Katalog

Cumhuriyet Ankara 274/2 Ekim 2009 önCE SAĞlIK dr.Alİ özön EnfeksiyonHastalıklarıUzmanı email: [email protected] İnaktifGripAşısıveBilmenizGerekenler G 1. Niçin aşılanmalısınız? rip çok bulaşıcı bir hastalıktır. Grip; etkeni öksürme, hapşırma veya burun salgılarıyla bulaşan bir virüsdür. Her yaşta insan gribe yakalanabilir ancak çocuklar arasında hastalanma oranı en yüksektir. Birçok kişi grip olduğunda birkaç gün sürer. Gripte: I ateş, I boğaz ağrısı, I öksürük, I baş ağrısı, I halsizlik, I soğuk algınlığı, I kas ağrıları olabilir. Bebekler, yaşlılar ve bazı sağlık problemi olanlarda hastalık ağır seyredebilir. Yüksek ateş ve zatürreye neden olabilir ve mevcut hastalığı olanların durumu kötüleşebilir. Çocuklarda ishal ve havaleye neden olabilir. Grip aşısı ise gribi önleyebilir. 2. İnaktif grip aşısı İki tip mevsimsel grip aşısı bulunmaktadır: 1. İnakfif (ölü) grip aşısı kas içine enjeksiyon şeklinde kullanılmaktadır. Bu “mevsimsel” grip aşıları her yıl görülen gripleri önleme amacıyla üretilmektedir. Pandemik HlNl gribe karşı koruma sağlamazlar. H1N1 (Domuz gribi) virüsüne karşı üretilme aşamasında olan bir aşı mevcuttur. Ülkemize Sağlık Bakanlığı tarafından ithali yapılacak olup sadece belirlenen risk gruplarına aşılama yapılacaktır. Gribe yol açan virüsler devamı değişmektedir, dolayısıyla aşı her yıl güncellenir ve tekrar aşılanma önerilir. Grip aşısı “grip benzeri” enfeksiyonlardan korumaz. Korunma aşıdan yaklaşık 2 hafta sonra gelişir ve 1 yıla kadar sürer. 3. Kim inaktif grip aşısı olmalıdır? Aşı; gribe yakalanma riskini azaltmak isteyen veya hastalığını diğer kişilere yaymak istemeyen herkese önerilir. I 6 ay 18 yaş arası bütün çocuklar, I 50 yaş ve üzeri herkes. Ciddi grip komplikasyonlarına aday risk altındaki veya tıbbi tedaviye ihtiyacı olan kişiler: I Grip mevsiminde gebe olan kadınlar, I kalp hastalığı, I böbrek hastalığı, I karaciğer hastalığı, I akciğer hastalığı, I şeker hastalığı gibi metabolik hastalığı, I astım, I kansızlık ve diğer kan hastalıkları I Önceki bir grip aşısı dozuna karşı ciddi bir alerjik reaksiyon geçirdiyseniz bunu doktorunuza söyleyiniz, I GuillainBarre Sendromu (ciddi bir felç hastalığı, GBS de denmektedir) öykünüz varsa aşı olmadan önce doktorunuza danışın, I Aşı tarihinde orta veya ağır derecede hastalığınız varsa aşı olmadan önce iyileşmeyi bekleyin. Doktorunuz veya hemşirenizle aşı şemanızı yeniden düzenleyin. Hafıf hastalıklar genellikle aşıya engel olmaz. 6. İnaktif grip aşısının riskleri nelerdir? Grip aşısı olan hemen herkesin aşıyla ilgili hiçbir ciddi problemi olmamıştır. İnaktif aşının içindeki virüsler ölüdür, bu nedenle aşıya bağlı grip olmanız mümkün değildir. Hafif problemler: I Yapılan yerde ağrı, kızarıklık veya şişme, I Sesde boğukluk, acıyan ve kızarmış gözler, öksürük, kaşınma, I Ateş, I Diğer bölgelerde ağrılar, I problemler olursa aşının yapılmasından hemen sonra başlar ve 12 gün sürer. Şiddetli problemler gibi ciddi uzun süreli sağlık problemi olan herkes. Aşağıdaki nedenlerle bağışıklık sistemi zayıflamış herkes: I HIV/AIDS veya bağışıklık sistemini etkileyen diğer hastalıklar, I Steroidler gibi ilaçlarla uzun süreli tedavi, I Xray veya ilaçlarla kanser tedavisi, I Solunum problemlerine yol açan kas ve sinir hastalıkları (havale geçirme ve ciddi serebral palsi gibi) olan kişiler, I 6 ayla 18 yaş arasındaki uzun süreli aspirin tedavisi alanlar (gribe yakalanırlarsa Reye Sendromu gelişebilir), I Kronik hastalığı olan kişileri barındıran uzun süreli bakım kurumlarının sakinleri. Griple ilişkili ciddi komplikasyonların riski altındaki kişilerle yaşayan veya bakımını üstlenen kişiler: I Sağlık çalışanları, I 5 yaşa kadar olan çocukların ev halkı ve bakımlarını üstlenen kişiler, I 50 yaş ve üstündeki kişilerin ve yüksek grip komplikasyon riski olanların ev halkı ve bakımlarını üstlenen kişiler. Her yıl diğer grip aşısı önerilebilecek kişiler: I Özellikli toplum hizmeti sağlayanlar, I Salgınları önlemek için yurtlarda ve kalabalık yerlerde yaşayanlar, I Güney yarımküreye nisan ve eylül aylan arasında seyahat edecek grip komplikasyonları için yüksek risk altındaki kişiler, herhangi bir zamanda tropikal bölgelere gidecekler ve turist grupları içinde geziye katılacak kişiler. 4. Ne zaman grip aşısı olmalıyım? Genellikle sonbaharda mümkün olan en erken ve hastalığın bulunduğunuz bölgede görüldüğü her zaman aşılanabilirsiniz. Gripten korunmak için birçok kişiye her yıl 1 doz aşı yapılması yeterlidir. 9 yaş altında ilk kez grip aşısı yapılacak çocuklarveya ilk kez geçen yıl aşı olup bir doz aşı olmuş olanlar en az 4 hafta arayla 2 kez aşı olmalıdırlar. Grip aşısı pnömokok aşısı da dahil olmak üzere diğer bütün aşılarla aynı anda yapılabilir. 5. Bazı kişiler grip aşısı olmadan bir doktora danışmalıdır. Grip aşısına karşı alerjik reaksiyon nadirdir Ancak; I Grip aşısı yumurtalarda üretildiği için yumurtaya karşı alerjisi olanlar aşı olmamalıdır, I Daha önce herhangi bir aşı bileşenine karşı ciddi alerji de yapılmaması için bir nedendir, I Hayatı tehdit eden alerjik reaksiyonlar çok nadirdir. Eğer olursa aşıdan sonra birkaç dakika ile birkaç saat arasında olur, I 1976 yılından sonra grip aşısı ile GBS arasında açık bir ilişki gösterilmemiştir. Güncel grip aşılarından GBS riski olsa bile 1 milyon aşılanan kişiden 1 veya 2 olgu olabileceği tahmin ediliyorbu da aşıyla önlenebilir şiddetli gribin riskinden daha azdır. 7. Orta veya şiddetli bir reaksiyonda neler olur ve ne yapılmalıdır? Nelere bakmam gerekir? Yüksek ateş veya davranış değişikliği gibi bir durum var mı? Şiddetli alerjik reaksiyonun bulguları solunum sıkıntısı, seste boğukluk veya hırıltı, deride kabarıklık, solukluk, halsizlik, çarpıntı veya baş dönmesi olabilir. Ne yapmalıyım? I Hemen aşı yapılan kişiyi doktora götürün, I Doktorunuza durumla ilgili ayrıntılı bilgi verin, I Sağlık görevlinizden Advers Etki Bildirim Formu’nu doldurmalarını isteyin veya www.farmakovijilans.com adresindeki web sitesine girin. Formu doldurarak TÜFAM ile bağlantıya geçiniz. TÜFAM (Türkiye Farmakovijilans Merkezi) Tel: 0 312 309 11 41 dahili: 1191/1192 Faks: 0 312 309 71 18 eposta: [email protected] Bu sayfa Mesa Hastanesi tarafından hazırlanmıştır. / www.mesahastanesi.com.tr 292 99 00 21