Katalog

8 24 ŞUBAT 2013 / SAYI 1405 Emek tarihinin izini afişlerle sürmek... B u sergideki her afiş bir mücadelenin ürünü ya da habercisi. Milyonlarca insanın ekmek peşindeki savaşının anlatısı. Çünkü çoğunluğu DİSK’ten olmak üzere, KESK, TMMOB, TTB, TÜRKİŞ, HAKİŞ ve Emek Platformu’nun da aralarında bulunduğu örgütlerin afişlerinden oluşuyor bu sergi. Afişlerin altındaysa, Fahrettin Engin Erdoğan’ın imzası var. Türkiye Emek Hareketi Afiş Sergisi şu anda Avusturya’da. İngiltere, Almanya, İtalya, Yunanistan’a da gidecek. Bu yılki 1 Mayıs kutlamalarında İstanbul, Kocaeli, Diyarbakır, İzmir, Ankara ve Antalya’yı da gezecek. Sözü Erdoğan’a bırakalım... Önce Türkiye Emek Hareketi Afiş Sergisi’nin çıkış fikriyle başlayalım, nasıl gelişti? 2000’lerden bugüne kadar çeşitli sendika, konfederasyon, platform, kitle örgütleri ve siyasi partilere 200 civarında afiş tasarımı yaptım. Bunların çoğu bir nevi kolektif üretimdi. Tasarımlarını ben hazırlıyordum, içerikleri onlar belirliyordu. Hatta biçim konusunda da düşüncelerini Türkiye Emek Hareketi Afiş söylüyorlar, renklere, baskı Sergisi, işçi sınıfının tarihinde malzemelerine görsel bir yolculuğa çıkarıyor kadar müdahale izleyenlerini. Fahrettin edebiliyorlardı. Zamanla bunlar Engin Erdoğan’ın hazırladığı en aza indi, afişlerden oluşan sergi şu anda ancak sendikal Avusturya’da. İngiltere, Almanya, örgütler, sol kitle İtalya, Yunanistan’ı da gezecek. örgütleri afişleri söz yığınlarına boğmaktan vazgeçmediler. Afişler bir nevi duvar gazetesi gibi çıkartıldı çoğunlukla ve çarpıcılık etkisini kaybettiler. Kendimce derlediğim afişlerden bir sergi açma düşüncesi arkadaşlarımca öneriliyordu sıklıkla. Avusturya Sendikalar Birliği’nden (Österreichische Gewerkschaftsbund ÖGB) Marcus Strohmeier’le bir eğitim programında karşılaşmamız bu düşüncenin pratiğe dönüşmesinin ilk adımı oldu. Afiş çalışmalarımı inceleyen ve birkaçını da yanına alarak ülkesine dönen Marcus, ÖGB’ye açtı konuyu. ÖGB Genel Başkanı Eric Vogler ve DİSK Genel Başkanı Erol Ekici’nin ortaklaşa düzenlenecek bir emek hareketi afiş sergisinin hem iki örgütü daha da yakınlaştıracağını, hem de uluslararası sınıf dayanışmasına katkı sunacağını düşünerek start vermeleri sonucunda sergimiz açıldı. DİSK Türkiye emek tarihine şahitlik eden en önemli işçi örgütlülüğü. Peki sergi bu tarihin ne kadarına tanıklık ediyor? Haklısınız, Türkiye’de sınıflar mücadelesinin son yarım yüzyılına eşlik etmiş bir örgüt DİSK. Sergi ise, 20002013 aralığından oluşturulan bir seçkiyle düzenlendi. Çoğunlukla DİSK olmasına karşın, KESK, TMMOB, TTB, TÜRKİŞ, HAKİŞ ve Emek Platformu’nun da imzaları bulunan ve Türkiye’nin çok önemli on yıllık sürecini kapsayan çalışmalar bunlar. Neden bu tarih aralığı seçildi? Benim tasarımlarımdan oluşan, bir nevi “kişisel” bir sergi yapılmak istenmesiydi. Sergi, Türkiye’de siyasi iktidar ve rejim değişikliklerinin yaşandığı, insanca yaşam isteğinin, demokrasi, eşitlik ve özgürlük taleplerinin, 1 Mayıs’ların, 8 Mart’ların, anayasa değişikliklerinin, asgari ücretin, ekonomik kriz, darbeler, savaş, işsizlik, yoksulluk ve sendikal yasakların ve emeğe yönelik saldırıların yoğunlaştığı bir dönemi anlatan, ifade etmeye çalışan afişleri kapsıyor. Yasaklı 1 Mayıs’ları da, kazanılan 1 Mayıs’ları da, çiftçilerin, kadınların, kitle örgütlerinin ve sınıfın istemlerini ve reddettiklerini de içeriyor. Bunca değişim ve geçişleri, bunca hareketliliği, kavgaları on yıla sığdıran ESRA bir başka ülke var mıdır yeryüzünde bilemiyorum. AÇIKGÖZ Dönüm noktalarını gösteren afişleri seçmenizi istesem? Bir bıçakla kesilmiş gibi farklı özellikler gösteren dönüm noktalarını pek tarif edemem, zira, iç içe geçişlerin yaşandığı, geçmişin yerleşik kültürel ve algısal sınırlarının yer yer aşılıp yer yer muhafazakârlığını koruduğu bir mücadele ve üretim sürecinden bahsediyoruz. Sınıfsal konumun, politikaların, strateji ve taktiklerin belirgin olduğu ve buna bağlı olarak da moral değerlerin, kültürel, sanatsal, ideolojik ve estetik tercihlerin olgunlaştığı “geçmiş”le; her şeyin belirsizlikler içinde yüzdüğü, kafa karışıklıklarının, dağınıklığın, atomizasyonun, had safhada yaşandığı günümüzün estetik algısını karşılaştırmak oldukça zor. Bu dönemlerin bireyin moral değerlerine şekil veren iç çatışmalarının sıkıntılarını yaşadık. Sergi 28 Şubat’a kadar Avusturya’da. Orada ne gibi tepkiler aldı? Toplam üye sayısı 1.2 milyonu bulan ÖGB’nin Viyana’daki genel merkez binasında yapılan sergi açılışını “göçmen” işçilerimizin ve Avusturyalı işçilerin doldurması, yarım saat içerisinde 150 adet sergi kataloğunun tükenmesi kendi açımdan tarif edemeyeceğim bir ilgiye işaret ediyordu. Benim ilk kişisel sergim ve Avusturya’da, söylenenlere göre de Avrupa’da ilk emek hareketi afiş sergisi olması oldukça ilgiyle karşılandı. Başka nereleri dolanacak? Salzburg’dan talep aldık. Henüz takvimlendirme yapmadık ama İngiltere, Almanya, İtalya, Yunanistan’da da sergilenmesi söz konusu. 2013 1 Mayıs kutlamaları programı olarak ilk etapta İstanbul’da ve sonrasında Kocaeli, Diyarbakır, İzmir, Ankara ve Antalya’da sergilenmesi gündemimizde. l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Yayın Yönetmeni: Ayşe Yıldırım Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Miyase İlknur Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli / İstanbul (0212) 343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdürü: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya Reklam Müdürü: Beste Paydaş Ertan Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı (0212) 251 98 74/75 (0212) 343 72 74 (554555) Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt / İstanbul Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir Yerel süreli yayın [email protected] C M Y B