelerine karşın sıkıntı yaşamalarını arztalep dengesini sağlayacak bir birlik olmamasından kaynaklandığını vurgulayan üreticiler sözlerini, “Tüccar ürünü alıp kısa sürede bölgeden taşıyarak tesislerinde ambalajlayıp yurt içi ve yurt dışında istediği fiyata satıyor. Biz bunu yapamadıoğımız için bir yerde tüccara çalışıyoruz. Birlik ve farklı biçimde kirazı değerlendirme anlayışı gelişmediği için piyasa tüccarın belirlediği fiyattan oluşuyor” diyerek tamamladı. Mimarlar Odası’nın Kadirli’deki çalışmasında öğrenciler gruplar halinde yaptıkları çalışmaları halka açık ortamda gerçekleştirdi. “Kadirli Çamlıkahve Civarı Çevre Düzenlemesi” Mimar adayları proje çalıştı SAVAŞ KÜRKLÜ Bilgisayar kursunu bitiren kadınlara sertifika MEHMET ALİ SOLAK ADANA Mimarlar Odası (MO) Adana Şubesi’nin organizasyonu, Kadirli İlçe Belediyesi’nin katkılarıyla düzenlenen, çeşitli üniversitelerin Mimarlık Mühendislik Fakültelerinde eğitim gören öğrencilerin katıldığı, “Kadirli Çamlıkahve Civarı Çevre Düzenlemesi” konulu projenin uygulandığı “Yaz Okulu” tamamlandı. Gazi, Dokuz Eylül, Balıkesir, Beykent, Mersin ve Girne Amerikan Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi, Ç.Ü. Mimarlık Fakültesi, Ç.Ü. Peyzaj Mimarlık Fakültesi öğrencilerinin oluşturduğu grup, kamp boyunca hazırladıkları projeleri ilçe merkezindeki meydanda sergiledi. Kamp çalışmaları ve projelerle ilgili bilgi veren MO Şube Başkanı Bekir Kamışlı şunları söyledi: “3 yıldan bu yana yaptağımız yaz okullarında mimarlık bölümü öğrencilerine teorik ve pratik anlamda katkı sağlayabilmek, mimarlık ortamına hazırlamak, öğrencilerle meslek odamız arasında iletişimi geliştirip sağlamlaştırmak, toplum ve mimarlık bağlamında öğrencilik yıllarından başlayarak mesleki sorumlulukları hissetmelerini sağlamak amacı güdüldü. Bu yıl Kadirli Belediyesi’nin katkılarıyla çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Çalışmalara konuk olarak ka tılan Ç.Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yusuf Gürçınar, öğrencilerin çalışmalarını değerlendirdi. Öğrencilerimiz, proje yürütücüsü Ç.Ü. Mimarlık Bölümünden Yrd. Doç. Dr. F. Duygu Saban Ökesli’nin yaptığı program dahilinde dört grup oluşturularak çalışmalarını tamamladı. Halka açık yaptığımız sunumda ve dört ayrı gruptan dört ayrı fikir ile oluşturulan projeler ve maketler Kadirli Belediye Başkanı Ömer Tarhan ile halkın görüşlerine sunuldu. Çalışmalar, sunuma katılanlarca da ilgi ile izlendi. Kamışlı, “Kadirli Çamlıkahve Civarı Çevre Düzenlemesi” konulu yaz okulunda hazırlanan projelerin kitap haline getirileceğini de anımsattı. Mimarlık mühendislik fakültelerinde eğitim gören öğrenciler Kadirli’de çalışmalarıyla ilgili sunum yaptılar. C MY B C MY B ANTAKYA TOBB Hatay İl Kadın Girişimciler Kurulu ve Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı ile Dörtyol Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteğiyle kadınlar için açılan ücretsiz internet ve bilgisayar eğitimini tamamlayan 24 kursiyere sertifika verildi. Dörtyol Belediye Başkanı Fadıl Keskin ile Dörtyol Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Cemal Talay’ın da katıldığı törende konuşan Hatay İl Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Gülay Gül, kadının sadece çocuk doğuran olarak görülmemesi gerektiğini belirtti, şunları söyledi: “Amacımız, kadınları bilgisayarla tanıştırmak, internete nasıl bağlanacaklarını öğretmek, iş yapacak kadınları aynı sitede buluşturarak birbirlerini tanımalarını, bilgi alışverişinde bulunmalarını ve daha sonra da birbirleriyle ortaklıklar veya ticaret yapmalarını sağlamak. İşsizliğin çok büyük boyutlara ulaştığı, tüketimin devamlı kamçılandığı böyle bir süreçte büyük ölçekli ucuz üretimin karşısında ayakta kalabilmek için kadınların faklılığını ortaya koyması gerektiğini düşündük.” Daha sonra bilgisayar eğitimini tamamlayan hanımlara belgeleri sunuldu. Akdeniz Belediyesi kurslarına kadın ilgisi MERSİN (Cumhuriyet) Akdeniz Belediyesi’nin düzenlediği meslek ve beceri kurslarına kadınların gösterdiği yoğun ilgi yetkilileri umutlandırdı. Belediye Başkanı M. Fazıl Türk, “Kadınlarımızın kurslarda ürettiklerini belli günlerde stant açıp satmaları için gerekeni yapacağız” dedi. Son olarak, Çilek Mahallesi Sosyal Tesisi’nde açılan ve 3 ay süren “Giyim ve Makine Nakışı Kursları”nı başarıyla bitiren 30 kursiyere sertifika verilmesi töreninde konuşan Başkan Türk, kadınların, her mahallede ve belli günlerde eserlerini satışa sunabileceklerini, bu amaçla hazırlanan stantların da bitmek üzere olduğunu söyledi, meslek kurslarının, işsizlik sorununun çözümünde önemli bir hizmet olduğuna dikkat çekti. Erdemli’de meslek kurslarına büyük ilgi ERDEMLİ (Cumhuriyet) Erdemli Belediyesi ve Halk Eğitim Merkezi işbirliğiyle açılan meslek edindirme kurslarına ilgi giderek büyüyor. Takı tasarım ve ahşap boyama kurslarıyla başlayan meslek edindirme kurslarına gösterilen ilginin başka meslek dalları için teşvik edici olduğunu belirten Belediye Başkanı Mükerrem Tollu, önümüzdeki dönemde yirmiden fazla kurs açacaklarını açıkladı. Erdemli Kaymakamı İbrahim Özefe ile birlikte kursları ziyaret eden Tollu, başarılı kursiyerlerin ürettiklerini beğendiklerini, bunların pazarlanması için de çalışma yapacaklarını söyledi. Usta öğreticilerden çalışmalarla ilgili bilgi alan Özefe ve Tollu, ortaya çıkarılan ürünlerde Erdemli’ye özgü yöresel motiflerin kullanılmasını çok anlamlı bulduklarını belirtti.