Katalog

18 MAYIS 2025 3 Büyü dükkânı, Umudun ismi kadın ve sigara osyometri uğruna, iyi başka bir şeyden TOLGA kapsamındaki vazgeçmek, sağlığını feda psikodrama etmek söz konusudur. AYDOĞAN spontane tiyatro Bu noktada yaşamın pek 19 Mayıs Syoluyla tedaviyi çok alanında görülebilecek ve geliştirmeyi bir ikilem karşımıza amaçlar. çıkıyor. İyi bir şeye Psikodramadaki sahip olabilmek için ısınma elinizdeki iyi bir tekniklerinden bir şeyden vazgeçmek. tanesi ise “Büyü Örneğin toplumun Dükkânı” adını mutluluğu için kişinin taşır. Moreno’nun* özgürlüğünden, Ekim 1918’de imzalanan istemeye karar verdim. Yaklaşık bir saat sonra hatta hayatından sosyometri ve Mondros Mütarekesi vizeleri verme talimatı aldım” diye anlatır. Bandırma vazgeçmesi. psikodrama ile İtilaf Devletleri 13 Vapuru’nda 79 kişi yer alır. 23 kişilik müfettişlik PROF. DR. İstediğimiz şeyler konusundaki Kasım’da İstanbul’u işgal heyeti, 25 adet astsubay, er ve erbaş, Sivas’taki 3. ÜSTÜN için paramızı ilk eserinden bu 30eder. Mustafa Kemal Paşa, Kolordu’da görevlendirilen Refet (Bele) Paşa, 25 harcamak, özgür yana ülkemizde DÖKMEN Yıldırım Orduları grup komutanlığının lağv kişilik mürettebat ve beş sivil olarak kayıtlara geçer. bir kadın olabilmek bu alanda çok edilmesiyle aynı gün Adana’dan İstanbul’a varır Samsun’a götürülecek atlar için bile İngilizlerden için sağlığımızı miktarda kitap ve gördüğü manzara karşısında yaveri Cevat vize alınmak zorunda kalınır. ** kaybetmek. İnsan yaşamı kâr- yazıldı. Bana ait “Sosyometri Abbas’a (Gürer) “Geldikleri gibi giderler” der. zarar hesaplarından oluşur. ve Psikodrama” ** adlı kitap, ‘BANDIRMA BATIRILACAK PAŞAM’ Kendisini karşılamaya gelen arkadaşı Rasim Özgür bir kadın olabilmek için bu alanda birçok çalışma Bandırma’nın batırılacağına ilişkin birkaç önemli Ferit’e (Talay) de “İstanbul’a gelmemeliydim. sağlığımızı tehlikeye atmamıza ortaya koyan Deniz Altınay’ın istihbarat Mustafa Kemal Paşa’ya ulaştırılır. Bu Ne yapıp yapıp Anadolu’ya dönmenin çaresine değer mi? Buna karar vermek çalışmaları *** ve Yeşim Taş istihbaratı sağlayanlardan biri Vahdettin’ın kızı bakmalı” diyecektir. İstanbul’da kaldığı altı ay size kalmıştır. Türköz’ün “Büyü Dükkânı” Ulviye Sultan ile evli olan İsmail Hakkı (Okday) boyunca Anadolu hareketi için hazırlık yapar. **** kitabı bu konudaki Bey’dir. Babanzade Fuat Bey’in evindeki davette Kamuoyu oluşturmak için Minber gazetesini örneklerdendir. Yüzbaşı Bennett’in Bandırma’nın batırılacağını çıkarır. Şişli’deki evinde Refet (Bele), Kâzım Büyü dükkânını, bir bilge sarhoşken ağzından kaçırdığını fark ederek emrindeki (Karabekir), İsmet (İnönü) paşalar, Rauf (Orbay) kişi rolünü oynayan yönetici yüzbaşı Çopur Neşet (Bora) Bey’e iletir. O da Mustafa Kemal ve Fethi (Okyar) beylerle bir araya gelerek kurtuluş çareleri arar. işletir. Isınma oyunu sırasında Paşa’ya bu bilgiyi ulaştırır. *** Ayrıca Anadolu’ya silah kaçırmak için gizli teşkilatların temelini de bir oyuncu bu dükkâna Rauf (Orbay) Bey de 16 Mayıs sabahı Şişli’deki eve gelerek bu dönemde atar. gidip istemediği olumsuz aynı istihbaratı paylaşır. Mustafa Kemal Paşa’nın avukat arkadaşı 21 Aralık 1918’de Meclisi Mebusan’ın kapatılmasının ardından bir özelliğini bırakabilir Saadettin Ferit (Talay) ve Berç (Türker) Keresteciyan’dan aldığı Anadolu’ya geçme düşüncesi daha da belirginleşir. Ocak 1919’da ancak karşılığında bir de istihbaratı gizlice verir. Osmanlı Bankası Müdürü Keresteciyan İsmet Paşa ile yaptığı görüşmede verdiği kararı uygulamaya koyar. olumlu özelliğini bırakması ilerleyen aylarda Felah Grubu’nu oluşturan Ekrem (Baydar) ile * Şubat 1919’da Ali Fuat (Cebesoy) ile görüşerek Konya’daki 20. gerekmektedir. Çünkü hayatta Anadolu’ya ilaç ve para gönderilmesine de yardımcı olacaktır. Kolordu’yu Ankara’ya sevk etmesini isteyerek Milli Mücadele’nin her şeyin bir bedeli vardır. Mustafa Kemal aldığı bu istihbaratlardan sonra şunu diyecektir: kalbi olarak Ankara’yı belirler. Çabaları sonucu 29 Nisan 1919 İnsanlar genelde hiçbir olumlu “Bir an düşündüm. Bu dakikada düşmanların elindeydim. günü 9. Ordu müfettişi olarak görevlendirilir. Nutuk’ta “O tarihte özelliklerinden vazgeçemezler. Bana her istediklerini yapamazlar mıydı? Beynimden bir şimşek Genelkurmay’da bulunan ve benim maksadımı bir dereceye kadar geçti: Tutabilirler, sürebilirler, fakat öldürmek! Bunun için beni Bu önemli bir farkındalıktır. sezmiş olan kimselerle görüştüm. Müfettişlik görevini buldular. Karadeniz’in coşkun dalgaları arasında yakalamak lazımdır. Ancak Türköz’ün kitabında bir kişi Yetki konusu ile ilgili talimatı da ben yazdırdım. Hatta Harbiye hatalarla dolu 55 yıllık hayatını benim için artık yakalanmak, tutuklanmak, sürülmek, düşüncelerimi Nazırı Şakir Paşa, talimatı okuduktan sonra imzalamaya çekinmiş” bırakmak ve hatalarını bir yapmaktan alıkonmak, hepsi ölmekle denkti. Hemen karar verdim, diyecektir. Aynı günlerde Genelkurmay Başkanı Cevat (Çobanlı) daha tekrarlamak istemediğini otomobile atlayarak Galata rıhtımına geldim.” Bandırma, 16 Paşa’nın “Bir şey mi yapacaksınız” sorusuna “Evet paşam, bir şey belirtir. Bilge kabul eder Mayıs’ta, 16.30’da İstanbul’dan hareket eder. Vapur, hareketinden yapacağım” der. ancak bunun karşılığında tüm kısa bir süre sonra işgal güçleri tarafından aranır. Mustafa Kemal İngiliz Yüzbaşı John G. Bennett, Samsun’a gidiş için vize belleğini ister. Müşteri bunu Paşa bu durum karşısında “Biz, Anadolu’ya ne silah ne cephane işlemleriyle ilgilenirken heyetteki rütbeli askerlerin sayısı dikkatini göze alamaz. götürüyoruz; biz ideali ve imanı götürüyoruz!” der. Vapur, 19 çeker ve vizeleri vermek istemez. Bennett anılarında “Listeyi Geçen yüzyılın başlarında Mayıs sabahı Samsun’a ulaşırken o gün Samsun’da atılan o ilk okuyunca Türk ordusunun en faal 35 generaliyle albayının sigara pazarlamacıları kadınlara SİBEL ÜNALAN’IN adım Milli Mücadele’nin de ilk adımı olur. isimlerinin olduğunu gördüm. Listeyi karargâha götürüp talimat yönelik “Açıkça sigara için, BİR RESMİ özgür olun” kampanyası Ankara’da Baştüzel Sanat başlatmışlardı. Galerisi’nde geçtiğimiz Bu tablosuyla ilişkili olarak aylarda düzenlenen sergilerden 71. Sait Faik Hikâye sanatçıyı ve sigara içen birisinde Sibel Ünalan’ın kadınları asla eleştirmiyorum. karışık teknikle yapılmış “Paha Sadece eserde vurgulanan Biçilmez” isimli etkileyici bir ikilem bana büyülü dükkândaki eseri vardı. Kumaşın, ipliğin, Ulviye Armağanı Burçe ikilemi hatırlattığı için bu yazıyı Sultan, Okday ile boyanın kullanıldığı bu esere birlikte. yazdım. Neyi ne karşılığında sigara içen bir kadın fotoğrafı vermeyi göze alabiliriz? Kişisel da yerleştirilmişti. Bu kadın, çıkarlarımız için değerlerimizi galiba açık bir mekânda Bahadır’a verildi ve ülkemizi satmaya değer fütursuzca sigara içmekteydi. mi? Özgür olmak için sigara Kadının bu davranışı kadınlara ürk öykücülüğünün en bağımlısı olmaya değer mi? yönelik baskılara karşı bir prestijli ödüllerinden Sait Yoksa söz konusu iki seçenek meydan okuma, erkek egemen Faik Hikâye Armağanı, bu dışında üçüncü bir yol daha var düzene açıkça karşı çıkma yıl 71. kez sahibini buldu. mı? Sigara bağımlısı olmadan Burçe Bahadır anlamı taşıyordu bence. Çünkü TBurçe Bahadır, İletişim özgür olmayı becerebilir miyiz? erkek egemen toplumda Yayınları’ndan çıkan “Şimdi Dönecek Bunu düşünmeliyiz. Üçüncü erkekler kapalı veya açık İsmail Hakkı Dünya” adlı kitabıyla ödüle layık yol ne olabilir? Okday alanda sigara içebilirler ancak görüldü. Seçici kurul, Bahadır’ın taşra Bu noktada şunu belirtmek kadınların sigara içmeleri ve büyükşehirde kadın olmanın farklı isterim, eseri yapan Sibel hoş görülmez. Eğer bir kadın hallerini özgün ve samimi bir dille Ünalan ve sigara için kadın sigara içecekse hiç olmazsa anlattığı eserini ödüllendirdi. fotoğrafını çeken ağabeyi evinde içmelidir, kamusal Darüşşafaka Cemiyeti, Türkiye İş fotoğraf sanatçısı Oktay alanda içmemelidir. Toplumun Bankası Kültür Yayınları ve Türkiye Ünalan sigara içmemektedirler. bu tavrı kadınlara yapılan İş Bankası işbirliğiyle verilen ödülün Onların üçüncü yolu bu baskılardan bir tanesidir, seçici kurulunda bu yıl Prof. Dr. sanat eseridir bence. Ben de Çıplak Eller (Pınar bir cinsiyet ayırımcılığıdır. Nazan Aksoy, Prof. Seval Şahin, yazar Cemil sigaraya karşıyım ancak en İlkiz), Şehri Terk Erkeklerin büyük çoğunluğu, Kavukçu, gazeteci İhsan Yılmaz, yazar Faruk çok sevdiğim türkülerimizden Rauf Orbay Eden (Hakan hatta kadınların bile bir kısmı Duman, Darüşşafaka Cemiyeti’nden Beşir Özmen birisi ‘Bir ataş ver cigaramı Sarıpolat), Şimdi kadınların kamuya açık yerlerde ve Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı yakayım” türküsüdür. Belki Dönecek Dünya sigara içmelerinden rahatsız Adnan Bali yer aldı. de zamanında sigara içmemi, (Burçe Bahadır) ve olur. 145 kitabın başvurusunun yapıldığı yarışmada isabetli bir tavırla engelleyen Yanımda Kal (Eylem Ata). Bu durumda “Paha Biçilmez” seçici kurul, ön jüri tarafından yapılan anneciğime karşı ufak çapta bir Bu yıl ayrıca ödül tarihinde bir ilk gerçekleşti. adlı tablodaki sigara içen kadın değerlendirme sonucunda belirlenen 11 kitap başkaldırıdır bu müzik tercihim. Armağanın Onursal Jüri Başkanı Doğan Hızlan yapılan baskılara açıkça karşı arasından kazananı belirledi. Bu yazıyı yazmak da benim adına ilk kez verilen “Doğan Hızlan Özel Ödülü”, çıkmakta, bir yasağı fütursuzca Ön jüri tarafından seçilen kitaplar şu şekilde: üçüncü yolum sayılabilir. Derya Sönmez’in Sel Yayıncılık’tan çıkan “Öteki hiçe saymaktadır, özgürlüğünü Abdullah Bey (Merih Günay), Ev Öldü Ben Hayvanlar” kitabına gitti. Seçici kurul, kitabı ilan etmiştir, dik başlıdır yani. Ağaçları Seyrettim (Mustafa Orman), Hadiseler Yüzbaşı “kendi dilini bulmuş ve sağlam kurguya sahip bir Bennett Bu noktaya kadar güzel, şahsen KAYNAKÇA Cereyan Ederken (Elif Derviş), Kırık Rahvan eser” olarak değerlendirdi. * Moreno, J. L. (2022). Kim kadınların toplum baskısına (Semih Öztürk), Onca Günah Varken (İlay Bilgili), Kaynakça: Kalacak? Çev. Ed. B. K. Şimşek. Sait Faik Hikâye Armağanı’nın bu yılki sahibi boyun eğmemelerinden Öteki Hayvanlar (Derya * Alev Coşkun, Soyometrinin Temelleri. Ankara: Burçe Bahadır, 1973 Ankara doğumlu. Ankara yanayım. Fotoğraftaki kadın Sönmez), Sınır (Kerem Samsun’dan Önce Bilim ve Sanat Yayınları. Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi toplum baskısına boyun Işık), Soğan Doğradığın Bilinmeyen 6 Ay İşgal, ** Dökmen, Ü. (2013). Sosyometri mezunu olan Bahadır, belgesel projelerinde metin Hüzün, Hazırlık, eğmemiştir, kendi dışında ve Psikodrama. İstanbul: Remzi yazarı, yapımcı ve yönetmen olarak çalıştı. Cumhuriyet Kitap, Kitabevi. oluşturulmuş kurallara bağımlı İstanbul 2008, s.179- *** Altınay, D. (2015). Sahnede 2016’da TGC Sedat Simavi Ödülü’nü kazanan değildir ancak sigara bağımlısı 182. Yaratıcılık, Spontanite Tiyatrosu. “Refakatçi” belgeselinin yanı sıra, “Deliliğe olmuştur. (En azından bağımlı ** Murat Bardakçı, İstanbul: Epsilon. Zarif Bir Giriş” kitabıyla da 33. Haldun Taner olma ihtimali yüksektir.) Bir Devlet Operasyonu **** Türköz, Y. T. (2025). Büyü Öykü Ödülü’ne değer görüldü. 19 Mayıs, Turkuvaz Burada iyi bir şey kazanmak Dükkânı. İstanbul: Epsilon. 1955’te Sait Faik’in annesi Makbule Abasıyanık Yayıncılık, İstanbul 2019, s.36., 206. tarafından başlatılan armağan, 1964’ten bu İmtiyaz Sahibi: 18 MAYIS 2025 SAYI: 1832 *** Arı İnan, Tarihe yana Darüşşafaka Cemiyeti tarafından veriliyor. CUMHURİYET VAKFI adına Tanıklık Edenler, n Yayın Koordinatörü ALEV COŞKUN 2012’den itibaren Türkiye İş Bankası Kültür DENİZ ÜLKÜTEKİN Çağdaş Yayınları, Genel Yayın Yönetmeni Yayınları da iş birliğiyle sürece dahil oldu. 2025’te n Reklam Genel Müdürü 1997, s.56-58. MİNE ESEN EVSUN SİNEM ALKAN Sorumlu Müdür telif hakları serbest kalmasına rağmen Kültür Fotoğraflar: Osman pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr BETÜL BERİŞE Öndeş arşivi, Türkiye Yayınları, yazarın vasiyetine uygun olarak gelirleri Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Denizcilik İşletmeleri Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışlamayı sürdürüyor. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: (Seyr-i Sefain İdaresi) Derya Sönmez Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın reklam@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611 arşivi.