Katalog

6 Japon lirik dramı... Yunan mitolojisinde aşk tanrısı. 8. Ejderha takımyıldızının en parlak yıldızı... Hint inanışında mutluluk tanrıçası... Kadın elbiseleri yapımında kullanılan, çok sık dokunmuş bir çeşit hafif kumaş. 9. Doğu Karadeniz yöresine özgü ipek başörtüsü... Yapısına girdiği sözcüğe “yeni” anlamı katan yabancı önek... Ukrayna’nın plaka imi... Asya’da bir ırmak... Dik tutularak parmakla çalınan, üç köşeli ve büyük çalgı. 10. Utanma duygusu... Mafya örgütünün Sicilya’da ele geçirdiği toprakları denetleyen kişiye verilen ad... Tanrıtanımaz... Bir renk. 11. Cennet bahçesi... İzcilikte küçük birlik... Eski Türklerde hükümdarlara ve hükümdar ailesi mensuplarına verilen unvan... Arap abecesiyle yazılan bir yazı türü. 12. Birbirine zıt olan, birbiriyle çelişen şeyler... Isıtmada güneş ışınlarından yararlanmayı sağlayan aygıt... Satrançta özel bir hareket. 13. Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı... “Telli ’dır bunun adı / Ne ayet bilir ne kadı / Bunu çalan anlar kendi / Şeytan bunun neresinde” Per Bu (Dertli)... Petterson haftaki Maldiv bulmaca Adaları’nın Lanet Olsun yerli halkı... ödülü Zaman Bir nota. Nehrine 14. Adını Hollandalı ressam Van Laer’in takma adından alan, adi ve kaba sahneleri gösteren tablolar için kullanılan sözcük... Kuzu sesi... İsrail’in plaka imi. 15. Bir çalgıyı doğru ses vermesi için ayarlama... Belsoğukluğu hastalığına verilen bir başka ad. 16. Japonya’da 1100’lerde ortaya çıkan tüccar ya da zanaatçı loncalarına verilen ad... Kumaş örgü deseninde tekrar edilen en küçük birim... Nazi partisinin askeri polis örgütü. 17. Bağışlama... Süsü ve gösterişi olmayan... “Uymuştum gönlümün sesine / Bir kıza âşıktım delicesine” (O. S. Orhon). 18. Doğal kurşun sülfür... Borneo Adası’nda bağımsız İslam sultanlığı. 19. Atardamarın iç gömleğinde oluşan yağlı yozlaşma... İlaç... Bir nota. 20. “Evren Türküsü”, “Karanlıkta Bir Ağaç”, “Eksilen Gökyüzü” gibi kitaplarıyla tanınmış şairimiz. 13 NİSAN 2014 / SAYI 1464 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz ünlü tiyatro sanatçımız... Hep yeşil yapraklarından dolayı süs bitkisi olarak yetiştirilen bodur bir ağaççık. 2. Gerçek... Büyüklük taslayan, şişinen, kendini bir şey sanan... Dilimize de çevrilen “Çorak Ülke”, “Dört Kuartet” gibi yapıtlarıyla modernist şiirin öncülerinden biri olan İngiliz şair ve oyun yazarı... Bir nota. 3. Kargabüken bitkisinden çıkarılan güçlü bir zehir... 18391899 yılları arasında yaşayan ve Fransız izlenimciliğinin kurucularından sayılan ressam... Eski Rusya’da devlet tarafından çıkarılan kararnameye verilen ad. 4. Sıcak bölgelerde yetişen ve lifleri tekstilde kullanılan bir ağaççık... Aşırılık, aşkınlık, taşkınlık... Boru sesi... Petrograd’da Kışlık Saray’a hücum ederek 1917 Ekim Devrimi’nde kesin bir rol oynayan Rus kruvazörü. 5. Roma mitolojisinde cehennem tanrıçası... Esintili ya da serin havadan duyulan korku... Batı Avrupa’da bir ırmak. 6. İskambilde bir kâğıt... İstanbul ilinin Karadeniz kıyısında bir koy... Bacaklara ayak bileğinden dize kadar dolanan ensiz ve uzun kumaş parçası. 7. İzmir’in Tire ve Ödemiş ilçelerine özgü bir tür bilye oyunu... Hıristiyanların en büyük bayramı... Adları sıfat yapan bir yapım eki... 1462 sayılı (30.03.2014) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Judith Hermann’ın “Yaz Evi, Daha Sonra” (Metis Yayınları) kitabını kazananlar: AFYON’DAN: Orhan Canlı ANKARA’DAN: Şevket Cankılıç, Fikret Tan, Uğur Burnak ANTALYA’DAN: Yiğit Efe İren AYDIN’DAN: Yusuf Yatkın BARTIN’DAN: Hatice Eren DENİZLİ’DEN: M. Tuğran Gürkan İSTANBUL’DAN: Sibel Almas, Peri Bilginer, Özge Alper, Hasan Bayrak, Cumhur Çiftçi İZMİR’DEN: Güllü Görmezöz, İlker Özoğul KARAMAN’DAN: Sedat Erdoğan KÜTAHYA’DAN: Erhan Kuzhan MERSİN’DEN: Atilla Kırmacı ORDU’DAN: Ercan Coşgun SİVAS’TAN: Mehmet Güleren ZONGULDAK’TAN: Deniz Boz, Şükrü Üstündağ, Murat Özdemir, Ahmet Çakal, Esin Oflas. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 P A C O D E L U C 2 E Z İ D İ L E R F İ L H U 3 Y A M A K 4 A R 5 M O R 6 7 9 11 S F K E L İ A A L A B E L E N R E T A P E İ R Y E A L A M U C A L A R E L A R A A T A İ L E D R İ M E İ N H A R N A M E İ M İ D Ü R T Ü K O V U Ş İ N İ Z İ R A N B A R I S Ü R Z M O L V A A M B E R İ N A Y E T K A Ç K E M U R E U İ K O R O Z R A 8 A N I 10 A F 12 E R S 13 N İ 15 T E L A P A Z A N A N N İ B S E A P A R A T T A K A V O T A N R E V A G U A Ç U S I D E Z L E R D E R E P A R M E N İ S L E E R E N A G U T T R A F İ 14 O Y U K 16 U A P E R İ T İ F R E T 17 R O T Ş İ P D U D U L İ 18 İ K O N M G E N O A K 19 Z R E K O S İ N İ E E S T İ 20 M A R T A T A L E T 13 YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Bilimkurgu ve fantezi türlerindeki 14 “Mülksüzler”, “Her Yerden Çok Uzakta”, “Atuan Mezarları” gibi 15 romanlarıyla tanınmış ABD’li 16 kadın yazar... Evlerin üstünde çıkıp oturulan düz dam. 17 2. Sürtme yoluyla kâğıt ya da bir başka düzgün yüzey üzerine aktarılan grafik 18 karakteri... Ukrayna’ya özgü bir halk 19 dansı... Roma mitolojisinde kader tanrıçası. 20 3. Bir köşeden karşı köşeye doğru kesilmiş ya da katlanmış olan... Antalya’nın bir ilçesi... Tıp İsim:......................................................................................................................................... dilinde “bere” anlamında Adres:...................................................................................................................................... kullanılan sözcük... ................................................................................................................................................. Polonya halkından olan kimse. Tel:.......................................................................................................................................... 4. Bir nesneye zorunlu olarak bağlı olmayan 14. İspanyolların sevinç ünlemi... Japonya’ya özgü 9. Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan ve onun özünde bulunmayan bir halk dansı... Yükselme, yücelme... Asal gazlar derisi... Fransızların ünlü bir destan kahramanı... nitelik... Yerkabuğunun altında sınıfından bir element. Yıldız falıyla uğraşan kimse, astrolog. kısmen ya da tümüyle erimiş durumda 15. Doğu Anadolu’da yetişen ve otlupeynire 10. Kıbrıs’a özgü, pekmez ve unla yapılan bulunan kayaç... Birahane. katılan bir ot... Niğde’nin Ulukışla ilçesinde bir bir çeşit tatlı... “Yaşayan ölü, korkunç güzel” 5. Kızılcık... Halk dilinde kırmızı pul bibere göl. örneklerinde olduğu gibi, birleşemeyecek ters verilen ad... Bir elektroliz aygıtındaki artı kutup. 16. İtalya’nın en uzun ırmağı... Beyaz ya da kavramların bir araya getirilmesine verilen ad. 6. Nâzım Hikmet’in soyadı... İsviçre’de bir yeşilimsi sarı renkli silikat minerali... Renyum 11. Kayınbirader... Cezayir’de doğan ve Arap kent... Bulgur ya da yarmayla yapılan bir elementinin simgesi. müziğiyle Batı müziğinin karışımı olan müzik tür çorba... “Saçlarıma ak düştü / Sana 17. Karadeniz Bölgesi’ne özgü bir zeytin cinsi... türü... Telli bir çalgı... Yumurtalık... “Bir bulamadım” (Şarkı)... Yaklaşık on iki bin yıl önce Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... bitmeyecek verirken beste / Bir tel kopar Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve İlave. ahenk ebediyyen kesilir” (Y. K. Beyatlı). uygarlığın anayurdu sayılan kıta. 18 Doğu Karadeniz yöresine özgü, iri öğütülmüş 12. Bir tür açılır kapanır perde... Çökelek 7. Yiyeceği ortaklaşa sağlanan toplantı... mısır unuyla yapılan bir yemek... Tümör. peyniriyle hazırlanan bir tür gözleme... Üflemeli bir çalgı... Hırvatistan’ın başkenti. 19 Özsu... Ambalaj ya da yalıtım malzemesi “İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı / Başında 8. Deride sinirler boyunca birtakım ağrılı olarak kullanılan, son derece hafif bir madde. âlemlerin sarhoşluğu” (Orhan Veli). fiskelerin dökülmesiyle beliren bir hastalık... 20 Üç ya da daha çok direği bulunan yelkenli 13. Kitap ya da yazı yazma... Sodyum Daha çok Yörük kadın giyiminde kullanılan alın gemilerde arka direk... Düz ya da desenli bir elementinin simgesi... Tekke edebiyatı şiir çatkısı... Olgun hindistancevizinden yapılan bir kumaştan kesilmiş motiflerin bir başka kumaşa türlerinden biri... Kenar süsü... Tavlada “iki” tür tespih... “Korku, heyecan” anlamında eski işlenmiş durumu. l sayısı. sözcük. NEVZAT AYDOĞDU GM SUAT ATALIK [email protected] Veteranlar Şeytan darbesi ¦ A54 ¦ KQ10 ¦ A76 ¦ 9765 6¦ kontratına geldiniz, Batının ¦Rua atağını Asla alıp, karoya çakarak ele geldiniz ve ¦Damı oynadınız, Batı küçük, yerden küçük, Doğu uymadı! Empas tuttu fakat Batıda ¦R dörtlü olduğu için empasla düşmüyor ve bir de trefli kaybınız var. İşin üstesinden nasıl geleceksiniz? İşte dört el ve çözüm: Bu haftaki ellerimiz klasiklerden; Rogel Trezel’ın tanımladığı bir el: Şeytan darbesi, İngilizcesi ile “devil’s coup” denilen ender rastlanan fakat adeta büyülü bir manevra: S ¦ QJ10932 ¦ AJ2 ¦ 10 ¦ AK2 ¦ A54 ¦ KQ10 ¦ A76 ¦ 9765 ¦ K876 ¦ 985 ¦ KQJ ¦ 843 ¦ QJ10932 ¦ AJ2 ¦ 10 ¦ AK2 ¦ ¦ 7643 ¦ 985432 ¦ QJ10 Trefler ve körler tahsil edilip bir karoya daha çakılarak diyagramdaki kırmızıyla basılmış son dört karta girilir ve trefli ile çıkılır. Bunu alan Doğunun oynadığı renge elden çakılır, Batı ya alta çakmak zorundadır ya da Rua çakmak, her iki durumda da el alamaz. Yine diyagramda kırmızıyla basılı kâğıtlar kalana kadar iki defa daha pike ve trefliler tahsil edilip bir defa karoya çakılır, savunmanın yapacak bir şeyi kalmamıştır. “Her kartın yerli yerinde olması gerek” dediğinizi duyuyorum ancak imkânsız gibi görünen bir kontrata gelindiğinde yöntem her şeyin istediğiniz yerde olduğunu düşünüp oynamaktır. İkinci versiyon ¦ J542 ¦ K107 ¦ A6 ¦ R964 6 kontratına geldiniz, Batı As atak edip Rua ile devam eder. Başka el vermemeniz gerek, kozlar DV sek değil. Ne yapabiliriz? İşte dört el ve çözüm: ¦ J542 ¦ K107 ¦ A6 ¦ R964 ¦ AK73 ¦ Q65 ¦ J93 ¦ J107 ¦ 10 ¦ A9432 ¦ K1054 ¦ AQ8 ¦ Q986 ¦ J8 ¦ Q872 ¦ 532 ¦ 10 ¦ A9432 ¦ K1054 ¦ AQ8 porcular kazandıkları ödüllerle gurur duyarlar. Maddi ödüller elde tutulmadığından ötürü sadece hayatınızı spordan kazandığınız için sporcu olduğunuzun ispatıdır. Satranççıyı satranç heveslisinden, müptediden ayıran da kazandığı turnuva ve ödül sayısıdır. Eskiden büyükustalığın baş şartı uluslarararası büyükusta turnuvası kazanmaktı, zaman içinde bu İzmir Open’ın bilmem kaçıncı turunda 2500 reytingi bir anlık aşmaya kadar düştü. Bir tane bile Uluslararası turnuva kazanamamış olanlar, devletten yine devlet kurumunun yaptığı yönetmeliklerden yararlanarak verilen yüklü kategori ödülleriyle adeta sporcuymuş gibi gösterildiler ve medyaya yaptıkları açıklamalarda tabii ki bunu kendilerine sağlayanlara teşekkür üstüne teşekkür ederek vurguladılar. Ya manevi ödüller? Sporcunun evinin büyük bir kısmını aldığı kupa ve madalyalar doldurur. Atsan atamazsın, satsan satamazsın denir ya, gerçekten de kazananı için bu kupaların temsil ettiği değerler bambaşkadır. Bunların değeri idareci ve hakemlerin birbirlerine teslim edip durduğu plaketlerle ölçülemez. Her yıl sadece bir kupam atılma tehlikesi geçirir: üzerinde Rumence “celui mai tinar participant” yazanı. 1978 yılında Balkan Junior’lar takım şampiyonasında ulusal takımda oynarken sadece turnuvanın en küçük yaştaki satranççısı olmamdan ötürü aldığım kupa başarıyı temsil etmez. Sene 2014, veteranlar şampiyonası 2013 yılının sonunda alınmış bir kararla artık iki kategori halinde oynanıyor. İlki 1991 yılında organize edilen şampiyonaların erkeklerde galibi eski Rus dünya şampiyonu GM Smıslov iken, bayanlar şampiyonu Macar WGM LadanyikeKarakaş olmuştu. Bu dönemde 60 yaş olan barem, 50 yaş ve üzeri ile 65 yaş ve üzeri olmak üzere iki kategoriye ayrıldı. Türkiye’den bu şampiyonaya katılım nasıl gerçekleşmekte? Emektarlar adı verilen bir kategori olmasına rağmen bunun için özel bir kurul oluşturulmamış. Bu kategoride turnuva ve şampiyonalara katılım ve iletişim, aynı zamanda yayın kurulu başkanı da olan kişi tarafından yönetiliyor ve şahıs turnuvalara çoğu kez kafile başkanı olarak da kendini yollamakta. 2012 İstanbul Satranç Olimpiyatları esnasında satılan olimpiyatlar almanağını Polonyalı bir satranç tarihçisinin hazırladığı “açık kaynak” siteden aynen kopyalamak marifetleri arasında olan kişi 50 yaş ve üzeri kategorisinde Türkiye’yi temsil edecek oyuncuyu da turnuva yaptırmadan belli ki kendisi seçmiş. Bu yeni kategorinin yaş sınırı “Şampiyonanın yapıldığı senenin 31 Aralık tarihine kadar 50 yaşına girmiş olanlar” diye nitelendirilmiş. Bu yıl benim de içinde bulunduğum 1964 doğumlular ve bu yıldan evvel doğmuş olanları muhatap alan Avrupa Emektarlar Şampiyonası’nın en kuvvetli oyuncusu Gürcü GM Zurab Sturua’dan yaklaşık 50, kazanan İngiliz GM Keith Arkell’dansa 100 reyting fazla olduğum düşünüldüğünde kaçan fırsat gözler önüne serilmekte. Uydurulan cezaların yan etkisi bu konulara kadar giderken şampiyonada Türkiye’yi temsil eden kişinin 2000’li yılların başında Azerbaycan’ın başkenti Baku’da sadece kâğıt üzerinde inşa edilen meşhur “Kurtuluş Günü” turnuvasıyla Uluslarararası Usta unvanına ulaştığı fakat durum anlaşılıp unvanı geri alınarak, dünya satranç tarihine geçen satranççı olduğunu belirteyim. Disiplin cezası mı yok! Derece mi o da yok! Önemli olan gelecek bireysel ve takım halinde şampiyonalara maaile bedava seyahat! Portekiz’in Porto kentinde yeni şekliyle ilk kez düzenlenen Avrupa Veteranlar Şampiyonası’nda, +50 erkeklerde GM Arkell +50 bayanlarda Estonyalı WIM Fomina, +65 erkeklerde Hollandalı Schouten, +65 bayanlarda WGM Kozlovskaya’nın şampiyon olduğunu, rapid satranç yarışmasındaysa +50 genel kategoride +50 genelde Rus IM Kalegin, +65 genelde Rumen GM Şuba birinci geldiler. Festival bünyesinde yapılanYıldırım satranç şampiyonalarını +50 genelde Portekizli IM Frois, +65 geneldeyse Rus Gorşkov kazandılar. Haftanın etüdü ikinci dünya şampiyonu Emanuel Lasker’in 1890 yapımı etüdü. (Bakınız diyagram solda) Beyaz oynar kazanır. 1. Şb7 Kb2 2 . Şa7 Kc2 3. Kh5 Şa4 (3...Şb4? 4. Şb7) 4. Şb7 Kb2 5. Şa6 Kc2 6. Kh4 Şa3 7. Şb6 (Tehdit 8. Kh2 Kh2 9. c8V) Kb2 8. Şa5 Kc2 9. Kh3 Şa2 10. Kh2! Beyaz kazanır çünkü 10...Kh2 11. c8V ile oluşan Vezire karşı Kale oyunsonu Beyaza kazançtır. Haftanın problemi Dehler’den ve 1919 yılında Neue Welt’de yayımlanmış. (Bakınız diyagram solda.) Beyaz oynar 2 hamlede mat yapar. 1. Kd7! (1. Ke7 ile Kh7 arası diğer tüm hamleler 1...Ac7 2. Kh8 Ae8 3. Ke8 mat ile 3 hamleye çıkacağından dolayı tek doğru hamle bu.) a) 1...Ac7 2. Kd8 mat, b) 1...Ab8 2. Ka7 mat, c) 1...Şb8 2. Kd8 mat, d) 1...Ab4 2. Kd8 mat l C M Y B