Katalog

6 ŞUBAT 2022 5 Çizgi filmleri andıran kıyafet ve saç K-Pop çılgınlığı Asya’yı aşıp dünyayı etkisi altına alırken sektörün acımasızlığı tartışılıyor tasarımları, Mitolojik sembollerden öykünen sahneler, kusursuz hareketler dizisine dz i Sınıfsal bir mesele dayanan koreografi inkteül ve solo danslar, birçoğu yaşıtları olan genç kız ve erkekleri hem arkadaş hem de Tanrı olarak gören milyonlarca hayran ve milyarlarca dolarlık bir sektör. Arka planında yıldız olmak için azıcık bir şans uğruna izole kamplarda harcanan gençlik hayalleri ve görünmez sınıfsal bariyerleri yıkmak için yapılan paha biçilmez fedakârlıklar. İşte Uzakdoğu’nun müzik idolleri... Haziran 1950; İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çözümsüz ka- lan sorunlardan Uzakdoğu’daki ça- tışma alanlarıydı. Mançurya’dan, 25Kore’ye ve Çin’deki iç çekişme - lere kadar, komünist rejim yanlılarıyla özgür dün- yanın (!) bekçileri silahlı mücadele içindeydi. Kore’de, kuzeydeki komünistlerin güneyi işgal etti- ği haberini aldığında ABD Başkanı Harry Truman, “Tanrı’nın da sayesinde, onlara cezalarını verece- ğim” diyerek savaşın fitilini ateşledi. Üç yıl süren, Black Pink zamanla Türk ordusunu içine alan ve Türkiye’nin NATo üyesi olması için bir sıçrama tahtası olarak gösterilen savaş, ardında büyük bir yıkımla birlikte, ne kadar kurgusal evrene ait olsa da Güney Baby Vox isimli Koreli kız ikiye bölünmüş bir Kore bıraktı. 1947’de ilan etti- Kore’nin, kuzeydeki düşman kardeşinin sınıfsız grubu Çin’in başkenti Pekin’de ği “Truman Doktrini” ile Soğuk Savaş’ın ayak ses- dünya ideolojisine neredeyse tamamen ters yapıda 40 bin kişiye konser verdiğinde leri daha duyulmadan Batı paktının temellerini atan kurgulanmış bir tezat olarak şekillendiğine işaret- yıl 2003’tü. 90’lardan itibaren Truman, belki nihai bir zafer elde edemediği için si- ti. Altyapısız, korunaksız mahallelerden, sosyal gü- Karşınızda yükselişini ülke içinde sürdü- yasi çöküş yaşayacaktı, ama geride bıraktığı Güney vencesiz bir hayattan, borç batağından kurtulmanın ren K-Pop, yeni bin yılla birlik- Kore, Uzakdoğu’da SSCB ve Komünist Çin arasın- birkaç zorlu yolu vardı. Üniversite sınavında yüz- te doğu Asya pazarına doğru genişlemeye başlamıştı. On- da Batı dünyasının bir ileri karakolu olarak varlığını binlerin arasından sıyrılıp iyi bir fakülteye girmek, dan tam 11 yıl önce Seo Taiji & Boys isimli erkek grubu sürdürecekti, sürdürürken de sırf askeri değil, eko- bütün gençliği feda edip olimpik bir sporcu haline (boyband) televizyonda yayımlanan bir yetenek yarış- nomik ve kültürel olarak da desteklenecekti. gelmek veya bir K-Pop yıldızı olmak! masına katılmış ve jüriden en düşük puanı almıştı. 23 Kasım 2012: Güney Koreli müzisyen Park Jae- Han Nehri Mucizesi olarak bilinen, Güney Ancak “I Know” isimli şarkıları ülkedeki genç ku- sang ya da tüm dünyada bilinen adıyla PSY, Birleşmiş Kore’nin ekonomik kalkınma serüveni büyük öl- şak arasında hızla yayılmış ve eski kuşaklara ve Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon’la bir araya çüde hızlı sanayileşme ve teknoloji inovasyonun- kültüre karşı bir isyan marşına dönüşmüştü. geldiğinde Moon şarkıcının, “sınırsız küresel erişim da öncü ülke konumunda olmasıyla gerçekleşmiş- 90’lı yılların sonunda bir kısmı Batı’da eği- imkânı sebebiyle birlikte çalışma isteklerini belirtmiş- ti. Öte yandan bu hızlı yükseliş karşılığında bazı tim almış prodüktör ve ses mühendislerinin ti. PSY’nin hemen hepinizin kulağına çalınan Gang- fedakârlıklar gerektiriyordu. Aile işletmesi mode- sektörde yer almasıyla, R&B, hiphop gibi nam Style isimli şarkısının klibinin piyasaya çıkma- liyle örgütlenen holdingler üzerine kurulu sanayi tarzlar Korece sözlerle harmanlanarak mü- sının üzerinden sadece dört ay geçmişti. Öncesinde ve finans sektörleri tarafından, sınıfsal bariyerle- ziği çeşitlemeye başladı. Ancak K-Pop’un kimsenin tahmin edemeyeceği küresel bir Gangnam rin ucuz işgücüne çevrildiği ülkenin alım gücü art- alameti farikası belli bir pozisyonda sabit Style çılgınlığı gezegenimizi sarmıştı. Bu, Asya’dan sa da gelir dağılımındaki adaletsizlik az önce bah- kalma ve tekrarlı hareketlerden oluşan dans yükselen bir kültürün güçlü ayak sesleriydi. settiğimiz örneklerdeki hikâyelerin ortaya çıkması- koreografileriydi. 16 Haziran 2020: Milyonlarca hayranı olan na sebep olacak kadar kötüydü. K-Pop sanatçısı Yohan (Kim Jeong-hwan) 28 ya- Böylesi durumlarda ortaya çıkan kitlesel sa- on vyserpdee bunalım şında hayatını kaybetti. Kore’de Uzakdoğu başta ol- ğaltıcılar, Güney Kore’nin de ihtiyacıydı. Han ABD müzik sektöründe uzunca dönem, “tutan” mak üzere dünyanın farklı ülkelerinde milyonlarca Mucizesi’nin yaratılmasında, sanayileşme ve ino- bir yöntem olan genç üyelerden oluşan erkek ve kız hayranı olan Yohan TST (Top Secret) isimli erkek vasyon alanında destek veren Batılı partnerleri, ül- grupları 2000’lerle birlikte misyonunu tamamlama- grubunun (boyband) bir üyesiydi. Önceki aylarda keyi kültürel olarak da kaderine mahkûm etmezken, ya başlamıştı. Ancak Güney Kore, tıpkı ekonomik bü- yine K-Pop yıldızları olan Sulli ve Go Hara hayatını Batılı tarzı müzik ve eğlence endüstrisi de Güney yümesi için kullandığı inovasyon ihracı gibi, müzik kül- kaybeden isimler olmuştu. Ölüm nedeni açıklanma- Kore’de hızla yer ediniyordu. Tek bir farkla: türünü de ihraç etmişti. Bugün hâlâ popüler olan grup- yan Yohan, son Instagram postunda şu notu paylaş- nasıl ki ülke Batı’nın kalkınma modelini lar, küçük yaşlarda yeteneklerine göre seçilip, yıllar sü- mıştı: “Seyahate gitmek istiyorum...” kendine uyarlarken sınıfsal bariyerler ren eğitimler sonrası istenilen seviyeye ulaşan isim- Batı’ya göre çok daha sertse ülke- lerden oluşuyor. Stajyerlik adı verilen ve uzun dönem- p aarzit ve qus ı gad me ye ihraç edilen eğlence endüst- li kontratlarla işleyen sistemde, birçokları da yeterli bu- K-Pop terimi ABD’nin popüler müzik dergi- risinin dinamikleri de ihraç lunmuyor ve eski hayatlarına -tabii bir hayatları kal- si Bilboard’da ilk defa kullanıldığında tarih 9 Ekim noktasına göre bir o ka- mışsa- geri dönmek zorunda kalıyor. 1999’du. Kore’nin ekonomik büyümesi ile para- dar acımasız görü- K-Pop kültürüne yöneltilen eleştirilerin büyük kıs- lel olarak gelişen müzik endüstrisi, zaman içinde ül- nüyordu… mı da bu yıldız yetiştirme sistemine odaklanıyor. Ki- keyle sınırlı kalmayacak ve tüm Uzakdoğu gençler mi zaman askeri kampları hatırlatan, beslenmeden, gün- üzerinde kültürel olarak büyük etkisi olan bir diplo- lük programa, kiminle arkadaşlık edileceğine kadar her şey- matik değere dönüşecekti. leri plak şirketleri tarafından kontrol edilen K-Pop yıldızları, 2019’da Bong Joon-ho tarafından çekilen ve En sık sık yaşadıkları depresyon ve bunalımlarla gündeme geliyor. İyi Film dalında o scar ödülü kazanan Parazit filmi, Zaman zaman yaşanan intihar vakalarının, basına pek açık- Güney Kore özelinde sınıfsal farkların nasıl görün- lanmasa da sebeplerinin sistemin yarattığı ruh haliyle ilgili ol- mez bariyerlerle inşa edildiğini gösteriyordu. duğu tahmin ediliyor. Yine geçen yıl gösterime giren ve tıpkı Pa- Yine de pek çokları bir yıldız olarak sahnede binlerce kişi- razit gibi tüm dünyada büyük kitlele- ye hitap etmenin buna değeceğini düşünüyor olsa gerek ki re etki eden Squid Game isimli dizi g lec k -p hâlâ binlerce genç erkek ve kız K-Pop yıldızı olmanın hayalle- de sınıfsal ve ekonomik olarak irodi rini kuruyor. Geçen yıl basına yansıyan, İstanbul’da ikisi kar- yükselmenin imkânsızlığını u Black Pink deş, üç genç kızın Kore’ye gitmek için evden kaçtığı haberi, insanların canını orta- u BTS K-Pop’un dünya çapındaki popülaritesini kanıtlayan birçok ya koyduğu bir oyun u Twice sürü örnekten sadece biri. Somut rakamlar istiyorsanız; Gü- üzerinden akta- u Exo ney Kore’de müzik sektörünü domine eden şirketlerden SM rıyordu. Bu u SVT Entertaintment’ın 2008’de 42.5 milyon dolar olan cirosu, ge- iki örnek u Red Velvet çen yıl sonunda 521 milyon dolara yükseldi... her u iKON Türkiye’nin ilk Kore pop müziği tarzındaki şarkısı Pinkeu Hilal’den Bizim tarzımız da T-Pop yor ama bu İngilizce’de “eu” şeklinde yazılıyor ta- u K-Pop ilginiz ne zaman başladı? u Bir şarkının ve klibin K-Pop tarzında olması bii. En sevdiğim renk pembe olduğu için de böyle Merhaba ben Hilal, Pinkeu Hilal. 21 yaşında- için neler barındırması gerekir? özel bir şekilde kullanmak istedim. K-Pop’un temelde bir pop müzik türü olmasın- yım, İTÜ Bilgisayar Mühendisliği okuyorum ve altı senedir K-Pop danslarıyla ilgileniyorum. İlgim dan başlayalım. Birkaç özelliğiyle alıştığımız pop u K-Pop’tan imaj, dans ve koreografi çok 2012’de bir arkadaşım sayesinde başladı. Super müzikten sıyrılıyor. Sözler Korece. K-Pop tar- önemli ve bu tarzda isim yapmış gruplar yıllar zı altyapılar ise normal pop müzikten bence çok Junior - Mr Simple klibini izledikten sonra her bir süren acı verici çalışmalar sonucu başarıyı farklı. Her üyenin havasına uyabilecek bölümleri üyeye hayranlık duymuştum, şarkı söyleyip dans yakalıyor. Sizin bu alanda kendinizi geliştirme ediyorlardı sonrasında, o dönemdeki tüm K-Pop var ve dansa çok uygun altyapılar. Ben de danstan süreciniz nasıl başladı ve devam etti? gruplarını tanıyıp şarkılarını ve koreografilerini geldiğim için K-Pop ta en çok bu ilgimi çekiyor. Evet, uzun süren bir stajyerlik dönemleri olu- Pinkeu Hilal K-Pop tarzı kliplerde de her zaman bir konsept ezberlemeye başladım. Aslında K-Pop’un beni ta- yor. Dans, sahne hâkimiyeti, vokal, rap alanla- mamladığını fark ettim. üzerine çalışılır ve üyeler aslında konsepte uygun rında eğitimler alıyorlar. Şirketler elemeler ya- ruz. T-Pop’u alışık olduğumuz pop müzikle, nere- şekilde kendi tarzlarını yansıtırlar. Daha renkli, parak dans, vokal, rap alanlarında en iyi üyeler- deyse tüm dünyada popüler olan K-Pop’un bir ka- u Pinkeu, Korece pembe anlamına geliyor. göze çarpan kostümler ve bazı yerlerde dansın ön le bir grup oluşturuyor. Şirketler ve yetenekli Neden pembeyi seçtiniz? rışımı olarak düşünebilirsiniz. Bu alanda ilk olan planda olduğu sahneler olur. üyeler sayesinde gruplar popülerleşiyorlar. Ben- Şizofren de dansa uygun altyapılar, Türkçe sözler, Aslında Korecede pembenin farklı bir karşılığı var. Pinkeu ismi şuradan geliyor: BTS grubunda se kendi kendimi geliştirip hedeflerime ulaşmak rap ve vokal bölümleri içeriyor. Klipte ise naka- u Şizofren şarkınızın tanımı T-Pop olarak bir üye adı Jimin, “Pink” demeye çalışırken “Pin- için çok çalışıyorum. Uzun bir dans geçmişim yapılıyor. T-Pop’un bize has özellikleri nedir? ratta dans kısımları ve en önemlisi K-Pop sanatçı- kı” diye telaffuz ediyor. Aslında her Koreli bu şe- var ama daha iyi olmak adına profesyonel hoca- Bu türü T-Pop olarak adlandırıyoruz çünkü pop larının dans konusunda yeteneklerini gösterdikleri kilde sessiz harfle biten bir kelime olursa “ı” ekli- lardan dersler almaya başladım. müzikten bir farkının olduğunu vurgulamak istiyo- “dance break” bölümü var. K-Pop Red Velvet BTS lle op ün kü en