Katalog

14 KASIM 2021 3 Hızır Canbaz’dan yeni albüm: Sevdaluk Dedukleri Karadeniz’in haykıran sesi Hızır Canbaz’ın Sevdaluk Dedukleri albümünde, sevdalar ve özlemler de var, doğa katliamlarına REHBER ODASI karşı haykırış da... ‘Savaşçı’ anneler ve özel çocukları için Canbaz, gazeteci eşi, Cumhuriyet Pazar’ın önceki ‘Ben engelsiz görsel yönetmeni Aynur Çolak FİGEN ile de bir düet ATALAY yaptı. Albüme Amazonum’ ismini veren adıköy’ün Hasanpaşa Mahallesi’nde lar. Aynı zamanda 42 ilden özel gereksinim- şarkıyı birlikte küçük bir sanat atölyesi var. Adı li çocuğu olan ya da şiddet mağduru kadınları- seslendirdiler. “Engelsiz Amazonlar Sanat Evi”. mız ürünlerini yapıp bize gönderiyor. Biz de sat- K Kurucusu Gamze Elibol, girişimci tıktan sonra ödemelerini onlara yolluyoruz. Re- kadınların ve özel gereksinimli çocukların mekânı sim ve müzik öğretmenleri, pedagog destekçile- olan bu atölyenin adını, çocukları için hayatta kal- rimiz var. Atölyemizde keman dersi alan çocuk- mak zorunda olan savaşçı annelerden ve larımız mevcut. aradeniz müziğinin sözlü bir sentez çalışmasının sebebi nedir? sokağa çıkmak, eğitim almak iste- Üretilen ürünleri almak isteyen- aktarımla bugünlere kadar Bu konuda bazı dostlardan eleştiri alsam yen çocuklardan aldığını söylüyor. ler @engelsiz_amazonlar_ Ins- gelmiş yüzlerce yıllık ta- da içime sindiğini söyleyebilirim. Örneğin “Sabancı Vakfı Fark Yara- tagram sayfası üzerinden ya da rihinin peşinde koşan bir ‘İkbal’ türküsündeki giriş yayla dumanının tanı” da seçilen Elibol, sanat www.engelsizamazonlar.com K isim Hızır Canbaz. Sırf yö- geldiğini ve çocukluğumda çobanlık ettiğim evinin ve gelen çocukların üzerinden ürünlerimize ula- renin türkülerini değil aynı zamanda esin kay- günleri hatırlatıyor. İnekleri bulamamışım da hikâyesini anlattı: şabilir. nağı olan atışmaları, sevda hikâyelerini de top- dumanda (siste) arıyorum, birileri de benimle u Engelsiz Amazonlar luyor ve bunları yazılı kültür envanterinin bir beraber arıyor ama birbirimizi göremiyoruz. u Gelenlerden bazıları- Sanat Evi neden kuruldu? parçası haline getirmek için çalışıyor. Ancak Böyle durumlarda “Sesime gel, sesime” diye nın hikâyelerini öğrenebi- DENİz Sanat evimiz sevdikle- yaptıkları bununla sınırlı değil, Çamlıhemşin haykırırdık. “Yol Altına Kayanun” girişi ve lir miyiz? rinize ve kendinize hedi- yaylalarının sesini ve haykırışını daha küçük- ÜLKÜTEKİN akışı özellikle Rize’de doğa katliamının ya- Engelsiz Amazonlar ai- yeler alırken aynı zamanda lükten edindiği alışkanlıkla dörtlükler haline şandığı İkizdere’deki İşkencedere Vadisi’ni lemizde birçok çocuğumu- Gamze Elibol özel gereksinimli çocukların getiriyor. Civan Müzik etiketiyle piyasaya çı- haykırıyor. Aranjörüm Utku tam da bunun zun ve gencimizin başarılı ve da medikal ihtiyaçlarının kar- kan Sevdaluk Dedukleri isimli albümüyle müziksever- için efektler ve tonlamalar yaptı ve benim de tam iste- güzel hikâyeleri mevcut. On- şılanabileceği ve kadın girişim- lere Karadeniz’in dalgalarından yaylalarına bir müzik diğim buydu. Müziğin haykıran bir dili var. lardan biri de Beren. Beren 3.5 cileri destekleyen bir platform ola- yolculuğu sunan Canbaz’dan hem kendisinin hem de yaşında “spina bifidalı” bir çocuğu- 50’YE YAKIN FARKLI HORON rak kuruldu. albümünün hikâyesini dinledik. muz. Beren bir gün annesine “Anne ben özel çocuğum, bebek değilim. Bebek puseti istemi- u Sevdaluk Dedukleri isimli albümünüz daha ilk u Karadeniz kültürünün ve müziğinin korunması, KAp IMIz HERKESE Aç IK yorum, tekerlekli sandalye istiyorum” demiş. duyulduğunda Karadeniz yaylalarının esintilerini araştırılması ve geliştirilmesi için yaptığınız çalışmaları u İsteyen herkes gelebiliyor mu? insanın içine doğuruyor. Nasıl başladı yolculuğu? biliyoruz. Bize bu çalışmalardan bahseder misiniz? Ailesi bize ulaşınca çocuğumuzu listemize al- Sanat evimizin kapısı isteyen herkese açık. Tulumun, kemençenin doğası olan Karadeniz, kül- dık, ürünlerimizin geliri ile Beren’e bir çocuk Hiç böyle olacağımı bilmiyordum. Türkü, destan, İş insanlarına, gönüllü öğrencilere, çocukla- atma/çatma veya taşlama türküleri dinleme merakım türel zenginliğin de bir parçası. Yaşam koşulları mü- sandalyesi aldık. rıyla gelen anne-babalara ve özel gereksinimli ziğe yansıyor, aslında tulum ezgilerinden ve ve onları not alma merakım çocukluğum- Teslim ederken Beren çok mutlu oldu. Ona çocuklara, özel gereksinimli çocuğu olan ebe- da başladı. Hikâyelerini merak eder- horonlardan da daha hızlı bir ritim bek- rozetimizi taktık ve “Sen artık bir engelsiz ama- Türküyle veynlere kadar... Çocuklar için sanatsal faali- lentisi var. Oysa tulumun bizdeki ye- dim, “Kim kime ne dedi” diye. Ay- zonsun. Şimdi istediğin her şeyi özgürce yapabi- yetler yaparken büyükleri de çayımızı içip ta- rıca hiciv şairleri Eşref ve Ney- ri daha derin. Çalma biçimi, ezgi lirsin, parka gidebilir, dans edebilir ve spor ya- konuşuruz nışmaya bekleriz. çeşidi, horonlar ve oynama bi- zen Tevfik şiirleri harmanlandı, pabilirsin” dedik. albümün temelini oluşturdu. çimi, otantizm, yer ve zaman u Karadeniz türkülerinin Karadeniz Beren bundan etkilenip çocuk parkında dans u Burada neler yapılıyor? Ürünler nasıl ve birçok detay önemli. 50’ye Dalıp gittiğinde o doğada ve insanı için önemi nedir? ederken, bir kadın annesine yaklaşıp “Geçmiş satın alınıyor? anılarda geziniyorsun. Ya- yakın horon çeşidinin yanı sı- Türküler bizde bir haykırış, mesaj, anlatım, olsun engeli nedir?” diye sorunca Beren bunu Atölyemizde ahşap boyamalar, bez çantalar, ra yol havaları, destanlar il- kaladığın bir tasvir, deyiş, ifadedir. Horon olmazsa nerede anlatırdık duyup cevap vermiş: “Ben engelli değilim en- ahşap posta kutuları, anahtarlıklar, örme bebek- deyim, duygu söze dönüşü- gi alanım. sevdayı? Ulu orta değil ince mesaj ile anlatabilme gelsiz Amazonum. Bak bu da rozetim.” ler ve yüzde 100 doğal soya mumu gibi el eme- yor. Bunları en çok paylaş- kabiliyetidir türkülerimiz. Bu üçüncü albümümüz, Bir başka hikâye Büşra’dan. 8 aydır dışarı çı- ği ürünlerimiz bulunmakta ve özel gereksinim- u Bu ilgi de sizi araştır- tığım sanatçı arkadaşım Si- kaynaklarda onlarca dörtlük ve ezgi var. Daha li çocuğu olan anneler, çocuklarıyla beraber bu- kamazken, şimdi atölyemize gelip mum yapıyor maya götürdü... nan Akçal ile birleştiriyo- gün yüzü görmemiş nice hikâyeler. Yeter ki rada el emeği, göz nuru ürünlerini yapıp çocuk- ve en büyük hayali olan müzik öğretmeni olabil- Okul yıllarımdan beri ho- ruz. Genelde beste ondan söz zaman ayırıp doğru adresi bulalım. İnsanını larının medikal ihtiyaçlarını karşılayabiliyor- mek için keman dersi alıyor. ron ekiplerinin içindeyim ve benden şeklinde yürüyoruz. deştiğinde başka bir hikâye daha ekipleri de çalıştırdım. Özel- Bazen “Bende sözler var, uygun buluyorsunuz. Sevdası sözde, söz de likle horonların dejenerasyonu- besten var mı” diye soruyorum, yürekte veya sandıkta çok na karşı çıktım. Bu yüzden tulum bazen de Sinan Abi “Bende beste anı duydum.. Yeni yasada petshop düzenlemesi çalan ve horon oynatan arkadaşlara var, söz yazar mısın” diyor. Kadıköy’de otantizmin dışına çıkmamalarını öneriyo- toplandığımız derneğimizde saz çalındığı bir rum. Klasik Hemşin horonlarının çalış akşamda “Sevdaluk Dedukleri” eseri oluştu ve oynama biçimi bellidir. 2018’de Eskisi daha ‘iyi’ ve albüm kapısı aralandı. p ATİ Çamlıhemşin’de Tulum Kurultayı yaptık. Burada başlayan ezgi ve kai- GÜNLÜKLERİ eni yasa ile birlikte, “pets- lar, çıkamayacakları yükseklikte, kı- SESİME GEL SESİME! deleri kayıt altına alma çalışmalarımız mıldayamayacakları darlıkta kutu- hop’larda hayvan satışı ya- Y u Bu albümünüzde önceki yapım- devam ediyor. Horonlar da kayıt altına saklandı” cümlesi bir dev- lara tıkılmış, bodrum katlarında gü- lara göre enstrümantal ve vokal alınacak. Kadıköy Yeldeğirmeni’nde- neş görmeden ölene dek doğurtu- rimmişçesine yansıtıldı. Bu sebep- anlamında ne gibi farklar var? ki derneğimiz bu konuda iyi bir kaynak. le büyük bir kafa karışıklığı söz ko- luyorlar. Ankara’daki bir baskında, Doğamız gereği tulum ve kemen- Yıllar içerisinde, yaşlı teyzelerden topla- damızlık olarak kullanılan köpek- nusu. İnsanlar “şu petshop hayvan çe ana çalgı aletleri, diğerleri de aranjör arka- dığım dörtlükleri bazen albümde bazen de satıyor” diye şikâyet halinde. Evet lerin ses tellerinin kesildiği de orta- daşımız Utku Küçük’ün tavsiye ve çalışmaları. Vo- serbest horonlarda kullanıyorum. Yedili he- ya çıkmıştı. petshop’larda satış yasak ama ya- kallerde ise hem Sinan Akçal’ın hem Cemre Ka- ce ölçüsü ile söylenmiş otantik dörtlükler biriktiriyo- saklanan şey, satılan hayvanların macıoğlu ve eşim Aynur Çolak Canbaz’ın sesleri rum. Bu da benim hobim. Kendim de yazıyorum ama SATIN ALMA Yuv A OL! DENİz petshop’ta tutulması. Ya- çok uyumluydu. hikâyesini dinlediğim bir dörtlük beni daha çok etki- Yani akıl almaz bir sömürü ni petshop’ların hay- YAv Aş Oğu LLARI liyor. Etrafımdaki pek çok insan bunu bildiği için he- sistemi söz konusu. Belki u Sizin de değindiğiniz gibi albümde müzikal van satması değil, diye verir gibi dörtlük veriyorlar bana. Sonra bütün bu tip yerlerin bakanlık anlamda özellikle şarkı girişlerinde farklı müzik sattıkları hayvan- bunları kitap yapmayı düşünüyorum. izni yok, peki ya dene- türlerini çağrıştıran sesler de dikkat çekiyor. Böyle ları dükkânda Petshop’larda tim ne durumda? Ye- sergilemeleri hayvan satışı ni yasa, yine bu gibi yasak. Yeni ya- durumlara olanak ve- sa petshop’lara yasak. Ancak ren internet satışlarına hayvan satışını petshop’ların İki kuş dala kondi da bir düzenleme ge- katalogdan yap- hayvan tirmiyor. Örneğin, Pit- ma izni veriyor. stanbul’a 1990’da geldiğimde anama at- ora için yazarsan olur” dedi. Bir gün Amlakit Yaylasına bull gibi köpeklerin satı- Ben durumun da- satması ma türkü ile bir mektup yazdım anam da giderseniz sisin orada göl olduğunu göreceksiniz. “Am- şı çoktandır yasak. Ancak ha büyük hak ihlal- bana atma türkü ile cevap verdi. Bu mek- lakit boğazina, duman göl oldi gene, yar senden ayrılalı, yasak değil. arama motorunda satın almak lerinin önünü açacağı- tuptan aldım, azıcık bir düzenleme ile bu günlerum oldi sene” diye yazdım ben de... için arattığınızda onlarca sayfa çıkı- Bu nasıl nı düşünüyorum. En azından, İalbümdeki “Nasihat”ın sözleri oluştu. Yalı horonu tulumla oynanan horonlar içerisinde be- yor. Yeni yasa ile bu konuda en ufak dükkânda tutulan hayvanların ne oluyor? Anama; evlenmek istediğimi söylemiştim, o da bana ni en çok etkileyen horon. Sevdalıların duygularını ifa- değişiklik yok, hâlâ aynı, alenen satış koşullarda olduklarını görebiliyor, bizim dille cevap vermişti... de ettiği en bilinen horondur. Sözün güçlü olması gere- Anlatalım... söz konusu. Bu durum her ırk için ge- gerektiğinde şikâyet edebiliyorduk. İkbal şöyle çıktı. Tulumcuların duayeni Gariboğlu Mus- kir, ezgi; derinliği olmayan tasvir ve heceyi kabul etmez, çerli, o hayvanlar ne koşullarda üre- Ara sıra üretim evlerine baskın- tafa Taşer’in torunu Tahir Taşer internette bir ezgi pay- sırıtır. Horon yukarıda yavaş ritimle giderken, türkü tiliyor bilmiyoruz. Ancak tahmin et- lar oluyor belki siz de televizyonda laştı, çok hoşuma gitti. Tam o sıralarda dilime dolanan başlar. Horoncudan fora istenir. Bu da ‘derdim var’ de- tiğimiz kadarıyla çoğu çok ama çok veya sosyal medyada denk gelmiş- bir deyimi dörtlüğe çevirmiştim “İkbalum ikbal olsa, ge- mektir, yani türkü demek manasına gelir. Söyleyen ar- kötü durumda. Bu yüzden satın al- sinizdir. Hayvanlar korkunç koşul- lup beni bulurdi, kuşa süt nasip olsa, anasinden olurdi.” tık neyi ifade edecekse onu dile getirir. Ben de “İki kuş mayın, yuva olun diyerek bitireyim. larda, çoğu uyuz olmuş, bakımsız- Çok yakıştı. Tahir’den rica ettim, bir şartım var dedi. Ta- dala kondi, derum ki biri andi, soğumişti yüreğum, an- İyi pazarlar. lıktan derbeder, zayıf... Minik ırk- hir “Amlakit” Yaylası’ndan olduğundan “Bir dörtlük de di da gene yandi” dedim... Fotoğraf: Kurtuluş Arı cdenizy@gmail.com