Katalog

Cumhuriyet Ankara 273/25 Eylül 2009 NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Anadolu’nun en köklü uygarlıklarından Hititlerin çalgıları ve müziği, 3 bin 700 yıl sonra tekrar gün ışığına çıkıyor. İstanbul İtalyan Kültür Merkezi, ODTÜ, Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Yardımlaşma Vakfı’nın (TOBAV) ana ortaklıklarında hazırlanan ve Avrupa Birliği tarafından da desteklenen “KaleidoscopEurope” projesi kapsamında, “Hattuşa” etkinliği düzenlenecek. Etkinlik kapsamında, Türk, İtalyan, Macar ve Portekizli müzisyenleri bir araya getiren “Hattuşa Orkestrası” yarın ODTÜ Kemal Kurdaş Salonu’nda, konser verecek. Hititlerin pek bilinmeyen “müzik uygarlığını” ortaya çıkaracak konserlerde, sanatçılar bu Anadolu uygarlığının yerel kıyafetleriyle sahneye çıkacak ve arkeolojik bulgulardan yola çıkılarak yeniden hayata döndürülen orijinaline çok yakın Hitit çalgılarını dinleyiciyle buluşturacak. Yüzyıllardır sessizliğe gömülen Hititlilerin lir, arp, bağlama, kaval, çifte kaval, boru gibi üflemeli aleti, davul, darbuka ve çalparadan oluşan 11 çalgısının nağmeleri, 3 bin 700 yıl sonra ilk kez bu konserle duyulacak. Çalgılardan çıkan özel seslere göre Ertuğrul Bayraktarkatal tarafından bestelenen eserin çalınacağı konserde ayrıca, hem Anadolu’nun hem de Avrupa’nın yerel ezgileri buluşacak, aynı eserde yeniden yorumlanacak. Hitit çalgıları 3 bin 700 yıl sonra yeniden sahnede A ‘Dünyada bir ilk gerçekleşti’ ye iki yıl önce karar verildiğini söyledi. “KaleidoscopEurope” projesinin amacının farklı alanlardan kişileri bir araya getirerek ortak ürün çıkarılmasını sağlamak olduğunu belirtenTangianu, 7 alandan oluşan proje kapsamında toplamda 143 etkinlik yapılacağını bildirdi. Müzik Yönetmeni Murat Öztürk de Anadolu’nun müzik açısından da köklü geleneği bulunduğunu ifade ederek, konserde Anadolu ve Avrupa müzik geleneğinin bir arada olacağını kaydetti. Konserle Hitit çalgılarının sesinin ilk kez duyulacağını anımsatan Öztürk, “O sesleri yeniden duyma imkânımız olacak. Çalgılar binlerceyılsonrayenidenseslendirilmişolacak” rum’daki evlilik geleneğinin Hititlilerinki ile hâlâ aynı olduğunu söyledi. Elbaş, “Ölen adamın karısının kardeşine verilmesi Hitit geleneğidir. Üç etek, çarık gibi giysilerde benzerlikler var” diye konuştu. Türkiye’de müzik müzesi olmadığından yakınan Elbaş, “Diğer ülkelerin var ama bizim farkımız bu müzik aletlerinin arkeolojik geçmişinin olması. Bu noktada tek ülkeyiz” dedi. İtalyan Kültür Ataşesi angelinatangianu, proje ‘15 yıllık bir çalışmanın ürünü’ Etkinliğin yönetmeni Oğuz Elbaş, projenin 15 yıllık bir çalışmanın sonucunda ortaya çıktığını söyledi. Çalgıların ölçümlerinin ODTÜ’de yapıldığını, üretimini İstanbul Teknik Üniversitesi’nden hocaların üstlendiğini anlatan Elbaş, imalatın 67 ay sürdüğünü belirtti. Elbaş, Hititler’de dini törenlerde müziklerin çok önemli olduğunu ve herhangi bir aksiliğin Tanrı’ya hakaret olarak görüldüğünü dile getirerek, bu nedenle törenlere günler öncesinden hazırlanıldığını ve Hitit müzisyenlerinin alanlarında profesyonel olduğunu kaydetti. Hitit çalgıları hakkında o döneme ait kabartmalar ile yazıtlardan bilgi edindiklerini ifade eden Elbaş, çalgıların orijinallerine çok benzediğini ama bir orkestra içinde çalınacağı için üzerlerinde küçük düzenlemeler yapıldığını dile getirdi. Elbaş, “Ortaya ilginç bir ‘sound’ çıktı. Bunlar günümüz sanatını etkileyebilir. Bazı üreticiler bu çalışmayı takip ediyor” dedi. Bazı Hitit geleneklerinin halen Anadolu’da sürdüğünü belirten Elbaş, sazların üzerine püskül bağlamının Hititler’e dayandığını, Ço dedi.Konserinkompozisyonyönündendeözgünolduğunu dile getiren Öztürk, “Dünyada bir ilki gerçekleştirmenin onur ve gururunu yaşadıklarını” söyledi.TOBAV Genel Sekreteri Meltem Keskin Bayur ise konserde TOBAV Başkanı tamer levent ile Hitit kral ve kraliçesinicanlandıracaklarınıvebunun kendilerini çok heyecanlandırdığını dile getirdi. 4