Katalog

8 21 MART 2021 rlik Yeni gerçeklik inşa edilirken Aşırı sağ, QAnon ve komplo teorileri “N efret suçlarında durum: 2021’de Avrupa’da aşırı sağ” STATİK ENERJİ ve twitter gibi internet sitelerinde tartışılıyor. Sonra da facebook gibi sosyal medya sitelerinde raporuna göre pandemi döneanonimleşiyor. Pizzagate QAminde komplo teorileri yaygınlanon teorisinin öncülü olarak göşarak güçlenmeye başladı. rülüyor. Almanya’daki Amadeu AntoQAnon, sosyal medya venio Vakfı, İsveç’teki Expo Vakfı ya çeşitli platformlarda siyave İngiltere’deki HOPE not Hasi kulislere dayanarak paylate adlı sivil toplum kuruluşunun hazırladığı rapora göre aşırı sağcılar, Avrupa’nın 32 ülkesinde, Avrupa demokrasisini de tehdit ÖZGE MUMCU AYBARS şılan komplo teorilerini yayan bir hareket. Bu harekete göre yani QAnon’a göre ABD’nin eski başkanı Donald eden aşırı sağcı terör tehdidini Trump ABD’deki derin devlebüyütmeye devam etti. te karşı mücadele veriyor. Ve de İnternet platformları aracılığıyla propa ABD’li demokratlar arasındaki pedofil ve ganda yaparak etkileşimlerini artıran aşı satanistleri de ortaya çıkarmaya çalışıyor rı sağ ideolojiler, özellikle ABD Kongre Trump. Bu derin devlet içinde askerlerin, Baskını’nı gerçekleştiren QAnon benzeri bürokratların ve de CIA çalışanlarının olakımlarla da eşgüdümlü yayılmaya başladı. duğu iddia ediliyor. Rapora göre, QAnon komplo teorileri, Geçtiğimiz haftalarda, Global Investigaözellikle İngiltere ve Almanya’da güçlene tive Journalism Network, Aşırı Sağı Araşrek büyümeye başladı. tırmak: Küresel Perspektif diye bir yayın yaptı. Konuşmacılara göre, aşırı sağ hem demokrasi hem de medyaya ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ancak aşırı sağcılar, dijital izlerini kapatmayı başaramıyor. Yani sofistike bir oyun güçleri yok. Twitter, 150 bine yakın QAnon twitter hesabını kapatsa da, bu gibi gruplar, komplo teorilerinden beslenerek dijital, ideolojik ve finansal olarak büyümeye devam ediyor. Kitlelerin rıza inşasının QAnon üyeleri ABD Kangre Merkezi’ni basmıştı. karşısında doğru ve güvenilir bilginin çarpıtıldığı, birkaç yem bilgiyle ve de komplo Covid19 salgınına yönelik aşı karşıtı teorileriyle yeni bir gerçekliğin inşa edildisöylemler ile farklı komplo teorileri de bu ği bir dönemde yaşıyoruz. çerçevede büyümeye devam ediyor. Bu teorilerin antisemitist politikalara da yol açtı HER KARMAŞIK MESAJA İNANMA ğı raporda ele alınan konular arasında. Aşırı sağ, neredeyse her ülkede, farkNEREDEN NEREYE? lı kimlikler altında, bilgi kırıntılarıyla yeni komplo teorileri inşa ediyor. Bir nevi at Mart 2016’da Hillary Clinton’ın kamizinin it izine karıştığı bu dönemde, doğru panya yöneticisi John Podesta’nın bilgi, güvenilir bilgi, iyi haber her zamanepostaları Wikileaks üzerinden yayılkinden daha önem kazanıyor. dı. Pizzagate’çilere göre epostalarda yer Gün içinde türlü yalan üzerinden siyaalan bazı ifadelerin üstü kapalıydı. Burada set inşa ediliyor ve esasen sahte bir diki şifrelere göre üst düzey Demokrat Parti lin içinde kendimize yol bulmaya çalışıyoyetkilileri ve ABD restoranlarını kapsayan ruz. Komplo teorilerine karşı aklı kullanbir insan kaçakçılığı ve çocuk istismarı şe mak, önüne her gelen uzun karmaşık mesabekesi söz konusuydu. ja inanmamak belki de en önemli bireysel İddiaya göre ünlüler parti vereceklegüç ve de toplumsal güç bugün. ri zaman çeşitli şifrelerle (örneğin peynir İyi pazarlar. kız çocuğu, makarna erkek çocuğu demek) yüklü meblağlarla “çocuk” sipariş ediyordu. Adı geçen restoran zinciri Comet Ping Not: Geçen haftaki yazımda ismi Pong Pizza’ya Obama’nın da yüklü bir bageçen prens, Prens Edward değil Prens ğış yaptığı da iddialar arasında. Bu iddialar Andrew olacaktı. Bu hata nedeniyle bir araya getiriliyor, Reddit, 4chan, 8chan okuyucularımdan özür dilerim. Başta tıp olmak üzere, bilimin öneminin çok daha iyi anlaşıldığı bu dönemde bile, bilimdışı tezler ve iddialar toplumun zihnini bulandırmaya devam ediyor. Metin Özenci, işte bu bilgi kirliliğine karşı "Bilgi Kirliliği Ortamında Kalbimiz Ve Damarlarımız" kitabıyla, halkımıza hiç değilse kalp ve damar sistemimizle ilgili kimi güncel ve geçerli bilgileri yalın bir dille anlatıyor. Üstelik, tıp öğrencileri ve uzmanlık öğrencisi doktorlara da yönelik olarak, temel bilgilerle klinik uygulamaları birleştirmenin önemini vurgulayarak ve hekimliğin ana amacı olan "başarılı tedavi"nin "birincil koşulu"nun, "doğru tanı"ya ulaşmak olduğunu anımsatarak, bunu başarmak için gerekli ipuçlarını vererek... TAYFUN İŞBİLEN tayfunis@ hotmail.com 2013 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine de kaydedilen Etna önemli bir turizm merkezi. Ziyaretçiler araçlarla 1910 metredeki Sapienza turistik tesislerine kadar ulaşıyor. Buraya yakın bir noktada sönmüş Silvestri krateri var. İsteyenler teleferiklerle 2 bin 500 metreye çıkabiliyor. Teh Yanardağ faaliyetiyle gündeme gelen Etna turizm merkezi likeli seyi dvuemlaavn Etna Yanardağı’nın uçuşan küllerini temizlemek hemen eteğindeki Katanya kentinin temizlik görevlilerine düşüyor... M ongibello, Etna Yanardağı’nın diğer adıdır. Dante Alighieri “İlahi Komedya”sında Etna’dan bu ismiyle bahseder. Mongibello iki kelimeden oluşuyor: Frenkçede dağ anlamına gelen ‘mon’ ve yine dağ anlamına gelen Arapça ‘cebel’. Sicilya’da İslam ve Hıristiyan kültürünün uzun süre bir arada var olduğunu gösteren güzel bir isimdir aslında. Ancak dünyanın Yunan kültürüne olan merakı nedeniyle, onların bu dağa verdiği Etna ismi daha yaygın hale gelmiştir. Tıpkı bizim İstanbul Boğazı’nın bütün dünyada Yunanca’dan gelen “Bosforus” adıyla bilinmesi gibi. Etna dünyanın en faal yanardağı. 3 bin 300 metrelik zirvesinde bulunan 5 krater, cadı kazanı gibi aralıksız kaynıyor. Dağın yamaçlarında da aktif ya da sönmüş çok sayıda krater var. Zirvedeki kraterlerin en büyüğü Voragine. Bunlar, son iki aydan beri hayli hareketli. İç meselelerimizin yoğunluğu yüzünden fazla gündemimize gelmese de dış basında sık sık haber. Eski insanlar Etna’nın zirvesinde tanrıların yaşadığına inanır o yüzden oraya gitmezmiş. Zirveye çıkmayı ilk göze alan kişinin filozof Empedokles olduğu söylenir. O da kratere düşüp ölmüş. Zirvedeki kraterlere çıkmak sıkı kurallara bağlı. Çoğu zaman izin vermiyorlar. En fazla 3 bin metrelere çıkıp dumanı uzaktan görmek mümkün. Etna aynı zamanda önemli bir kayak merkezi. ÖNCEDEN TESPIT EDILEBILIYOR Etna’nın zirvedeki kraterleri, Şubat’tan bu yana gökyüzüne ateş topları ve lavlar fırlatıyor. Bu patlamalarda lavlar fıskiyeden fışkırırcasına 700 metreye Liman kenti Katanya. kadar yükseliyor, yoğun bir dumanla birlikte. Lavlar düştükleri yerde soğuyup kuruyunca dağın yüksekliğini artırıyor. Ya da bazen tam tersi, şiddetli bir patlama zirveyi uçuruyor ve yükseklik azalıyor. Uzmanların anlattığına göre Etna’nın yüksekliği bir ara 4 bin metreleri bulmuş, sonra 700 metre azalmış. 50 kilometre çapındaki yanardağın eteklerinde, 20’den fazla yerleşim yeri var ve 2 milyondan fazla insan yaşıyor. Sicilya’nın Palermo’dan sonraki en büyük kenti Katanya da burada. Pandemiden önce bölgeye her yıl gelen 3 milyon turisti de hesaba katarsak nüfus hayli yoğun. Etna’nın zirve kraterleri yerleşim yerlerinden uzakta ve burada yaşanan patlamalar, lav çıkışları yerleşim alanları için tehlike yaratmıyor. Hatta geceleri ışıl ışıl lav şelaleri ve havai fişek benzeri manzaralarla seyredenlere keyifli anlar bile sunuyor. Zaten bilim insanları uydular DOĞA VE TARİH BİR ARADA Sicilya, Etna’nın yanı sıra muhteşem tarihi dahil çok çeşitli cihazlarla dağı gözlem altında tutuyor. Dağ tehlikeli şekilde patlayacak enerjiyi biriktirmeye başlarsa bunu önceden tespit etme ve bölgeyi boşaltma imkânları var. LAV SELLERI DENIZE mirası, doğası, Mesina Boğazı, Palermo, Sirakuza, Katanya, Agrigente, Cefalu, Taormina gibi kentleri, müthiş mutfağıyla defalarca gitmeye değer bir ada. Yerleşim alanları için tehlikeli olan kraterler daKonuya yanardağla girmiştik, yanarha çok dağın alçak kesimlerinde olanlar. Bunlar çoğunlukla sakin, zirvedekiler gibi sürekli kaynamıyor. Ancak faaliyete geçtiklerinde küçük patlamalar bile olsa yerleşim alanlarını tehdit ediyorlar. Buralardan fışkıran 1000 derecelik lavlar ağır ama kararlı şekilde akan bir sele dönüşüyor. 1699 yılında 800 metre yükseklikte bulunan Nikolosi köyünün yakınlarından çıkan lavlar sel olup Vezüv, Pompei’yi külleriyle gömmüştü. dağ ile bitirelim. Etna etrafına fazla zarar vermeden kendi kendine kaynayadursun, esas katilin İtalya anakarasında sessiz ve sinsi şekilde beklediği söyleniyor. Zamanında Pompei’yi küllere gömen Vezüv’den bahsediKatanya’nın yarısını yakmış. yoruz. Uzmanlara Lavların denize döküldüğü sahilgöre on yıllardır susler hâlâ kapkara. Benzer lav sellekun olan Vezüv Yanarri yakın tarihlere kadar defalarca gödağı ‘muhteşem’ bir dörülmüş, bundan sonra da görülecek. nüş yapma ihtimali var.