Katalog

! 1 AĞUSTOS 2021 3 Keçiler keçiliği bırakmalı mı? REHBER ODASI Bilgelik ırk yıldır şeyler öğrenmemiz gerekir- bildiğim se o da koyunların koyun- sözcükle- luğu, keçilerin keçiliği bı- K rin anlam- rakması gerektiğidir. Artık ları için bile sözlüğe akraba toplumlar halinde, bakmayı severim. “Bil- klanlar ya da obalar halin- FİGEN gelik” için şu açıklama de yaşamıyoruz, bunu anla- ATALAY var: “Hakiki, doğru ya mak o kadar zor mu? Kan da kalıcı olanı fark etme bağı temelinde örgütlen- ÜLKER hüneri, iç görü.” Kuş- mek insanlığın daha ilkel kusuz bilgeliğin, yıllar İNCE döneminde kaldı. Ama bu- içinde biriktirilmiş bil- na karşılık bir başka yerde Alfalar, inceulker@ gi ve deneyimlere da- bir genç de hâlâ “en iyisi gmail.com kişiliklerini yandığı bilgisi de veri- nasyonalizmdir, kendi mil- oluşturan liyor sözlüklerdeki ta- letinden başka milleti sev- nımlarda. memektir” diyebilmekte. yılların büyük Z kuşağından sonra sıra onlara geldi. Şu anda en büyüğü 10 yaşında Kendisi bir göçmen olmayan ama HHH bölümünü çok güzel göçmenlik öyküleri yaz- Kitapta okuduğum kadarıyla in- tamamen mış olan Füruzan bana, yani bir Ba- sanlar din ve milliyet konuların- tı Trakya göçmenine Balkan Yol- da farklı duygu ve düşüncelere sa- teknolojinin cusu adlı gezi kitabını gönderdi. hipken bir konuda neredeyse düşün- içinde Karmakarışık duygularla okudum. ce birliği eder gibiler: Herkes ne- geçirecek. Balkanlar’ın insanları böyledir, de- rede doğduysa orayı, o toprakları Dikkat Alfalar dim hep okurken, kimisi çok akıl- yurt belliyor. Makedonyalı bir Türk, Birçok Alfa, lı ve bilgedir, kimisi çok bağnazdır, “Ben burada doğduğum için bura- kuşağıyla alfabe- bunun ne saplantılıdır, o yüzden de kafası kar- nın her zaman iyiliğini isterim” di- nin son harfine gel- anlama makarışıktır. yerek hem yurdunun Makedonya ol- dik. Peki onlar- Önce Füruzan’ı kutlamak gereki- dan sonra gelen ku- geldiğini geliyor yor, sakin, telaşsız, önyargısız soru- Zşak kimlerden olu - bilmeden larıyla insanları konuşturmayı be- şacak? Sosyal araştırmacı ve ya- önce dijital cerdiği için. Buna “konuşturmak” zar Mark McCrindle’ın “Alfa ku- da dememeli, aslında konuşmak is- şağı” adını verdiği nesli, 2011 ve u Kendilerinin diğerlerine göre bir ayak izine DAHA GEÇ İŞ YAŞAMI temeyenlere dokunmamış, konuş- 2025 arasında doğanlar oluştura- özel olduğunu düşünürler. Diğer sahip olacak. mak isteyip de çekinenleri yüreklen- cak. McCrindle’a göre Alfa ku- DAHA GEÇ ÇOCUK kuşaklara göre daha cesur ve giri- dirmiş yalnızca, o kadar. Sorular da Alfaların şağı, tarihin en zengin, en iyi eği- şimci bir yapıları vardır. yanıtlar da çok sahici ve inandırıcı. timli ve en iyi teknoloji okuryazarı Daha az insan, daha fazla sa- u Bir önceki kuşak olan Z kuşa- önceki nesillere Sahici şeyleri çok severim. nal dünya ve yapay zekânın nesli olacak. ğına göre çok daha dikkatlidirler. oranla daha HHH Digitalhrtech.com sitesindeki yer aldığı yaşam biçiminde, Al- u Beğendikleri bir videoyu de- Balkanlar’ı bir deney laboratuvarı fa kuşağının meslek seçimle- az konuşan, “Z kuşağından sonra ne geliyor? falarca izleyebilirler. Beğendikleri olarak görmek olasıdır. Daha dün, Alfalara merhaba deyin” başlık- ri de bu doğrultuda değişiklik şeyleri tekrarlamaktan hoşlanırlar. fiziksel o bölgede nelerin yaşandığını dü- gösterebilir. Daha yenilikçi, da- lı yazıya göre, Alfa kuşağı üyele- u X, Y, Z kuşaklarına oranla ile- temastan şünün. İnsanların kimileri yaşadık- ri hâlâ çok genç olmasına rağmen ha hızlı düşünen ve sorunları tişimleri daha sınırlıdır. İletişimde larından bir şeyler öğrenmiş, kimi- bir tuşa tıklayarak çözme eği- uzak ve -en yaşlı Alfalar şu anda sadece 10 görselliği, emoji kullanımını, ses leri de bildiklerini unutmuş gibiler. yaşında- bu nesli karakterize eden liminde olan Alfa kuşağı dina- ve görüntü kaydını tercih ederler. bağımsızlıklarına Kocası Sırplar tarafından gözünün mik, hareketli meslekleri tercih bazı unsurlar şimdiden biliniyor. düşkün bir önünde öldürülen bir kadın, “O za- Z kuşağı teknoloji meraklısı ancak edebilir. Daha girişimci, satış DAHA AZ KONUŞAN NESİL man bilir misin insan nasıl olur, ak- odaklı, internet üzerinden alım kuşak olması Alfalar kişiliklerini oluşturan yıl- Alfa kuşağının ilerleyen zaman- Füruzan lı biter, hiç olmaz kafasında” diyor, ların büyük bölümünü tamamen satım yapmaktan hoşlanan bir larda teknolojiye son derece hâkim, öngörülüyor. insanların bütün bildiklerini unut- kuşağın bireyleri olarak karşı- teknolojinin içinde geçirecek. Bir- sanal gerçeklikle hatta robotlarla ya- malarına şaşmayın demek ister gibi. duğunu vurgulamış hem de yurtse- çok Alfa, bunun ne anlama geldi- mıza çıkabilir. şayan, online alışverişi tercih eden, Kendileriyle söyleşi yapılmış in- verliğin özünü tanımlamış. Yurtse- Alfa kuşağı diğer kuşaklara ğini bilmeden önce dijital bir ayak diğer nesillere oranla daha az konu- sanların pek çoğu Tito dönemi- verlik yurdunun iyiliğini istemektir. izine sahip olacak. göre daha uzun süre ve fark- şan, fiziksel temastan uzak ve ba- nin üstünlüklerinin farkında. “Hır- Böyle düşünen insan herkesin yur- lı bir eğitim alacak, iş hayatına Teknolojinin gelişimi çocukla- ğımsızlıklarına düşkün bir kuşak ol- Çevrimiçi vat, Sırp, Boşnak, Arnavut, Bulgar, dunun iyiliğini istemesine de say- rın öğrenme biçiminde değişikliğe daha geç atılacak ve daha geç ması öngörülüyor. alışveriş, otonom Türk yoktu, hepimiz eşit ve özgür gı duyar. Bir başkası, “Biz Türk’üz çocuk sahibi olacak. neden olacak. Öğretim yöntemleri, Bu kuşağın bireyleri yüz yüze bu- araçlar, robot yurttaşlardık” diyor aklı hâlâ başın- ama bizim vatanımız Makedon- yapılandırılmış, genellikle işitsel luşmalara ya da sosyal ilişki kurma- arkadaşlarla ya da duranlar. ya… Bu dede topraklarını nasıl bı- bir yaklaşımdan daha görsel ve et- ya ihtiyaç duymayacaklar. Tekno- da yardımcılarla HHH rakırız” diyerek yurtseverliğin köke- kileşimli bir eğitim yöntemine ge- İLLE DE ÖZGÜRLÜĞÜM lojinin içine doğduklarından değer- oynamak, Makedonyalı Tahir öğretmen ve ninde toprağa bağlılık kadar atalara çiş yapacak. ler ve manevi unsurlarla ilgilenme- Tarsus Sev İlköğretim Kurumla- ders çalışmak, iki oğlunu bilgeleşmiş insanlar lis- bağlılığın da yattığını belirtmiş, Batı Problem çözme becerileri ve ak- yecekler. Ellerindeki tüm teknolojik rı Psikolojik Danışma ve Rehber- sohbet etmek, tesinin en başına yazıyorum. Tahir Trakyalı Molla İsmail Rodoplu’ysa ranlar arası öğrenme deneyimleri imkânları girişimci bir ruhla işleye- lik Servisi uzmanları, Alfa kuşağı- vakit geçirmek öğretmen Tito dönemini, “Herkesin Yunanistan’dan “ülkemiz” ola- daha çok önem kazanacak, tablet- bilecekler. Sürekli değişen dünya- nın özelliklerini şöyle anlattı: Alfaların dini kendine” dönemi olarak tanım- rak söz ediyor. Batı Trakya’ya ler eğitimde giderek daha çok kul- da Alfa kuşağının, artık hiçbir şe- u Tek duyu organına hitap eden hayatlarının bir lıyor. Yirmili yaşlarında olan küçük Gökçeada’dan göçmüş olan Dimitri lanılacak. Alfalar doğdukları an- yin eskisi gibi olmayacağının en te- uygulamalardan çok çabuk sıkılırlar. parçası haline oğul, Yugoslav Federal Ordusun- İpsaro’ysa diretiyor: “Ben Türk va- dan itibaren farklı dijital platform- mel kanıtı olarak karşımızda durdu- u Ekrana bağımlıdırlar. gelecek. da askerliğini yapmış, “Biz Yugos- tandaşıyım, ölene kadar öyle kalaca- larla karşı karşıya oldukları için ğu düşünülüyor. u Bilgiye hemen ulaşmak is- lav Federal Ordusunun askerleriy- ğım.” (Kalsın elbette, ne zararı var?) kusursuz ve “kişiye özel” çevrimi- Sanal gerçeklik, Alfa kuşağının terler, aksi durumlarda konudan dik, Makedon, Arnavut, Türk, Sırp, Sağduyunun sesini dinlemeye de- çi kullanıcı olacaklar. vazgeçilmez bir parçası olacak. uzaklaşabilirler. Sloven, Boşnak” değildik diyor. vam ettiğim zaman Batı Trakyalı Sonra bir gün, “herkes kendi” köyü- Molla İsmail Rodoplu’nun şu sözle- MESLEKİ ne gidince, çocukcağıza bu “inanın ri de kulaklarımda çınlıyor: “Şimdi YENİ BİR MODEL LAZIM ÖZELLİKLERİ: ölümden de acı” gelmiş. öyle bir dünyadayız ki hayale, heye- u Teknolojiyi iş yaşamının Babası oğluna yanıt vermek is- cana kapılıp siyaset yapılmaz. Her abletsiz, akıllı telefonsuz na- nedenle Alfa kuşağının eğitim or- me, problem çözme tam ortasına yerleştirebilmek ter gibi konuşmuş, “Eskide yaşadık- şeyden önce evrensel insanlık de- T sıl bir yaşamın olduğunu bil- tamında dijital sistemlerin ve geliş- gibi becerileri ka- u Girişimci larımızdaki iyi olanları kötü olanla- ğerlerine sahip olmak gerek. Dünya- meyen bu neslin eğitim yaşamla- miş robot teknolojilerinin daha faz- zandırmaya yönelik u Yenilikçi rı doğru anlamalıyız” diyor. “Hiç mi nın nüfusu beş milyarı geçiyor. Bir rında ileri teknolojiyi tercih etme- la yer alması öngörülüyor. Bu ku- bir anlayış zaman- u Hızlı düşünmek ve karar vermek bir şey öğrenmedik elli yılda? Bir- vapurda, bir trende, bir uçakta 20 leri artık kaçınılmaz bir durum şak, yapay zekâ ile birlikte eğitile- la önemli bir ihti- u Daha çok materyalist likte yaşadık, dayanışmayı tanıdık… ulustan, 20 dinden insanla karşılaş- haline gelecek. cek bir süreci yaşayacak. yaç haline gelecek. düşünebilmek Şu hale bak… Koyun koyun sürü- manız mümkündür.” Henüz 1-2 yaşlarında kendilerin- Alfa kuşağının düşünme biçimi Bu doğrultuda yeni u Dünya dilleriyle birlikte süne gider, keçi keçi sürüsüne gider. Molla İsmail’in yarıda bıraktığı söz- den büyüklerini taklit edip kitap say- meraklı, hızlı düşünen, yaparak bir eğitim öğretim mo- dijital ve teknolojik dillere Bazen de koyunla keçi bir arada ot- leri ben tamamlayacağım: “E, o zaman falarını çeviren bebeklerin yerini, deneyerek öğrenen, video ve gör- delinin hazırlanması Al- de hâkim olmak. larlar, fırsat görünce de hemen ayrı- ne yapacaksınız? Yolculuk etmekten dokunmatik tabletlerdeki veya te- sel nitelikleri güçlü oyunları ter- fa kuşağının doğru eğitile- lırlar, iyi midir, kötü müdür düşün- vaz mı geçeceksiniz, yoksa ‘Aman ca- lefonlardaki sayfaları parmakları cih eden bir yapıya dönüşüyor. Bu bilmesi için önemli bir gerek- meden” demiş. Ne demek istediği nım, herkesin dini kendine, herkesin ile değiştiren bebekler alacak. Bu kuşağa, derin ve eleştirel düşün- lilik olacak. bence açık: Yaşadıklarımızdan bir milliyeti kendine’ mi diyeceksiniz?” “Kadın anlaşılmaz bir şeydir ve gerek uygar- Kazancakis’in mezar taşında ne yazıyor? lığın gerekse dinin bütün yasaları yanılmakta- dır kadın konusunda… Eğer yasa koymak be- nim elimden gelseydi, erkek için başka, kadın için başka yasa koyardım. Erkek için on, yüz, bin yasa; ne de olsa erkektir kaldırır. Ama kadı- ‘Zorba’nın ışığı na hiç! Kadının şerefine! Tanrı biz erkeklere de akıl versin.” Nikos ize de olur mu? ri yaşlı, birbirine taban tabana zıt iki ka- Ama mürekkep yalamış yazar yüreklilik göste- ÇUVALDIZ Kazancakis Bir kitaba başladığınızda kal- rakterin gelişen dostluğunu anlatır. Bir ta- remediğini yazar. Gece yarısı kalkıp dans eden, binizde bir pencere açılır. O pen- rafta çok okumuş, eğitimli, “fazla” düşü- santur çalan, ölümden döndüğünde bile çıkınını cereden romanın karakterleri, nen genç bir adamın hayatla ilgili sorgu- açıp iştahla yemek yiyen, hayatın anlık, ölümün Söyküsü, ruhu içinize dolar. Sa- lamaları, diğer tarafta rüzgâr, deniz, ateş, sonsuz olduğunu, et, şarap ve ekmek midesine bah kalktığınızda merak ettiğiniz bir sev- kadın ve ekmeği yaşamın temeli kılan, dolduğunda anlayan Zorba, genç dostunu uslu- gili gibi kitabın sayfalarına koşarsınız. kendi ruhu ile alay eden, günü geldiği gi- luk ve alışkanlığın düzenli kabuğundan çıkarmak ne gibi bir gerçeklik olabilir ki? Yemek yerken içinizde, yürürken kafanız- bi yakalayan bilge Zorba. için haykırır. Zorba “Gençsin, sağlamsın, iyi yiyip içiyorsun, da, dostlarla sohbette dilinizde… Romanı okurken bir yetişkinin bir Kazancakis, romanının Zorba’ya bir güzelleme havayı iyi dolduruyorsun ciğerlerine, boyuna güç Kitap o kısacık sürede sizin bir par- çocukla asimetrik ilişkisini düşündüm. olduğunu baştan kabul eder. Kendisine “kâğıt fare- topluyorsun ama ne işe yarıyor bütün bunlar? Yal- ELÇİN çanız olur, çabuk bitmesin diye yavaş Çocuğun her şeyi bir büyük gibi anla- si” lakabını takan, hayatında bir kez olsun güzel bir nız başına uyuyorsun” diye sitem eder. okumaya çalışırsınız ya da sonuna ge- POYRAZLAR mayacak olması, hayatın her tadını o yeşil taş görebilmek için yola çıkmaya üşenen genç lince bir dosttan ayrılmışsınız gibi hü- anda çıkarması ve bilmemeye teslim KÂĞIT FARELERİ İÇİN CEHENNEM dostu için “Bazı kâğıt fareleri için kesinlikle cehen- [email protected] zün çöker ruhunuza. olarak saflığından güç kazanması. Ço- nem vardır” der. Budist olan yazar ise sonunda bu önerilere kızar: Bu yazıyı işte öyle bir kitap oku- cukların koşulsuz sevgisi, derin korku- “Yeter artık Zorba! Herkes kendi yolunu izler. İn- Yazar için Zorba’ya ait olan her şey ölümsüzleşir. duğum sırada yazıyorum. Yunan yazar Nikos ları, yüksek arzuları henüz hayatı öğrenmemiş san bir ağaç gibidir. Neden kiraz vermiyor diye in- Bu kitabın okuru olarak akşam güneşinin duvarlar- Kazancakis’in Zorba’sı. Zorba sıradan bir roman olmalarından gelir. da gezen parlak ışıklarının, odanın kitap kokusunun, cir ağacını hiç azarladığın oldu mu?” değil, bir hesaplaşma, bir yaşam kılavuzu, bir gü- Aleksi Zorba bilmenin, okumanın, yazmanın Zorba’nın kadınlara bakışı, onları insanüstü bir açlıkla uyku arasında bir duygunun içime yerleşme- zelleme. Hayatı sevmenin ve ölümden korkma- “Patron” dediği yazarı mutlu etmeyeceğini sezer ve varlık olarak kabul etmesi hem büyük bir bilgeliğe sinin ruhuma kazınması gibi. manın yazılı kanıtı. ona sürekli bunu hatırlatır. Köydeki dul kadına git- hem de geniş yürekliliğe işaret ediyor. Resmi evlen- Kazancakis’in mezar taşında “Hiçbir şey beklemi- Felsefeci, gezgin, komünist Kazancakis’in olgun- mesini ve hayatını geldiği gibi yaşamasını nasihat diği, yarı resmi evlendiği, gayri resmi evlendiği, ha- yorum, hiçbir şeyden korkmuyorum, özgürüm” ya- luk döneminde kaleme aldığı roman, biri genç diğe- eder. Sevişmek, yemek yemek ve çalışmak dışında yatına ışık katan kadınları sevgiyle anlatır Zorba. zıyor. Zorba’nın ışığını ta Girit’ten görebiliyorum.