Katalog

13 MART 2022 5 Kadının çilesi Erkeklerin yazdığı tarihte kadının yeri yoktur. Bilim adamı yerine bilim insanı demeye bile daha yeni başladık. Bu düzende kadının çilesi saymakla bitmez. na inandırmışlardır. Einstein’ın ilimizde “çi- le” kelimesi bir- dediği gibi bir önyargıyı parça- lamak atomu parçalamaktan da- kaç anlama ge- liyor. “Çile çek- ha zordur. (Belgeseller, bu bü- yük dehanın bile ilk eşine yöne- Dmek” denildiğin- de öncelikle, sıkıntıya, zahme- lik ön yarısını yok edemediğini göstermektedir.) Toplumun ka- te girmek kastediliyor. Eskiden dervişler yemeyi ve su içmeyi dınlara ilişkin önyargılarına bir- kaç örnek: azaltarak, çilehane denilen tec- rit odalarında kırk gün inzivaya a nn E TORB ma ı? çekilirlerdi. Ülkemizde bazı kayınvalide- Çile kelimesinin bir başka an- ler gelinlerine, “Gelin senin bu lamı ise şu: Yünden veya ben- çocuk üzerinde ne hakkın var? zeri maddeden yapılmış iplikle- Sen bir torbaydın, silkeledin at- rin oluşturduğu deme- tın. Babasının oğlu o” te “çile” adı verilir. Ukrayna-Rusya savaşı sanal dünyada da devam ediyor derler. Çoğunlukla karma- Nasıl ortaya çıkmış- şık olan çileyi bir kişi sa kırsal kültürümüz- kollarına geçirir, ge- de kadının lakabı, ya- nelde kadın olan ikin- rı şaka, yarı ciddî ka- ci kişi ise çiledeki ip- şık düşmanıdır. Hâşâ; liği yumak şeklin- Savaş evinize zaten yetersiz besle- de sarar. Bu durumda nen, hamileyken top- aklıma, “Acaba yu- rak yiyen kadınlarımı- mak sarmak, yün ör- Rp O . f dR . zın kaşıklarında gözü- mek bir eziyet oldu- ÜSTÜ n müz olmamalıdır. ğu için mi karmaşık Öd K m En d En İz Ayrıca dünyada bu- yün demetlerine ‘çile’ gün pek çok kadın, adı verilmiştir” soru- ÜLKÜTEKİn birtakım zihinsel beceriler açı- su geliyor. gelecek sından erkeklerin kadınlar- ÖRg Ü çİLE m İ? dan üstün olduğuna inanmakta- Aslında bir şeyler örmek, dır. Araştırmalara göre bu görüş usya ve Ukrayna arasında- Karadeniz’in karşı kıyısı günlerdir silah sesleri ve patlamalarla dinlendiricidir, keyif vericidir, doğru değildir. ki savaşta sıcak çatışma- kişinin koordinasyon sistemini yankılanıyor. Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın bir başka boyutu ların, hava saldırılarının, Kadının çİLESİ güçlendirir; bazı eğitim sistem- zırhlı araç manevralarının ise dünyaya yayılmış durumda. Belki okyanustaki ıssız bir ada, belki Daha birkaç yüzyıl öncesin- lerinde öğrenciye örgü ördürü- R ve haritadaki değişiklik- de Avrupalı denizciler, kazara lür. Ancak ikinci sınıf insan sa- de bir yazılım firmasındaki bilgisayar... Siber savaşçılar düşmanlarının lerin oluşturduğu gündemde, pek de fark gemiye binmiş kadınları, uğur- yılan, eğitimine önem verilme- dijital ağlarını hasara uğratmak için çalışıyor. Bugün hayatınızı çok edilmeyen başka bir savaş, şiddetle devam suz oldukları gerekçesiyle de- yen, eve kapatılan ve tüm ev iş- ediyor: Siber savaş! nize atarlardı. Kimi toplumlar- etkilemiyor gibi görünse de siber savaş yakın gelecekte evlerinizi ve lerinin sorumlusu ilân edilen Kısa süre önce, tarihte belki de ilk kez ta- da ise “Kadının sırtından sopa, kadınlar için yün örmek, keyif kentlerdeki yaşamı felce uğratacak bir tehdit içeriyor. nık olduğumuz üzere, Ukrayna’da Rusya’yı karnından sıpa eksik olmamalı” olmaktan çıkmış, eziyete dönü- hedef almak için bir hacker grubu oluşturul- denmiştir. şen bir uğraş olmuştur. Belki şusuna yöneltmeye başladığı siber atak- mesinin sebeplerinden birisi, dijital dün- du. Telegram’daki Ukrayna’nın Bilişim Tek- Kadının çilesi saymakla bit- de kadın olmak bir çile olduğu lar, Ukrayna’da 2013’te halk hareketlerine yada saldırıların herhangi bir devletle iliş- nolojileri Ordusu isimli kanala 230 bin ki- mez. Savaşlar bittiğinde, bir ta- için, yün demetlerine “çile” adı uzanıyor. O günlerde Ukrayna’nın birçok kilendirilmesinin o kadar kolay olmama- şi katıldı ve Ukraynalı yetkililer bu kanal- rafın askerleri tümüyle öldürü- verilmiştir. dijital kamu verisi “Urobros” isimli Rusya sı. Savaş literatürüne son yıllarda kazandı- da saldırılmasını istedikleri Rus hedeflerini lür ya da esir alınır. Böylece sa- kaynaklı virüsten zarar görmüştü. Benzer rılan “vekâlet savaşı” siber alanda her za- paylaşmaya başladı. Kadın nİ ç İ n çİLELİ d İR? kat kalanlar dışında erkekle- saldırılar, 2014’te Rus birlikleri Kırım’a man geçerli bir kavram ve ülke kurumla- İki ülke arasındaki siber savaş hattının, Erkekler de çile çekiyorlar an- rin trajedisi sona ermiş olur. An- girerken, bölgenin Ukrayna ana karasın- rının uğradığı nitelikli bir saldırı serisinin sıcak savaş gibi kısa süre önce gerildiğini cak galiba kadınlar daha fazla cak kadınlar için trajedi bitmez. da bağlantısının kesilmesi ve askeri bilgi ardından, işin ucunda bir başka devletin düşünmek yanlış olur. Gerçekte ve sanal- çekiyorlar. Kadının adı yoktur, Tarihte sıklıkla görüldüğü üze- akışının sekteye uğratılmasında olduğunu iddia etmekle yetiniyor. Öte yan- da yapılan tüm hamleler, yenilikçi bir soyadı ise sabit değildir. re galip gelen tarafın askerle- önemli rol oynamıştı. dan bugünlerde internet dünyasının derin- askeri konseptin yansımaları. Dünya Kadının dilde ve tarihte ye- ri yendikleri düşmanlarının ka- likleriyle ilgilenen analizciler hangi hacker üzerindeki tüm gelişmiş ordular gi- ri yoktur. Erkeğin kalitesini be- dınlarına tecavüz etmişlerdir. BÜy ÜK p Lanın pa Raç Sı grubunun NATO, hangisinin ise Rusya ek- bi, Rusya’nın da askeri stratejiy- lirtmek için “Adam gibi adam”, Asya’da, Afrika’da, Avrupa’da, NATO bünyesinde geçen, yıl seninde savaşa dahil olduğunu inceleyen le siber teknolojiyi bir araya ge- bir şeyin mükemmelliğini vur- Ortadoğu’da, Haçlı Seferleri sı- sonlarında oluşturulan raporlar makaleler kaleme alıyor. Bu makalelere tirme hedefi henüz 2000’li yıl- gulamak için “Adamakıllı” de- rasında, pek çok fetih sonrasın- 2021’in son döneminde Ukrayna’ya göre Anonymous, DdoSecrets, SHDWsec ların ortasında hayata geçiril- riz. Kadını övmek istediğimizde da, II. Dünya Savaşı’nın ardında bağlı kamu kuruluşları ve iletişim ağ- Ukrayna eksenli çalışırken, Freecivilli- meye başlanan bir konsept- ise “Hanım hanımcık” demekle Almanya’da, az önce Bosna’da larına yönelik saldırıların arttığını işa- an ve Sandworm Rusya ile işbirliği içinde ti. Dünyanın en büyük si- yetiniriz, en fazlası, “Erkek gibi galip erkekler yendikleri toplum- ret ediyordu. Bu rapor, siber güvenlik uz- olan gruplar. ber saldırı kaynaklarına sa- kadın” deriz. “Bilim insanı” de- ların kadınlarına tecavüz ettiler. manları tarafından bölgeyi istikrarsızlaştı- Belki okyanusun ortasında ıssız bir ada, hip olan ülkelerden olan meye yeni başladık. Yine bazı erkekler, okula gön- rarak işgale zemin hazırlayacak belki Asya’nın uçsuz düzlüklerinde bir Rusya ile ilgili iddia- History erkeklerin tarihidir, derilen Afrikalı kız çocuklarını, büyük ölçekli bir hazırlığın par- ye raltı tesisi veya belki de Avrupa’nın lar, 2016 ABD başkan- shtory (shestory) yoktur. Zaten başka bölgelerde Ezidi kadınla- çası olarak yorumlanmıştı. Dev- Anonymous, ortasındaki kalabalık başkentlerin birin- lık seçimlerine müda- kadınların yaşamda yaptıkları rı esir diye satmışlar, tecavüz et- letler arası siber saldırı müca- deki bir yazılım firmasındaki bir bilgi- haleye varabilecek öl- ciddi bir iş de yoktur (!). mişlerdir. Tecavüze uğramayan DdoSecrets, delesi iki ana kaynak üzerinden sayarda... Bu gruplar her yerde olabilir- çekte bir potansiye- Gücü eline geçiren kolayına kadınlar şimdilerde kendi erkek- SHDWsec gerçekleşiyor. Bunlardan birin- ler. Amaçları ideolojik sebeplerden, mad- li işaret ediyor. Ukray- bırakmaz. Erkek Egemen Dü- leri tarafından öldürülmektedir. cisi devlet bünyesinden yer alan di çıkarlara kadar çok geniş bir yelpazeye na özelinde konuşur- Ukrayna zen, öncelikle erkeğin kadı- Peki, ne yapmalı? Kadınları ve siber saldırı veya savunma bi- uzanıyor olabilir. Öte yandan söz konusu sak, iki ülke arasında- na olan baskısı üzerine kurul- erkekleri birbirlerine eşit olduk- Freecivillian rimleri. Bir diğeriyse devletlerle grupların işbirliği yaptıkları kurumlarla ki siber çatışmanın ne- muştur. Erkekler, biraz içgü- ları konusunda eğitmeye başla- resmi olmayan bağlantılarla iş- ve Sandworm ele geçirdikleri bilgilerin kendi hesabına redeyse 20 yıla yakla- düyle, daha çok da eksik bilgi- madan önce, dünya genelinde ka- birliği yapan hacker grupları... kullandıkları veya derin internet olarak şan bir tarihi olduğunu lerinin getirdiği önyargılarla ka- dınların ezildikleri, çile çekme- Rusya’yı Siber savaşların, gerçek savaş- bilinen “TOR Network”te satışa çıkardık- söyleyebiliriz. Ancak dının değersiz olduğuna inan- ye mahkûm edildikleri konusunda destekliyor. lar kadar gündemde yer edinme- ları bilinen bir gerçek. Rusya’nın güney kom- mış, için ilginci kadınları da bu- bir farkındalık gereklidir. Kentlerdeki tehlike iber savaşların insanların rine bağlanarak insan hayatını kon- lardan daha çok evleri ve kentleri sa- gündeminde yer almamasın- forlu hale getirmesi olarak özetleyebi- ran kameraların “hack”lenmesi hak- daki bir başka sebep insan- liriz nesnelerin internetini. Önce akıllı kında endişeleniyor. Aynı tipteki yüz- ların hayatlarını ilk elden et- evler, sonra da akıllı kentler yaratmak lerce cihazın eşzamanlı olarak işlev- Skilememeleri, yani ölüm, ya- bu alandaki hedeflerden. Dijital ağla - siz hale gelmesi, - bir kentteki birçok fı- ralanma gibi acılara neden olmadı- rın devasa bir gözetleme kulesi olduğu- rının çalışmaması veya akıllı garaj ka- ğının düşünülmesi. Siber savaş fark- na yönelik eleştiriler bir yana, bu bü- pılarının açılmaması gibi - büyük so- runlar yaratabilir. İşin bir başka boyu- lı gruplar arasında stratejik öneme sa- yük sistemlerin “hack”lenebileceğini hip kurumlara saldırı veya söz konusu ve hayatlarımızı tamamen işlevsiz kıla- tu ise hayatımıza yakın gelecekte dahil olması beklenen yeni teknolojilerle il- kurumları korumakla ilgili görülebi- bileceğini hiç düşündünüz mü? lir. Ancak internetin geleceği bize daha “Hack” terimini bilgisayar başında gili. Uydularını Ukrayna’ya yönlendi- rerek, savaş sırasında bölgenin inter- büyük bir tehlikenin habercisi! başka internet sitelerine erişmek için Nesnelerin interneti, önce akıllı te- harcanan saatlerden ibaret olarak gör- net sorunlarına çözüm olmayı amaç- layan, bir yandan da Rusya tarafından lefonlar şimdi de ev eşyalarıyla hayatı- mek bizler için hayal etmesi oldukça mıza girmeye başladı. Bilgisayar veya zor bir senaryo olabilir, ama evdeki ça- siber savaşın tarafı olmakla suçlanan TESLA’nın sürücüsüz araçları, birçok laptop dışında, evde ve kentlerde kul- maşır makinenizin bir tehdit olabilece- landığımız ürünlerin, dijital teknolo- ği fikri kimilerine hiç de uzak değil. El - yeni teknoloji gibi siber savaş unsurla- rının hedefi olarak gösteriliyor. jiler yoluyla büyük bir ağa ve birbirle- bette bu düşüncede olanlar beyaz eşya- OTOBÜSTEKİLER Kemal Urgenç