Katalog

27 HAZİRAN 2021 8 Aslına bakarsanız, yelken bir spordan, bir yarıştan, görsel bir şölenden ya da Kökleri bir hayli derine giden mesele bir şehrin ritminden daha fazlası. Festivalde ‘Sansür’! FİLMİN NOTU: 8/10 Geçen yıl salgına takılan Bol d’Or bu yıl coşkuyla yapıldı Bond filmde video çılgınlığının tüm dünyayı sardığı dönemi ele almış. Cenevre’de undan yamasa da onun hâlâ ha- örneğin yatta olabileceğine olan 20 yıl inancını da hiç kaybet- ASLIHAN sonra memiş. Enid’in kanlı Bne olur DAĞISTANLI sahneleri sansürlemesi- yelkenli yaz bilemeyiz ama hiç şüp- AYSEV ni bir anlamda kardeşinin hesiz İngiltere yakın ta- başına gelenleri anımsa- asliaysev1@gmail.com rihinin en travmatik dö- yamayışı ile (yani bir an- nsızın kar- nemi, “Demir Leydi” lamda kendi hafızasını şımdaki din- Güçlü rakiplerini unvanıyla ülkeyi ger- sansürleyişi ile) dengeli- yenerek yarışı galip gin mavi su- çekten de demir yum- EMRAH yor Bailey-Bond ve fil- ların üstü- bitiren Demole’un rukla yöneten Marga- min devamını da bu iki- KOLUKISA sevinci görülmeye Anü rüzgârın ret Thatcher’ın iktidar- lik üzerinden inşa ediyor. Aylardır naz değerdi. ritmiyle kuğu gibi süzülen da olduğu 80’li yıllar. İzlediği bir filmde kendi- bembeyaz yelkenliler kapla- yapan güneş Aslına bakarsanız dün- si ile kız kardeşinin yaşa- dı. Hepsinin bir hedefi, gide- yanın başka coğrafyala- sonunda dıklarının bir yansıması- cek yeri, yapacak işleri var- rında da 80’lerin hayır- İngiliz nı bulan ve ünlü bir kor- yüzünü dı. Coşkuları ve ritimleri la anıldığı söylenemez. ku filmleri oyuncusunun sinemacı farklıydı. Kendilerine özgü göstermişti. ABD’de Ronald Rea- aslında çocukken kaybo- halleri, tavırları hatta karak- gan dönemi, Türkiye’de Prano Bailey- 24 ayar lan kız kardeşi olduğuna terleri vardı. Kimisi rüzgârı 12 Eylül darbesinin dal- Bond’un kanaat getiren Enid yıl- ışıklarıyla, obur obur yuta yuta ilerli- ga dalga yayılan ve bü- lardır izleyicisi ve elin- yor, kimisi daha nazlı davra- “Censor” yüyen etkileri hep 80’li Leman deki sansür makasıyla bir nıyordu. yılların karanlığına (Sansür) Gölü’nün anlamda hâkimi olduğu Yüzlerce yelkenlisiy- denk düşen zamanlar. adlı filmi bu karanlık ve kanlı dün- gerdanını, le dünyanın en büyük, en Üstelik bu dönemin ar- yaya girerek beklenme- önemli göl regattası (yel- dından görece bir öz- 40. İstanbul maşallahlı dik bir kurtuluş aramaya ken yarışı) Bol d’Or Miraba- İrili ufaklı, çeşit çeşit yelkenli ile Leman Gölü ha- gürlük patlaması gelmiş Film Festivali beşi bir yerde koyulacaktır. ud, Cenevre’de işte böyle start aldı. Her yıl yazın ge- ziranda uzun zamandır olmadığı kadar güzeldi. Şe- gibi görünse de (Berlin bünyesinde Prano Bailey-Bond il- lişini bize duyuran, ta 1939’dan beri şehrimizde ya- Duvarı’nın yıkılmasın- gibi pırıl pırıl hirlerin de bir ritmi, ritüeli, yaşam döngüsü var ve ham kaynakları arasın- pılan bu yarış Cenevreliler için özeldir. 123 kilomet- yelkeni seven sevmeyen herkes için bu yarış bizim da somutlaşan bir öz- izleyiciyle parlatıyordu. da Lucio Fulci gibi “gi- re uzunluğundaki (66.5 deniz mili) Bol d’Or parkuru gürlükten söz ediyoruz) şehrimize iyi geldi. Özlemiştik. Kusuru olsa da gö- buluşuyor. Hafiften Cenevre’den başlayıp Le Bouveret’e varır, ardından allo” üstatlarından tutun sonrasında yine hiç de remedik. Cenevre’ye geri dönüşle biter. da “Cannibal Holoca- Geçen sene Bol d’Or ile aramıza pandemi girmiş- parlak sayılmayacak za- yüzümü manlar yaşadık. (Be- ust” (Ruggero Deodato), ti. Tarihinde ilk kez yarış iptal edilmiş ve hava ısın- okşayan GEÇEN SENE AYRI KALMIŞTIK yaz Toroslar desem ye- “Let’s Scare Jessica To sa da sanki şehre yaz hiç gelmemişti. 2019’da da bi- 11-13 Haziran’da 82. yaşını kutlayan etkinliğe, esintinin terli olur mu?) Başa dönecek olursak, zi biraz üzmüştü. Gelmiş geçmiş en büyük fırtınalar- Death” (John Hancock), “Nightmares 2000 yelkenci, 400’ün üstünde yelkenli katıldı. Pro- evet İngiltere 80’li yılları bir hay- in a Damaged Brain” (Romano Sca- dan biri patlayınca bizim göl gitmiş, yerini azgın bir ellerinde, bizim fesyonellerin yanı sıra amatör denizcilerin, tek ve li travmatik bir şe- volini), “The Evil De- okyanusa bırakmıştı. Evlerimizi seller bastı, otopark- evin yaşlı çok gövdeli teknelerle yarıştıkları Bol kilde geçirdi ve lar göle dönüştü, yelkenleri bıraktık yüzen ara- ad” (Sam Raimi) gi- d’Or, ilk kez TF35 hydrofoil ka- The Smiths’in şar- ama mağrur balara odaklandık. Tabii böyle felaketle- bi korku klasiklerinin tamaranlara da ev sahipliği kıları bile o gün- re alışık değildi Cenevreliler. Oysa biz yanı sıra örneğin Ha- kiraz ağacı yaptı. Bunların arasındaki leri kurtarama- denizsiz Ankara’da yetişmiş, her sel- neke imzalı “The Pi- Sakura’mın Artexplora pek havalıydı dı. 1982 doğum- de su basan Made by Gökçek tü- ano Teacher”ı da sa- ancak 3. gelebildi. lu Prano Bailey- nellerinden dalgıçlarla kurtarılan gölgesinde yıyor ama filmi izler- Son ana kadar çekiş- Bond’un ilk uzun vatandaşlara alışkın Türkler ola- ken benim aklıma ilk heyecan içinde meli geçen, adrena- metrajlı filmi rak, acil müdahale timleri gi- gelenlerden biri Peter li bol yarışın en hızlısı “Censor” (San- beklemekteydim. bi evimizi, sokağımızı, komşu- Strickland’in “Berbe- 12 saat 49 dakika 27 sür ya da Sansür- muzu kurtarmayı bildik. Ama rian Sound Studio” ad- Uzaktan saniyelik derecesiyle cü) işte o yıllar- işte 2019’da Bol d’Or, oldu bi- lı filmi oldu. İki film düdüğün Bertrand Demole’un da evlerde izlenen ze Bol d’Or Survivor! de korku sinemasına skipperliğini yaptığı video filmleri de- boğuk sesini Yani iki sene sonra gü- dair benzer bir yakla- İsviçre takımı Ylliam netleyip sakınca- zel bir havada tekrar kavuş- şıma sahip ve başka- duyunca lı bulduğu sahne- XII Comptoir Imbollier tuk Bol d’Or Mirabaud’umuza. rakterin gerçekle hayal “hah” dedim oldu. Sadece 19 saniye leri kesen bir san- Rüzgârda şişen yelkenlilere bakıp arasındaki alaca bölge- Niamh Algar farkla Zen Too’nun önün- sürcünün başından “Ahoy!” diyoruz. Cenevre’de pan- “tamam”. de kayboluşunu anla- geçenleri anlatan de bitirdi. demi bitti, yaz geldi! Bizim Bol d’Or tıyor. Doygun renkleri Tek gövdeli tekneler katego- son derece sağlam Cenevre’ye yazı getirip, pandemiyi gö- ve gölgeli ışıklandırmalarıyla da ben- bir korku filmi. risinde ise Macar Libera Raffica türürken dünyanın en eşsiz şehri İstanbul’da, zeşen iki film görsel anlamda yük- parkuru 14 saat 6 dakikada tamamlaya- iki kıtanın birleştiği Boğaz’ın üstünde gerçekleşen sek bir estetik sunarken Censor’ın rak birinciliği aldı. KARANLIK DÜNYA uluslararası Bosphorus Cup da her sene bir nevi yaza başkarakterinin kadın oluşu Bailey- Malum, Bol d’Or Cenevre’nin gözbebeği etkinliği, Sansürün kökleri bir hayli deri- vedadır. Bu muazzam yarış da 25 Eylül’de 20. sene- Bond’un filmine daha anlamlı bir de- kızımın ilkokulu Notre Dame du Lac da, yelkencilik ne gidiyor İngiltere’de ama Bailey- sini kutlayacak. Sefayla gelip, Türkiye’den pandemi- rinlik kazandırıyor. sevgisini öğrencilerine küçük yaşta aşılamak için her Bond özellikle video çılgınlığının yi söküp götürmesini dilerim. yıl etkinliğe katılıyor. Philip Gay’in skipperliğindeki tüm dünyayı sardığı dönemi ele al- KURTULUŞU VAR Notre Dame du Lac ekibi, Psaros tekneleri arasında HAYDİ KENDİ YARIŞINI BAŞLAT mış “Censor”da. O dönem piyasa- İşin ilginç yanı 2015 yılında bu senenin galibi oldu. Bizim çocukların sevinç çığ- Yelken, yeni şeyler denemenin, cesaretin, dalgalı, yı saran ucuz bütçeli ve alabildi- “Nasty” adında bir kısa film çeken lıkları, ta Jura dağlarından duyuldu. ğine kanlı korku filmlerini de “vi- fırtınalı sularda omuz omuza var olabilmenin, dost- ve “Censor”ı temelde bu kısa film- deo nasties” olarak adlandırıyorlar luğun ve özgürlüğün sembolü. Mark den hareketle yazan Bailey-Bond’un ve sıkı bir denetime tabi tutuyorlar. Twain’in sözleri geliyor aklıma: Limanda duran, rüzgârına küsmüş yelkenliler gibi insanın kendine yaptığı en ilk filmde erkek bir karakteri kullan- O yıllarda İstanbul’un muhtelif vi- “Bundan 20 yıl sonra yapmadığın büyük zulüm de kanımca, kendi önünde durmasıdır mış olması… Bailey-Bond kadın-er- deo dükkânlarını talan edip bulabildi- şeylerden, yaptıklarından daha fazla kek meselesi için fazla bir şey söyle- ği her korku filmini izleyen biri ola- pişmanlık duyacaksın. Bu yüzden ha- miyor ama bir söyleşide “Korku kötü rak bu “nasty” filmlerin nasıl bir ba- latlarını söküp at. Güvende olduğun bir şey değil bence” diyor ve ekliyor: ğımlılık yarattığını iyi bilirim, o yüz- limandan ayrıl. Yelkenlerini rüzgârla “Hatta tam aksine o korkunun sizde den “Censor”a ayrıca sempatiyle yak- doldur. Araştır. Hayal et. Keşfet.” yarattığı bir katharsis, bir iyileşme de laştığımı tam bu noktada belirtmeme Gidecek, görecek yerlerimiz, ya- olabiliyor. Hem “Nasty” de hem de izin verin. O dönemden favori filmle- pacak işlerimiz, söyleyecek sözleri- “Censor”da hep bunun üzerinde dur- rimiz arasında “Re-Animator”, “Te- miz varken kendi yarattığımız güven- dum yani korkudan ne elde edebiliriz xas Chainsaw Massacre”, “I Spit On li limanlarda kalakalmak, Covidli ev- fikri üzerinde. Genel kanı korku film- Your Grave” ve “The Evil Dead” gibi de kaldan fenadır. Madem rüzgâra lerinin izleyici üzerinde zararlı etkile- bazı klasikleri sayabilirim; fırsat bul- açılmamış bir yelken sadece bir çaput dukça da hâlâ izlerim. ri olduğu ve sansürlenmeleri gerekti- parçası, o halde ne duruyoruz? Aça- Filmin merkezindeki Enid (Niamh ği yönünde. Oysa benim filmimde bir lım yelkenleri, sökelim halatları, ala- Algar) çocukken kız kardeşinin or- kurtuluş oluyor.” lım bizi tutan demirleri. Yola çıkalım. tadan kaybolmasının onda yarattı- “Censor” 28 Haziran’dan itibaren Bir nefes üflüyorum hayali bir yel- ğı travmayı asla atlatamamış ve ne- çevrimiçi aynı gün saat 15.00’te Ka- kenliye… Hadi. Kim kendi Bol d’Or ler olup bittiğini tam olarak anımsa- dıköy Sineması’nda izlenebilir. ‘unu başlatmadıysa başlatsın. DEVAMLILIK HATASI