Katalog

kendini yok sayan bağımlı ilişki İlişkide bağlılık, kişinin kendi yaşamını sürdürürken sev- gililerin ilişkisini sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmesidir. Çiftler kendilerini iyi ve huzurlu hissederler, birbirlerinin zevklerine, sevdiği, hoşlandığı şeylere saygı duyar ve birbir- lerinin özgürlüklerini kısıtlamazlar. Bağımlı ilişkideyse kişi kendi istek ve gereksinimlerini yok sayarak karşı tarafın isteklerini, düşüncelerini ve mutlulu- ğunu her şeyin önünde tutar ve karşısındaki kişiyi yaşamı- nın odak noktası yapar. Tek başına karar vermekte zorlanır, tek kaldığında kendisini çaresiz ve mutsuz hisseder. 31 TEMMUZ 2022 4 Kimi sonsuz mutluluğu arıyor kimi sonu gelmiş ilişkisinden vazgeçemiyor. Yaşam sevincinizi ve enerjinizi yok eden bu ilişkilerden Farkına var Simay kurtulmak ise durumun farkına g özener ve yü Zleş Zehirli varıp yüzleşmekle mümkün... simay.gozener@ cumhuriyet.com.tr ugün pek çok insan “kusursuz Sonsuza kadar yalnız kal- ilişki”nin peşinde. Sevgi, saygı ve maktan korkma, sizi sevecek karşılıklı anlayış diye çıkılan yolda başka birini bulamama endi- mutluluğu ararken kısa zamanda hem ilişkiden şesi, çevreniz tarafından yar- Bkişiler hem de ilişkiler yıpranıyor. Peki, gılanma ve başarısız olarak al- gerçekten “mükemmel” ilişki mümkün mü? “Yal- gılanma kaygısı, nereye gide- nızlık korkusu”, tek taraflı özveri, çocuklukta ya- ceğini ve ne yapacağını bile- şanan sarsıntılar ve çağdaş dünyanın dayattığı stres meme korkusu, tek başınıza ilişkileri nasıl etkiliyor? Çoğu kişinin ilişkisinde hayatta kalamayacağınız dü- kurtulmak görmediği veya görmezden geldiği sorunları, çö- şüncesi, alıştığınız güvenliği ve züm yollarını, ilişkiler için yapılabilecekleri Uz- rahatlığı kaybetme gibi kor- man Klinik Psikolog Jülide Başoğlu anlattı. kular nedeniyle toksik ilişki- de kalmaya devam edebilirsi- niz. farkındalık ve yüzleşme toksik ilişkiden kurtulmanın mümkün en önemli adımıdır. Benlik say- gınızı güçlendirin ve kendinizi sevmeyi öğrenin. ilişkilerin çoğu ‘toksik’ Toksik yani zehirli bir ilişkidey- seniz, genellikle özveride bulu- nan taraf siz olursunuz. Partneriniz- le sağlıklı iletişim kuramazsınız; öf- ke krizleri, yoğun duygusal patla- malara sürekli maruz kalırsınız. Bir şeylerin yanlış olduğunu hissedersi- niz ama tam olarak neyin yanlış ol- duğunu bilmediğiniz için çözüm de üretemezsiniz. Kendinizi genellik- le suçlu konumda bulursunuz. Kar- şınızdaki kişinin yanlış yaptığını dü- şündüğünüz şey birden sizin hatanı- Jülide za dönüşür ve zamanla özgüveniniz Başoğlu de olumsuz etkilenir. Partneriniz si- ze karşı saygısız, aşağılayıcı, eleş- tirel ve istismarcı davranıyor, sözlü veya fiziksel şiddet uyguluyorsa ya- şadığınız ilişki “toksik” yani zehir- yÖnlendirme ve istismar li bir ilişkidir. Toplumun büyük ço- Borderline kişilik bozukluğuna sahip bireyler makta zorluk çekerler. Bu nedenle partneriyle sağ- ğunluğu yalnız kalmamak adına ve- ya bulunduğu durumun farkında ol- bağlanma duygusuyla ilgili ciddi sorunlar yaşar. lıklı iletişim kurması ve ilişkiyi sürdürmesi çok Bu kişiler gerçek veya hayali bir terk edilmeden zordur. Çünkü ilişki kişinin kendi istekleri doğrul- madığından bu tür ilişkilere devam ediyor. Bugün her üç kadından biri- kaçınmak için aşırı çaba harcayabilirler. Narsisis- tusunda ilerler. Bu kişilerin partnerlerini manipüle tik kişilik bozukluğu olan bireylerdeyse aşırı dere- ve istismar edip kendi memnuniyetleri için kullan- nin toksik bir ilişkide olduğunu öne süren araştırmalar da mevcut. cede beğenilme isteği vardır ve duygudaşlık kur- ma eğiliminde olmaları ilişkiyi olumsuz etkiler. Sığınmacılar kentin dokusunu yok etti Aurasını yitiren bir kent: İstanbul ünyanın en güzel kentle- Her kentin kendine özgü kimliği ve rinden biri İstanbul, hat- aurası vardır. Bir kentin yerlileri o ka- ta en güzeli. Sokaklarında rakteri, kimliği ve o aurayı kendi kişi- Ddolaşırken zaman tünelin- liklerinde, kentle etkileşimlerinde ve de yolculuğa çıkmış gibi hissedersiniz. yaşam biçimlerinde yansıtırlar. İstan- Her bir sokağı, semti başka bir zama- bullularsa sığınmacı istilası karşısında nın öyküsünü anlatır. Her açıdan ayrı kentin girmiş olduğu kaotik karakte- güzeldir boğaz manzarasını seyrediş. re bürünmeye başladılar. Yüz ifadele- Her köşeden ayrı şiir dokunur yüreği- rine yansıyan mutsuzluktan, gerginlik- Dijital teknolojiler sanatı özgürleştirirken bazı soru işaretleri de yaratıyor nize ve ayrı şarkı ses verir kulaklarını- ten bu kaotik durumu anlamak müm- za. Evde birkaç saat geçirmeye kalktı- kün. Hayat pahalılığının ve alım gü- ğınızda her köşesinden size seslenişini cünün düşüşünün bunda büyük etki- duyar gibi olursunuz İstanbul’un. Ko- si var, ancak bir kentin kitlesel düzey- şarsınız dayanamayıp çağırışlara... de sığınmacı istilasına uğramasının da NFT’de karbon ayak izi bütün bu sorunlardaki rolü görmezden Peki ya şimdi? gelinemez. Ayrıca bunca ekonomik sı- Bütün bunlar mazide kaldı. Şimdi- kıntı varken kentin kaynaklarının sı- ripto sanatın ve lonlarının hışmına enerji miktarı ortalama bir ABD ailesinin lerde bir göçmen ve sığınmacı kenti ğınmacılarla katlanan nüfusa dağılımı NFT’lerin 2021 Mart uğramadan sanatları- sekiz günde harcadığı elektrik miktarına; haline geldi İstanbul. Mel- da ayrı bir sorun. 1 6 milyon temle karışık tatlı çağrışın ayındaki sanatçı nı milyonlarla buluş- yıllık toplam Ethereum karbon ayak izi ise nüfuslu bir kentin birkaç yıl yerini kavga ve gürültü al- Beeple’ın “Everydays turabileceği ve bunu Yeni Zelanda’nın yıllık karbon ayak izine içerisinde neredeyse iki katı- dı. İstiklal Caddesi’nde ge- na yaklaşan nüfusu taşımak K-The First 5000 Days” yaparken de kiralarını eşit. Veya Bitcoin madenciliği için kulla- zintiye çıkmayı aklınızdan zorunda bırakılması kentteki yapıtının satışından sonra zirve nok- ödeyebilecekleri, da- nılan elektrik oranı tüm Hollanda’nın kul- bile geçirmeyin. Çıktığınız yaşama ilişkin her tür planla- tasını yaşadığı düşünülse de geç- ha önce karşılaşılma- landığı enerjiden daha fazla olarak saptan- an acayip bir kalabalıkla bir mayı krize sürükler. Bu kri- tiğimiz yazdan beri tam bir NFT mış, bir ortam yarattı dı. Tahminlere göre 100 yapıtlık bir çalış- yerlere sürüklenirsiniz ve zin yansımalarını da kentliler devrimi gerçekleştiğini söyleyebi- NFT’ler. manın NFT üzerinden satılması 10 tonun bir an önce o gürültü, pa- etkili bir biçimde hissediyor- Serra Fırsat eşitliği sağla- üzerinde karbondioksit salınımına neden liriz. Eylül ayında, adını daha çok tırtıdan kurtulmaya çalışır- lar. Asgari ücretin 5 bin 400 Banksy veya Van Gogh satışlarının yarak uygun bir sanat oluyor. Bu oran da Avrupa Birliği’nde sa- r odoplu nazife sınız. Bu sürükleniş, ken- lira olduğu yerde, kiraların dünyası sunan NFT sis- nayi ve ticaret kolları yüzünden gerçekle- basında yer almasıyla duyduğumuz, serra.rodoplu tin kontrolden çıktığının en güngör 20 bin liraya dayanmasında Christie’s Müzayede Evi’nde ger- temlerinin bu güzel ya- şen karbon salınımı dahil, kişi başına yıllık @gmail.com önemli kanıtlarından. kent nüfusuna plansızca ek- nı kadar yaşadığımız olarak atmosfere salınan ortalama karbon- çekleşen “With No Time Like Pre- Sahiller de aynı durum- lenen bu kitlelerin de etkisi- sent” isimli müzayedede Bored Ape dünyaya zarar veren ka- dioksitten fazla bir miktara denk geliyor. da. Üsküdar, Beşiktaş, Eminönü, Or- nin olduğunu düşünmek gerekiyor. ranlık bir yüzü de var. Geleneksel anlamda yapıtı izleyiciyle ve CryptoPunks işleri milyon dola- taköy, Arnavutköy, Moda vs. her yer Kültür, sanat ve turizm merkezi Kripto paraların ve NFT’lerin varlıklarını buluşturma süreçlerine baktığımızda ser- ra alıcı buldu. Suriyeli, Afgan sığınmacılarla dolu. olan İstanbul bugün kent sakinlerinin sürdürebilmeleri için çok fazla miktarlarda giler, müzayede evleri, özel seçkiler ve Kültürün, sanatın ve turizmin merkezi kaçıp kendilerini kurtarmaya çalıştığı, sanatta devrim elektrik tüketen bilgisayarların blockcha- sanat fuarlarının özellikle ulaşım, taşı- İstanbul şimdilerde sığınmacılar ken- ülkeye döviz akışı sağlayan turistlerin NFT ve blockchain (blok zincir) sis- inleri ayakta tutması gerekiyor; blok zin- macılık, enerji ve malzeme gibi pek çok tine döndü. Cadde ve sokaklarında ge- yerine kentin sokaklarını yoksullukla temlerinin en olumlu yanı, önceleri ki- cirler ve dolayısıyla her bir NFT’yi oluş- tüketim kalemi varken, dijital dünya san- zinirken Osmanlı’ya, Roma’ya ve He- savaşan göçmenlerin doldurduğu, ger- mi karar vericiler! tarafından neyin sa- turmak ve aktarmak için harcanan enerji ki daha temiz bir alternatif gibi bir izle- lenistik dönemlere yolculuk yaptığı- ginliğin ve şiddetin eksik olmadığı tu- nat olup neyin sanat olmadığına karar iklim krizi üzerine olumsuz etkiler yaratı- nim uyandırıyor. Aslında NFT’lerin çev- mız kentte şimdilerde kendimizi ge- haf bir yer haline geldi. verilirken artık kimsenin böyle bir ka- yor. Örneğin, CryptoArt.wtf adlı internet reye olan maliyetini düşünerek sanatı- çicilerin, yersiz yurtsuz bırakılmış yı- Bir yerde huzur kaçmışsa orada kül- rar yetkisinin olamaması. NFT, genelde ğınların kaygılı koşturmaları içerisine sitesi NFT eserlerin karbon ayak izini he- nı bu yollarla paylaşmayı tercih etme- tür ve sanattan da eser kalmamıştır. İs- sıkışıp kalmış gibi hissediyoruz. Yurt- bağlantılarla, görünürlükle ilerleyen sa- saplıyor. Siteye göre “Coronavirus” adlı yen birçok sanatçı var. Ancak bütün bu tanbul bu yanıyla da ne yazık ki bir larından uzaklaştırılmış, kimliksiz bı- kimlik ve aura yitim tehlikesi altında- nat dünyasına devrim niteliğinde bir ba- yapıtın üretim sürecinde 192 kilowatt saat tartışmalar; geleneksel zeminden dijital rakılmışların uğrak yeri haline gelen dır. Çözümse kentin bir an önce sığın- kış açısı getirdi ve sanat kavramı üzeri- enerji harcandı. Enerji tüketimini günlük dünyaya geçmeye başlayan sanat dünya- bir kentin aurasını yitirmeye başlama- macı kitlelerden arındırılması ve kendi ne önemli adımlar atılmasına sebep ol- yaşamdaki tüketimle karşılaştırdığımızda, sının dönüşümü karbon nötr ve yeşil çö- sına tanıklık etmekse içler acısı. özüne dönmesinin sağlanmasıdır. du. Bu nedenden on binlerce bağımsız Ethereum Enerji Tüketim İndeksine göre zümlere yönelik gelişmelerin olacağını ve genç sanatçının, galeriler ve sergi sa- sadece bir Ethereum işleminin tükettiği da vaat etmekte. Güven, say Gı, tatmin ilişkilerdeki mutsuzluğun temelinde maalesef güvensizlik, iletişimsizlik ve pasif agresif tavır- lar yatıyor. Çiftler konuşmak yerine, imada bu- lunup karşı tarafın anlamasını sağlamaya yöne- lik hareketlerle anlaşılmayı bekliyor ama bu du- ‘beni çok ü Züyorsun’ rum çoğunlukla ters etki yaratıyor. ilişkinin gü- ven, saygı ve tatmin içerisinde devam edebil- Söz geçirmek, uslu durmalarını sağlamak mesi için bir diğer önemli konu ise partnerleri- veya dediklerini yaptırmak için aileler çocuk- nin kendi cinsel sınırlarını belirlemesi ve karşılık- larını suçluluk duygusuyla ve korkutularak bü- lı olarak bunların farkında olması. yütüyorlar. “Bunu yapmazsan hasta olurum”, “yaramazlıklarınla çok üzüyorsun” gibi çocuk- ta travma yaratacak konuşmalarla suçluluk duygusunun temellerini atmış oluyorlar. Bu ağır suçluluk duygusunun altında ezilen çocuk büyüdükçe yaptığı her hatadan dolayı kend-i ni suçlar, yaptığı her şeyin hata olduğunu dü- şünmeye başlar. yetişkin olduğunda da iliş- kilerinde sürekli onaylanma ve takdir edilme gereksinimi hisseder, gerçek sevginin nasıl ol- ması gerektiğini bilmediği için de istismar içe- ren ilişkilere girme olasılıkları fazladır. mükemmel çiFt olabilir mi? Günümüzde birlikteliklerin kısa sürmesinin en büyük nedenlerinden biri çaba harcamak yerine “ilk görüşte âşık olmalıyım”, “daha mükemmeli- ni yaşayabilirim” gibi düşüncelerden kaynakla- nıyor ama “mükemmel ilişki” diye bir kavram ne yazık ki hiçbir zaman olmadı. Pek çok insan mutluluğu bir varış noktası ola- rak görmeye başladı ve içinde bulunduğu ilişki- ye emek vermek ve tadını çıkarmak yerine, na- sıl bulacaklarına ilişkin hiçbir fikri olmadan ola - ğanüstü bir mutluluğun peşinden koşarak yaşı- yor. Mutlu ve sağlıklı ilişkiler aranarak bulun- maz; zamanla, iki tarafın emek vermesiyle kuru- lur. Mutluluk, hayata bakış açımızla ilgilidir. Çizgi atla S