Katalog

31 AĞUSTOS 2014 / SAYI 1484 7 Nacakçılık, köşgerlik, bakırcılık, tenekecilik, şalvarcılık, arzuhalcilik, kalaycılık, hallaççılık, palancılık, yorgancılık, sekiz köşe kasketçilik, taşçılık ve ağaç oymacılığı gibi meslekler; teknolojinin gelişmesi, seri üretime geçilmesi ve ihtiyaçların değişmesi ile bağlantılı olarak eski önemlerini kaybetmeye başladı. Kaybolan mesleklerin izinde Miniklere “görsel okuma kitabı” B N acakçılık, köşgerlik, bakırcılık, palancılık ve yorgancılık mesleklerinin son ustaları, unutulmanın ve yetiştirecek çırak bulamamanın hüznü içinde zanaatlarını sürdürüyor. Tarsus Amerikan Koleji Arkeoloji Kulübü’nün öğrenci ve öğretmenleri, 2007 yılında başlattıkları proje ile Tarsus’un ve aslında Türkiye’nin “kaybolan meslekleri”nin izlerini sürdüler. Kulüp üyeleri bu proje kapsamında; kaybolan mesleklerin son ustalarını tek tek bularak onlarla konuştular. Tarih ve Arkeoloji Kulübü sorumlu öğretmeni Orhan Baycık, birçok mesleğin artık son ustalarla ayakta kalabildiği gerçeğiyle karşılaştıklarına dikkat çekerek, “Nacakçılık, köşgerlik, bakırcılık, tenekecilik, şalvarcılık, arzuhalcilik, FİGEN kalaycılık, hallaççılık, palancılık, ATALAY yorgancılık, sekiz köşe kasketçilik, taşçılık ve ağaç oymacılığı gibi meslekler; teknolojinin gelişmesi, seri üretime geçilmesi ve ihtiyaçların değişmesi ile bağlantılı olarak eski önemlerini kaybetmeye başlamışlardır. Röportajlar sırasında; meslek erbaplarının kültürümüzün bir parçası olan bu meslekleri öğrenmek isteyecek çırak bile bulamadıklarına tanık olduk” dedi. ilfen Yayıncılık tarafından hazırlanan’’TONTON Okul Öncesi Eğitim Seti’’ ile minik öğrencilerin bilgiye en etkin yoldan ulaşmalarının sağlanması amaçlıyor. Bilfen Yayıncılık Genel Müdürü Burcu Yağcı, yayınların bayilere tanıtılması amacıyla düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, hazırladıkları “Görsel Okuma Kitabı” nın, illüstrasyon tekniği ile çizilmiş 1500 görselden oluştuğunu, sesler ve çocuklar CD’si ile de öğrencilerin görsel ve işitsel zekâlarına hitap ettiğini söyledi. Yağcı, “Okulöncesi eğitime yeni bir bakış açısı kazandırmayı amaçlıyoruz” dedi. Yağcı’nın verdiği bilgilere göre, matematik ve fen kitaplarında da Cambridge Üniversitesi’nden 2 bin animasyon desteği alındı. l Kasket çiftçinin namusuydu Kasketçi Hikmet Sağmen, bir zamanlar kasket sahiplerinin kasketlerini namusları gibi koruduklarını, kesinlikle yere bırakmadıklarını, kasketlerini çıkardıklarında yükseğe astıklarını söyleyip şunları ekliyor: “Şimdilerde kasketi çok az insan kullanıyor, onlar da çoğunlukla 50 yaş üzeri erkekler. Şimdi artık spor şapkalar tercih ediliyor.” l Ernst Werner Büyük Bir Devletin Doùuüu: Osmanl lar (13001481) Osmanl Feodalizminin Oluüum Süreci Taner Timur un Sunuü uyla Almancadan Çevirenler: Yılmaz Öner Orhan Esen Kitap hazırlandı “Kaybolan Meslekler”in son ustalarının gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla proje sonunda “Tarsus’ta Kaybolan Meslekler” adlı bir kitap da hazırlandı. Kitap, Tarsus’un kültürünü oluşturan mesleklerde çalışmış ya da tüm zorluklara rağmen çalışmaya devam eden bütün ustalara, kalfalara ve çıraklara adandı. l figenatalay@yahoo.com Tarsus’un son palancı ustası Binek hayvanlarının sırtına konulmak üzere çul, saman, kamış ve meşin kulanılarak yapılan semeri üretenlere palan ustası deniliyor. Tarsus’un son palan ustası Mehmet Yaşan Işın, ne yazık ki bir süre önce hayatını kaybetti. Tarsus’un son palan ustasının ölümüyle Tarsus’ta palancılık da sona erdi... l Nacakçı da ne demek? Nacakçı; küçük saplı balta ile et tahtası, bel sapı, tırpan sapı, fırın küreği, yayık yapar. Tarsus’taki son nacar ustası Ahmet Bıçakçı, plastiğin ve fabrikasyon üretimin nacakçılık mesleğini bitirdiğini söylüyor ve “İşyeri açma ruhsatı alacağım zaman, ruhsat verecek memur bana ‘Nacar ne iş yapar bilmiyorum, ruhsata ne yazayım’ diye sordu” diyor! l metis | siyahbeyaz RUŞEN ÇAKIR • SEMİH SAKALLI 100 SORUDA Şalvara talep yok Şalvarcılığa 9 yaşında başladığını anlatan şalvar ustası Tuncay Geliş, “1985 yılına kadar 10 makine ile çalıştığımız halde yine de şalvar talebini karşılayamazdık. Ama artık talep olmadığı için şalvar ustası da kalmadı” diyor... l ERDOĞAN x GÜLEN SAVAŞI On iki yıla varan AKP iktidarıyla dindarlar merkeze taşındı. Demokrasiye inanan birçok insan bunun bir "normalleşme" ile sonuçlanmasını umut etti. Ancak hemen ardından AKPCemaat savaşının patlak vermesi ve bu savaşla ortaya çıkan hukuksuzluklar, asıl sorunun sistemin merkezinde kimin olduğunda değil, sistemin bizzat kendisinde olduğunu gösterdi. CemaatHükümet savaşı, oyuna dokunmadan sadece oyuncuları değiştirerek Türkiye'nin önünün açılamayacağını net bir şekilde kanıtlamış oldu. ErdoğanGülen savaşında her iki taraf da kendisinin haklı, diğerinin haksız olduğunda ısrarcı. Birbirlerine yönelttikleri eleştiri ve suçlamaların çoğu kulağa fazlasıyla inandırıcı, kendilerini savunmak için geliştirdikleri argümanlar ise bir o kadar inandırıcılıktan uzak geliyor. Köşgerliği öğrenmek isteyenler El emeğine dayanan, manda, davar ve koyun derisinden üretilen yazlık bir çeşit ayakkabı olan yemeni, 1940’lı yıllarda en parlak dönemini yaşamış. Köşgerliği babasından öğrenen Muhterem Kocabaş, geçmişte Tarsus’ta 32 tane köşger olduğunu söylüyor ve devam ediyor: “Ancak sonraki yıllarda açılan ayakkabı fabrikalarının seri üretimiyle birlikte yemeniciler, mesleklerini bir bir bırakmak zorunda kaldı. Çalıştırmak için çırak bile bulamıyorum. Yemenicilik benimle birlikte yok olacağı için çok üzülüyorum.” l Kukla Demo hayatı sorguluyor edirenk Sanat Vakfı ve Turgut Özal Üniversitesi işbirliğiyle, AB ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen, “Demokratik Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Hibe Programı” kapsamında yürütülen “Kukla Demo Projesi”nde, önümüzdeki yıl seçmeli olarak okutulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Dersi’nin programında bulunan öğrenme hedefleri içinden seçilmiş kavram ve olgular, örtük ve açık mesajlar halinde 6, 10 ve 14 yaş için ayrı mesaj dilleri ile veriliyor. 8 ayrı el kuklasının ve 2 boy kuklasının kullanıldığı projede; Kukla Demo, acar bir muhabir olarak sokağın nabzını tutuyor, Demokratik Vatandaşlık ve İnsan Hakları ile ilişkili gündelik olayları yorumluyor. l Y En sağlıklı yorganlar Yorgancılığın son ustalarından Selçuk Özmen, yorgancılığın 1995 yılından sonra giderek önemini kaybettiğini belirterek, “O tarihten önce akşamlara kadar çalışıp yorgan yetiştirmeye çalışırdık. Günümüzde yorgan ancak doktor tavsiyesiyle talep ediliyor; çünkü bizim yorganlarımız doğal ve sağlığa bir zararı yok. Ayrıca yorgancı olmak çok zordur; en az iki yıl çıraklık, iki yıl da kalfalık yaparsınız, hemen usta olamazsınız. Bir de yorgancının geometri bilmesi gerekir” diyor. l Sorucevap formundaki bu kitap, bir ittifaktan savaşa evrimleşmiş AKPCemaat ilişkilerinin çeşitli aşamalarına açıklık getirmeyi amaçlıyor. Demokratikleşme, şeffaflaşma ve hukuksallığa bir katkı olarak okunmasını arzu ederiz. metis İpek Sokak 5, 34433 Beyoğlu, İstanbul T 212 2454509 F 212 2454519 E bilgi@metiskitap.com W metiskitap.com C M Y B