Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 OCAK 2025
4
AY’A SEYAHAT
Büyük savaşın kaotik ve
ölüm kokan ortamını çok
Siyah beyaz
iyi resmeden “Şişli Kız”
insan öyküleri eşliğinde
yaşamda kalma
BAŞAK BIÇAK
becerilerini ve ahlakı
basakbicak
bir dehşet masalı
@gmail.com
sorguluyor.
evresi karartılmış bir ekranın
ortasında yer alan siyah beyaz
yüzler... Dehşet içinde, korku dolu
gözlerle bize bakıyor. İfadelerindeki
Ç
acı, yüzlerindeki buruşuklukları daha
da artırmış; bir süre sonra iç içe geçmeye
başladıkça Frederikke Hoffmeier’ın notaları
kulaklarımızı daha da tırmalar duruma
geliyor. Edward Munch’ın “Çığlık”ı ya da
Dr. Caligari’nin “Muayenehanesi”nin (1920)
Cesare’ının bakışları gibi bir uğursuzluğun
alameti bu yüzler. Dışavurumcu sinemanın
izleri çerçeveden sızarak daha ilk andan
bir kasvetin habercisi ise onları yeniden
ruhunuzu kaygıyla kaplıyor.
gördüğümüz ilk an Karoline’in kötülükle
Magnus von Horn’un, “Şişli Kız”ının (The
yüzleşmesinin peşi sıra gerçekleşiyor ve bu
Girl with The Needle) bu çarpık yüzlerle bezeli
çarpık yüzler, tümüyle çarpık bir masalın,
öndeyişinin, birazdan anlatmaya başlayacağı
çarpık bir ahlakın ve en önemlisi çarpık
öykünün grotesk ortamıyla bir göbek bağı var.
toplum dinamiklerinin kadınları sürüklediği
Çünkü ölümü çağrıştıran bu yüzler, Birinci
koşulların simgesine dönüşüyor.
Dünya Savaşı’nın hemen bitimine konumlanan,
Magnus von Horn, kurguladığı
ölümün her yerde kol gezdiği -dolayısıyla
dünyayla elbette Dagmar’ı anlamaya
karakterleri için normalleştirildiği- bir dünyada
çalışmıyor ancak ona yardım edenlerin
ifadesizmiş gibi görünen suratların altında
yatanlar... Baş karakteri Karoline’in, kalın içinde bulunduğu durumu açıklamaya
kaşları, iri gözleri ve yarı açık dudaklarıyla uğraşıyor. Karoline’i
çoğu zaman donuk biçimde çevresine bakınan
anlamaya çalışmıyor ama
yüz ifadesi veya eşinin, savaşta deforme olan
onun içine düştüğü
PUANIM: 8/10
yüzü nedeniyle bir sirk ucubesi olmak zorunda
durumda içgüdüleriyle
kalmasının bir yansıması. “Şişli Kız”da
hareket edişini
ölümün keskin kokusu, yüksek kontrastlı bir
tüm çıplaklığıyla
kalınca içine düştüğü sefalet daha da katlanıyor. ve davranışı, bir
monokromla birlikte ilk andan ekranın her
resmediyor.
İşte burada filmin ismindeki şiş devreye giriyor savaş döneminde
köşesine siniyor ve bu kokuyu aldığınızda,
Kuşkusuz
yaşamaya
ve kamuya açık bir hamamda kurtulmaya
izlemekte olduğunuz dramayı, tüm bedeninizde
her ikisi de
çalışan bir
çalıştığı gebeliği, “L’Evenement”da (2021)
bir ürpertiyle seyretmeye başlıyorsunuz. Puslu
acımasız bir
“kurbanın”
izlediğimiz kadar rahatsız edici bir sahnenin
sokaklar, çamur kaplı yollar, ışık-gölge kullanımı
dünyanın, biri
sonunda “şeker kaplı bir umutla” karşılaşıyor. tepkilerini
ve açılarla da bu boğucu ortam katlanıyor.
kurban diğeri
ve bir anda
Bir şekerci dükkânının sahibi Dagmar (Trine
cani iki kadını.
YARDIMIN BEDELİ
zenginlik uğruna
Dyrholm), dükkânın arkasında planladığı
Ancak Karoline’e
sinsice hareket
Filmin ölümle göbek bağına gelince... yasadışı evlat edindirme organizasyonuyla
usulca eklenen o belli
eden, zalimleşen,
Danimarkalı seri katil Dagmar Overbye’ın gerçek “insanlara yardım ettiğini” söyleyerek Karoline’e
belirsiz geçirgenlik,
yeri geldiğinde
hikâyesine dayanan anlatı, merkezine Karoline
adeta can simidi atıyor. Ancak bu yardımın
filmin rahatsız ediciliğini
suça ilişkin ahlaki
(Vic Carmen Sonne) isimli genç bir kadını
boyutları ve bedelleri, Karoline’nin hayatını
katlıyor. Neticede öyle gibi
sınırlarını gevşetebilen
yerleştiriyor. Karoline, tarafsız Danimarka’da
içinden çıkılmaz bir kabusa çeviriyor.
görünse de “Şişli Kız”, salt
bir karakterin yankılarını
Alman ordularına üniforma dikmekle yükümlü
SİLİKLEŞEN AHLAK kadın olmak üzerine bir film
görüyoruz. Bunların her
bir fabrikada işçi, eşi orduda ve uzun zamandır
değil. Savaşın silikleştirdiği ahlak, ölümün
Bu noktada Karoline’in seçimlerinin,
haber alamadığı için onun öldüğüne inanıyor. biri içgüdüsel ve vahşi. Bu nedenle Sonne’nin
seçimlerinin sonuçlarıyla yüzleşme halinin ve sıradanlaşması, insanın hayatta kalma içgüdüsü
Haftalardır ödeyemediği kirası yüzünden performansı da bir o kadar yabani ve hayatta
onda oluşan dönüşümün nedenleri anlaşılabilir üzerine temalarla yüklü. İnsan olmak üzerine
odasından atıldığı ve yardıma muhtaç kaldığı kalmaya çalışan bir yırtıcı gibi nefes kesici.
bir dönemde, bir parça kurnazca hareket ederek görünse de bütününde seyircide yarattığı şokun Hatta filmin girizgâhında gördüğümüz o yüzler her anlatı gibi tam da bu yüzden, dehşet verici.
giriştiği ilişkinin sonunda bir de üzerine hamile etkisi çok büyük. Çünkü karakterin her kararı nasıl ki filmin ve karakterin üzerine çullanacak Şişli Kız’ı, MUBI Türkiye’de izleyebilirsiniz.
Asla vazgeçme
onfor alanında kalma kavramı insan bırakmayı düşündü. Zaten favori değildi ve yenilse
YAŞAM
doğasında önemli bir yer tutar. Ancak kimsenin umurunda olmazdı. O an, bir gün önce
GÜNLÜĞÜ
yaşamın getirdiği şartlarla bu alanın televizyonda izlediği Çin’de yaşanan olaylar
içinde kalabilmek tartışılır duruma gözünün önüne geldi.
K gelmiştir. Gerek günlük yaşamda Kökenlerinde Çin’le derin bağlantılar olan
gerekse iş yaşamında risk almaya gerek olmayan Chang’in ebeveynleri Tayvanlı göçmen bir çiftti.
tercihlerde bulunmak tatlı gözükse de gelişmek,
Özellikle babasını derinden üzen gelişmelerde
ilerlemek ve farklılaşmak için bu alandan da
hükümet, ülkede başlayan protestocuları
çıkmak da gereklidir.
engellemek için Pekin’e yüz binlerce asker
Bu uğurda düş kırıklıkları yaşanabileceği, rezil
göndermişti. Silahsız protestocuların tankların
olunabileceği ve asla başarılamayacağını bilmekse
Tiananmen Meydanı’na girmesini engellemeye
ÖMÜR
insanın önündeki en büyük engeldir. Ancak yaşam
çalıştığı 4 Haziran’da işler çığırından çıkmış ve
TANYEL
günlüğümüze geçmiş bazı olaylara baktığımız
ordu ölümcül güç kullanmıştı. Olaylar sonucu
zaman gördüğümüz örnekler bu rahatlık alanını
resmi açıklama olmadığı için kaç kişinin yaşamını
bize tekrar düşündürmektedir. Tıpkı 1989 yılında
yitirdiği bilinmiyor ancak sayının birkaç yüz ile
Paris’deki bir tenis kortunda yaşananlar gibi.
birkaç bin arasında olduğu düşünülüyor.
5 Haziran 1989’da Fransa Açık’ta Ivan Lendl sıradan
MÜCADELEYİ BIRAKMADI
sayılabilecek bir maça başlıyordu. Lendl o dönem dünyanın bir
İnsanların çoğu umudunu yitirdiğinde çabalamayı bırakır
Chang’in bunu izlerken kafasında beliren düşünce ise kesindi.
numarasıydı ve son beş yılın üçünde şampiyonluk kazanmıştı.
ve konfor alanına dönmeyi ister. Oysa başarmak tam da o Soydaşlarının mücadelesindeki azmi ve çabasının kendi tenis
Çek tenisçinin karşısında ise
maçı ile kıyaslanamaz olduğunu
henüz 17 yaşında kariyerinin
anda verilecek “pes etmeme” kararında gizlidir.
düşündü. Buna, kendince de olsa
başında olan ve toprak zemine
bir destek vermesi gerektiğini
yeni yeni alışan Michael Chang
hissetti. Yaralanıyorlar, ölüyorlar
vardı. 185 cm’lik deve karşı
ama mücadeleyi bırakmıyorlardı.
Chang’inki adeta David’e
Genç raket sonrasında o
karşı Goliath mücadelesi gibi
anki durumunu şu sözlerle
gözüküyordu.
özetleyecekti: “Oyunu o an
İkili birkaç yıl önce de
Galeati Yayıncılık
bırakabilirdim ama bırakırsam,
karşılaşmıştı. Lendl, tişörtü
YENİ
her seferinde aynı zorluklarda yine
bile terlemeden kazandığı maç
bırakacaktım. Mesele oraya çıkıp
sonrası Change’a akıl vermeyi
maçı kazanmaya çalışmak değil oraya çıkıp mümkünse maçı
de ihmal etmemişti. Ona söyledikleri genç sporcunun zihninden
bitirmeye çalışmaktı.”
çıkmamıştı. “Seni bugün neden yendim biliyor musun?”
Sonunda Lendl’in onun zayıf karnı olarak gördüğü servis
diyerek devam etmişti, ”Beni zorlayacak ve yenecek hiçbir
şey yapmadın. Servisin kötü, ikinci servisin kötü. Ne zaman atışlarında yaptığı bazı şaşırtıcı hamlelerle önce skoru eşitledi
oynasak seni aynı oyunla yenerim”. sonra da öne geçerek maçı aldı. Chang’in sonraki maçlarda
Chang üzüntüye kapılacağı yerde çalışmalarını artırarak da galibiyet serisi devam etti ve son beş yıl içinde teklerde bir
bir yıl boyunca özellikle servis antremanları yaptı, tekniğini Grand Slam kazanmayı başarabilen ilk Amerikalı erkek tenisçi
geliştirdi. Paris’te en azından biraz daha iyisini yapabileceğini oldu.
Chang’in yaşadığı tabii ki azmin bir zaferidir. Ancak o
düşünüyordu. Bir süre sonra karşısına yeniden rakip olarak
konfor alanının dışına çıkmış ve değişikliği, gelişmeyi ancak
Lendl çıktı. Seyircilerin sonucundan emin olduğu maçta
bu sayede yaşayabileceğini görmüştür. Alışkanlıkların pek çok
nitekim ilk iki seti Lendl rahatlıkla aldı.
KARGO DAHİL 400 ¨ YERİNE
faydası olsa da bizi tutsak edenleri, bakış açımızı daraltanları
Chang mücadeleyi bırakmadı ve durumu beraberliğe
ayıklayamadığımız sürece ne gelişmek mümkündür ne de
getirebildi. Ne var ki geçen üç saatlik sürede gücü tükenmiş ve
¨
325
bitkin düşmüştü. Lendl hâlâ kortta parkta yürüyüşe çıkmış gibi bizi daha mutlu edebilecek şeylere ulaşmak. Mucit Thomas
gezerken o bolca su içip muz yiyerek fiziksel kondisyonunu Edison bunu “Hayattaki başarısızlıkların çoğu, pes ettiklerinde
+90 539 669 60 69
toparlamaya çalışıyordu. Artık adım atmak bile ızdırap verici başarıya ne kadar yakın olduklarını fark edemeyen insanlardan
www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017
bir duruma dönüşmüştü. Konfor alanına dönmeyi, oyunu kaynaklanır” olarak tanımlamıştır.
otanyel@yahoo.com