Katalog

20 NİSAN 2025 3 Çocuk 23 Nisan’ın unutulan Bayramı ve PROF. DR. ÜSTÜN DÖKMEN Ülkü kahramanı Umay ir 23 Nisan ünümüzde 23 Nisan Ulusal sağlar. Şefkat pulu, hediye kartları, rozet Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı satarak kaynak yaratır. Cemiyetin ismi Egemenlik olarak kutladığımız bayram 1935’te “Çocuk Esirgeme Kurumu” olarak ve Çocuk iki anlamı içinde barındırır. değiştirilir. B Bayramı’nı G Birincisi 23 Nisan 1920’de Soyadı Kanunu çıkınca Atatürk kendisine daha kutlayacağız. Bu Ankara’da açılan Büyük Millet Meclisi “Umay” soyadını verir. Kazakça “çocukları yazıda çocuklardan, ile Türk milletinin koruyan ruh” anlamına gelen “Umay” bu çocukların değerinden, temsiliyetini, diğeri ise soyadıyla “Türk çocuklarının koruyucusu” dünyada resmileştirilmiş çocuk bayramını. Bu olur. Ayrıca 1940’ta “Keçiören Çocuk ilk çocuk bayramı olan 23 anlamlı günün “Çocuk Yuvası” yerleşkesi içinde 200 yataklı bir Nisan’dan ve Atatürk’ün Bayramı” olmasının yuva açar ve İnönü tarafından çabaları Ülkü’sünden söz etmek arkasında ise unutulmuş ödüllendirilerek binaya “Umay” adı verilir. istiyorum. Nisan 1929’da ise cemiyetin düzenlediği bir kahraman yatar: “Çocuk Bayramı” bir haftaya yayılarak 30 23 NİSAN’IN ORTAYA ÇIKIŞI KÂĞITÇIBAŞI VE Mehmet Fuat Umay Nisan’a kadar kutlanır. Ankara Palas’taki Mehmet Fuat ÇOCUĞUN DEĞERİ çocuk balosuna Mustafa Kemal Atatürk, (Umay), Tıbbiyeyi Dünyaca tanınmış bir TOLGA Kâzım Özalp, İsmet İnönü katılarak bitirdikten sonra 1908’de sosyal psikolog olan Prof. AYDOĞAN koyun eti fiyatına verilmeleri cemiyete destek verir. Kırklareli’nde yetim Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı’nın konusunda pek çok örnek Yıllar içinde “Milli Hâkimiyet Bayramı” çocukları sahiplenmek araştırmalarından birisi vardır. Azalmış olsa bile cemiyetin düzenlediği “Çocuk Bayramı” için Himayei Etfal Cemiyeti’ni kurar. ülkemizde çocuklara verilen günümüzde bu bakış tarzı ile birlikte kutlanmaya devam eder. 27 Milli Mücadele döneminde Ankara’ya değeri konu alan “Çocuğun devam etmektedir. Ancak Mayıs 1935’te çıkarılan Milli Bayram geçerek Sağlık Bakanlığı ve Kırklareli Değeri” araştırmasıydı. 30 üzülerek söylüyorum erkek ve Genel Tatiller Hakkında Kanun ile 23 milletvekilliği görevlerini üstlenir. Yine yıllık bir süreci kapsayan bu çocuklarını evlatlık verenler Nisan sadece “Milli Hâkimiyet Bayramı” aynı günlerde Mustafa Kemal Paşa, şehit araştırma bir büyükşehirde kemikli koyun eti fiyatını olarak belirtilir. 1981’de ise bayramın adı ve gazi çocuklarının koruma altına alınması ve iki de kırsal bölgede telaffuz etmezler. Kemikli “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk 23 Nisan 1921’de Saruhan Milletvekili amacıyla Himayei Etfal Cemiyeti’nin yürütülmüştür. Başlangıçta koyun eti değerinde olanlar Bayramı” olarak kabul edilerek “çocuk” adı Refik Şevket (İnce) Meclisin açıldığı Ankara’da teşkil edilmesi ister ve bu iş çocuğun değeri aileye sadece kız çocuklarıdır, resmiyete kavuşur. gün olan 23 Nisan’ın bir milli bayram için Mehmet Fuat’ı görevlendirir. Cemiyet, olan ekonomik katkısıyla bunun nedeni de kız olarak kutlanmasını gündeme getirir. 30 Haziran 1921’de Mustafa Kemal’in ölçülüyordu. Çocuk işgücüyle HARİKA ÇOCUK YASASI çocuklarının “mal” olarak İçel Milletvekili Şevki (Göklevent) de himayesinde Ankara’da yapılandırılır ve veya çalışarak aileye maddi Umay yetenekli çocukların yurtdışına algılanmasıdır. (Koyun mal benzer bir teklifte bulunur. Görüşmeler Mehmet Fuat cemiyetin başına geçer. katkıda bulunduğu ölçüde eğitime gönderilmesi için de uğraşır. sayılır.) sonucu “TBMM’nin ilk yevmi küşadı değerli sayılıyordu. 30 yılın 5245 sayılı “Harika Çocuk Yasası” 7 ABD YOLCULUĞU olan 23 Nisan ayadı milliyedendir” sonunda çocuğun aileye DÜNYANIN İLK Temmuz 1948’de çıkarılır ve İdil Biret Cemiyete para toplamak için Mustafa maddesi 2 Mayıs 1921’de kabul edilerek maddi katkısı değil duygusal, ÇOCUK BAYRAMI ile Suna Kan devlet bursuyla yurtdışına Kemal Paşa’nın isteğiyle 21 Mart 1923 23 Nisan’ın bayram olarak kutlanmasına psikolojik katkısı görece daha gönderilir. Ardından yasa genişletilerek Mustafa Kemal Atatürk tarihinde alınan kararla Mehmet Fuat Bey karar verilir. Bayram, ilk defa 23 Nisan önemli sayılmaya başlamıştır. Gülsin Onay, dünyada birçok ilki ABD’ye gönderilir. 7 Nisan 1923’te New 1922’de “Hâkimiyeti Milliye Bayramı” Çocuğun değerinin aileye Selman Ada, gerçekleştirmiştir. Yenilgiye adıyla kutlanır. Himayei York’a ulaşan Mehmet Fuat olan işgücüyle ve maddi Tuluyhan uğrattığı düşmanlarının Etfal binasının önünde hakkında World, Evening katkısıyla nasıl ölçüldüğü Uğurlu, Fazıl annelerine “Anzaklı anneler toplanan çocuklar kortej Post, New York Journal konusunda Kağıtçıbaşı’nın Say gibi birçok gözyaşlarınızı dindiriniz; halinde Meclis’e yürürken gibi gazeteler “Anadolu’da araştırmasında çarpıcı yetenekli sizin çocuklarınız bu harikalar yaratan kutlamalarda Mehmet Fuat örnekler vardır. Burada ben çocuk eğitime topraklarda öldükten sonra Kemalistler’den Amerika’ya çocuklar için yardım toplar. bu konuda kendi kişisel gönderilir. artık bizim de çocuklarımız ilk çıkan kalpaklı misafir” 1923’teki kutlamalarda gözlemlerimden söz etmek Bu isimlerin olmuşlardır” diyerek gönül diye söz eder. çocuklar rozet satarak istiyorum. ortaya çıkışında alıcı, empati kurucu iletiyi Mehmet Fuat, beş ay cemiyete gelir sağlarken İlk kızımız dünyaya Umay’ın gönderen ilk komutandır. kaldığı ABD’de 33 kentte Meclis’teki törenlerin yanı sıra geldiğinde mutluydum, erkek çabaları vardır. Yenilgiye uğrattığı Türklerle buluşarak yaklaşık İstanbul Gülhane Parkı’nda bebek beklentim yoktu. Atatürk’ün düşmanının bayrağını 100 bin dolar toplar. yine çocukların katılımıyla Yurtdışında eğitim görmüş çocukları Ayrıca Columbia Üniversitesi’nde ABD törenler düzenlenir. 1924 kutlamalarında yerde görünce “Bir milletin bir kadın akademisyen koruması için eğitim sistemini inşa eden eğitim bilimci Latife Hanım Himayei Etfal temsilcisi onurunu temsil ediyor, meslektaşım bebeğimizin kız görevlendirdiği Umay kurduğu Çocuk John Dewey’i Türkiye’ye davet eder, olarak çalışmalara destek verir. 23 Nisan kaldırıp topun üzerine koyun” olduğunu öğrenir öğrenmez, Esirgeme Kurumu’nun başkanlığını Washington’da Beyaz Saray’da ABD 1924 tarihli Hâkimiyeti Milliye gazetesi diyen ilk komutandır ve “Üstün sakın şey etme, kız 1950’ye kadar sürdürür ve 1 Temmuz Başkanı Warren G. Harding ile görüşür ve çocuk gününü ön plana çıkarır ve “Bugün çocuklara bayram hediye çocuk iyidir, yaşlılıkta ana 1963’te sessizce aramızdan ayrılır. 29 Temmuz 1923’te Türkiye’ye döner. Yavruların Rozet Bayramıdır” başlığıyla eden ilk dünya lideridir. babaya bakar” dedi. Bu Yaşamını Türk çocuklarına adayan Topladığı paralarla 1926’da Ankara’da halkı cemiyete bağışa davet eder. 23 Nisan 23 Nisan Ulusal Egemenlik önyargılı geleneksel bir Mehmet Fuat Umay’ı saygıyla, minnetle Anafartalar Caddesi üzerine iki bina 1925’ten itibaren 23 Nisan’a “Hamiyeti ve Çocuk Bayramı, Türk bakış tarzıydı. Öncelikle ve özlemle anıyoruz. yaptırır. Birinci ulusal mimari üslubundaki Milliye Bayramı”nın yanı sıra gazetelerde çocuklarına dahası tüm dünya ben kızım olduğu için “şey” bu binalardan biri cemiyete gelir elde “Himayei Etfal Günü”, “Çocuk Günü” ve çocuklarına hediye edilen bir etmiyordum, ikincisi ise etmek için “kira apartmanı” olarak inşa “Çocuk Bayramı” da denilmeye başlar. bayramdır. Bu bayram kısa Kaynakça: kız çocuğu sahibi olmayı edilir. Dönemin ünlü isimlerinden Mimar 1926’nın 23 Nisan’ında Milliyet gazetesi süre önceye kadar tüm dünya - ÖZÇELİK, Mücahit, 23 Nisan Çocuk yaşlılığın sigortası olarak Kemalettin Bey’in tasarladığı binanın “Çocuk Bayramı, Himaye-i Etfal Günü” Bayramı’nın Ortaya Çıkışı ve 1922-1929 Yılları ülkelerinden çocukların görmüyordum. Arasında 23 Nisan Kutlamaları, Gazi Akademik yanındaki idare binası Arif Hikmet Hâkimiyeti Milliye gazetesi ise “23 Nisan ülkemize davet edildiği bir Tüyler ürperten bir ülke Bakış Cilt 5, Sayı 9, 2011. (Koyunoğlu) tarafından tasarlanır. Cadde, Türklerin çocuk günüdür” başlığını atar. çocuk şenliğine dönüşmüştü. gerçeğini de anlatmak - UMAY, M.Fuat, Bir Devrimci Doktorun bu binalar nedeniyle “Çocuk Sarayı Himayei Etfal Cemiyeti aldığı kararla Atatürk, çocuklara, gençlere, Anıları, İş Bankası Kültür Yayınları, 2014. isterim. Annemle babamın Caddesi” olarak da adlandırılır. Aynı 1927’de 23 Nisan’ı “Çocuk Bayramı” askerlere bayramlar hediye - AKIN, Veysi, Bir Devrin Cemiyet Adamı Dr. 15 sene çocukları olmamış, yıl Mehmet Fuat kurban derisi, zekât ve ilan eder. Aynı gün Ankara’da ve çeşitli Fuat Umay, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., etmiştir. 23 Nisan Bayramı, Ankara’da bir kız çocuğunu fitre gelirlerinin cemiyete bağışlanmasını illerdeki 93 şubesinde yardım toplanır. 23 2000. Cumhuriyeti müjdeleyen bir evlat edinmek istemişler, demokrasi bayramıdır. bir gecekondu semtinde altı BERRIN KARADENZI v Stephen King’in romanı yaşlarında bir kız bulmuşlar, ÜLKÜ berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr niyetleri nüfuslarına geçirip tiyatro sahnesinde Atatürk bir memleketlisi evlat edinmek, okutmakmış. erilim ve psikolojik dram türünün ustası olan küçük Ülkü’yü evlat Annem o sırada hem Kültür rotası GStephen King’in klasikleşmiş eseri “Misery”, edinmişti. Ülkü onun öğretmen hem avukatmış, tiyatro sahnesine taşınıyor. Kayhan Berkin’in manevi kızıydı. Gençliğimde disiplinli bir insandı, bence Konserden tiyatroya, sinemadan sergiye, yönettiği, Cansel Elçin, Sedef Akalın ve Uğur Atatürk’ün çocukları sevdiği kızlarını rahatlıkla okutup kültür sanat dünyasında Baran’ın sahnede olduğu oyun 24 Nisan’da için böyle davrandığını üniversiteyi bitirtebilirdi. Son Ankara Yenimahalle Dört Mevsim Tiyatrosu’nda. öne çıkan etkinlikler... düşünmüştüm ancak anda annem babama, zaten okudukça ve düşündükçe kızını vermeye razı olan bunun tam olarak böyle çocuğun babasına para teklif v Çocuk Şenliği’nde v Retrospektif: ş Sanat Kibele olmadığını anladım etmesini söylemiş. Babam İSanat Galerisi etkinlikler ücretsiz! sanırım. Atatürk sadece Rahmi adamcağıza para isteyip ülkemizin çocuk sevdiği için değil istemediğini sormuş, o da Aksungur BB Şehir en önemli toplumun gözünde değeri “Olur beyim, kızı tartalım kaç İTiyatroları’nın bu yıl heykeltıraşlarından düşük olan kız çocuklarının kilo gelirse kemikli koyun eti 39’uncusunu düzenlediği Rahmi değerini vurgulamak için fiyatına para verin” demiş. “Çocuk Şenliği” bugün Aksungur’un Ülkü’nün elinden tutmuştur. Onun bu önerisi annemi ve başlıyor. Şenlik boyunca Retrospektif Atatürk, kızının (manevi babamı çok rahatsız etmiş, v Marilyn Manson çocuk oyunları, fotoğraf sergisine kızının) elinden tutup ciddi adeta mideleri bulanmış, sergileri, müzik ve düş ev sahipliği İstanbul’a geliyor toplantılara giden ilk ve “Bu çocuk çok yanlış bir dünyasının iç içe geçtiği yapıyor. Mekân, son dünya lideridir. Bunu ortamda büyümüş, bu yaştan ünyanın en sansasyonel atölyeler düzenlenecek. çevre ve ölçek yapan başka lider yoktur. O sonra onu düzeltemeyiz” Drock yıldızlarından Etkinliğe katılım ücretsiz. ilişkisini temel dönemdeki Türk babaların demişler, evlat edinmekten Marilyn Manson, “One alarak gündelik vazgeçmişler. Keşke zihinlerine yer eden kızının Assassination Under God nesneler, elinden tutup sokağa çıkan, alsalarmış, iki yıl sonra ben Tour” kapsamında İstanbul’a canlı varlıklar toplantıya giden baba dünyaya gelmişim, bir ablam geliyor. 3 Eylül Salı akşamı ve mitolojik figürüydü. Ülkü bir tesadüf olurdu. Bonus Parkorman’da öğelerden değildi. Kız çocuklarının kemikli yapılacak konserin biletleri esinlenen yarın satışa çıkıyor. Aksungur’un 70’ten fazla İmtiyaz Sahibi: 20 NİSAN 2025 SAYI: 1828 kurmacadan belgesele yılın CUMHURİYET VAKFI adına heykeli ve v Gelecek Kısa n Yayın Koordinatörü ALEV COŞKUN öne çıkan 17 kısa filmi ve çizimleri DENİZ ÜLKÜTEKİN Genel Yayın Yönetmeni stanbul Modern Sinema, Türk yönetmenlerini 24-27 Nisan n Reklam Genel Müdürü sanatseverlerle MİNE ESEN EVSUN SİNEM ALKAN Sorumlu Müdür İTuborg AŞ’nin katkılarıyla tarihleri arasında izleyiciyle buluşuyor. pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr BETÜL BERİŞE hazırladığı nisan ayı programında buluşturacak. Ayrıntılı program, Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. Türkiye’den kısa filmlere İstanbul Modern Sinema internet Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@ yer veriyor. “Gelecek Kısa”, sitesinde. Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611