Katalog

24 2lye 023 3 Mikrobiyomların bedenimiz için önemi her yeni keşifle biraz daha artıyor ÇEDES Asıl patron kim? çağdaş mı? talyan hekim Girolamo Fracastoro 1546 yılında “mikrop teorisi”ni ortaya İmamların, din adamlarının ve bazı attığı zaman gözle görülemeyen canlılar hastalık etkeni olarak ilk “seçilmiş” abi, ablaların öğrencilerin İkez tanımlanmış oluyordu. Yüzyıllar karşısına çıkacağı ÇEDES Projesi ciddi geçtikçe bedenimize girmek için uygun fırsatı bekleyen, girdiği zaman da bünyeyi perişan soruları beraberinde getiriyor. eden bu organizmaları keşfetmek ve altetmek için çabalar çoğaldı. EDES çağdaş mı? Hayır. ÇEDES’in 19. yüzyılda insan sağlığına bütüncül bir çağdaş bir toplumu yüzyıllarca geriye yaklaşım benimsenmeye başlamıştı. Özellikle götürme ihtimali yüksektir. Niçin? sindirim sistemine önem verildi. Çünkü ÇBu soruyu ÇEDES’in kendi içindeki olumlu duyguları çelişkilerini belirterek cevaplamaya uyandırma işinden çalışacağız. Önce ÇEDES’in ne olduğuna mikrobiyomumuz buradan çıkan bakalım. yaŞam bilişsel yapımızı da sinir uçlarının etkilemektedir. GÜnl ÜĞÜ ÇedeS nedİR? sorumlu olduğu ÇEDES 2022’de 2023’te uzaya çıkmaya, düşünülüyordu. Öte değerlendirilmeye başladı. Ülsere yol açan Anne vajinası da mikrobiyoma sahiptir. Ay’a gitmeye karar vermiş bir ülkenin -yani yandan sağlıksız bakteri gibi zarar verici olmasa bile pek çok Sezaryenle doğan bebeklerde obezite, astım, beslenme olumsuz ülkemizin- 2023’te ulaştığı noktayı özetleyen mikroorganizma bağırsaklarımızda alerji ve bağışıklık yetersizlikleri riskinde duygulara yol açarak bir projedir. ÇEDES’in açılımı, “Çevreme bulunuyordu. Derimizde de görülen artış vajina florası ile bebeğin Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum” zararlı sonuçlar farklı türde pek çoğu bizimle etkileşmemesine bağlanıyordu. şeklindedir, teknolojik gelişmeye yol açacak bir doğurabiliyordu. beraberdi. Ancak en dikkat 2000’lerin başında dönemin özelliğe sahip değildir, ÇEDES’le Ay’a gidilmez. Kalp olumlu çekeni sindirim sistemimizdi. modasıyla bebeklerini kimseye duygularla, mideyse ÇEDES adlı projenin görünen amacı bilime öm Ür 1992 yılında Bocci, sindirim öptürmeyen, dokundurtmayan, olumsuz duygularla sevdalı, kültüre meraklı ve duyarlı, milli, tanyel sistemi mikrobiyotasının izin verdikleri kişileri el yıkama ilişkilendirilmişti. ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlere yani floranın önemini ve ve sterilizasyon küründen Bir tiksinti veya bağlı öğrenciler yetiştirmektir. Bu amacı rolünü tanımlamak için geçirmeden bebeğin yanına endişe belirtisi gerçekleştirmek için okullarda imamlar, “ihmal edilmiş insan organı” yanaştırmayan anneler, bir habitat olarak kusma bu bağlantının bir kanıtı olarak vaizler, din adamları ve onların yanı sıra -nasıl terimini ortaya oluşumunun önüne geçtiklerinin gösteriliyordu. seçilecekleri belli olmayan- seçilmiş bazı abiler attı. Evet, burada farkında değillerdi. Yüzyılın sonlarına doğru ise ve ablalar görev alacaklardır. ayrı bir yaşam Mikrobiyota yaşla ve çevre bağırsaklarda bazı bakterilerin dönüyordu. 1998’de koşulları ile değişime uğrar. Batılı ÇedeS’Le İLGİLİ SoRu İşAReTLeRİ olabileceği düşünülmeye Girolamo f racastoro Michael Gershon, toplumların florasının antibiyotiklere, . Bugüne kadar MEB’de başlandı. Bunu getiren “mikrop teorisi” ile “İkinci Beyin” adlı gıdalara ve iklim koşullarına bilemediği canlıları 1sadece öğretmenlik kavram ise “oto- popüler bir bilim kitabı tahminleriyle göre doğu toplumlarından farklar sertifikası olan kişiler zehirlenme” yani kendi tanımlayan ilk kişiydi. ile hem yıllarca dillere gösterdiği ortaya kondu. Ancak aynı öğretmenlik yapabildiler. kendine zehirlenme pelesenk olacak bir toplumdaki iki kişinin bile florası Din dersi öğretmenlerinin teorisiyidi. Gıdalar terimi ilk kez kullanıyor hem de mikroorganiza türü ve sayısı açısından farklılık bile bu sertifikayı almaları bedende fazla buradaki mikroorganizmaların gösteriyor. Buna karşın floranın özellikle zorunluydu. ÇEDES’te kalınca çürüyor ve sırf sindirim sistemini değil tüm de ailemizle belli süre sonra benzer yapıya görev alacak din mikrop üretiyorlardı. yaşamı nasıl yönlendirdiğinden bürünmesi mikrobiyom işlev bozukluğu ile Günümüzde moda adamlarından öğretmenlik mikrobiyom: söz ediyordu. ilişkilendirilebilecek tip 2 diyabet, obezite, o nlar mı sizin olan sağlıklı gıdalar sertifikası istenmeyeceği Pro. Df r. üzerinizde “Mikrobiyom” terimi ise bilişsel bozukluklar riskinde olumlu ya da konusunda söylemler anlaşılmaktadır. Hatta yoksa siz mi Üst Ün 2001 yılında Amerikalı Nobel olumsuz değişimlere yol açıyor. ise ilk kez ön öğrencilerin karşısına onların? Ödüllü mikrobiyolog Joshua Dökmen Bedenimize sırf bizle yaşamakla plana çıkmıştı. çıkarılacak abiler ve ablalar Ledeberg tarafından ilk kez kalmayıp vitamin ve mineral gibi bazı Öncülüğünü yapan muhtemelen üniversite ortaya koyuldu. Araştırmalar maddeleri üreten ve işleyen, istenmeyen isimse liberal teoloji diplomasına bile sahip olmayacaklardır. Bu şaşırtıcı bulguları beraberinde mikroorganizmalara karşı savaşarak onların akımının savunucu durumda okullarımızdaki öğretmenlik sertifikası getiriyordu. Yetişkin insan bizi hasta etmesini önlemek gibi pek çok olan ve hayatının büyük zorunluğu tamamen kaldırılacak mı? bedeni, insan hücrelerinden işlevi olan bu yaşam topluluğu ile ilgili kısmını öjeni (insan ırkının . ÇEDES’LE bilime sevdalı öğrenciler 10 kat fazla mikrobiyal hücre bilgilerimiz halen emekleme aşamasında. ıslahı) kavramına adamış 2yetiştirilecekmiş. İyi de milli eğitim içermekteydi ve bu mikrobiyota Floramızı geliştiren prebiyotik ve probiyotik bir isimdi. Kurutulmuş mısır gevreğini teşkilatımız bugüne kadar zaten bunu büyük ölçüde sindirim sistemindeydi. gibi gıda ve takviyelere bilimsel bakış ise ortaya çıkararak önce Amerika’nın sonra tüm yapmaya çalışmadı mı? MEB’miz, fen bilgisi Bu durum “Mikroorganizmalar mı bizim yarattıkları ticari heyecan nedeniyle bir dünyanın kahvaltı geleneğini değiştiren bu kişi öğretmenlerimiz bilime sevdalı öğrenciler üstümüzde yaşıyor yoksa bizim hücrelerimiz parça örselenmiştir. Mikrobiyomunuz mu John Harvey Kellog’du. yetiştirmeyi başaramadılar da din adamlarımız mi onların arasına yerleşmiş?” gibi felsefi ve sizi, siz mi onu yönetiyorsunuz tartışması mı bu işi başaracaklar? İkİncİ beynİn doğuşu ilmi tartışmayı getirdi. Mikroorganizmaların sürerken eskilerin dediği gibi “Bu pilav daha . ÇEDES’te sözü edilen bilimden ne bedene bu şekilde yerleşimine Mikroskobun keşfiyle devir de değişiyordu. çok su kaldırır.” 3kastediliyor, akli ilimler mi, nakli ilimler Hastalık nedeni mikroorganizmalar bakteri, “kolonizasyon” adı verildi. İlgi çekici olan mi? Eğer akli ilimler kastediliyorsa bu konuda ise bunların çoğunun sistemimizin sağlıklı virüs, mantar gibi farklı türlerde tanımlanarak din görevlilerin işlevi olamaz. Eğer nakli Kaynakça; devam etmesi için kilit rolü olmalarıydı. sınıflandırılmaya başlandı. Ülser hastalığından • Singh S. J Lab Physicians. 2015 Jul-Dec; 7(2): 73–74. ilimlerden söz edilecekse bunun için zaten Tipik örnek ise doğarken steril olan bir bir mikroorganizmanın sorumlu olduğunun • Dominguez-Bello B. Nat Med. 2016 Mar; 22(3): okullarımızda din dersleri vardır. Sonuçta bebeğin kolonize olmasının önemiydi. 1980’lerde keşfiyle iç organlar daha dikkatli 250–253. ÇEDES her iki durumda da gereksizdir. . ÇEDES kapsamında çevreye duyarlı 4öğrenciler yetiştirilecekmiş. Bu iddia Salyangozlar yapıları sayesinde hem anne olabilirler hem de baba kendi içinde çelişkilidir. Ya çevreye bilinçli hale gelen öğrenciler Akbelen Ormanı’nı veya Kaz Dağları’nı korumaya kalkışırlarsa ne yaparız? Maden aramak için on binlerce ağaç, çevre bilinci olan vatandaşlara rağmen Hermafrodit bir aşk resmen kesilirken “ÇEDES’le çevre bilinci olan öğrenciler yetiştireceğiz” demek bir çelişki ebrik ederim, baba Kendi soyunu sürdürmek için başkasına akıp gitmeye başlar. kaan olmuyor mu? Yoksa çevre konusu bir oldunuz! Ve de gereksinim duymamak kulağa hoş gelse Birbirlerinin kokusunu mika kamuflaj mı? anne!” dedi hemşire de başka bir eş bulmak genetik çeşitliliğini içlerine çekerler, tadına . Şu an okullarımızdaki müfredatlardan doğumhanenin kapısında zenginleştirir. O yüzden salyangozlar hemen bakarlar ve bu böyle 5evrim konusu ötelenmiş bulunuyor. Artık “Tbekleyen salyangoza. kendi kabuklarına çekilmezler, gözleri hâlâ saatler boyu sürüp kuram olmaktan çıkıp bilimsel bir gerçek Eğer sizi bu salyangoz kadar şaşırtmayı dışardadır (kelimenin tam anlamıyla). gider! Ta ki salyangozlardan biri aşk okunu olan evrimi müfredattan çıkaran sistemin başarabildiysem salyangozların ihtiras dolu İki salyangoz karşılaştığında her şey çıkarana kadar... “Öğrencileri bilim sevdalı yapma” amacı ne aşk yaşamlarını mercek tutmamız gerekiyor romantik başlar ancak ilk bakışta aşk Aşk okunu kİm ÇıkARA cAk? kadar samimi? Yoksa din görevlileri, net bir demektir! denen bir şey onların dünyasında yoktur. Mum ışığında başlayan bu romantik şekilde evrimi (tekâmülü) anlatan Mukaddime’yi Öncelikle salyangozların hermafrodit Bunun nedeniyse salyangozların görme buluşma yerini adeta bir kafes savaşına ve Marifetname’yi mi okutacaklar? olduklarını bilmeli ve bu garip kelimenin kabiliyetlerinin çok düşük olması. bırakır. Her iki salyangozda aşk okları . Okullarımızda din adamları fen bilimlerini anlamını idrak etmeliyiz. Kelimenin kökeni Gözlerinde mercek olsa da bu merceği ile birbirini vurmaya çalışır. Çoğu zaman 6anlatırken din derslerine de fizik, kimya, Yunan mitolojisinde yer alan iki Tanrı’dan odaklanmasını sağlayacak kasları ıskalasalar da hedefi tutturana kadar devam biyoloji öğretmenleri girebilecek mi? Din geliyor; Hermes, haberleşme tanrısı, ve gelişmemiştir. Yani salyangozlar otomatik ederler. Neden mi? Çünkü salyangoz adamlarının çevreden, pozitif bilime her konuda Afrodit hepimizin bildiği gibi aşk tanrıçası. odağı olmayan bir kamera gibidirler. dünyasında kimse anne olmak istemez. bilgilerinin olduğunu düşünüyorsak, tarih Her ikisi de doğan çocuklarının ismine Karşılarındakini görebilmek için dokunaçları Latince adı “gypsobelum” olan kalsiyum veya fizik öğretmenlerinin de din konusunda kendi babalarınınkini vermek istemişler, üzerinde bulunan gözlerini yukarı aşağı karbonattan yapılmış bu aşk okları diğer bilgilerinin bulunduğunu düşünmemiz hır çıkmış (burası şaka, her dediğimi oynatır dururlar. Canım iyi görmeseler ne salyangoza isabet ettiğinde vurulan ciddiye almamakta fayda var). Sonuç olur, aşk dediğin en iyi dokunarak yaşanır! gerekmez mi? salyangozun fizyolojisi değişir. Okun olarak isimlerini birleştirerek Hermafrodit Bulanık bir görüntü ve havada uçuşan aşk Sonuçta, yukarıdaki sorulara mantıklı cevaplar üzerindeki hormonlar spermleri öldüren koymuşlar. Bir efsaneye göre bir su perisi molekülleri derken ilk dokunuş gerçekleşir. gelmezse ÇEDES’in kendi içinde tutarsız enzimleri durdurur ve vurulan salyangoz olan Salmakis, Hermafrodit’e aşık olur ve Dokunaçlardan biri diğer salyangozun olduğunu, asıl amacının, öne sürülen amaçtan hamile kalır. Vurulmayan salyangoz ise tanrılara onları aynı bedende buluşturması tenini hafifçe okşar. Derken farklı olduğunu bilimsel laikliğe, çağdaş bedenine aldığı spermleri etkisiz hale için yalvarır. Duası kabul olur diğer dokunaç daha düşünceye, felsefi sorgulamaya aykırı bir proje getirerek işin kolayına kaçar, yani baba ve hem erkek hem dişi üreme cesur bir hamle olduğunu söyleyebiliriz. olmayı seçer. organları bulunan bir canlıya yapar. Başlangıçta Peki aşk oku ile vurulan salyangozlara ne dönüşürler. ürkek olan olur? Yapılan bir araştırmaya göre vurulan Biyolojide ise hermafrodit salyangoz da salyangozlar yüzde 25 daha az yaşıyorlar. Ayrıca kendi kendilerini dölleyebilen, bu dokunuşlara İmtiyaz Sahibi: 24 EYLüL 2023 SAYI: 1747 n Yayın Koordinatörü yumurtlama kapasiteleri azalıyor ve çiftleşmeye CUMHURİYET VAKFI adına dENİz üLKüTEKİN hem dişi hem de karşı koyamaz, ALEV COŞKUN olan ilgilerini kaybediyorlar. Tam bir trajedi! İşte n Sayfa Tasarım erkek üreme kendisini Genel Yayın Yönetmeni EMİNE BİLGET bu yüzden diyorum: Salyangozlar dünyasında organlarına romantizmin MİNE EsEN n Reklam Genel Müdürü Sorumlu Müdür kimse anne olmak istemiyor. pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr sahip canlılara akışına bırakır. EsRA BOzOK AsLAN YILdIz Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın verilen ortak Derken tenleri Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. isimdir. birbiri üzerinde No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 Kaynakça No:11A/41 Bahçelievler İstanbul dağıtım: Turkuvaz hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@ https://doi.org/10.1098/rspb.2014.3063 Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611 otanyel@yahoo.com bir D ilim bilim birdilimbilim lü