Katalog

? 3 NİSAN 2022 2 Çocuğun okul öncesi eğitimi için birbirinden farklı birçok yaklaşım var De örit Dne işisel far- Uzay beş kındalık aylık oldu. üzerine ya- Montessori mi pılan çalış- Biz şimdiden K malar son eğitim yaşamını yıllarda giderek arttı ve gö- rünen o ki artmaya da devam planlamaya başladık. edecek. İçsel farkındalık yol- Çocuğun okul öncesi eğitimine culuğuna çıkan birçok in- san benzer dertlerle boğuşu- yönelik birbirinden farklı Waldorf mu yor. Sıkışmışlık hissi, yalnız- yaklaşımları araştırdım. Fakat lık, yetersizlik ve tükenmişlik. Tüm bunlar için modern yaşa- asıl olanın izleyerek değil, mın bizden götürdükleri diye- kendi uygulayarak bir şey biliriz. Telafi çabalarının ba- şında ise bedene odaklanmak öğrenmesi olduğuna geliyor. Yoga, pilates, dans te- karar verdim. geleneksel mi rapisi ve daha birçok disiplin insanların bedenleriyle bütün- leşmesi amacına yönelik ça- lışmalar ortaya koyuyor. Peki, rici rehber olacağı bir eğitimi öngören Daşil D ç i insanlık neden tekrar bedeniy- bu sistemde, çocukları birbirleriyle ya- le iletişim kurmaya çalışıyor? rıştırmamak, doğayla iç içe olmak gi- bebe 101 Az önce sözünü ettiğimiz bi öğeler vurgulanıyor [2]. Ben zaten “modern” sorunlar bir yana, farkına bile varmadan uygulamışım ğlum beş aylık olup ha- aydınlanma ve sanayi devri- bu yaklaşımı. Bir zamanlar çocuklara fiften bilinçlenmeye baş- mi sonrası oluşan otomasyo- verdiğim yaratıcı yazarlık eğitimlerin- na yönelik beden politikala- ladıkça biz de bebek ba- den birinde, sınıfa “bana öğretmenim rı ve yazılı metnin bir otorite kımında bir aşama öteye demeyin, burada hepimiz eşitiz” diye haline gelmesiyle “sözün” gü- O geçip zihinsel gelişimi giriyordum söze. Hepimiz birer lakap cünün artması, bedeni sıkış- için hangi yol izlenmeli sorunsalı sevi- buluyorduk kendimize. Benimki ma- tıran etkenlerden belki de en yesine geldik. Tabii ki öncesinde de ay önemlileri. lum: Şatşat... Herkes yeni isimlerini ay bilişsel gelişimini izliyorduk. He- HHH bir kâğıda yazıp göğsüne yapıştırıyor- nüz bir aylık bile olmadan gözleriyle Bugünlerde siyasi arenada du. Sonra başlıyorduk yazmaya... bizi takip etmeye başlayınca çoğu an- sıkça dillendirilen “beden di- nenin aymazlığına düşüp “Bir dahi do- li ne anlatıyor” sorusu da yi- ges Dön Üş ğurdum” dedim. ne bu sıkışmışlığın satır ara- Montessori, Waldorf, Reggio Emi- - Çocuğunuz dahi mi? Ne güzel… larına gizlenmiş ifadeleri ara- lia ve niceleri… Farklı eğitim me- Ne yapıyor? ma çabası olsa gerek. Tabii ki totları izleyen pek çok okul mevcut. - Efendim, gözleriyle bizi takip edi- söz konusu, siyaset gibi mil- Hepsinin çıkış noktasını yapıcı ve öz- yor. yonlarca insanı ilgilendiren bir gürlükçü bulsam da ne yazık ki günü- - Anlıyorum… alan olunca en küçük ayrıntı- müzde ve toplumumuzda çoğu ebe- O da bir şey mi! Daha doğduğu gün ların peşine düşmek fazlasıyla veyn sömürü yöntemine dönüşmüş başını havada tutabiliyordu. O zaman anlamlı. Biz de soralım, beden durumda. Ezbercilikten kaçan ve pra- diliniz ne anlatıyor? da “Aha! Bekle bizi olimpiyatlar” de- tiğe dayanan uygulamacı eğitimin kır- HHH miştim. sala gidildikçe arttığı kolayca tahmin Konuşurken elinizi ağzını- Elbette çocuğumun büyük ihtimal- edilebilir. Hatta annesi babası köy- za götürmenizden karşınızda- le sıradan olduğunu ve onu başka ço- de büyümüş biri olarak, köydeki ço- kini dinlerken başınızı elinizin cuklarla asla yarıştırmamam gerekti- cukluğun, izlemekten ziyade yapa- üzerine koymanıza, ellerinizin ğini biliyorum. Hatta sıradanlığın hu- rak geçtiğini biliyorum. Ben de ne za- duruşundan yüz mimiklerinize zur kapısının anahtarlarından biri ol- kadar her hareketin bir anlamı man köye gitsem bir yapma silsilesi- duğunun da farkındayım. Bu yüzden var. Bu anlamlar, az önce bah- nin içinde buluyorum kendimi. her ne kadar içten içe kimi konularda settiğimiz sıkışmışlığın içinde Neticede ben de yapmamız gereke- çok yetenekli olmasını dilesem de asıl bedeninizin saklayamadığı dı- nin biraz geleneksele dönmek oldu- mutluluğu, ortalama yetilere sahip ola- şa vurumlar olarak ortaya çıkı- ğuna karar verdim. Zaten içgüdüler- rak bulma ihtimali daha yüksek oldu- yor. Elbette bunu avantaja çe- le, çocukla yaşanan etkileşimle ve bi- ğundan bu isteğimi bastırıyorum. An- virenler de var. Bedenin kul- raz da zekayla bulunuyor eğitimde en cak insan ufak bir parıltı gördüğünde lanımına ve karşısındaki kişi doğru akım. Fikir almak için araştır- bile kendi kendine heyecanlanıyor iş- veya topluluğun zihinsel du- makta elbette fayda var, ama en güze- te. Daniel Wegner’in, Dostoyevski’nin rumuna hâkim olanlar için el li tüm bu süreci bir çocuk gibi oyun “Bir kutup ayısını düşünmemeye ça- hareketleri, yüz mimikleri ve olarak görmek, anı yaşayıp, o sıra- tüm beden otorite ve güç sağ- lışın. Göreceksiniz ki o lanetli şey her da oyunun bir parçası olmak bence. lamak için bir anahtar. an aklınıza gelecek” sözünden yola çı- gürlükçü bir eğitim süreci tasarlayan geldi: “Ohoo Montessori’nin modası Uzay’ın da kendi istekleri olan bir bi- HHH karak yaptığı deney gibi. Ama dert de- bir yaklaşım Montessori [1]. Hele bir çoktan geçti. Yeni akımlar var!” Ta- rey olduğunu daima göz önünde bu- Bu hafta sizin için bedeni- ğil… Kutup ayısını kafamın içinde tut- de Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, rihçesine çalışmamıştım elbette. Biraz lundurarak, eğitmeden oynayarak ve mizle olan ilişkimizin tarih- tuğum sürece kimseye bir zararı yok. Google’ın kurucu ortakları Larry Pa- araştırınca gerçekten de hiç de yeni ol- birlikte bir şeyler yaparak geçireceği- sel sürecini ele aldık, bunu ya- ge ve Sergey Brin gibi etkileyici ör- madığını gördüm. 1870’de İtalya’da miz günler hayal ediyorum. parken 20. yüzyılın kendi- e snk e ve ögz Ülr Üçk Ü si unutulmuş, ama çalışmala- nekleri olunca neden böylesine popü- doğmuş Maria Montessori’nin buldu- Şimdiye kadar elimizden gelenin en rı hâlâ büyük bir esin kaynağı ler olduğunu kestirebilmek hiç de güç ğu bir eğitim metodu. 1800’lerin sonu! iyisini yapmaya çabalayarak Uzay’ı ismi Georgi Gürciyev’e uğra- değil. Genellikle anaokulu seviyesin- Eh Türkiye’de ana akımı yaklaşımlar- yedirmiş, içirmiş… Pardon sadece dık. Ayrıca bedenin yansıttık- de karşımıza çıkıyor bu kelime. He- da biraz geriden geliyorduk. içirmiş… Oynatmış, uyutmuştuk iyi larıyla ilgili ipuçlarını da bu- nüz beş aylık bebeğin okulunu seçti- de… Artık fiziksel ihtiyaçları gereğin- labilirsiniz, kim bilir belki siz lı aktiarfrlenafrtel KAYNAKÇA ğimiz filan yok tabii ki. Ona karşı, ev- ce karşılamak yetmiyor, işin daha da de çevrenize baktığınızda be- [1] Montessori, M., Hunt, J.M., & deki tutumumuz için ilgileniyorum bu Peki başka akımlar neymiş di- zor kısmı geliyordu. denin anlattıklarıyla ilgili daha Valsiner, J. (2014). The Montessori konuyla. Çünkü sıfır yaşından itiba- ye bakınca Waldorf dikkatimi çek- Son dönemin popüler akımlarından fazla ayrıntı fark edebilirsiniz. Method (1st ed.). Routledge. https://doi. ren başlıyor Montessori eğitimi. Örne- ti. O da pek yeni sayılmaz ya, 1919’da Montessori geldi tabii ilk olarak ak- Hepinize keyifli okumalar... org/10.4324/9781315133225 ğin beş duyusuna hitap eden oyuncak- Almanya’da bulunmuş bir eğitim yak- lıma. Her çocuğun farklı bir öğren- [2] Kotaman, H. (2009). Rudolf Ste- lar ve oyunlar gibi… laşımı. Klasik eğitim anlayışlarından me hızı ve yetisi olduğunu göz önü- iner ve Waldorf Okulu. Yüzüncü Yıl D Üzi kl Üint ne alarak çocukların kendi becerileri- Ben, Montessori mi, geleneksel mi farklı olarak, çocuğu merkeze koyan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. [email protected] ne ve ilgi alanlarına göre esnek ve öz- ikilemindeyken aydınlanma ablamdan ve öğretmenin otorite değil yol göste- Haziran 2009. Cilt:V1, Sayı:I, 174-194 Galeati Yayıncılık Canımız ne isterse... Çocukların sanatsal üretime yaklaşımını ve heyecanını Ük abr MÜj De yetişkinlerle yakalamak zor. Farklı yaş gruplarıyla düzenlediğim iki atölyede yaşadığım deneyimle, büyümenin yaratıcı istekten neler götürdüğünü size anlatayım. KARGO DAHİL 40 ¨ KARGO DAHİL 28 ¨ eçen günlerde, çocuklarla ve yetiş- kinlerle toplam üç saatlik “Canı- mız Ne İsterse” adlı bir sanat atöl- yesi yaptım. Erkenden gidip atöl- Gyemi hazırladım. Kahvemi aldım, fonda Bach açtım. Masaya akıllarına gele- cek tüm sanat materyallerini koydum. Baş- lık tutan aileler, ormanda hayvanlarla yürü- önünden geçemedi çünkü ilerleyemedi. Son- ladım heyecanla beklemeye. Tam zamanın- yen çocuklar, salıncaklı bulutlar... Sonuçlar ra onlara, çocuklarla yaşadığım deneyimden da tam on çocuk geldi. Hepsi bambaşka mil- tek kelimeyle muazzamdı! Hayran kalma- bahsettim. Üzmek değil, onların fark etmele- liyetlerden ve benzer yaştalar. Fransız res- mak elde değildi. Elbette benim enerjimi de riydi niyetim. Nasıl göründüklerini birinin on- sam Henri Matisse hakkında konuşmaya katladı bu atölye. lara söylemesi gerekiyordu. Aşırı dürüst dav- KARGO DAHİL 40 ¨ KARGO DAHİL 45 ¨ başladık, konu Dali’ye geldi sonra da Pab- Keyifli bir meyve arası verip bu kez yetiş- ranmam belki minicik ukalaca görünsede ge- lo derken, gelin biz bu ressamları bir kenara 4 KİTAP, KARGO DAHİL 153 ¨ YERİNE kinlerle olan atölyeme hazırlık yaptım. Masa, nelde çok etkili oldu. Bir silkelendiler. Men- bırakıp kendimiz olarak “‘Canımız ne ister- malzeme, müzik, kahve ve bekleyiş... Derken tal ve fiziksel olarak oyun oynamaya başla- se’ onu yapalım mı” diye sordum. bizim büyük çocuklar belirdi. Zaman dolması- dık. Sonra gülmeye sonra da “canımız ne is- ¨ “Yeeeeeeeee!!!!” diye yanıtladılar ve baş- 135 na rağmen sekiz kişi beklenirken önce iki kişi, terse” onu üretmeye! ladılar sanki dünden planlanmışçasına çiz- on beş dakika sonra iki kişi daha, yarım saat Haftanın “her yaştan” görevi: Johann Se- meye, üretmeye, tasarlamaya, birleştirme- sonra ise bir kişi geldi. Belli ki çocuklar ka- bastian Bach eşliğinde “canımız ne isterse” +90 539 669 60 69 ye, kesmeye, boyamaya ve oynamaya. Orta- dar heyecan duymuyorlardı ya da zamanında çizmek, uydurmak, oynamak ve yaratmak. www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 ya çıkan eserlerin hepsi ama istisnasız hepsi gelmeyecek kadar öncelikleri arasına koyma- Hoş geldin özgürce üretmek! mutlu eserlerdi. Elma toplayan çocuklar, ba- @kubramujde mışlardı. Çocuklarla konuştuğumuz konunun ek en elekelen eleb