Katalog

1 AĞUSTOS 2021 6 Anne kaplumbağalar kalabalıktan, ışıktan ve gürültüden şikâyetçi En büyüğe HAZAL OCAK yer açın İklim krizi nedeniyle KAPLUMBAĞALAR İÇİN Başkan damarı buldu sıcaklıklar GECE BEKÇİSİ ARANIYOR Kooperatif geçen günlerde Çıralı artınca kumsalında gece boyu bekçilik yapacak caretta gönüllü ve görevliler için sosyal medya Göçmen caretta hesaplarından ilan verdi. İlanda “İş süresi iki aydır (ağustos ve eylül). Kalacak yer yuvalarından ve yemek verilecektir. İlgilenenlerin dişi yavrular [email protected] adresine düşmanlığı fotoğraflı kısa özgeçmiş çıkmaya göndermeleri rica olunur. Kolay başladı. bir iş olduğunu düşünmeyin. Uzmanlar Geceler boyu üreme kumsalının sonunda kaybeder boş tutulması gerekiyor. Sağlam uygun sinirler ve insanları yönlendirebilme olmayan becerisi gerekli. Lütfen yalnızca entine gelip sı- yorum) adıyla bilinirlerdi. Nedeni şu- başarabileceğini düşünmemiz için geçerli ğınmış göçmenle- dur: Önceleri, 1849’da, New York’ta yuvaların sebepleri olanlar ve kesinlikle iki ay boyunca re ilişkin uygula- The Order of the Star-Spangled Ban- yerini kalabilecekler başvursun’’ denildi. yacağını söyledi- ner adıyla gizli faaliyet gösterirlerdi. değiştiriyor. K ği kararlarla, artık Üyelere, örgütleri hakkında soru so- ne kadar kaldıysa, vicdanlı insanların rulduğunda “Hiçbir Şey Bilmiyorum” Erdal tepkisini çeken malum belediye baş- olurdu yanıtları. Yabancılar, göçmen- ürkiye’de Akdeniz kıyıları boyunca arası sürekli devriye yapıyoruz. Elginöz, kanı, ülkede siyaset yapma tarzının ne ler bu yanıtı onlardan söz ederken bir 22 önemli denizkaplumbağası üreme u 20 yılda Çıralı sahilinde nasıl değişimlere olduğunu kavramış son derece uya- yetkililer tür lakap gibi kullandılar. Bu örgüt alanı mevcut. Bunlardan biri de ko- tanıklık ettiniz? nık biri. Kentinin insanlarının sosyal büyüdü, gizlilikten çıktılar, sonun- ruma altındaki doğa harikası Çıralı dahil herkese Kumsalda bir değişiklik olmadı çünkü koruma al- demokrat sanarak seçtikleri başka- da 1850’lerde Amerikan Partisi adı- T kumsalı. Çıralı’da 1994 yılından bu- tında. Tek olumsuz değişiklik, artan turist baskısıy- çağrı nın, refleksleri sağcı bir yabancı düş- nı aldılar. Ülkenin ilk göçmenlik kar- güne dek, denizkaplumbağası koruma ve izleme la sayıları her yıl artan şezlong ve şemsiyeler... Ama manı olduğu ortaya çıktı, malum. Uy- şıtı partisiydi. yapıyor: çalışmaları aralıksız olarak devam ediyor. Burada onlar da kaplumbağa koruma alanının arkasında yer gulayacağını söylediği kararları savu- Ülkelerindeki büyük kıtlıktan kaçıp koruma çalışmaları sürdüren Ulupınar Çevre Ko- “Gönüllü alıyorlar. Herhangi bir yapılaşma söz konusu olma- nurken “Şimdi bana faşist diyecekler, gelen o zavallı İrlandalı göçmenler ile ruma Geliştirme ve İşletme Kooperatifi Başkan dığından ve hem antik hem de doğal sit statüleri ile ve kurumsal desinler” sözleriyle de yaptığı kötülü- Alman göçmenlere çok zulüm yaptılar. Yardımcısı ve Çıralı Kıyı Koruma Koordinasyon korunduğundan 20 yılda çok az bir değişiklik oldu. ğün bilincinde olduğunu gösteriyor. Beyazların diğer ülke beyazlarına kar- Komisyonu Başkanı Erdal Elginöz ile deniz kap- olarak Mutlu edici bir durumdur. Çünkü yapacaklarını şı kurduğu bir tür Ku Klux lumbağalarını ve koruma çalışmalarını konuştuk. sürdürülen ancak bir faşistin ya- Klan da denebilir bunlara. YAŞAM ALANLARIMIZI KORUYORUZ u Öncelikle kendinizden biraz bahseder misi- pacağını kendisi de ka- Irkçılıkla bezeli bir “yerli- koruma niz? Caretta caretta maceranız ne zaman ve nasıl u Caretta carettaları korumak neden önemli? bul ediyor. Yani yaptı- lik” anlayışları vardı. Yerli çalışmalarına başladı? Aslında biz deniz kaplumbağalarının geleceğini ko- ğının tek bir adının ol- beyazlar Protestan oldukla- Diş hekimiyim. Kliniğimde aktif olarak çalışı- rumaya çalışırken kendi yaşam alanlarımızı da koru- azami destek duğunu, biz değil, ken- rından İrlandalılar ile Alman- yorum. Caretta caretta “maceram” çok eski. 1996- muş oluyoruz. Yapılaşmaya, kirlenmeye, yıkımlara disi söylemiş oluyor. lara Katolik oldukları için de olun ve her 1997 yıllarında WWF (World Wide Found for Na- karşı... İşte o yüzden çok önemliler bu gi- Bu tutumuyla da so- karşıydılar. Irkçılık ile mez- ture) projesi olarak Çıralı kumsalının deniz- tür yıkıcı zemli, dev deniz canlıları. runların çözümünün hepçilik “nefret” için harika kaplumbağası üreme bölgesi olarak ko- girişime karşı “faşist” yöntemlerde karışımlardır bilirsiniz. u Çıralı’daki durumları ruma altına alınmasının öncülerinde- MUSTAFA K. olduğu inancını da aşı- Dönemin siyasilerinin nedir? görevinizi nim. Sonra araya yıllar girdi. Çıra- lıyor. Böyle de bir kö- ERDEMOL göçmenler üzerinden saf Çıralı’da uzun yıllar- lı’daki koruma çalışmaları çeşit- yapın.” tülüğü var. toplum, temiz düzen lafla- dır güvendeler diyebili- li şekillerde sürdürüldü. Dört yıl Herhangi biri olarak rıyla göçmen düşmanı duy- riz ancak unutulmama- önce, hiçbir proje deste- bu görüşleri dile getir- guları kabarttığı toplumda sı gereken şudur: Tüm ği kalmamışken ve Filipinler miş olsaydı, bu tür in- yükselme başarısını göster- Akdeniz kıyılarımız, sahil şeridi ar- Devlet Başkanı sanların varlığından di Amerikan Partisi. Göç- İztuzu’ndan Antakya tık caretta- ötürü hep duyduğumuz menlerin sosyal hastalıkla- Samandağ’a kadar deniz Duterte lar için teh- üzüntü dışında, pek de rın kaynağı olduğunu söy- kaplumbağası üreme ala- likeli olacak de böyle öyle tepki göstermez- lediler sürekli, hepsinin ay- nıdır. Kıyılardaki aşırı ya- şekilde kö- dik. Çünkü var bunlar- başlamıştı. yaş, ahlaksız oldukarını da. pılaşmanın yanında, deniz tra- tü kullanılıyor- dan bu ülkede milyon- fiği, tatil köylerindeki su sporları, 1840’larda, 50’lerde New ken kooperatifte- Dünyada larca. Ancak zat bir York, Baltimore, Phila- aşırı balık avcılığı ve yapılaşma olmasa ki arkadaşlar, milli park- hukuk dışı bile kumsalların insan baskısıyla çok kötü kullanılı- kentin önemli bir ku- delphia, Chicago, Cincin- Erdal lar ve yerel halkla birlik- rumunun başında. Söz- nati, Louisville gibi bölge- yor olması, Çıralı’ya gelecek olan denizkaplumba- Elginöz uygulamalarıyla te yeni bir organizasyona ğası popülasyonunu da olumsuz etkiliyor. lerini, icraatlarını va- lerde göçmen karşıtı isyan- gittik. Son dört yıldır ak- en çok himleştiren bu konumu larda çok vahşi roller oyna- tif olarak koruma çalışma- u İklim kriziyle birlikte artan hava sıcaklıkla- suçlanan siyasi zaten. Kentindekilerin dılar. Mayıs 1844’te Kato- sının sürdürülmesi çalışma- rı caretta carettaları nasıl etkiliyor? sosyal statüsünün, va- lik çocuklar Protestan ila- ları içindeyim yeniden. figürdür. Kaplumbağaların cinsiyeti yumurta döllendiğin- tandaşlık durumunun hileri okusunlar mı okuma- de belli olmuyor. Hava sıcaklığına göre değişiyor. u Çıralı Kumsalı’nda kaç onu ilgilendirmemesi sınlar mı tartışmasından (!) Eğer yuva serin olursa erkek, sıcak olursa dişi olu- kişilik bir ekipsiniz? Neler gerekirken o tam tersi- patlak veren ayaklanma- yor. Yumurtaların yuvanın durumuna göre cinsiye- Gezegenin en yaşlı yapıyorsunuz? ni yapıyor. da göçmenlere ait kilise- tinin oluşmasıyla ilgili bir konu. Sıcaklıkların art- canlılarından biri caretta Dört ya da 5 çalışanımız Bakın iddia ediyorum. Gelecek- leri yaktılar, 14 göçmeni öldürdüler. masıyla beraber yuvalardan dişi kaplumbağalar carettalar. Diğer bir adıyla deniz Kemer Belediyesi tarafın- te, kopmasının da an meselesi olduğu Temmuz ayındaki ikinci ayaklanma- çıkmaya başladı. Uygun ortamda olmayan bazı yu- kaplumbağaları. Bu gizemli canlıların dan işe alınıyor. Yıllardır partisinden ayrıldığında siyasetimiz- da bir Katolik kilisesine saldırdılar. vaların bilimsel yöntemlerle yer değişikliği söz ko- yaklaşık 110 milyon yıldır dünyada kaplumbağa üreme taki- de çok ama çok önemli bir rol oyna- Yerliler ile göçmenler arasında çıkan nusu olabiliyor. yaşadığı biliniyor. Yaşıtı birçok canlı türü bini, yuva kontrolleri- yacak başkan. Çünkü damarı yakala- çatışmalarda 20’ye yakın kişi öldü. yok olmasına karşın deniz kaplumbağaları ni yapan buradaki köy- İLK NEFESİNİ ALDIĞI AN... mış durumda. Tutumuna destek veren bugün nesillerinin devamı için zamana den deneyimli bir arka- TARİHTE BENZERİ ÇOK milyonlarca insan olduğunu biliyor. kafa tutuyor. Derin denizlerde kilometreler daşımız var. Benim gi- u Çıralı’da caretta carettalarla ilgili bulundu- İlginç olan Amerikan Partisi Kararlarına bakıp “İyi yapıyor” diyen kat eden deniz kaplumbağaları, deniz ve bi düzenli çalışan gö- ğunuz görev süresince sizi en çok ne etkiledi? (Know-Nothing) üyelerinin çoğunun büyük orandaki destekçilerinin ara- kıyı ekosistemlerinin sağlığı açısından nüllülerimiz var. Bir de Yıllardır sayısız kereler tanık olduğum halde, yav- işçi sınıfından gelmesiydi. Gücü el- sında her türden sağcı var, milliyetçi vazgeçilmez. Ancak son 200 yıl içinde geçici sürelerle destek ruların yuvadan çıkıp tüm sahili büyük bir çabay- lerine geçirdikleri yani belediye baş- var, dinci var, ateist var, laik var, ken- artarak devam eden insan faaliyetleri olan arkadaşlarımız olu- la aşarak -ki bu, yavruların güçlenmesi ve 20-25 yıl kanlığını aldıkları yerlerde, tıpkı bi- disini solcu sanan var. O nedenle “de- yaşamlarını tehdit ediyor, bugün yor. Mayıs ve ekim ayları sonra doğduğu kumsala gelip yumurtlayacağı için zim başkan gibi göçmenlere özel zor- sinler” dediği faşist suçlamasına al- nesilleri tehlike altında. arasında her gece 3 bin 200 kumsalı tanıması açısından önemli- denize ulaştığı luklar çıkardılar. İkamet koşullarına dırmıyor. Getirisinin olduğu her top- metrelik kumsalın milli park- ve ilk nefesini aldığı ana her şahit oluşumda çok et- yeni maddeler eklediler, vatandaş ol- lumda iş yapar bu görüşler. Filipin- lara ait olan bölümünü tamamen kileniyorum. mak için gerekli süreyi 5’ten 21 yıla ler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte koruma altına alıyoruz. Bu kumsalda çıkardılar, yabancı topraklarda doğ- u Geçen haziran ayında Çıralı kumsalına gel- de böyle başlamıştı. Belediye başkanı ateş yakmak, çadır kurmak, gecelemek, ses dim ve sabahları çok kalabalık olduğunu gözlem- dukları için göçmenlerin oy haklarını olduğu kentte uyuşturucu satıcılarına, çıkarmak, ışık yakmak, mangal ve piknik yapmak, ledim. Bu kumsalın yurttaşlara açık olması bir iptal ettiler, kamu kurumlarında görev Çinli göçmenlere, sözüm ona halkın kendini kuma gömmek ve kumsala motorlu araçla tehlike yaratıyor mu? almalarını yasakladılar, bizim başka- çıkarına olduğu iddiasıyla hukuk dı- girmek yasaktır. Güvenlik güçlerinin de desteğiyle Gün doğumundan sonraki insan trafiği genellik- nın göçmenlere daha pahalı elektrik, şı baskılar yapmasıyla sağladı popüla- gündüz ve gece kuralları uygulamaya çalışıyoruz. le tehlikeli olmuyor. Hem annelerin hem de yavru- su faturası uygulaması gibi göçmen ritesini. Şimdi devlet başkanıyken de Bu aylar boyunca kumsalı gece boyu da tamamen ların kumsaldaki aktiviteleri gece boyu sürdüğünden düşmanı kararlar aldılar. aynı tutumu sürdürüyor. Dünyada hu- insansız tutuyoruz. Hiçbir insan aktivitesine izin ve gece boyu sahili boş tuttuğumuzdan “sorun yok” Ama 1856’dan itibaren çok şey de- kuk dışı uygulamalarıyla en çok suç- vermiyoruz. Bunun için tüm kumsalda 21.00-05.30 diyebiliriz. ğişti. Düşüşe geçtiler. Kongre’de lanan siyasi figürdür. 30’dan fazla sandalye kaybettiler. u Caretta carettalar için gece bekçisi ACELE ETMELİ Çünkü işçi hareketi güçlenmiş, sen- ilanı verdiniz. Bu göreve alacağınız kişi Başkana tavsiyem, görevinden ay- dikalar işçi sınıfında yayılma eğilimi ne yapacak? rılıp, eğer mevcut partilerden birinde gösteren göçmen karşıtlığını silip sü- Anlatmaya çalıştığım gibi bir deniz yer almayacaksa hemen göçmen kar- pürmüştü. Sınıf kardeşliği galip gel- kaplumbağası koruma bölgesinin kural- şıtı bir parti kurmasıdır. İktidar de- mişti. Zamanla parti silinip gitti. larını hayata geçirebilmemizde bize yar- ğilse de iktidar ortağı olacağına iddi- Başkana kıyağım olsun. Kuracağı dımcı olacak gönüllü arkadaşlara ihtiyaç aya girerim. Çünkü böyle yapıp ba- göçmen karşıtı bir partiyle hayli iş ya- duyduk. Kaplumbağa yuvalama alanları- şarıya ulaşanlar var. Çok konuşul- par. Sağcılarla “solcuların” bu kadar nın insan aktivitesine kapalı olması çok maz ama ABD’de göçmen karşıtı bir ortak oldukları bir konu da bulamaz önemli. Kalabalık, gürültü, ışık anne kap- parti vardı, 1800’lerde. Kongre’de kolay kolay. Kimsenin insanlık falan lumbağaları kaçırıyor. Yuvalardan yav- 40’tan fazla sandalye kazanacak ka- diye bir derdi de yok nasılsa. Ortam ru çıkışı zamanı ise yavrular ışık etmeniy- Elginöz, “Yurttaşlarımız, tatil psikolojisi ile değil doğal ortamların dar toplum desteğine sahip oldular bir hayli uygun yani. le deniz yerine bambaşka yerlere gidebili- bilincinde olarak davranırlarsa ve gittikleri yerlerdeki uyarı tabelalarını ara. Adı Amerikan Partisi idi (ama- Başkana adının tarihte kimlerin ya- yorlar ve ölüyorlar. Tüm dünyada bu can- ca çok uygun bir ad) ama kamuoyun- nına yazılacağına bir an önce karar okuyup kurallara uyarlarsa çok yardımcı olurlar” diyor. lıların korunması için öngörülen kuralları da Know-Nothing (Hiçbir Şey Bilmi- vermek düşüyor. Hadi başkan. uygulamaya çalışıyoruz. Bİ DÜNYA İNSAN