Katalog

13 KASIM 2022 3 Beklentilerin çok üstünde ilgiyle karşılanan ve organizasyonuyla takdir toplayan Anıtkabir ve N Kolay Pr. Dof r. İstanbul Üst Ün Maratonu Dökmen heykelleri ve İBB’nin İstanbul’da ir 10 Kasım’ı daha geride bı- laşmış bir düşünce sistemi değildir, bu spora yönelik raktık. 10 Kasım denildiğinde yüzden bu öğretiyi ortaya koyan kişinin Atatürk’ün yanı sıra Anıtkabir kabri de donmuş, taşlaşmış bir yapı ol- gelecek dönem de geliyor aklıma. Anıtkabir’i maktan öte, çevresindeki kuşlarla birlik- tasarılarını Spor Bdüşündüğümde ise ikircikli duy- te adeta yaşayan, canlı bir yapı olmalıy- gular içine giriyorum. Bu duygulardan bi- dı. Olmuştur da. İstanbul Genel rincisi eserin mimari yapısıyla, diğeri ise Anıtkabir’in mimarisi konusunda be- Müdürü İzzet giriş yolunun başındaki insan heykelle- ni üzen tek şey, yapının projesinde bulu- riyle ilgili. Öncelikle belirtmek isterim ki nan kabir üzerindeki gri renkli büyük küt- Renay Onur ile gerek mimari yapıya gerekse heykelle- lenin son anda maliyet yüksekliği ve za- konuştuk. re ilişkin sanatsal açıdan hiçbir eleştirim man yokluğu gerekçe gösterilerek yapıl- yok, çocukluğumdan beri eserin tümünü mamış olmasıdır. Eğer projeye sadık ka- heyecan verici bulurum. İkircikli duygula- lınsaydı Anıtkabir o haliyle gerek anlam rım, muhtemelen sevdiğim bir şey üzerin- gerekse estetik açıdan çok daha muhteşem BB’ye bağlı Spor İstanbul Genel derasyonu ile bu işte paydaşız. Na- de fazlaca düşünmemden kaynaklanıyor. bir yapı olurdu bence. Söz konusu kütle Müdürü İzzet Renay Onur ile sıl olimpiyatlarda şehirlerarası devir Atatürk’ün güçlü ve sade kişiliğini sem- Adım Adım oluşumunun kazan- teslim oluyorsa, bizde de öyle ola- AnıtkAbir’in MiMArisi bolize edecekti. Gelecek kuşaklar belki bu dığı, Mustafa Vehbi Koç anısı- cak” dedi. Atatürk’ün naaşını sonsuza kadar sak- kütleyi eklerler. İna verilen Mustafa V. Koç spor Bünyesinde 60 tesis bulunduran Spor layabilmek için nasıl bir anıt mezar ya- ödülüne ve N Kolay İstanbul marato- İstanbul’un faaliyetlerine de değinen AnıtkAbir’deki pılması gerektiği konusunda uluslarara- nuna yönelik keyifli bir sohbet yaptık. Onur, “Öncelikle her yere tesis yap- sı bir yarışma açılmıştı, yarışmayı Emin insAn heykelleri 2008 yılında kurulan Adım Adım maya çalıştık. Tesis sayısını artırır- Onat ve Orhan Arda tarafından hazırla- Anıtkabir’in giriş yolunda bulunan al- oluşumundan söz eden Onur, “Ku- ken tesislerin daha verimli çalışması nan proje kazanmıştı. Yarışmaya katı- tı insan, yirmi dört aslan heykeli kesme ruluşun asıl amacı toplumsal daya- için çabalarken, bir yandan da şu anda lan diğer projelerin maketleri yıllar ön- taştan yapılmış olup mimariyle son de- nışmayı spor yoluyla artırmak, in- İstanbul’da 220 noktada eğitmenleri- ce Anıtkabir’de sergilendi. Hepsi güzel- rece uyumludur. Ancak insan heykelle- sanların toplumda değiştirmek iste- miz ücretsiz aktivite yaptırıyor. Pan- di ancak bana en güzel ve anlamlı ge- rinin verdiği sosyal ileti beni gençliğim- dikleri konularda harekete geçme- demiyle online da ders vermeye baş- len Onat-Arda projesiydi. Bu proje, Türk den beri rahatsız etmiştir. Niçin? İ. r enay o nur lerini ve toplumu harekete geçirme- ladık. Tesislerimiz, açık alan ve on- kültürünün ve eski Anadolu kültürlerinin Söz konusu rahatsızlığımın birkaç ne- lerini sağlamak- line hizmetlerimiz haricinde, Yürü- iç içe geçmiş büyüleyici bir karışımıydı. deni var. Kadın ve erkek heykelleri ha- tı” dedi. be ile işe, okula giderken küçük he- Projede altın oranın üçüncü boyuta sıç- rem selamlık şeklinde yerleştirilmiştir, Geçen Pazar günü 44’üncüsü gerçek- diyelerle hareketlendirmeye çalışıyoruz. 2019’da yılda 600- ramış halini görüyoruz bence. Neler ne- o günün düşünce anlayışı kadın ve er- leştirilen N Kolay İstanbul maratonunun 650 bin kişinin kullandığı tesisleri, bu sene tamamlandığın- ler yok içinde? Eski İyon mimarisinin kek heykellerinin bile yan yana gelmesi- çok güzel geçtiğini belirten Onur, yaptık- da 1 milyon kişinin 10 milyon kere kullandığı bir hale ge- sütunlarını hatırlatan ancak köşeli olan ne izin vermemiştir. Bu durumda söz ko- ları değişikliklere de değindi: tireceğiz” dedi. sütunlar var, gelenek- nusu heykellerin konum- “Etkinlikte yaptığımız iki üç önemli de- Asıl hedeflerinin ve kriterlerinin İstanbulluların yüzde sel mimarimizin kes- ları Atatürk’ün bize öğret- ğişiklik vardı. Bunlar olumlu sonuç verdi. kaçının her hafta en azından bir kez egzersiz yaptığını ölç- me taşları var, Hayat tiklerine aykırıdır. Çün- Bunlardan biri otobüs ulaşımını kaldırıp, mek olduğunu söyleyen Onur, “Şu anda bu oran yüzde 23. Ağacı’ndan kilim mo- kü o, harem selamlık an- İstanbul’a yakışan şehir hatlarıyla ulaşımı Londra’da bu oran yüzde 60. Hedefimiz bunu yavaş yavaş İrem tiflerine, Anadolu’ya layışına karşıydı, Kurtu- sağlamak oldu. İkincisi de yıllardır şikâyete artırmak” dedi. YAVUZ gelmiş olan yirmi dört luş Savaşı sırasında topla- sebep olan çanta konusunu değiştirmekti. Oğuz boyunu semboli- dığı öğretmenler şurasın- kıt AlArArAsı bisiklet y Arışı O da iyi sonuç verdi. Ben 2019’dan beri ze eden aslan heykelle- da üç kadın öğretmenin 2023’teki hedeflerinden bahseden Onur, “Yaptığımız işleri İstanbul maratonunda koşamıyorum ama daha önce 14 kez rinden, batı cephesin- erkek öğretmenlerden be- büyütmek ve daha iyi yapıyor hale gelmek istiyoruz. Bisik- koştum. Koşucu olarak en ufak ayrıntısına kadar hâkim ol- deki kuş köşküne kadar lirgin bir şekilde ayrı otur- let konusunda bu sene mayıs ayı için güzel bir etkinlik ta- duğum bir yarış. Koşucu olarak şikâyet ettiğim, değiştiril- Anıtkabir’de kuş evi pek çok kültür öğesi- tulduklarını gördüğünde sarlamıştık ama iptal oldu. Önümüzdeki sene umarım köp- mesi mümkün olan şeylere yoğunlaşıyoruz.” ni içine katmış bir yapı toplantıyı düzenleyenlere, “Efen- rü geçişli bir bisiklet yarışı yapacağız. 2022’ye göre beni en var ortada. Şu an fark diler niçin muallim hanımları ay- e-spord A küresel turnuv A çok heyecanlandıran etkinlik bisiklet yarışı” diye belirtti. ettiğim kadarıyla Anıt- rı oturttunuz, onların iffetinden Dünyada özellikle genç kuşak arasında yükselen bir değer Son olarak İstanbul’daki spor kültürüne değinen Onur, kabir’deki kuş köşkü, şüpheniz mi var yoksa kendini- olan e-spora büyük önem verdiklerini belirten Onur, aralık sözlerini şöyle tamamladı: Atatürk’ün görüşlerini ze mi güvenemediniz?” demiş- ayında Türkiye’de 2’ncisi düzenlenecek olan küresel e-spor “İstanbul’daki spor kültürü beklenenin çok altında. Biz- çok güzel özetlemekte- ti. (Bu sözü kadın erkek ayrımcı- oyunlarının prestij açısından çok önemli olduğunu söyledi. den yüzde 25 daha yaşlı, nüfusu bize yakın Avrupa ülkele- dir. Nasıl? lığının özetiydi.) Çünkü o, tram- Onur, konuya ilişkin “Olimpiyatlardan sonra, milletlerin rinde olimpiyatlara 400-500 sporcu katılırken bizde bu sa- Geleneksel mima- vaylardaki harem selamlık otur- katıldığı en büyük organizasyon oldu e-spor alanı. Böyle yı 100’ü geçmiyor. Bunu geliştirmek için biz, spor okulla- rimizde, örneğin Tak- ma düzenini kaldırmıştı. (Bu uy- bir etkinliğin 2’ncisi İstanbul’da yapılıyor ve bizden son- rı açıyoruz. Şu anda yılda 100 bin çocuğa 17 farklı branş- sim’deki yapılarda, camilerde, saray- gulamasına Halide Edip Hanım bile kar- ra yapılacak beş ülke ve şehir belli. Katılacak ülkelerin fi- ta spor eğitimi veriyoruz. Spor okulları yıllardır hayali ku- larda, hatta taş köprülerde yapıların dış şı çıkmıştı.) Çünkü o, kadının ve erkeğin nalistlerinin tamamını belli oldu. Bu etkinlik için heyecan- rulan olimpiyat ruhunu hakkıyla İstanbul’da kurabilmenin yüzlerine yerleştirilmiş kuş köşkü adı birlikte gidebilecekleri Cumhuriyet balo- lıyız. Türkiye Espor Federasyonu ve Küresel Espor Fe- en önemli adımı.” verilen, taştan yapılmış kuş yuvaları var- larını önermişti. dı. Her birisi ayrı bir zarafete sahip bu Bir şey daha var. Onun zamanında ilk küçük mekânlara kuşlar yuva yaparlar- kadın tıp profesörleri mesleklerinde yo- 13 KASIM 2022 SAYI: 1705 dı. Kuş köşklerinin temel mantığı şuy- la çıktılar ve İTÜ’ye ilk kadın inşaat mü- du: Taştan yapılmış, hareketsiz bir mi- hendisimizin girmesine vesile oldu. O, mari yapıya kuş köşkü ekleyen eski za- Türk kadınına saygısı olan ve ona gü- pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr man mimarları, oraya girip çıkan, kanat venen bir liderdi. Girişte solda fark- çırpan kuşları mimarinin canlı bir parça- lı mesleklere mensup üç erkek heykeli İmtiyaz Sahibi: sı haline getirdiklerini düşünürlerdi. Taş görülmektedir: asker, köylü, elinde ki- CUMHURİYET VAKFI adına binalar kuş köşkleri sayesinde adeta ha- tap tutan bir öğrenci. Sağda ise ev ka- ALEV COŞKUN valanırdı, yaşardı. Anıtkabir’deki kuş dını kıyafetli üç kadın bulunmaktadır. Genel Yayın Yönetmeni köşkünün bence birinci anlamı söz ko- Heykellerin yapıldığı yıllarda ülkemiz- ARİF KIzILYALIN nusu bu geleneksel bakış tarzıdır ancak de çok sayıda kadın öğretmen, hemşi- Sorumlu Müdür sanırım bu kuş yuvası, muhtemelen mi- re vardı. Heykellerden en azından biri- ÖzGÜR SOYER marların bilinçli olarak düşünmedikleri si bu mesleklere mensup bir kadın şek- ikinci bir anlam daha taşıyor, o da şu: linde yapılabilirdi. Kadınlar bereketi ve n Yayın Koordinatörü DENİz ÜLKÜTEKİN Kemalizm, donmuş, katılaşmış, taşlaş- yağmuru temsil eden bir kap ile bir ba- n Sayfa Tasarım mış bir öğreti değildir. Nazizm’den, komü- şak demeti tutmaktadırlar. Üçüncü ka- EMİNE BİLGET nizmden farklıdır. Kemalizm, çağa, bili- dın ise Atatürk öldüğü için ağlamak- n Reklam Genel Müdürü ESRA BOzOK me uyarlanabilecek bir düşünce sistemidir. tadır ve kadınların elinde kitap yoktur. Atatürk söylediklerinin değişmez kanun- Kanımca, kadın heykelleri, “Kadın, do- Reklam Yönetimi: lar kabul edilmesini ve yüzyıllarca onların ğurur, doyurur ve ağlar” iletisini taşı- Yenigün Haber Ajansı peşinden gidilmesini istememiştir, “Eğer maktadırlar. Bu iletiyi veren heykeller, Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar benim bugün söylediklerim gelecekte bi- 1950’den günümüze gelen bir anlayı- Öktel Sk. No: 2 34381 limle çelişirse bilimin dediklerini dinleyin” şın, kadının yerinin evi olduğu şeklin- Şişli/İstanbul Tel: (0212) demiştir. Bence bu konuda güzel bir örne- deki dünya görüşünün somutlaşmış bir 343 72 74 (20 hat) ği yaşıyoruz: elinde sigara tuttuğu çok fo- şeklidir. Oysa bu ileti Atatürk’ün kur- Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@ toğrafı var. O yıllarda tıp sigaranın zarar- duğu Cumhuriyet’e uygun değildi, bu cumhuriyet.com.tr lı olduğunu söylemiyordu, altmışlı yıllar- açıdan söz konusu heykeller, sanatsal Baskı: İleri Basım da bile sigaranın sağlığa yararlı olduğunu açıdan çok güzel olsalar da sonsuza ka- Mat. Amb. Reklam söyleyen hekimler vardı. Günümüzde si- dar orada kalacak olsalar da taşıdıkları Tanıtım Yay. ve garanın sağlığa zararlı olduğu tıbben is- ileti açısından Atatürk’e tam olarak la- Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 patlanmıştır, bu yüzden Atatürk’ün par- yık değildir. Ekim Cad. No:11A/41 Sonra kadınlardan birisi Atatürk öldü- makları arasındaki sigara ortadan kaldı- Bahçelievler İstanbul rılmıştır. Hayatta olsaydı bu duruma sa- ğü için ağlamaktadır. Atatürk ölünce er- Dağıtım: Turkuvaz nırım bir itirazı olmazdı. kekler ağlamadılar mı? Babam bir Da- Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli Mademki Kemalizm kalıplaşmış, taş- daştı ve her 10 Kasım’da ağlardı. yayın istanbul’da spor kültürü gelişecek