Katalog

22 HAZİRAN 2025 3 BÜYÜK RESIM Depremle Müzelerde güvenlik ilgili espri PROF. DR. ÜSTÜN n binlerce götürmek krizine yenilikçi BALA DÖKMEN kişinin feryatlar gerekir. GÜRCAN ederek öldüğü MADRA bir depremle YETİŞKİNLERDE O ilgili espri TRAVMAYLA BAŞ ETME yapabilir misiniz? Cevabınız Uğradıkları travma muhtemelen “Hayır” olacaktır. çözümler sonrasında yetişkinler Aşağıda Pazarcık depreminden birbirleriyle konuşarak, çeşitli sonra insanlarımızın nasıl espri inanç sistemlerinde travmayı yaptıklarını göreceğiz. Önce Fiziksel bariyerlerin yerine algoritmalar, anlamlandırmaya çalışarak travmalara bakalım. stresleriyle baş etmeye gayret güvenlik görevlilerinin yerine yüz tanıma TRAVMA ederler. Bence yetişkinlerin sistemleri... Müzelerde yapay zekâ destekli Tüm canlılar zaman zaman bir travmayla baş etmeye fiziksel ve duygusal açıdan güvenlik uygulamaları, sanat izleme başladıklarının en önemli darbe alırlar, yaralanırlar, göstergesi konuyla ilgili espri deneyimini dönüştüreceğe benziyor. şoka girerler. Trafik kazaları, yapmalarıdır. Travmasıyla deprem, yangın gibi doğal ilgili espri yapan yetişkin bir isan ayında yaşanan bir olay, 14 Haziran’da sosyal afetlere maruz kalma, savaş ölçüde stresiyle başa çıkmaya medyada yoğun şekilde paylaşıldı: Güvenlik ortamında bulunma, saldırıya, başlamış demektir. kamerası kaydında, İtalyan sanatçı Nicola Bolla’nın tecavüze uğrama travma Pazarcık depreminden sonra Swarovski kristalleriyle kaplı Van Gogh sandalyesi, yaratan durumlardandır. deprem geçiren şehirlere, N bir ziyaretçinin üzerine oturması sonucunda Travmaya uğrayan kişiler kasabalara defalarca gittim. paramparça olduğu görülüyordu. 4 Haziran’da ise Çin’de daha da sürekli kaygı, panik atak Başlangıçta insanlar derin vahim bir güvenlik ihlali yaşanmıştı: Şian’daki Terrakota Ordusu sergileyebilirler, kâbus bir korku, kaygı, karamsarlık Müzesi’ndeki bir ziyaretçi, koruyucu bariyerleri aşarak 5.4 metre görebilirler, zihinleri sürekli içindeydiler. Yılmazlık derinlikteki çukura atladı ve MÖ 209 yılından kalma iki terrakota travmayla meşgul olur, yaşam (rezilyıns) sergileyebilen savaşçıya zarar verdi. Ardı ardına kaliteleri düşer, depresif yoktu. Deprem bölgesine yaşanan olaylar, müze güvenliğinin duygular edinebilirler. Travma gidip gelmeye devam ettikçe, yalnızca sıradan önlemlerle sınırlı sonrası rastlanan tepkilerden depremden sekiz ay kadar kalamayacağını, sistemli ve çok katmanlı bir tanesi de kişinin olayı sonra deprem bölgesindeki bir yaklaşım gerektirdiğini ortaya tekrar tekrar yaşamasıdır. depremzedelerin, henüz hepsi koyuyor. “Flashback” adı verilen bu kalkmamış enkazlar arasında durumda kişi travmatik olayı şöyle dediklerini duydum: SANAT ESERLERİNİN sadece hatırlamaz, adeta o “Naci görür, biz göremeyiz.” KORUNMA TARİHİ andaymış gibi tekrar tekrar Bu cümle özeleştiriydi, Sanat eserlerinin korunması sorunu, yaşar. trajikomikti, beni derinden aslında ilk kez modern müzeciliğin Travmalarla nasıl baş etkiledi. Evet Naci doğuşuyla birlikte gündeme gelmiştir. edilebileceği konusunda Hoca görmüştü, bizler 18. yüzyılın sonunda Fransız işlevsel psikoterapi teknikleri görememiştik, başından beri Devrimi sırasında kurulan Louvre vardır. Bazıları bir ruh sağlığı önlem almamıştık, o bölgeye Müzesi, kraliyet koleksiyonlarının uzmanına başvurmadan kendi kepçeleri yığmamıştık, deprem “halka açılması” düşüncesiyle kendilerine travmanın verdiği çantası hazırlamamıştık. doğmuştu. Ancak bu açılma, olduğu yanlış alarmları filtreleyip stresle başa çıkmaya çalışır. aynı zamanda kamunun eserle gerçek tehditleri tespit edebiliyor. KÜLTÜRÜMÜZDE ESPRİ Söz konusu stres zamanla nasıl ilişki kuracağı sorusunu da azalabilir ancak bir uzmandan Travma sonrası espri beraberinde getirdi. Bir yanda GÜVENLİK İÇİN ÇÖZÜMLER destek alındığında hem yapmak sadece bize özgü Aydınlanmacı bir idealle sanatı İtalya’daki Bologna Müzesi, rahatlama süresi kısalacak değil, başka kültürlerde de demokratikleştirme arzusu ziyaretçi davranışlarını anlamada hem de yaşam kalitesi var. Sovyetler, Macaristan’ı vardı diğer yanda bu eserlerin öncü bir yaklaşım sergiliyor. ShareArt düşmeyecektir. işgal ettiklerinde Macar fiziksel olarak korunmasının isimli yapay zekâ destekli video kardeşlerimiz “Sovyet tankları gerekliliği. Bu çelişki, zamanla analitik sistemleri kullanan müze, ÇOCUKLARDA Macaristan’da ne arıyor” müzelerde artan cam vitrinler, ziyaretçilerinin sanat eserlerine olan TRAVMAYLA BAŞ diye soruyorlardı, sonra da alarm sistemleri ve “Lütfen ilgisini ölçmek için yüz ifadeleri, ETME “Kendilerini Macaristan’a dokunmayınız” tabelalarıyla beden duruşu ve eserlere yakınlık gibi Çocuklar deprem, davet eden kişiyi arıyorlar” çözümlenmeye çalışıldı. Ancak verileri analiz ediyor. Bu tür sistemler, yangın gibi travmalarla diye cevap veriyorlardı. bu örneklerle de gördüğümüz kişilerin eserlere fazla yaklaşmasını, karşılaştıklarında aynen Tüm kültürler yaralarını gibi fiziksel önlemler her zaman ellerini uzatmasını veya tehlikeli yetişkinlerin verdikleri sarmada espriden yararlanıyor yeterli olmayabiliyor. hareketlerde bulunmasını önceden tepkileri verirler. Ancak kendi olabilirler fakat Türk kültürü, Bu noktada teknolojik çözümlerin tespit edebilir ve bu gelişmeler, kendilerine bırakıldıklarında Nasrettin Hoca’da doruğa önemi yadsınamaz. Modern müzeler, artık müzelerin geleceğinde güvenlik görevlilerinin hızla travmayla baş etme ulaşan mizah anlayışıyla bu yapay zekâ destekli hareket sensörleri, yakınlık iş yükünü azaltarak daha otomatik bir sisteme davranışları sergilerler. konuda çok önemli bir konuma alarmları ve anında müdahale sistemleri ile geçişi temsil ediyor olabilir. Örneğin depremden ya da sahiptir. eserleri koruyabiliyor. Amerikan teknoloji Bu teknolojilerin bir avantajı, fiziksel bariyer yangından yaklaşık bir hafta Nasrettin Hoca nüktelerini şirketi Art Sentry gibi girişimler, müzelere gereksinimini azaltarak ziyaretçinin sergilenen sonra depremin, yangının yapmış somut bir kişi yoktur, özel kamera tabanlı hareket algılama eserlerle daha derin bir bağ kurmasına olanak resmini çizerler, az sonra aslında hepsi anonimdir. sistemleri geliştirerek eserlerin etrafında sağlaması. Cam vitrinler, güvenlik şeritleri da depremle yangınla Dedelerimiz ve ninelerimiz koruma alanları oluşturuyor ve ziyaretçiler veya uyarı tabelaları gibi geleneksel önlemler, ilgili oyunlar oynarlar. Bu Nasrettin Hoca fıkralarını bu alanlara girdiğinde anında uyarı veriyor. çoğu zaman izleyicinin sanatla kuracağı durum onların travmanın üretmişler, Urumçi’den Bu sistemler, yalnızca güvenlik görevlilerinin duygusal temasın önüne geçebiliyor. Oysa yarattığı stresten bir ölçüde Balkanlar’a kadar adım adım gözlemlediğinden 75 kat daha fazla müdahaleyi yapay zekâ destekli sistemler sayesinde kurtulmalarını sağlar. Çünkü yaymışlardır. Anadolu’ya tespit ediyor ve tüm nesne müdahalelerinin güvenlik daha görünmez ama daha etkin bir korktukları şeylerin rolüne büyük hasar veren Timur yüzde 92’sinden fazlasını önlüyor. Sentry biçimde sağlanabilecek. Bu yeni dönem, belki girmek çocuklara iyi gelir. işgalinden sonra Anadolu halkı Intelligence gibi yeni nesil yapay zekâ de müzeciliğin geleceğini şekillendirecek Kediden korkan bir çocuk kedi Nasrettin Hoca’nın ağzından çözümleri ise müze ortamında yanlış alarmları ve fiziksel sınırları değil izleyici deneyimini rolüne girip “Pıh” diyerek Timur Beg’e taşlamalar yüzde 90’a varan oranlarda azaltarak gölgeler, önceliklendiren bir güvenlik anlayışını başkalarını korkutmaya çalışır. yöneltmişlerdir. yansımalar ve çevresel değişikliklerin neden doğuracak. Kendi hallerine bırakılan Erzurum fıkraları, Temel çocuklar resim yaparak, oyun fıkraları, Nasrettin Hoca Kısa...Kısa...Kısa... oynayarak kendilerini bir kültürünün bir parçasıdır. Tüm Yetişkinler ‘oyun ölçüde sağaltabilirler ancak fıkralar, travma sonrasında buna güvenmemek, önemli üretilen espriler eğlendirici travmalara uğrayan çocukları olmanın yanı sıra tedavi edici modu’nda oyun terapisi almaları için özelliğe de sahiptir. LEGO Türkiye tarafından, 11 konunun uzmanı psikologlara Haziran Dünya Oyun Günü’nde Şerefiye Sarnıcı’nda düzenlenen özel etkinlikte yetişkinler Kaz Dağlarında sanat ve için oyun odaklı bir deneyim sunuldu. doğa buluşması “Önce Oyun, Gerisi Kolay” Kaz Dağlarının doğal Galeati Yayıncılık kampanyası kapsamında Elektronik müzik efsanesi atmosferinde düzenlenen YENİ YENİ düzenlenen gecenin açılışını “Walls Embraced” sergisi, hikâye anlatıcısı Judith Liberman Gezgin Salon Festivali’nde x-ist ve Simurg Inn yaptı ve masal anlatımıyla işbirliğiyle sanatseverlerle Elektronik müziğin ikonik isimlerinden oyunun yetişkinler için buluşuyor. Sergi, 11 çağdaş AIR, 1998 çıkışlı kült albümleri “Moon dönüştürücü gücüne dikkat çekti. sanatçının eserlerini Simurg Safari”nin 25. yılı kapsamında çıktıkları Mekâna özel olarak hazırlanan Inn’in taş duvarlı odalarına, dünya turnesinde ilk kez İstanbul’a görsel deneyim ise tarihi yapının ahşap teraslarına ve ortak geliyor. Nicolas Godin ve Jean-Benoît atmosferinde davetlilere çok alanlarına taşıyarak sanatın Dunckel’den oluşan topluluk, albümü duyulu bir yolculuk yaşattı. galeri sınırlarını aşmasını hedefliyor. baştan sona çalacakları performansla Sergide Ali Bilge Akkaya, Ansen, Aylin 28 Haziran’da +1 Sunar: Gezgin Salon Zaptçıoğlu, Burçin Başar, Merve Atılgan, Festivali’nin ilk gününde sahne alacak. KARGO DAHİL 250 ¨ YERİNE 175 ¨ KARGO DAHİL 350 ¨ YERİNE 250 ¨ Metin Alper Kurt, Murat Palta, Seda Hepsev, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) 2 KİTAP KARGO DAHİL 600 ¨, 425 ¨ YERİNE Serkan Yüksel, Tayfun Gülnar ve Tuba tarafından +1 katkılarıyla Parkorman’da Şamlı’nın çalışmaları yer alıyor. Sanatın düzenlenecek festivalde French 79, ¨ doğayla iç içe sunulduğu bu seçki, mekân ve Slowdive ve NEIL FRANCES gibi 400 eser arasındaki ilişkiyi yeniden yorumluyor. isimler de sahne alacak. Festival programı +90 539 669 60 69 “Walls Embraced” yaz boyunca Simurg ile biletleri www.saloniksv.com ve www. www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 Inn’de ziyaret edilebilir. passo.com.tr adreslerinde.